كۈچ بىرلىكتە، ئىش ئۆملۈكتە! ھەمكارلىشىشنى خالايدىغانلارنى ئەلۋەتتە قارشى ئالىمەن!      
    

ئەسسالام ئەلەيكوم باغداش ئەھلى! باغداشتىكىلەردىن ئاڭلىشىمچە كان رايونىدىكى ئىتلارنىڭ سانى بىلەن ساياقلار سانىدا ئۆزگىرىش بولۇپتۇ. كۆپچىلىك كۆز-قۇلاق بولۇپ قويغان بولسا!

شەھەرلىك ھۆكۈمەتنىڭ كادىرلىرىمۇ بولىدىغاندەك قىلىدىغان ، ھەجەپ بۇ تېمىغا گەپ -سۆز قاتماپتا؟  ۋاي  مىللىتىم ..، ۋاي ..ئانا تىلىم دەپ  تۆكۈلۈپ كېتىدىغانلار مۇ يوق!!!  بۇ يەردە....                         ھەي!!!  بۇ نىجىس چىۋىن سۈپەتلەربىزنى شاڭخەيدىكى قېرىنداشلىرىغا ئوخشاش سۇ ئىچىدىغان قىلىپ قويامدۇ، قانداق؟؟؟    

     ئەسلى بۇ قېتىم قومۇلغا بارغاندا، كان رايونىغا بېرىپ ماتىريال يىغىش پىلانىم بار ئىدى، ئەپسۇس ۋاقىت چىقىرالمىدىم، ئاللا خالىسا كېيىنرەك يەنە بىر قېتىم بارارمەن! مەن يوللىغان رەسىملەر مۇناسىۋەتلىك رەھبەرلەرنىڭ دىققەت-ئىتىبارىنى تارتىيالمىدىمۇ ياكى غەمسىز يۈرۈمدىغاندۇ؟ ھېچ بىلەلمىدىم؟؟؟!!!! 
رەسىمگە ئىزاھات:
     كانغا بېرىش ئۈچۈن سۆرۈن دىگەن يازلىق يايلاقتىن ئۆتۈشكە توغرا كىلدۇ. سۆرۈندىن يوقىرى ئۆرلەپ ماڭغاندا سۈگەن (يەر شەكىلىگە ئاساسەن قويۇلغان ئىسىم) ۋە تور (يەر شەكىلىگە ئاساسەن قويۇلغان ئىسىم بولۇپ، شەرىقتىن غەرىپكە قاراپ پەسىيىپ بارىدۇ، شەرقى ئۇچى سۈگەننىڭ ئۈستىگە تۇتىشىدۇ، جەنوپ تەرەپتىن قارىغاندا سۆرۈننى يوقىرى سازلىق ۋە كۆللەردىن ئايرىپ تۇرغان توساققا ئوخشايدۇ. كانغا بارىدىغان يول ئەسلى تورنىڭ ئۈستىدىن ئېلىنغان بولۇپ، كېيىنچە بۇيولنى داۋاملىق ياسىيالماپتۇ. بۇنىڭدىكى ئاساسلىق سەۋەپ تورنىڭ شىمالى تەرىپىدە سازلىق ۋە كىچىك كۆللەر كۆپ بولۇپ (ناھايتى ياخشى بولغان تەبىئى توساقنى شەكىللەندۈرگەن) شۇڭا كان يولىنى سۈگەننىڭ يان باغرىنى بويلاپ ياساپتۇ، كانغا بارغان ماشىنا يولى سۈگەننى بويلاپ سۈگەننىڭ ئۈستىگە چىقىپ تۇزلەڭلىك ئارقىلىق قۇمداۋان بىلەن كان رايونىغا بارىدۇ. بىز كان رايونىغا بارغاندا كىچىك ماشىنلار بىلەن ساياھەتكە چىققان كىشىلەرنى ئۇچراتتۇق، ئۇلار بۇيولدا توسالغۇسىز يۈرەتتى.

