«تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ مەغلۇبىيىتى
كۈچلۈك «تەڭداشسىز فىلوت» نېمە ئۈچۈن شۇنچە ئېچىنىشلىق مەغلۇب بولغان؟ بۇ تارىخشۇناسلار ۋە ھەربىي ئالىملار تولىمۇ قىزىقىدىغان تېمىغا ئايلانغان. بەزىلەر ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II مۇستەبىت ھۆكۈمرانلىقنى يولغا قويغانلىقتىن خەلقنىڭ قوللىشىغا ئېرىشەلمىگەچكە مەغلۇب بولغان دەپ قارىغان. يەنە بەزى ئالىملار «تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ ئېچىنىشلىق مەغلۇپ بولۇشى ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II نىڭ ئادەم ئىشلىتىشى مۇۋاپىق بولمىغانلىقىدىن كېلىپ چىققان دەپ قارىغان. ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II 1588-يىلى 4-ئايدا چوڭ ئاقسۆڭەك كىنەز سېئائوننېئا (Seatonnea) نى باش قوماندانلىققا تەيىنلىگەن، سېئاتوننېئا كېمىگە چىقسا بېشى قايدىغان ۋە دېڭىز ئۇرۇشىنى چۈشەنمەيدىغان ئادەم بولغاچقا، مۇشۇنداق قومانداننىڭ قولىغا قالغان «تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ مەغلۇب بولماسلىقى مۇمكىنمۇ؟ بۇنىڭدىن باشقا يەنە بىر قاراشتىكىلەر «تەڭداشسىز فىلوت» يولغا چىقىپ ئۇزاق ئۆتمەي ئاتلانتىك ئوكياندا كۈچلۈك بوران-چاپقۇنغا ئۇچرىغان، فىلوتتىكى نۇرغۇن كېمە پاچاقلىنىپ ياغاچ تۇڭدىكى تاتلىق سۇ ئېقىپ كەتكەن، يېمەكلىكلەر چىرىپ بۇزۇلغان، ماتروسلار چارچاپ ھالىدىن كەتكەن. سېئاتوننېئا مۇشۇنداق جەڭگىۋارلىقنى يوقاتقان فىلوتنى باشلاپ ئەنگىلىيە فىلوتى بىلەن ئۇرۇش قىلسا مەغلۇب بولۇشى ئېنىق دەپ قارىغان. [1]
«تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ پۈتۈنلەي گۇمران بولۇشى
ئىسپانىيە بىلەن ئەنگىلىيەنىڭ مۇناسىۋىتى ئىلگىرى ناھايىتى ياخشى ئىدى. ئېلزابىت I ئەنگىلىيەدە تەختكە ۋارىسلىق قىلغاندىن كېيىن، ئىككى دۆلەت گوللاندىيەگە ھۆكۈمرانلىق قىلىش ھوقۇقىنى تالىشىپ زىدىيەت تۇغۇلغان، دېڭىزدا كۆپ قېتىم توقۇنۇش كېلىپ چىققان. ئىسپانىيە بىلەن ئەنگىلىيە 1588-يىلى 8-ئايدا دېڭىزدىكى زومىگەرلىك ھوقۇقىنى تالىشىپ ئىنگىلىز بوغۇزىدا پۈتۈن دۇنيا كۆز تىككەن چوڭ دېڭىز ئۇرۇشىنى قوزغىغان. ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II قوراللىرى خىل، كېمىلىرىنىڭ كۈچى زور، ئەسكىرىي كۈچى 30 مىڭدىن ئاشىدىغان «تەڭداشسىز فىلوت» تەشكىللىگەن. «تەڭداشسىز فىلوت»نى يوقىتىش ئۈچۈن، ئەنگىلىيە ئايال پادىشاھى ئېلزابىت دېڭىز قاراقچىلىرىدىن تەركىب تاپقان 9000 كىشىلىك فىلوت تەشكىللىگەن. بۇ ئۇرۇش 1588-يىلى باشلىنىپ 1604-يىلى ئاخىرلاشقان، ئاخىردا ئەنگىلىيەنىڭ دېڭىز قاراقچىلىرىدىن تەركىب تاپقان 9000 كىشىلىك غەيرىي مۇنتىزىم فىلوت ئىسپانىيەنىڭ كوزىر فىلوتىنى مەغلۇب قىلغان، «تەڭداشسىز فىلوت» پۈتۈنلەي دېگۈدەك گۇمران بولغان. شۇنىڭدىن كېيىن ئىسپانىيە تېز سۈرەتتە ئاجىزلاشقان، دېڭىزدىكى زومىگەرلىك ھوقۇقى ئەنگىلىيەنىڭ قولىغا ئۆتكەن.
«تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ پۈتۈنلەي گۇمران بولۇشى
ئىسپانىيە بىلەن ئەنگىلىيەنىڭ مۇناسىۋىتى ئىلگىرى ناھايىتى ياخشى ئىدى. ئېلزابىت I ئەنگىلىيەدە تەختكە ۋارىسلىق قىلغاندىن كېيىن، ئىككى دۆلەت گوللاندىيەگە ھۆكۈمرانلىق قىلىش ھوقۇقىنى تالىشىپ زىدىيەت تۇغۇلغان، دېڭىزدا كۆپ قېتىم توقۇنۇش كېلىپ چىققان. ئىسپانىيە بىلەن ئەنگىلىيە 1588-يىلى 8-ئايدا دېڭىزدىكى زومىگەرلىك ھوقۇقىنى تالىشىپ ئىنگىلىز بوغۇزىدا پۈتۈن دۇنيا كۆز تىككەن چوڭ دېڭىز ئۇرۇشىنى قوزغىغان. ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II قوراللىرى خىل، كېمىلىرىنىڭ كۈچى زور، ئەسكىرىي كۈچى 30 مىڭدىن ئاشىدىغان «تەڭداشسىز فىلوت» تەشكىللىگەن. «تەڭداشسىز فىلوت»نى يوقىتىش ئۈچۈن، ئەنگىلىيە ئايال پادىشاھى ئېلزابىت دېڭىز قاراقچىلىرىدىن تەركىب تاپقان 9000 كىشىلىك فىلوت تەشكىللىگەن. بۇ ئۇرۇش 1588-يىلى باشلىنىپ 1604-يىلى ئاخىرلاشقان، ئاخىردا ئەنگىلىيەنىڭ دېڭىز قاراقچىلىرىدىن تەركىب تاپقان 9000 كىشىلىك غەيرىي مۇنتىزىم فىلوت ئىسپانىيەنىڭ كوزىر فىلوتىنى مەغلۇب قىلغان، «تەڭداشسىز فىلوت» پۈتۈنلەي دېگۈدەك گۇمران بولغان. شۇنىڭدىن كېيىن ئىسپانىيە تېز سۈرەتتە ئاجىزلاشقان، دېڭىزدىكى زومىگەرلىك ھوقۇقى ئەنگىلىيەنىڭ قولىغا ئۆتكەن.
«تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ پۈتۈنلەي گۇمران بولۇشى
ئىسپانىيە بىلەن ئەنگىلىيەنىڭ مۇناسىۋىتى ئىلگىرى ناھايىتى ياخشى ئىدى. ئېلزابىت I ئەنگىلىيەدە تەختكە ۋارىسلىق قىلغاندىن كېيىن، ئىككى دۆلەت گوللاندىيەگە ھۆكۈمرانلىق قىلىش ھوقۇقىنى تالىشىپ زىدىيەت تۇغۇلغان، دېڭىزدا كۆپ قېتىم توقۇنۇش كېلىپ چىققان. ئىسپانىيە بىلەن ئەنگىلىيە 1588-يىلى 8-ئايدا دېڭىزدىكى زومىگەرلىك ھوقۇقىنى تالىشىپ ئىنگىلىز بوغۇزىدا پۈتۈن دۇنيا كۆز تىككەن چوڭ دېڭىز ئۇرۇشىنى قوزغىغان. ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II قوراللىرى خىل، كېمىلىرىنىڭ كۈچى زور، ئەسكىرىي كۈچى 30 مىڭدىن ئاشىدىغان «تەڭداشسىز فىلوت» تەشكىللىگەن. «تەڭداشسىز فىلوت»نى يوقىتىش ئۈچۈن، ئەنگىلىيە ئايال پادىشاھى ئېلزابىت دېڭىز قاراقچىلىرىدىن تەركىب تاپقان 9000 كىشىلىك فىلوت تەشكىللىگەن. بۇ ئۇرۇش 1588-يىلى باشلىنىپ 1604-يىلى ئاخىرلاشقان، ئاخىردا ئەنگىلىيەنىڭ دېڭىز قاراقچىلىرىدىن تەركىب تاپقان 9000 كىشىلىك غەيرىي مۇنتىزىم فىلوت ئىسپانىيەنىڭ كوزىر فىلوتىنى مەغلۇب قىلغان، «تەڭداشسىز فىلوت» پۈتۈنلەي دېگۈدەك گۇمران بولغان. شۇنىڭدىن كېيىن ئىسپانىيە تېز سۈرەتتە ئاجىزلاشقان، دېڭىزدىكى زومىگەرلىك ھوقۇقى ئەنگىلىيەنىڭ قولىغا ئۆتكەن.
«تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ پۈتۈنلەي گۇمران بولۇشى
ئىسپانىيە بىلەن ئەنگىلىيەنىڭ مۇناسىۋىتى ئىلگىرى ناھايىتى ياخشى ئىدى. ئېلزابىت I ئەنگىلىيەدە تەختكە ۋارىسلىق قىلغاندىن كېيىن، ئىككى دۆلەت گوللاندىيەگە ھۆكۈمرانلىق قىلىش ھوقۇقىنى تالىشىپ زىدىيەت تۇغۇلغان، دېڭىزدا كۆپ قېتىم توقۇنۇش كېلىپ چىققان. ئىسپانىيە بىلەن ئەنگىلىيە 1588-يىلى 8-ئايدا دېڭىزدىكى زومىگەرلىك ھوقۇقىنى تالىشىپ ئىنگىلىز بوغۇزىدا پۈتۈن دۇنيا كۆز تىككەن چوڭ دېڭىز ئۇرۇشىنى قوزغىغان. ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II قوراللىرى خىل، كېمىلىرىنىڭ كۈچى زور، ئەسكىرىي كۈچى 30 مىڭدىن ئاشىدىغان «تەڭداشسىز فىلوت» تەشكىللىگەن. «تەڭداشسىز فىلوت»نى يوقىتىش ئۈچۈن، ئەنگىلىيە ئايال پادىشاھى ئېلزابىت دېڭىز قاراقچىلىرىدىن تەركىب تاپقان 9000 كىشىلىك فىلوت تەشكىللىگەن. بۇ ئۇرۇش 1588-يىلى باشلىنىپ 1604-يىلى ئاخىرلاشقان، ئاخىردا ئەنگىلىيەنىڭ دېڭىز قاراقچىلىرىدىن تەركىب تاپقان 9000 كىشىلىك غەيرىي مۇنتىزىم فىلوت ئىسپانىيەنىڭ كوزىر فىلوتىنى مەغلۇب قىلغان، «تەڭداشسىز فىلوت» پۈتۈنلەي دېگۈدەك گۇمران بولغان. شۇنىڭدىن كېيىن ئىسپانىيە تېز سۈرەتتە ئاجىزلاشقان، دېڭىزدىكى زومىگەرلىك ھوقۇقى ئەنگىلىيەنىڭ قولىغا ئۆتكەن.
