ئۇيغۇر تارىخشۇناسلىقى ھەققىدە قىسقىچە چۈشەنچە

ilim-pen

ahmatjantarimi يوللىغان ۋاقتى  2015-1-10 15:17
2000 يىللىق تارىخنى  پاكىتقا ئۇيغۇن ھالدا بىر تارىخ كىتا ...

سىزگە ئىشىنىمىز، ئەمما راسنى يىزىشقا ئادەتلىنىڭ ، بىر نەچچە كىتابىڭىزنىڭ نەشىر قىلىنىشى ياخشى ئىش بولدى.
بىرق ، نەشىر قىلىنىشنى ئاساس قىلىپ تارىخنىڭ ئەخلەتلىرىنى سۇنىۋەرسىڭىز ، سىزمۇ ئەخلەتكە ئايلىنىسىز.
مەن دېمەكچى، بەزىدە راسنى يازغان ياخشى، راسنى يالغان -دەپ ياز دىسە ئىلان قىلمىغان ئۇنىڭدىنمۇ ياخشى .

ilim-pen

料：
1、[日] 安部健夫 《西回鹘国史的研究》 新疆人民出版社 1985年。
2、[日] 羽田亨  《西域文化史》  新疆人民出版社 1981年。
3、[日] 松田寿男  《古代天山历史地理学研究》  中央民族学院想出版社  1987年。
4、[法]  J﹒R﹒哈密顿 《五代回鹘史料》 新疆人民出版社 1982年。
5、[法]  勒内﹒吉罗 《东突厥汗国碑铭考释》 自治区社科院历史所1984年。
6、[法]  沙畹  《西突厥史料》 中华书局 1958年。
7、[法]  莫﹒玛雅尔 《古代高昌王国物质文明史》 中华书局 1995年。
8、[法]  格鲁塞  《草原帝国》 青海人民出版社 1991年。
9、[英]  包罗杰（Demetrius Charles Boulger,1853--1928）  《阿古柏伯克传》 新疆人民出版社 1998年。
10、[德]  冯﹒佳班  《高昌回鹘王国的生活》 吐鲁番地方志编室 1989年。
11、[土耳其] 热夏提﹒干吉 《喀喇汗王朝国家组织》 新疆人民出版社 1990年。
12、[苏联] 吉洪诺夫 《10至14世纪高昌回鹘王国的经济社会结构》 新疆人民出版社 1993年。
13、[苏] 马良乌金 《9至12世纪的维吾尔国家》 新疆人民出版社 1993年。
14、哈萨克斯坦科学院 《维吾尔及西域诸突厥语民族简史》 新疆人民出版社 2000年。
15、[波斯] 拉施特著，余大钧等译 《史集》 北京商务印书馆1983年。
16、[俄]巴托尔德《蒙古入侵时期的突厥斯坦》新疆人民出版社2010年。
17、[俄]巴托尔德《中亚突厥史十二讲》民族出版社2011年。
15、[俄]A﹒N﹒库罗怕特金  《喀什噶利亚》  新疆人民出版社  1984年。
''''''''''''''''''''''
بۇ كىتابلىرىڭىز ئىسىلكەن.
سوراپ باقسام: كۇنا تاڭنمە نېمىشقا ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلىنمىدى؟
ئەلنى ىدارە قىلىشقا پايدىلىق ئۆرنەكلەر---چۇ؟

ahmatjantarimi

سىزگە ئىشىنىمىز، ئەمما راسنى يىزىشقا ئادەتلىنىڭ ، بىر نەچچە كىتابىڭىزنىڭ نەشىر قىلىنىشى ياخشى ئىش بولدى.
بىراق ، نەشىر قىلىنىشنى ئاساس قىلىپ تارىخنىڭ ئەخلەتلىرىنى سۇنىۋەرسىڭىز ، سىزمۇ ئەخلەتكە ئايلىنىسىز.
مەن دېمەكچى، بەزىدە راسنى يازغان ياخشى، راسنى يالغان -دەپ ياز دىسە ئىلان قىلمىغان ئۇنىڭدىنمۇ ياخشى .

ئېيتقانلىرىڭىز ئىنتايىن دۇرۇس. بىلىمنى توغرا يەتكۈزۈشكە ئىمكان بولمىغاندا خاتا  يەتكۈزۈشتىن قاتتىق ھەزەر ئەيلەش كېرەك. يەنە بىرسى، مېنىڭ ھازىرغىچە يېزىپ ئېلان قىلغان كىتابىم شۇ «ئۇيغۇر تارىخشۇناسلىق تارىخىدىن بايان » دېگەن بىر كىتاپ، بەلكىم مۇشۇ يىلنىڭ 1-پەسلىدە، پەۋقۇلئاددە ئۆزگىرىش بولمىسا «گەنجۇ ئۇيغۇر خانلىقىنىڭ قىسقىچە تارىخى» دېگەن 2-كىتابىم نەشىردىن چىقىشى مۇمكىن. بۇنىڭدىن باشقا نەشىردىن چىقارغان كىتابىم يوق. ئەلۋەتتە يېزىپ ئېلان قىلغان ماقالىلىرىم سەل كۆپرەك. ھەرقايسىڭلارنىڭ بۇنىڭدىن كېيىن داۋاملىق سەمىمىي پىكىر-تەكلىپلىرىڭلارنى بېرىپ تۇرۇشۇڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.