       مېنىڭ ھېس قىلىشىمچە باغداش قارلىق تاغ رايونى ئىكولوگىيلىك مۇھىتنىڭ ئۆزگىرىشىدە ئىككى خىل روشەن ئالامەت بار ئىكەن:
       1- خىل ئالاھىدىلىك بولسا، قۇمغول، سۇ جىڭغىغان ۋە قازا تاپتىدىن كېلدىغان سۇ مىقدارىنىڭ ئازىيىشى، دارچۇق بىلەن كېلدىغان سۇ مىقدارى كۆپىيىپ ئاپەت پەيدا قىلىش ئەھۋالى بولۇپ، ئىلگىرى ياز كۈنلىرى  قۇمغول، سۇ جىڭغىغان ۋە قازا تاپتىدىن كېلدىغان سۇنىڭ مىقدارى كۆپ بولۇپ، دارچۇق تەرەپتىن پەقەت ئەتىياز ۋاقىتلىرىدىلا تاشقىن كېلەتتى ئەمما كىشىلەر تۇرمىشىغا خەۋىپ ئېلىپ كەلمەيتتى، 2007- يىلدىن باشلاپ قارلىقنىڭ ئوتتۇرا قىسمىدىكى قارنىڭ ئېرىش سۈرئىتى تىزلىشىپ، ھۆلچىلىك ئاپىتى كۆپ بولۇپ، 7-8- ئايلاردىمۇ سۇ ئاپىتى بولىدىغان بولۇپ قالدى؛
      2- خىل ئالاھىدىلىك بولسا، قارلىق رايونىدىكى سوغاق ھاۋا ئېقىمىدا ئۆسۈشكە ماسلاشقان ئۆسۈملۈك ۋە جانلىقلار تۈرىدە ئۆزگىرىش بولدى. مەسلەن مەن ئىلگىرى (2001-2003) باغداش يايلىقىغا ئەۋرىشكە يىغقىلى چىققاندا، تورنىڭ ئۈستى ۋە سۈگەننىڭ بېشىدىن خېلى كۆپ ئەۋرىشكە يىغقان ئىدىم. (ھازىر مەخسوس يايلاق چىكەتكىسىنى تەتقىق قىلمەن، شۇڭا چىكەتكىنى مىسال قىلاي، ئەلۋەتتە چىكەتكە باشقا ھاشارەتلەرگە قارىغاندا مۇھىتقا ناھايتى سەزگۈز.) تورنىڭ شىمالىدىكى گۇم كىچىك بويىدىن قۇمغول ۋە سۇ جىڭغىغاندىن چىققان سۇ بىرلەشكەن يەرگىچە بولغان چىملىقتا سىبىرىيە چىكەتكىسىنى كۆپ ئۇچراتقان ئىدىم. بۇ خىل چىكەتكە سوغاق ھاۋا ئىقلىمدا ياشايدىغان بولۇپ، ئىسسىق بولغان جايلاردا ئۇچراتقىلى بولمايدۇ. ئەمما بۇلتۇر بارغاندا بۇ ئورۇندا سىبىرىيە چىكەتكىسىدىن بىر تالمۇ تاپالمىدىم. بۇ نىڭدىن شۇنى كۆرۋېلىشقا بولدىكى، قارلىق تاغ ھاۋارايىدا روشەن ئىسسىش بولغان، نەتىجىدە سىبىرىيە چىكەتكىسىنىڭ ياشاش مۇھىتىدا ئۆزگىرىش پەيدا بولۇپ، بۇ خىل مۇھىتتىن شاللىنىپ كەتكەن.
      ئويلاپ باقايلى بۇ يەردە ياشايدىغان ئۆسۈملۈك ۋە ھاشارەتلەر بولسا، موشۇ ئىكولوگىيلىك مۇھىتتىكى مۇھىم ھالقىلار بولۇپ، ئىكولوگىيلىك تەڭپۇڭلۇق ئۈچۈن ئەھمىيتى زور ! موشۇنداق ئەھۋال داۋاملاشقاندا باغداش قارلىقى قانداق قىسمەتلەرگە ئۇچىرار-ھە؟؟؟!!!
      سىزمۇ بۇ مۇھىتتىن شاللىنىپ كېتىشنى خالىمىسىڭىز، بىر سەپتە بولۇڭ!!!
      

