دىننىڭ مەناسى نىمە؟

tokkuzak

‏دىننىڭ مەناسى نىمە؟

‏

ناھايىتى شەپقەتلىك ۋە مىھىربان ئاللاھنىڭ ئىسمى بىلەن باشلايمەن.

دوكتۇر يۇسۇپ ئەلقەرزاۋىنىڭ «مدخل لمعرفة الاسلام» ناملىق كىتابىدىن ئېلىندى .

          بىز تىلشۇناس , دىنى تارىخشۇناسلارنىڭ ۋە زىرىكىشلىك پەلسەپەشۇناسلارنىڭ نەزىرىدىكى دىننىڭ مەناسى تۇغىرسىدا بەك توختىلىپيۈرمەيمىز؛ۋە بىۋاسىتە تېمىغا كىرىشىمىز.مانا بۇ تىمىدا بىزنىڭ شەيخىمىز مۇھەممەد دەرراز ئۆزىنىڭ .مەڭگۈلۈك دىن دېگەن كىتابىدا تەتقىق قىلىپ دىن توغرا ياكى باتىل،كىتابى ياكى بۇت پەرەسلىك دەپ تۇنۇشتۇرغان.ئۇ رەھىمەھۇللا: دىن بولسا ھېس قىلىش ۋە ئىختىيارى بار بولغان، بەندىلەرنىڭ ئەھۋالىنى تەسەررۇپ قىلدىغان ۋەئورۇنلاشتۇرالايدىغان ئەڭ ئالىي غايىبنىڭ مەۋجۇدلۇقىغا ئېتىقاد قىلىش ۋە ئالىيجاناب بولغان زاتنىڭ چاقىرىقلىرىغا قىزىقىش ۋەقورقۇنۇچتا ئەيمىنىش ۋە مەدھىيىلەش ئىچىدە ئېتىقاد قىلىش دېگەن.قىسقىچە تۇنۇشتۇرۇش بىلەن ئېيتقاندا ئىتائەت ئىبادەتكە لايىق.بولغان ئىلاھى زاتقا ئىيمان ئېيتىش دەپمۇ تۇنۇشتۇرغانبىز دىنغا بۇي ئېگىش ۋە دىنغا ئىخلاسمەنلىك قىلىش مەناسى بىلەن نەپسى ھالىتىدىن قارىساق ۋە ھەقىقيقى مەناسى بىلەنقارىساق،دىن دېگەن ئاشۇ ئىلاھى كۈچ قۇۋۋەتنىڭ سۈپتىنى بەلگىلەپ بىرىدىغان نەزەرىيىۋى قائىدىلەرنىڭ ئومۇمىسى ۋە ئىبادەتنىڭيوللىرىنى سىزىپ بىرىدىغان ئەمەلى قائىدىلەرنىڭ ئۇمۇمىسىدۇر. .مانا بۇ تونۇشتۇرۇشتىن دىن گەرچە شېرىك ۋە بۇت پەرەسلىك ئۈستىگە قۇرۇلغان بولسىمۇ ھەرقانداق كىشىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇدەل شۇنى قۇرئان دىن دەپ ئاتىغان .خۇددى ئاللا تائالا :«سىلەرنىڭ دىنىڭلار ئۆزەڭلار ئۈچۈن ،منىڭ دىنىممۇ ئۆزۈم ئۈچۈندېگەن»سۈرە كافىرۇن :5-ئايەت:ۋە ئاللا تائالا مۇنداق دېگەن:كىمكى ئىسلامنىڭ باشقىسىنى دىن دەپ دەۋا قىلىدىكەن ئۇنىڭدىن مەڭگۈ قوبۇل قىلنىمايدۇ.ئىسلام دىنى ئۆلىمالىرى ئۇنى مۇنداق دەپ تۇنۇشتۇرغان:دىن ساغلام ئەقىل ئىگىسىنى ھەرقانداق ئەھۋالدا ،ئۇنىڭدا ياخشىلىق بارۋە نەتىجىدە ئۇتۇق بولىدىغان تاللاشقا ئىلىپ باردىغان ئىلاھى بەلگىلىمە دەپ تۇنۇشتۇرغان.