بۇلار دىگەن ئۇچۇرغا يېقىن كېلىدىغان تۆۋەندىكى ئۇچۇرلار، كۆرۈپ بېقىڭ

پىفاگور

پىفاگور

پىفاگور ئېگەي دېڭىزىدىكى سامۇس ئارىلى (بۈگۈنكى گرېتسىيە نىڭ شەرقىي قىسمىدىكى كىچىك ئارال) دا تۇغۇلغان. ئۇ كىچىكىدىنلا ئەقىللىق، تىرىشچان بولۇپ، داڭلىق ئۇستازلاردىن گېئومېتىرىيە، تەبىئىي پەن ۋە پەلسەپە ئۆگەنگەن. كېيىن ...

شەخسلەر »ئالىم-تەتقىقاتچىلار    بۇ يازما 2016-يىلى 01-ئاينىڭ 20-كۈنى يوللانغان

زۇ چۇڭجژ

زۇ چۇڭجژ

ئاينىڭ ئارقا تەرىپىدە بىر ھالقىسىمان تاغ بولۇپ، «زۇ چۇڭجژ ھالقىسىمان تېغى» دەپ ئاتىلىدۇ، بۇ تاغ چەمبەر تۇراقلىقىنى ئەڭ بۇرۇن توغرا ھېسابلاب چىققان جۇڭگولۇق ماتېماتىك زۇ چۇڭجژ  (429-500) نىڭ نامى بىلەن ئاتالغان.

شەخسلەر »ئالىم-تەتقىقاتچىلار    بۇ يازما 2016-يىلى 01-ئاينىڭ 20-كۈنى يوللانغان

ئارخىمېد

ئارخىمېد

ئارخىمېد مىلادىدىن ئىلگىرى 287-يىلى ئوتتۇرا دېڭىزدىكى سىسلى ئارىلىدىكى سىراكۇز شەھىرىدە تۇغۇلغان.

شەخسلەر »ئالىم-تەتقىقاتچىلار    بۇ يازما 2016-يىلى 09-ئاينىڭ 08-كۈنى يوللانغان

خۇا لوگېڭ

خۇا لوگېڭ

1985-يىل 6-ئاينىڭ 12-كۈنى توكيودا چاقىرىلغان بىر قېتىملىق خەلقئارا ئىلمىي يىغىندا 75 ياشلىق پروفېسسور خۇا لوگېڭ (1910 −1985) راۋان ئىنگلىز تىلىدا ئىنتايىن ئېسىل دوكلات بېرىۋاتاتتى. ئۇ ئاخىرقى بىر جۈملە سۆزنى قىلىپ بولۇپ، كىشىل...

شەخسلەر »ئالىم-تەتقىقاتچىلار    بۇ يازما 2016-يىلى 01-ئاينىڭ 15-كۈنى يوللانغان

لىبنىز

لىبنىز

لىبنىز 1646-يىلى 7-ئاينىڭ 1-كۈنى گېرمانىيەنىڭ لېيپسىگ شەھىرىدە تۇغۇلغان. 15 يېشىدا لېيپسىگ ئۇنىۋېرسىتېتىغا كىرىپ قانۇن ۋە پەلسەپە ئۆگەنگەن.

شەخسلەر »ئالىم-تەتقىقاتچىلار    بۇ يازما 2016-يىلى 09-ئاينىڭ 17-كۈنى يوللانغان

شيۇڭ چىڭلەي

شيۇڭ چىڭلەي

كىشىلەر تۇلپارنى مەدھىيەلىگەندە، ئات تونۇيدىغان بولېنى ئېسىگە ئالىدۇ. جۇڭگو ئىلىم-پەن ساھەسىدىكىلەر خۇا لوگېڭنى مەدھىيىلىگەندە، ئۇنىڭ ئوقۇتقۇچىسى، جۇڭگونىڭ يېقىنقى زامان ماتېماتىكا پېشۋاسى − شيۇڭ چىڭلەي  (1893-1969) نى ئۇنتۇپ قالمايدۇ. 