ئىككى يىلىنىڭ ئالدىدا باغداشقا بارغىنىمدا ، شۇ يەردىكى كىشىلەر مۇنداق بىر گەپنى قىلىپ بەرگەن ئىدى : ئىلگىرى قومۇلدا ۋالى بولۇپ كېىيىن خىزمىتى ئۈرۈمچىگە يوتكەلگەن بىر پىشقەدەم كادىر باغداشقا بېرىپ ، باغداشنىڭ ئەھۋالىنى سوراپتىكەن ، شۇ يەردىكىلەر باغداشنىڭ قارلىقتا كان ئېچىش ئۈچۈن يولنىڭ قارلىققىچە ياسالغانلىغىنى ، كان قۇدۇقىنىڭ قارلىقنىڭ ئاستىغىچە كىرىدىغانلىغىنى ئېيتقاندا ئۇ پىشقەدەم كادىر بەكلا قايناپ كېتىپتكەن ، قارلىق تاغنىڭ ئاستىدىن كان ئېچىش ئەمەس قارلىققا بىر كىلومىتىر كېلىدىغان يەرگە ئالچىۇق سېلىشقىمۇ  بولمايدۇ ، مۇشۇنداق ئىشنىمۇ تەستىقلىغان بارمۇ ؟ بۇ قومۇللۇقلارنىڭ تەغدىرى بىلەن ئويناشقانلىققۇ ، بۇ يەردىن كان ئېچىشنى توختۇتۇش كېرەك  ،   دەپ  خېلى خاپا بوپتىكەن ، بەلكىم ئۇ كېشىمۇ ، مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلار بىلەن كۆرۈشكەن بولىشى مۇمكىن ،،،،، ئاڭلىسام كان ئاچماقچى بولغان شىركەتكە ئەگەر شەھەرنىڭ باغداشقا يول ياساشقا كەتكەن مەبلەغنى ئەمەلىيلەشتۇرۇپ بەرسە كاننى ئاچمايدىكەن دىگەندەك مىش - مىش پاراڭلار باركەن دەپ ئاڭلىدىم ،،، يۇرتىمىزدىن ئاشۇندا  يەنە بىرەر كەسكىن ئىش قىلىدىغان  باشلىق چىققان بولسا بۇ ئىشمۇ  ھەل بولۇپ قالار بولغىيدى ،،،

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم قېرىندىشىم .سىز بۇ ماتىرياللارنى توپلاپ قومۇل ۋىلايەتلىك مۇھىت ئاسراش ئىدارىسىگە
ئاپىرىپ بىرىپ بېقىڭ .ئەگەر ئۇنىڭدىن سادا چىقمىسا ئاپتونوم رايونلۇق موھىت ئىدارىسىگە ئاپىرىپ بىرىڭ .
ئەڭ بولمىغاندا تورلاردا ئاشكارە قىلارسىز ........بۇ مۇھىتنى بۇزۇشقا ئۇلارنىڭ ئانىسىنىڭ ھەققى يوق
مەيلى خەنزۇ بول مەيلى ئۇيغۇر بول قومۇلنىڭ ھاۋاسىنى تەڭ سۈمىرىمىز .بۇ مۇھىتنى ئاسراش ھەممىمىزنىڭ
باش تارتىپ بولمايدىغان بۇرچىمىز .
ھازىچە خەنزۇچە قومۇل مۇنبىرىدە ئېلان قىلىپ تۇرامسىز يە
http://bbs.hm169.com/

ئەسسالام ئەلەيكوم باغداش مۇنبىرىدىكى قېرىنداشلار! ئۇزۇندىن بۇيان سىلەر بەزى مەسىللەر ئۈستىدە ئورۇنسىز تالاش-تارتىش ئېلىپ بېرىپ، ئۆزەڭلارنىڭ زېھنىنى خورىتىۋاتىسىلەر. شوڭلاشقا مەن سىلەرنىڭ قىسقىغىنە ۋاقتىڭلارنى چىقىرىپ نۆۋەتتە بىزگە خىرىس ئېلىپ كەلگەن موشۇ مەسىلىگە كۆپرەك كۆڭۈل بۆلۈپ قويۇشۇڭلارنى ئۇمىد قىلىمەن! مەن بۇئەھۋالنى قۇمۇل شەھەرلىك ھۆكۆمەتنىڭ سۇئاللارغا جاۋاپ بىرىش سۇپىسىغا يوللاپ قويدۇم.
http://zhidao.baidu.com/z/xjhm/question/63d4e997ade585b3e99481e59bbd7a6231aa01
        ئىسڭلاردا بولسۇن، ئىكولوگىيلىك تەڭپۇڭلۇقنىڭ بۇرۇنقىدەك ئەسلىگە كېلىشى مۇمكىن ئەمەس، ئەمما ھازىرقى ھالىتىنى ساقلاپ قېلىشمۇ ناھايتى چوڭ تىرىشچانلىقنى تەلەپ قىلدۇ!!!

ئەتتىگەندە كۆرۈپ كۆڭلۈم غەش بولدى. سەۋەبى _بىرنەنچىدىن: شۇنچە كۆپ مۇنازىرىچىلەر ئۆزىمىزنىڭ سۇمەنبەسىگە مۇناسىۋەتلىك مەسىلىگە نىسبەتەن تۇتقان سوغاق مۇئامىلىسى. ئىككىنەنچىدىن: قۇمۇل شەھەرلىك ھۆكۆمەتنىڭ سۇئاللارغا جاۋاپ بىرىش سۇپىسىنىڭ تۇترۇقسىز جاۋابى.

