يازغۇچى سەمەت دۇگايلى بىلەن سۆھبەت -2

ئىجادىيەت ھەققىدە پاراڭلار

ـ يازغۇچى ئەپەندى ، ھازىر ئويغۇر ئەدەبىياتى  پروزىچىلىقىدا ئېقىم شەكىللەندىمۇ؟ شەكىللەنگەن بولسا ، سىز قايسى ئېقىمغا ۋەكىللىك قىلىسىز ؟

ـ مەن ئۇيغۇر  ئەدەبىياتى  پروزىچىلىقىدا  شەكىللەنگەن ، ئومۇم ئېتىراپ قىلغان بىرەر «ئېقىم » بار ، دەپ قارىمايمەن . توغرى ، « ئىزلەنمە ھېكايىلەر » ، « مۇدىرنىزم ھېكايىلىرى » دېگەندەك ناملار ئاستىىدا يېزىلىۋاتقان پروزائىك  ئەسەرلەر  ئوتتۇرىغا چىقتى . ئەمما ، نېمىنىڭ «ئىزلەنگەن » لىكىنى بىلەلمىدىم . « مۇدىرنىزم ھېكايىلىرى» گە كەلسەك ، بەزىلىرى چەت ئەل ھېكايىچىلىقىنىڭ دورالمىسى ، بەزىلىرى ناچار تەقلىد  بولۇپ ،  ئۇيغۇ ر مىللىي ئېڭى ئەكس ئەتتۈرۈلمىگەنلىكتىن ، پېرسوناژلىرىنىڭ ئۇيغۇر  ئىكەنلىكىمۇ شۈبھە  پەيدا  قىلىدۇ . ئىھتىمال ، بۇ يېڭىياچىلىقتىكى دوراشنىڭ مەھسۇلىدۇر . بارا ـ بارا  مۇكەممەللىشىپ  قالسا ، بىرەر «ئېقىم» تۈسىنى ئالسا  ئەجەپ  ئەمەس . مەن ئۆزۈم بۇ مەسىلىگە ئاشۇنداق قارىغانلىقىمدىن بولسا كېرەك ، بىرەر ئېقىمغا ۋەكىللىك قىلىش تۈگۈل ، شۇ ئېقىم ئىچىدىمۇ ئەمەس .

ـ ئىجادىيەت ئۇسۇللىرىڭىز ھەققىدە سۆزلەپ باقامسىز ؟

ـ مەن  تۇرمۇشتا  ئۇچراتقانلىرىمنى ،  كۆرۈپ ـ ئاڭلاپ تەسىرلەنگەنلىرىمنى  ئاۋۋال  تەپەككۇرۇمدا  كومپوزىتسىيىلەپ چىقىمەن . باشتىن ـ ئاخىرى  ئاساسەن  جايىغا  چۈشتى ، دەپ قارىسام يېزىشنى باشلايمەن . يېزىش جەريانىدا بەزىدە ئۆزگىرىدۇ، بولۇپمۇ تەپسىلاتلاردا خېلى چوڭ ئۆزگىرىشلەر  بولىدۇ . بۇنداق ئۆزگىرىشلەرنى پېرسوناژلارنىڭ ھەرىكىتى ياكى  مەنىۋىي  پائالىيىتى بەلگىلەيدۇ .

ـ ئەسەرنىڭ ئىيدىيىۋىلىكىگە قانداق قارايسىز ؟

ـ ئەدەبىي  ئەسەرنىڭ  ئىيدىيىۋىلىكى ـ  ئەسەرنىڭ  جېنى ، يازغۇچىنىڭ ئالغا سۈرمەكچى  بولغان ، ئارزۇلىغان  ئىيدىيىسىنىڭ پېرسوناژلار پائالىيىتى  ئارقىلىق  ئېستېتىكلاشتۇرۇلغان  بەدىئى ئىنكاسى . ئىيدىيىۋىلىكى  كۈچلۈك  ئەسەرنىڭ بەدىئىيلىكى يۇقىرى بولىدۇ . ئىيدىيىۋىلىك  يازغۇچىنىڭ  خاھىشىغا  بېقىنىدۇ . يازغۇچىنىڭ خاھىشى بويىچە يارىتىلغان  پېرسوناژلار  يازغۇچىنىڭ ئىيدىيىسىنى تەرغىپ قىلىد.relpost{clear:both}