تەتقىقاتچى ئالىملىرىمىزنىڭ تونۇشتۇرۇشىدىن دىنلار ئىككى تۈرلۈك بولىدۇ:1-ساماۋى ياكى كىتابى دىنلار2- بۇتپەرەسلىك ياكى توقۇلما دىنلاردىن ئىبارەتساماۋى دىنلار ياكى كىتابى دىنلار دېگىنىمىز:ئاللا تەئەلا ئۆزنىڭ كىتابى تەۋراتنى مۇسا ئەلەيھىسسالامغا چۈشۈرگەن يەھۇدى دىنىغائوخشاش ۋە ئۆزىنىڭ كىتابى ئىنجىلنى ئىسا ئەلەيھىسسالامغا چۈشۈرگەن خىرستىئان دىنىغا ئوخشاش ۋە ئۆزنىڭ كىتابى قۇرئاننىپەيغەمبەر ۋە ئەلچىلەرنىڭ ئاخىرقىسى بولغان مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامغا چۈشۈرگەن ئىسلام دىنىغا ئوخشاش ئاسماندىنچۈشۈرۈلگەن ،ئاللاھنىڭ ھىدايەتنى ئىنسانىيەتكە يەتكۈزۈدىغان كىتابى بار بولغان دىنلاردۇر.ئىسلام بىلەن باشقا كىتابى دىنلار بىلەن بولغان پەرق ،ئاللاھ باشقا دىنلارنىڭ مەنبەلىرى ۋە مۇقەددەس كىتابلىرى ساقلانمايئۆزگەرتىلگەن ۋە ئالماشتۇرۇلغان ۋەياكى يوقاپ كەتكەندە ،ئاللاھ ئىسلامنىڭ ئەسلىنى ۋە مەنبەسىنى بولغان قۇرئاننى ئىنسانىيەتكە ئاخىرقىرىسالە سۈپۈتى بىلەن ئۇنىڭغا ھىچقانداق ئۆزگەرتىش ۋە ئالماشتۇرۇش يەتكۈزمەستىن ساقلاپ قالدى.2- بۇتپەرەس ۋە تۇقۇلما دىن دىگىنىمىز:ئاسمانغا ئەمەس يەرگە ،ئاللاھقا ئەمەس ئىنسانغا نىسبەت بىرلىدىغان جۇڭگۇ ۋەياپۇنيەدىكى بۇددا دىنىغا ئۇخشاش ھىندىستاندىكى ھىندى دىنىغا ،قەدەمى فارىستىكى مەجۇسى دىنغا ،ۋە ئۇنىڭدىن باشقا ئاسىياۋە ئافىرقىدقكى باشقا دىنلارغا ئوخشاش دىنلاردۇر.چۈنكى ئۇ دىنلار يا ئىنسانىيەت ئۈزى تۇقۇۋالغان بۇلىدۇ ،بۇددا دىنىغا ئۇخشاشۋە ياكى مەجۇسى دىنغا ئوخشاش كىتاب بار بولغان ،كىيىنچە يوقاپ كېتىپ ھىچ تەسىرى قالمىغان دىنلاردۇر.ئەسلىدە ساماۋى دىنلار ھەقىقەتەنمۇ ئۇنىڭ ئەقىدە ئاساسلىرىدا بىر ،گەرچە ئۇنىڭ ۋاقتى ئۇخشىمىغانىلق سەۋەبى بىلەن ئوخشاشبۇلمىسىمۇ.مانا مۇشۇنى قۇرئان بايان قىلىپ ۋە تەكىتلەپ كەلگەنئاللاھ سىلەرگە نۇھقا تەۋسىيە قىلغان نەرسىنى ،ساڭا بىز ساڭا ۋەھى قىلغان نەرسىنى،ئىبراھىمغا ،مۇساغا ۋە ئىساغا بىز تەۋسىيەقىلغان نەرسىنى بايان قىلدى، سىلەر دىندا تەپرىقچىلىك قىلماڭلار.[سۈرە شۇرا 13 -ئايەت[ۋە يەنە ئاللاھ :ئى ئۈممەتلەر سىلەرنىڭ ھەر بىرىڭلارغا بىر خىل شەرىئەت ۋەئوچۇق يول تەيىن قىلدۇق: دېگەن.