مەغلۇبىيەتتىن كېيىنكى ئويلىنىش
كۈچلۈك «تەڭداشسىز فىلوت» نېمە ئۈچۈن شۇنچە ئېچىنىشلىق مەغلۇب بولغان؟ بۇ تارىخشۇناسلار ۋە ھەربىي ئالىملار تولىمۇ قىزىقىدىغان تېمىغا ئايلانغان. بەزىلەر ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II مۇستەبىت ھۆكۈمرانلىقنى يولغا قويغانلىقتىن خەلقنىڭ قوللىشىغا ئېرىشەلمىگەچكە مەغلۇب بولغان دەپ قارىغان. يەنە بەزى ئالىملار «تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ ئېچىنىشلىق مەغلۇپ بولۇشى ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II نىڭ ئادەم ئىشلىتىشى مۇۋاپىق بولمىغانلىقىدىن كېلىپ چىققان دەپ قارىغان. ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II 1588-يىلى 4-ئايدا چوڭ ئاقسۆڭەك كىنەز سېئائوننېئا (Seatonnea) نى باش قوماندانلىققا تەيىنلىگەن، سېئاتوننېئا كېمىگە چىقسا بېشى قايدىغان ۋە دېڭىز ئۇرۇشىنى چۈشەنمەيدىغان ئادەم بولغاچقا، مۇشۇنداق قومانداننىڭ قولىغا قالغان «تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ مەغلۇب بولماسلىقى مۇمكىنمۇ؟ بۇنىڭدىن باشقا يەنە بىر قاراشتىكىلەر «تەڭداشسىز فىلوت» يولغا چىقىپ ئۇزاق ئۆتمەي ئاتلانتىك ئوكياندا كۈچلۈك بوران-چاپقۇنغا ئۇچرىغان، فىلوتتىكى نۇرغۇن كېمە پاچاقلىنىپ ياغاچ تۇڭدىكى تاتلىق سۇ ئېقىپ كەتكەن، يېمەكلىكلەر چىرىپ بۇزۇلغان، ماتروسلار چارچاپ ھالىدىن كەتكەن. سېئاتوننېئا مۇشۇنداق جەڭگىۋارلىقنى يوقاتقان فىلوتنى باشلاپ ئەنگىلىيە فىلوتى بىلەن ئۇرۇش قىلسا مەغلۇب بولۇشى ئېنىق دەپ قارىغان.
مەغلۇبىيەتتىن كېيىنكى ئويلىنىش
كۈچلۈك «تەڭداشسىز فىلوت» نېمە ئۈچۈن شۇنچە ئېچىنىشلىق مەغلۇب بولغان؟ بۇ تارىخشۇناسلار ۋە ھەربىي ئالىملار تولىمۇ قىزىقىدىغان تېمىغا ئايلانغان. بەزىلەر ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II مۇستەبىت ھۆكۈمرانلىقنى يولغا قويغانلىقتىن خەلقنىڭ قوللىشىغا ئېرىشەلمىگەچكە مەغلۇب بولغان دەپ قارىغان. يەنە بەزى ئالىملار «تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ ئېچىنىشلىق مەغلۇپ بولۇشى ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II نىڭ ئادەم ئىشلىتىشى مۇۋاپىق بولمىغانلىقىدىن كېلىپ چىققان دەپ قارىغان. ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II 1588-يىلى 4-ئايدا چوڭ ئاقسۆڭەك كىنەز سېئائوننېئا (Seatonnea) نى باش قوماندانلىققا تەيىنلىگەن، سېئاتوننېئا كېمىگە چىقسا بېشى قايدىغان ۋە دېڭىز ئۇرۇشىنى چۈشەنمەيدىغان ئادەم بولغاچقا، مۇشۇنداق قومانداننىڭ قولىغا قالغان «تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ مەغلۇب بولماسلىقى مۇمكىنمۇ؟ بۇنىڭدىن باشقا يەنە بىر قاراشتىكىلەر «تەڭداشسىز فىلوت» يولغا چىقىپ ئۇزاق ئۆتمەي ئاتلانتىك ئوكياندا كۈچلۈك بوران-چاپقۇنغا ئۇچرىغان، فىلوتتىكى نۇرغۇن كېمە پاچاقلىنىپ ياغاچ تۇڭدىكى تاتلىق سۇ ئېقىپ كەتكەن، يېمەكلىكلەر چىرىپ بۇزۇلغان، ماتروسلار چارچاپ ھالىدىن كەتكەن. سېئاتوننېئا مۇشۇنداق جەڭگىۋارلىقنى يوقاتقان فىلوتنى باشلاپ ئەنگىلىيە فىلوتى بىلەن ئۇرۇش قىلسا مەغلۇب بولۇشى ئېنىق دەپ قارىغان.