مەنمۇ بۇ تېما ئۈستىدە ئويلىنىپ يۈرگىلى ئۇزۇن بولغان. مانا بۈگۈن باغداشخاننىڭ ماددى پاكىتلىرى بىلەن يوللىغان بۇ يازمىسىنى كۆرۈپ، ئاخىرى بۇ دىلونىڭ چۈمپەردىسى ئېچىلغانلىقىنى، شۇ قارلىق ئانىنىڭ پەرزەنتلىرى بولغان بارچە قومۇل جامائەتچىلىكىگە تەخىرسىز مەسىلە ئىكەنلىكىنى ئېلان قىلغانلىقىنى، يوقارقى قەۋەتتىكىگە ئوخشاش ھۆكۈمەتكە بۇ قارلىق لازىم بولمايۋاتقاندەك ھازىرغىچە ئىنكاسسىز تۇرۇشىنى چوڭقۇر ئەپسۇسلىنىش ئىچىدە ھېس قىلدىم. مەن كۆرگەن بەزى ماتىرىياللاردا بۇ قارلىق تۈزلەڭلىكى دۇنيادىكى ئىككىنچى چوڭ قارلىق تۈزلەڭلىكى ئىكەنلىكىنى، بۇ قارلىقنىڭ قومۇل ئېكىلوگىيىسى ياكى رايون ئېكىلوگىيىسىدىلا ئەمەس ھەتتا پۈتكۈل يەر شارى ئېكىلوگىيىسىدە ئىنتايىن مۇھىم رول ئوينايدىغانلىقى تىلغا ئېلىنغان ئىدى. ئۇنىڭسىزمۇ دەل مۇشۇ ئانا قارلىق قومۇل دىيارىدىكى بارچە خەلقنىڭ ئانىسى ئىكەنلىكىدەك پاكىتنى يەنە كىم رەت قىلالايدۇ؟!  مۇشۇ خاسىيەتلىك زىمىندا شۇ ئانا قارلىقنىڭ سۈتىنى ئىچمىگەن، ئىچمەيۋاتقان كىم بار؟! مۇشۇ قارلىق بولمىسا  يەرلىك ھۆكۈمىتىنىڭ مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇشى مۇمكىنمۇ؟! بۇ يەرگە كان ئېچىش ھوقۇقىنى قايسى مەسئۇلىيەتسىز مەلئۇن تەستىقلىغان؟! بۇ قاراپ تۇرۇپ بىر پۈتۈن خەلقنى ، يۇرتنى، مىللەتنى، ۋەتەننى ساتقانلىق بولماي نىمە؟! بۇ يەردە شۇنچە خەلقنىڭ مەنپەتىگە تىگۈشكىدەك قانداق بايلىق بار؟! ھاياتلىقىمىزغا ھەر ۋاقىت لازىم بولىدىغان سۇدىنمۇ قىممەتلىك بايلىق قايسى؟!! سۇسىز بايلىق كىمنىڭ ھاياتىنى ساقلاپ قالالايدۇ؟! قايسى بىر قانۇندا قارلىقتەك بىباھا گۆھەرگە بايلىق تىگىشىش بەلگىلىمىسى بار؟! كان ئېچىش سەۋەبىدىن چىكىنگەن قارلىقنى قايسى ھوقۇق ئىگىسى ئۆز جايىغا قايتۇرۇپ كېلىشكە قادىر؟! ھېچ كىم!!
    بۇ بىز قومۇل ئۈچۈنلا بىر تەخىرسىز تېما بولۇپ قالماي، زىمىنى قۇرغاق پۈتكۈل رايونىمىز ھەتتا دۆلىتىمىز ئۈچۈنمۇ كۈنتەرتىپكە كىرگۈزۈشكە تىگىشلىك تەخىرسىز، زىل تېما!!! تەكلىبىم شۇكى ھۆكۈمەت تەرەپ مەسىلىنى ۋاقتىدا ھەل قىلمىسا ، مەن تورداشلارنى <<ئانا قارلىق ئۈچۈن>> يىغىلىش قىلىپ،  باغداشخان كۆرسەتكەن ئاشۇ بۇزغۇنچىلىققا ئۇچىراۋاتقان يەرنىڭ ئۆزىدە ھەممە بىلگۈدەك كۈچ كۆرسىتىش پائالىيىتى ئېلىپ بېرىشقا تەكلىب قىلىمەن. بىز بىر مەسئۇلىيەتچان پۇقرا بولۇش سالاھىيىتىمىز بىلەن مەسئۇلىيەتسىز ھوقۇقدارلارنىڭ يۈزى قېلىن تامغىلىرىغا، ھاياتىمىزغا تەھتىد سېلىۋاتقان خوجايىنلارغا قارشى كۆرەش قىلىشىمىز كېرەك. پائالىيەتنىڭ، مەۋجۇتلىقىمىز ئۈچۈن قىلىنغان ئاممىۋىي يىغىلىش بولۇشى ئۈچۈن، بۇنىڭغا ھەر مىللەتتىن بولغان مەسئۇلىيەتچان پۇقرالارنىڭ بىردەك ئاۋاز قوشۇشىنى قولغا كەلتۈرۈشىمىز كېرەك. مۇمكىن بولسا خىتايچە سەۋيىسى ياخشى تورداشلار خىتايچە بېكەتلەردە بۇ سەزگۈر تېما ئۈچۈن قوللىغۇچى قولغا كەلتۈرۈش كېرەك. چۈنكى خىتايلارمۇ بۇ ئانا قارلىقنىڭ سۈتىنى ئىچىۋاتىدۇ، ئۇلارمۇ بۇ ئەھمىيەتلىك پائالىيەتكە قاتناشسۇن. بولمىسا بىر قىسىم مەسئۇلىيەتسىز ئەمەلدارلار يىغىلىش خاراكتىرىنى ئاسانلا سىياسىغا بۇرىۋالىدۇ. سىياسىدىن خالى بولغان بۇ خىل مۇھىت ئۈچۈن قىلىنغان يىغىلىشنى ئەتىراپلىق پىلانلاپ، بۇ يىل يازدىن قالدۇرماي ئېلىپ بېرىشىمىز كېرەك. قالغان ئىشلارنى مۇنازىرە جەريانىدا كېڭىشىپ ۋاقىت، ئورۇن كۈنتەرىپىنى تۇرغۇزايلى...