بەلكى قۇرئان ئاللاھنىڭ دىينىڭ بىر ئىكەنلىكىنى شۇ سەۋەبلىك ئاللاھ ئۆزنىڭ بارىچە كىتابنى چۈشۈرگەن ۋە شۇ سەۋەبلىكبارلىق ئەلچىلىرىنى ئەۋەتكەن، ئاللاھنىڭ دىنى بىر دىن ئىكەنلىكىنى بېكىتىپ كەلگەن بولۇپ ئۇ دىن بولسىمۇ ئىسلام دىندۇر..ئاللاھ يەنە ئاللاھنىڭ نەزىردە مەقبۇل دىن ئىسلام دىندۇر : دېگەن «سۈرە ئىمران 19- ئايەت»ئاللاھنىڭ بارلىق ئەلچىسى مۇسۇلمان ئىدى ۋە ئىسلام دىنىغا دەۋەت قىلاتتى. ئاللاھ بۇ ھەقتە:ئىبراھىم يەھۇدىمۇ ئەمەس ناسارامۇ ئەمەس ۋەلېكىن ئۇ تۇغرا دىنغا ئېتىقاد قىلغۇچى،ئاللاھقا بويسۇنغۇچى ئىدى دېگەن ئىمران سۈرىسى -67.ۋە يەنە ئىبراھىم ۋە يەئقۇب ئۆز باللىرىغا نەسىھەت قىلىپ :ئى ئوغۇللىرىم ئاللاھ سىلەرگە ئىسلام دىننى تاللىدى ،پەقەتمۇسۇلمان پېتىڭلارچە ئۆلۈڭلار دېدى. دېگەن بەقەرە سۈرىسى 132-ئايەت.مۇسا ئۆز قەۋمى ئۈچۈن مۇنداق دېگەن:ئى قەۋمىم ئەگەر ئاللاھقا ئيمان ئېيتقان بولساڭلار،ئاللاھقا بوي سۇنغان بولساڭلارئۇنىڭغا تەۋەككۈل قىلىڭلار.سۈرە يۇنۇس 84- ئايەت.ئىسانىڭ قوغدىغۇچى ھەمرالىرى :بىز ساڭا ئاللاھ ئۈچۈن ياردەم بىرىمز،ئاللاھقا ئېيمان ئېيتتۇق گۇۋاھ بولغىنكى بىز مۇسۇلمانمىزيەنى سىنىڭ پەيغەمبەرلىكىڭگە بويسۇنغۇچىمىز دېگەن. سۈرە ئال ئىمران 52- ئايەت.ئەلچىلەرنىڭ ئاخىرقىسى بولغان مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام بارىچە ئەلچىلەرنىڭ دىنى بولغان ئىسلام دىنى بىلەن ئۆزنىڭ ئالدىدىكىدىنلارنى تەستىقلىغۇچى ،ئۇنىڭ كىتابلىرى ئۆزئىچىگە ئالغان دىننىڭ ھەقىقەتلىرىنى ۋە ئېتىقاد قائىدىللىرىنى تەكىتلىگۈچى بولۇپئەۋەتىلگەن.خۇددى قۇرئان ،ئاشۇ كىتابلاردا ئاللاھنىڭ كالامنىڭ مەنىۋى ۋە لەفزىۋى ئۆزگىرىشلەربولغانلىقى ئۈچۈنباشقۇرغۇچى ھامى ۋە بۇندىن ئىلگىرى بارلىق ئەلچىلەر ئىلىپ كەلگەن ئېسىل ئەخلاقلارنى تېخىمۇ تۇلۇقلاپ كەلگىنىدەك..ئاللاھ ئۆزىنىڭ ئەلچىسى مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامغا خىتاب قىلىپ :ئى مۇھەممەد :بىز ساڭا ئۆزىدىن ئىلگىرىكى ساماۋى كىتابلارنىئېتىراپ قىلغۇچى ۋە ئۇلارغا شاھىد بولغۇچى ھەق كىتاب يەنى قۇرئاننى چۈشۈردۇق.سەن ئۇلارنىڭ ئارىسىدا ئاللاھ ساڭا نازىلقىلغان قۇرئان ئەھكامى بىلەن ھۆكۈم قىلغىن ساڭا كەلگەن ھەقتىن بۇرۇلۇپ ئۇلارنىڭ نەپسى خاھىشىغا ئەگەشمىگىن. دېگەن سۈرەئال ئىمران 48-ئايەت.Utapakkur