شەخسلەر »ئالىم-تەتقىقاتچىلار    بۇ يازما 2016-يىلى 01-ئاينىڭ 22-كۈنى يوللانغان

گائۇس

گائۇس

گېرمانىيەلىك ماتېماتىك گائۇس (1777-1855) كىچىكىدىنلا ئىنتايىن ئەقىللىق ئىدى. بىر كۈنى كەچتە ئاتىسى غۇۋا چىراغ تۈۋىدە باش چۆكۈرۈپ ھېساب قىلىۋاتاتتى. خېلىدىن كېيىن ئاتىسى چوڭقۇر ئۇھ تارتىپ «ئاخىر ھېسابلاپ بولدۇم!» دەيدۇ، ئەمدىلا ئۈچ ياشقا كىرگەن گائۇس: «ئاتا، خاتا ھېسابلاپ قويدۇڭ» دەيدۇ. ئاتىسى ئىنتايىن ھەيران قالىدۇ.

شەخسلەر »ئالىم-تەتقىقاتچىلار    بۇ يازما 2016-يىلى 01-ئاينىڭ 23-كۈنى يوللانغان

خۇڭ جياۋېي

خۇڭ جياۋېي

«ئۈچ جۇڭگولۇقنىڭ ھېسابلاش ئۇسۇلى»، «ئوخشاشلىق قائىدىسى»، «دەلىللەش ئۇسۇلى» قاتارلىق مۇۋەپپەقىيەتلەر خەلقئارادا كۆپ قېتىم زىلزىلە پەيدا قىلغان. بۇ مۇۋەپپەقىيەتلەرنى ئوتتۇرىغا چىقارغۇچى دۇنياغا مەشھۇر ماتېماتىك، كومپيۇتېر مۇتەخەسسىسى خۇڭ جياۋېي (1936-) ئىدى. 

شەخسلەر »ئالىم-تەتقىقاتچىلار    بۇ يازما 2016-يىلى 01-ئاينىڭ 16-كۈنى يوللانغان

ھۇيگېنس

ھۇيگېنس

ھۇيگېنس يەنە ماياتنىكنىڭ تەۋرىنىش قانۇنىيىتىنى ئەڭ بالدۇر بايقىغان ۋە ماياتنىكتىن پايدىلىنىپ، پارىژدىكى ئېغىرلىق كۈچى تېزلىنىشىنى ھېسابلاپ چىققان. ئۇ يەنە ئەنگلىيە خان جەمەتى ئىلمىي جەمئىيىتى نىڭ تەلىپى بويىچە مېتال ...

شەخسلەر »ئالىم-تەتقىقاتچىلار    بۇ يازما 2016-يىلى 01-ئاينىڭ 23-كۈنى يوللانغان

كانتور

كانتور

گالىلېي مۇنداق ئىسپات ئىشلىگەن: تۆۋەندىكى رەسىمدە كۆرسىتىلگەندەك، ED بولسا CBA△ نىڭ ئوتتۇرا سىزىقى، CB=ED بولىدۇ، A نۇقتا ئارقىلىق خالىغان بىر تۈز سىزىقنى ئۆتكۈزسەك، ED ئۈستىدىكى ′P بىلەن CBئۈستىدىكى P نۇقتا بىرگە بىر ماس كېلىدۇ، شۇڭا ED ئىچىگە ئالغان نۇقتىلار بىلەن CB ئىچىگە ئالغان نۇقتىلار «تەڭ» بولىدۇ، خۇلاسە: CB=ED، 1 =2 بولىدۇ. مانا بۇ ماتېماتىكىلىق پارادوكس.

شەخسلەر »ئالىم-تەتقىقاتچىلار    بۇ يازما 2016-يىلى 01-ئاينىڭ 28-كۈنى يوللانغان