مۇھىت ئاسىراش بايرىقى ئاستىدا بىر كولۇب قۇرۇپ، ئىختىيارى پائالىيەت قاتارىدا ئانا زىمىن خاسىيىتىنى خەلققە تونۇتۇش ۋە ۋە ئانا قارلىقنىڭ يىغىسىغا يىغا قوشۇپ، تېخىمۇ يىراقلارغا ئاڭلىتىش ئۈچۈن ، ئىجازەت ئالغان لاگىر پائالىيىتى سۈپىتىدە ئېلىپ بارساق تامامەن مۇمكىن. مانا ياز كىرىپ قالدى قېرىنداشلار... يەنە ئىككى ئايدىن يېرىم ئايدىن كېيىن بىز نىشانغا بېرىش شارائىتى تولۇق ھازىرلىنىدۇ. مەلۇم شەنبە يەكشەنبە كۈنلىرىنى توغۇرلاپ، خالىغانلار ئىختىيارەن يىغىلىپ چىقساق يىراق يەر ئەمەس. بۇ قېتىم ئىسپاتنى تېخىمۇ تولۇقلاپ، ھەم پائالىيەتنى ۋىدىيۇغا ئېلىپ تېخىمۇ يوقۇرى ئورۇنلارغا ئىنكاس قىلىپ كۆرەيلى... ئۇنتۇپ قالماڭ ھەر بىر قومۇللۇقنىڭ ھەر نەپسىدە ئانا قارلىقنىڭ نىسىۋىسى بار... ئانا ئۈچۈن ياش تۆكۈشمۇ بىز ئۈچۈن زور شەرەپ!!!
    ئەجداتلار ئېڭىدا << ئانامغا تىل تەككۈزگەننىڭ تىلىنى كېسىۋالىمەن، ئانامغا قول ئۇزارتقاننىڭ قولىنى ئۈزىۋالىمەن>> دەيدىغان قاراش بار ئىدى. بىزدىمۇ بولىشى كېرەك! ! !
يىغىلىشنىڭ گېپىنى قىپ قويسا ھەممىسىنىڭ دېمى ئىچىگە چۈشۈپلا كەتتى دېسە؟!
قوشۇلىدىغانلار بولسا ئىنكاس قالدۇرارسىلەر... جاۋابىڭلارنى كۈتىمەن. مېنىڭچە بىز بۇ يىل دوستىمىزنىڭ يول باشلىشىدا ئەھمىيەتلىك بىر پائالىيەت كۈتىۋالىمىز... شۇنداقمۇ قېرىندىشىم؟!