ahmatjantarimi

«كونا تاڭنامە »نىڭ تەرجىمە قىلىنماسلىقىدىكى سەۋەپ شۇكى، «يېڭى تاڭنامە » ھەرجەھەتتىن ئۇنىڭدىنمۇ مۇكەممەلرەك بولغانلىقتىن، يەنە كېلىپ ئوخشاشراق دەۋرنى ئەكىس ئەتتۈرگەنلىكتىن. شۇڭا «يېڭى تاڭنامە » ئۇيغۇرچىغا تەرجىمە قىلىنىپ ئىزاھلىنىپ نەشىر قىلىندى.«ئەلنى ئىدارە قىلىشقا پايدىلىق ئومۇمىي ئۆرنەكلەر»نىڭ تەرجىمە قىلىنماسلىقىدىكى  سەۋەپ، بۇ كىتابنىڭ ھەجىمى كۆپ، تاكى رىۋايەتلەردىكى دەۋردىن سۇڭ سۇلالىسى دەۋرىگىچە بولغان تەخمىنەن 4000 يىلدىن ئارتۇق دەۋر بايان قىلىنغان، يەنە كېلىپ ئىسمىدىنلا كۆرۈنۈپ تۇرۇپتۇكى، بۇ كىتاب «24 تارىخ» تىكى باشقا «...نامە» لەرگە ئوخشاش تەزكىرە-تەرجىمىھال خاراكتېرىدىكى سالنامە خاراكتېرلىك كىتاب بولماي، بەلكى ھاكىمىيەتچىلىك تەجرىبە-ساۋاقلىرىنى بايان قىلىشنى ئاساس قىلغان(ئەمما كىتابتىكى تارىخىي مەلۇماتلارمۇ ناھايىتى كۆپ ). شۇڭا شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتى ئوتتۇرا ئاسىيا تەتقىقات ئورنى بۇ كىتابنى تەرجىمە قىلىپ نەشىر قىلىش پىلانىغا كىرگۈزمىگەن بولسا كېرەك.

gheyurr

ئەسسالام ئەھمەد ئەپەندى، ئالتۇن بويىڭىز ئامان بولسۇن. ئۇيغۇر تارىخى ھەققىدە قېتىرقىنىپ ئىزدىنىپ، ياخشى تەتقىقات نەتىجىلىرىنى روياپقا چىقىرىپ كېلىۋاتىسىز. بىرىنچى كىتابىڭىزنى زور سۆيۈنۈش ئىچىدە ئوقۇپ چىقتىم، كۆپ ئەجىر-مىھنەت سىڭدۈرگەنلىكىڭىز چىقىپ تۇرىدۇ . مەنمۇ بىر ئۇيغۇر تارىخى شەيداسى، 30يىل بولاي دەپتۇ ئۇيغۇر تارىخىغا ئائىت كىتابلارنى يىغىپ-ئوقۇپ كەلگىلى. يېقىندىن بويان بىر نەچچە پارچە ماقالىلىرىممۇ ئېلان قىلىندى، يەنە نەچچىسى بۇندىن كېيىن چىقماقچى. دېمەكچى بولغىنىم مەن يا ئالى مەكتەپتە ، يا تارىخ كەسپىدە ئوقىمىغان، سىزدەك بىرسىنىڭ يول كۆرسىتىپ تەلىم بېرىشىگە بەك مۇھتاج. بولۇپمۇ خېلى ئۇزۇندىن بۇيان (20يىلدىن بۇيان ئىزدىنىپ) يېزىپ چىققان بىر نەچچە پارچە ماقالەم بار ئىدى، بەك مۇھىم تېمىلاردا، كۆرۈپ چىقىپ پىكىر بېرىشكە ۋاقتىڭىز يېتەرمۇ بىلمىدىم.

ahmatjantarimi

بولىدۇ، ئايرىم ئۇچۇر يېزىڭ.

elxatrahim

ahmatjantarimi يوللىغان ۋاقتى  2015-1-12 00:40
بولىدۇ، ئايرىم ئۇچۇر يېزىڭ.

ئەھمەد ئەپەندى نېمە ئۈچۈن كونا تارىخ نەزەرىيىلىرىدىن پايدىڭلاندىڭىز.ئۇنىڭدىن باشقا تارىخ تەتقىقات مېتودى تونۇشتۇرۇلغان ياخشى كىتابلارنى تەۋسىيە قىلسىڭز.

elxatrahim

(1)(3)(4)(5)(6)(7) «تارىخ ئىلمى ھەققىدە ئومۇمىي بايان »، شىنجاڭ ئۇنۋېرسىتېتى نەشىرىياتى 1994 – يىلى6- ئاي ئۇيغۇرچە 1- نەشىرى.
مۇشۇ كىتاب بىزدىكى بىردىن بىر تارىخشۇناسلىق كىتابىمۇ، بۇنىڭدىن باشقا ئۇيغۇرچە كىتاب يوقمۇ؟؟؟