kokbora111

ياخشى بىر چۇشەنچىگە ئىگە بولىۋالدىم،اللاھ رەھمەت قىلسۇن قىرىندىشىم.

951986172

رەھمەت  جاپا چەكتىڭىز

babur-7

ئاللاھ رەھمەت قىلسۇن .

Faruk571

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم . ئاللاھ رەھمەت قىلسۇن .

jula6444

ئاللاھ ئەجرىڭىزنى بەرگەي.

abliza

12-فېۋرال كۈنى يەر تەۋرەش ئاپىتى يۈز بەرگەندىن كېيىن يەرلىكتىكى قوراللىق قىسىم ئوفتسېر جەڭچىلىرى دەرھال ھەرىكەتكە كىلىپ، ئاپەتكە ئۇچرىغان نەق مەيدانغا كىچىلەپ يىتىپ باردى ۋە ئاپەت ئەڭ ئېغىر بولغان خوتەن ۋىلايىتى كېرىيە ناھىيەسى ججان يېزىسى پىشكە كەنتىدىكى، ئۆيلىرى ئۆرۈلۈپ كەتكەن خەلققە ۋاقىتلىق پاناھلىنىدىغان چىدىر-بارگاھلارنى قۇرۇپ بەردى. بۇ مېھىر-مۇھەببەتكە ئۇلاپلا، شىنجاڭ ئىلچى كىيىم-كېچەك مەدەنىيەت تەرەققىيات چەكلىك شىركىتى قارمىقىدىكى خوتەن ئىلچى يۇڭ-توقۇلما كىيىم-كىچەك شىركىتىدىكى بارلىق خىزمەتچى خادىملار كىچىلەپ ئاپەتكە ئاتىغان ياردەم بۇيۇملىرىنى تەييارلاپ، ئاپەت رايونىغا يەتكۈزۈپ بەردى.



2-ئاينىڭ 13-كۈنى ئۈرۈمچى ۋاقتى كەچ سائەت سەككىزدە، خوتەن ئىلچى يۇڭ-توقۇلما كىيىم -كىچەك چەكلىك شىركىتىنىڭ ياردەمچى باش دىرىكتورى ئەلىجان باشچىلىقىدىكى ياردەم گۇرۇپپىسىدىكىلەر ياردەم بۇيۇملىرىنى ئىلىپ، ئاججان يېزا پىشكە كەنتىدىكى ئاپەت رايونىغا باردى. ئىلچى شىركىتىدىكىلەرنىڭ ئىگەللىشىچە ھۆكۈمەتنىڭ مۇناسىۋەتلىك ھەرقايسى رەھبەرلىرى پىشكە كەنتىگە يىتىپ بارغان بولۇپ، ئاپەت رايونىغا زۆرۈر بولغان بىر قىسىم قۇتقۇزۇش ماددىي بۇيۇملىرى كىلىپ بولغان، ھەمدە ماددىي بۇيۇملار داۋاملىق تۈردە كۆپلەپ يىتىپ كىلىنىۋاتقان. ئۆيلىرى ئۆرۈلۈپ چۈشكەن ئامما يېڭىدىن ياسالغان لاپاس ئۆيلەرگە كىرىپ بولغان بولۇپ، ئاپەت رايونىدىكى ئاممىنىڭ ئەھۋالى نۆۋەتتە بىر قەدەر تۇراقلاشقان.



2104 يىلى 2-ئاينىڭ 13-كۈنى، خوتەن ئىلچى يۇڭ-توقۇلما كىيىم -كىچەك شىركىتىنىڭ ياردەمچە دىرىكتورى ئەلىجان (سولدىكى) كېرىيەدە.