مەغلۇبىيەتتىن كېيىنكى ئويلىنىش
كۈچلۈك «تەڭداشسىز فىلوت» نېمە ئۈچۈن شۇنچە ئېچىنىشلىق مەغلۇب بولغان؟ بۇ تارىخشۇناسلار ۋە ھەربىي ئالىملار تولىمۇ قىزىقىدىغان تېمىغا ئايلانغان. بەزىلەر ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II مۇستەبىت ھۆكۈمرانلىقنى يولغا قويغانلىقتىن خەلقنىڭ قوللىشىغا ئېرىشەلمىگەچكە مەغلۇب بولغان دەپ قارىغان. يەنە بەزى ئالىملار «تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ ئېچىنىشلىق مەغلۇپ بولۇشى ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II نىڭ ئادەم ئىشلىتىشى مۇۋاپىق بولمىغانلىقىدىن كېلىپ چىققان دەپ قارىغان. ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II 1588-يىلى 4-ئايدا چوڭ ئاقسۆڭەك كىنەز سېئائوننېئا (Seatonnea) نى باش قوماندانلىققا تەيىنلىگەن، سېئاتوننېئا كېمىگە چىقسا بېشى قايدىغان ۋە دېڭىز ئۇرۇشىنى چۈشەنمەيدىغان ئادەم بولغاچقا، مۇشۇنداق قومانداننىڭ قولىغا قالغان «تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ مەغلۇب بولماسلىقى مۇمكىنمۇ؟ بۇنىڭدىن باشقا يەنە بىر قاراشتىكىلەر «تەڭداشسىز فىلوت» يولغا چىقىپ ئۇزاق ئۆتمەي ئاتلانتىك ئوكياندا كۈچلۈك بوران-چاپقۇنغا ئۇچرىغان، فىلوتتىكى نۇرغۇن كېمە پاچاقلىنىپ ياغاچ تۇڭدىكى تاتلىق سۇ ئېقىپ كەتكەن، يېمەكلىكلەر چىرىپ بۇزۇلغان، ماتروسلار چارچاپ ھالىدىن كەتكەن. سېئاتوننېئا مۇشۇنداق جەڭگىۋارلىقنى يوقاتقان فىلوتنى باشلاپ ئەنگىلىيە فىلوتى بىلەن ئۇرۇش قىلسا مەغلۇب بولۇشى ئېنىق دەپ قارىغان.
