شەرقىي ساموئا

شەرقىي ساموئا تىنچ ئوكياندىكى سامۇئا تاقىم ئاراللىرىنىڭ شەرقىگە جايلاشقان بەش يانار تاغ ئارىلى بىلەن مارجان ئاراللىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. مەيدانى 197 كۋادرات كىلومېتىر كېلىدۇ. يەر شەكلى ئېگىز-پەس بولۇپ، ئەڭ ئېگىز ماتافائو چوققىسىنىڭ ئېگىزلىكى 702 مېتىر كېلىدۇ.

 ئىقلىمى تروپىك يامغۇرلۇق ئورمان ئىقلىم تىپىغا كىرىدۇ، يىللىق ئوتتۇرىچە ھاۋا تېمپېراتۇرىسى ℃21-℃32 بولىدۇ. يىللىق ھۆل-يېغىن مىقدارى 5000 مىللىمېتىرغا يېتىدۇ.

مەركىزى پاگو-پاگو شەھىرى. ئاھالىسى 34 مىڭدىن ئاشىدۇ(1983) ، بۇنىڭ كۆپىنى پولېنېزىيىلىكلەر تەشكىل قىلىدۇ، ئۇنىڭدىن باشقا تونگالىقلار، ئا ق ش لىقلار، خەنزۇلار، چاۋشيەنلىكلەرمۇ بار.

 شەرقىي ساموئا ئىقتىسادىي جەھەتتە بانان قاتارلىق تروپىك مېۋىلىرى، كۆكتات ئۆستۈرۈلىدۇ، بېلىقچىلىق بىلەن شۇغۇللىنىدۇ. ئاشلىق بىلەن ئۆز ئېھتىياجىنى تەمىنلىيەلمەيدۇ. 

1899-يىلى ئا ق ش، ئەنگلىيە، فرانسىيىدىن ئىبارەت ئۈچ دۆلەت كېلىشىمىگە ئاساسەن شەرقىي ساموئا ئاراللىرى ئومۇمىي ساموئا ئاراللىرىدىن بۆلۈپ ئېلىنىپ، ئا ق ش نىڭ رەسمىي مۇستەملىكىسى بولغان. 1953-يىلدىن ئىلگىرى ئا ق ش نىڭ دېڭىز ئارمىيە بازىسى بولغان. 1954-يىلدىن ھازىرغىچە ئا ق ش ئىچكى ئىشلار مىنىستىرلىقىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولۇپ كەلمەكتە.