ئىلچى شىركىتىدىكىلەر ئاپەت رايونىغا ياردەم بۇيۇمى تەييارلىماقتا



خوتەن ئىلچى يۇڭ-توقۇلما كىيىم-كىچەك چەكلىك شىركىتىنىڭ ياردەمچە دىرىكتورى ئەلىجان ئاپەت رايونىدىكى ئاممىغا قوي سويدۇرماقتا



ئىلچى شىركىتىنىڭ ئاپەت رايونى ئۈچۈن تەييارلانغا قوي گۆشلىرى



ئىلچى شىركىتى خىزمەتچىلىرى ئىئانە توپلاشماقتا




ئىلچى شىركىتىنىڭ شىنجاڭنىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىكى خىزمەتچىلەرگە چىقارغان ئىللىقلىق چاقىرىقنامە ئۇندىدار گۇرۇپپىسى



خوتەن ئىلچى يۇڭ-توقۇلما كىيىم-كىچەك چەكلىك شىركىتى ئىلچىدىكى بارلىق خىزمەتچى خادىملارنىڭ مېھىر-مۇھەببەتلىك قەلبىنى ئىلىپ ئاپەت رايونىغا يىتىپ كەلدى.



ئىلچى شىركىتىنىڭ مېھىرلىك ياردەملىرى ئاپەت رايونىغا يىتىپ بارغاندىن كېيىن ياردەمگە مۇھتاج ئاپەتكە ئۇچرىغان خەلقنىڭ قوللىرىغا تاپشۇرۇپ بىرىلدى.


ئاپەت رايونىغا قۇرۇلغان چىدىر



ئىلچى شىركىتىنىڭ ئاپەت رايونىغا تەييارلىغان يىمەكلىكلىرى



ئىلچى شىركىتىنىڭ خادىمى ئىلىجان ئىئانە پۇلىنى ئاپەتكە ئۇچرىغان دېھقانغا بەرمەكتە



ئىلچى شىركىتىدىكىلەر ئىلىپ كەلگەن مېھىر-مۇھەببەتلىك ئاپەت ياردەم بۇيۇملىرىنى ۋە نەق پۇللارنى ياردەمگە مۇھتاجلارغا بەردى.



ئىلچى شىركىتىدىكىلەر ئاپەتكە ئۇچرىغانلارنىڭ ئۆيلىرىگىچە كىرىپ روھى جەھەتتىن تەسەللى بىرىپ، ئۇلارنىڭ ھالىغا يەتتى، مېھىر-مۇھەببەتلىك ھال-ئەھۋال سوراشتى.


ئىلچى شىركىتى ۋە باشقا ساخاۋەتلىك مېھرىبانلارنىڭ ئاپەتكە ئۇچرىغان قېرىنداشلارغا دەل ۋاقتىدا قىلغان مۇھەببەتلىك ياردىمىدىن قارىغاندا، نۆۋەتتە ئاپەتكە ئۇچرىغان خەلقنىڭ ئەھۋالىدا ئاز-تولا بولسىمۇ ياخشىنىلىش بولغان.



بىز ئۆز نامىمىزدىن ئىلچى شىركىتىنىڭ ياردەمگە مۇھتاج قېرىنداشلىرىمىز يىنىدا ئەڭ تېز سۈرئەتتە پەيدا بولۇپ، ئۇلارغا ماددى ۋە روھى جەھەتتىن مېھىر-مۇھەببەتلىك تەسەللىيلەرنى بەرگەنلىكىگە چىن كۆڭلىمىزدىن رەھمەت ئىيتىمىز، ۋە شۇنداق ياردەمدە بولۇۋاتقانلارنىڭ بۇنىڭدىن كېيىنكى ئىشلىرىنىڭ تېخىمۇ يۈكسىلىشىنى ۋە روناق تىپىشىنى تىلەيمىز! شۇنداقلا بۇ مېھىر-مۇھەببەتكە تولغان ساخاۋەتلىك قەلبلەرنىڭ ئۈزۈلۈپ قالماسلىقىنى چىن دىلىمىزدىن ئۈمىد قىلىمىز