مەغلۇبىيەتتىن كېيىنكى ئويلىنىش
كۈچلۈك «تەڭداشسىز فىلوت» نېمە ئۈچۈن شۇنچە ئېچىنىشلىق مەغلۇب بولغان؟ بۇ تارىخشۇناسلار ۋە ھەربىي ئالىملار تولىمۇ قىزىقىدىغان تېمىغا ئايلانغان. بەزىلەر ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II مۇستەبىت ھۆكۈمرانلىقنى يولغا قويغانلىقتىن خەلقنىڭ قوللىشىغا ئېرىشەلمىگەچكە مەغلۇب بولغان دەپ قارىغان. يەنە بەزى ئالىملار «تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ ئېچىنىشلىق مەغلۇپ بولۇشى ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II نىڭ ئادەم ئىشلىتىشى مۇۋاپىق بولمىغانلىقىدىن كېلىپ چىققان دەپ قارىغان. ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II 1588-يىلى 4-ئايدا چوڭ ئاقسۆڭەك كىنەز سېئائوننېئا (Seatonnea) نى باش قوماندانلىققا تەيىنلىگەن، سېئاتوننېئا كېمىگە چىقسا بېشى قايدىغان ۋە دېڭىز ئۇرۇشىنى چۈشەنمەيدىغان ئادەم بولغاچقا، مۇشۇنداق قومانداننىڭ قولىغا قالغان «تەڭداشسىز فىلوت» نىڭ مەغلۇب بولماسلىقى مۇمكىنمۇ؟ بۇنىڭدىن باشقا يەنە بىر قاراشتىكىلەر «تەڭداشسىز فىلوت» يولغا چىقىپ ئۇزاق ئۆتمەي ئاتلانتىك ئوكياندا كۈچلۈك بوران-چاپقۇنغا ئۇچرىغان، فىلوتتىكى نۇرغۇن كېمە پاچاقلىنىپ ياغاچ تۇڭدىكى تاتلىق سۇ ئېقىپ كەتكەن، يېمەكلىكلەر چىرىپ بۇزۇلغان، ماتروسلار چارچاپ ھالىدىن كەتكەن. سېئاتوننېئا مۇشۇنداق جەڭگىۋارلىقنى يوقاتقان فىلوتنى باشلاپ ئەنگىلىيە فىلوتى بىلەن ئۇرۇش قىلسا مەغلۇب بولۇشى ئېنىق دەپ قارىغان.
ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II ئىسپانىيە بىلەن ئەنگىلىيەنىڭ مۇناسىۋىتى ئىلگىرى ناھايىتى ياخشى بولغان. ئېلزابىت I ئەنگىلىيەدە تەختكە ۋارىسلىق قىلغاندىن كېيىن، ئىككى دۆلەت گوللاندىيەگە ھۆكۈمرانلىق قىلىش ھوقۇقىنى تالىشىپ زىدىيەت تۇغۇلغان، دېڭىزدا كۆپ قېتىم توقۇنۇش كېلىپ چىققان. ئىسپانىيە بىلەن ئەنگىلىيە 1588-يىلى 8-ئايدا دېڭىزدىكى زومىگەرلىك ھوقۇقىنى تالىشىپ ئىنگىلىز بوغۇزىدا پۈتۈن دۇنيا كۆز تىككەن چوڭ دېڭىز ئۇرۇشىنى قوزغىغان. ئىسپانىيە پادىشاھى فىلى II قوراللىرى خىل، كېمىلىرىنىڭ كۈچى زور، ئەسكىرىي كۈچى 30 مىڭدىن ئاشىدىغان «تەڭداشسىز فىلوت» تەشكىللىگەن. «تەڭداشسىز فىلوت»نى يوقىتىش ئۈچۈن، ئەنگىلىيە ئايال پادىشاھى ئېلزابىت دېڭىز قاراقچىلىرىدىن تەركىب تاپقان 9000 كىشىلىك فىلوت تەشكىللىگەن. بۇ ئۇرۇش 1588-يىلى باشلىنىپ 1604-يىلى ئاخىرلاشقان، ئاخىردا ئەنگىلىيەنىڭ دېڭىز قاراقچىلىرىدىن تەركىب تاپقان 9000 كىشىلىك غەيرىي مۇنتىزىم فىلوت ئىسپانىيەنىڭ كوزىر فىلوتىنى مەغلۇب قىلغان، «تەڭداشسىز فىلوت» پۈتۈنلەي دېگۈدەك گۇمران بولغان. شۇنىڭدىن كېيىن ئىسپانىيە تېز سۈرەتتە ئاجىزلاشقان، دېڭىزدىكى زومىگەرلىك ھوقۇقى ئەنگىلىيەنىڭ قولىغا ئۆتكەن.
