بىلىمخۇمار: ئۆتمۈشنى ئەسلەپ، كەلگۈسىگە نەزەر سېلىش

hokumran

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم، بىلىمخۇمار ئاكا: بۇ قېتىممۇ ناھايىتى قىممەتلىك يازمىدىن بىرنى يوللاپسىز. سىزگە ۋە ياسىر قازى ئەپەندىگە چەكسىز تەشەككۈرلەر بولسۇن! 1. ماقالىڭىزدىكى ياسىر قازى سۆزلىگەن ‹‹قەخۋە›› ھەققىدىكى گەپلەرنىڭ ماھىيىتى بىلەن دىيارىمىزدا ئەينى ۋاقىتتا يۈز بەرگەن ‹‹ئاپلىسىن، بانان پەتىۋاسى ››نىڭ ئارقا كۆرۈنۈشى ئىنتاين ئوخشايدىكەن. 80-يىللاردىن ئىلگىرى نۇرغۇنلىغان موللىلار بانان، ئاپلىسىنلارنىمۇ ھارامغا چىقارغان. چۈنكى ئاپلىسىن، بانانلارنىڭ ئۈسۈش شارائىتىنىڭ رايۇنىمىز مۇھىتىغا ماس كەلمەسلىكى تۈپەيلىدىن سىرتتىن كىرگۈزۈلگەچكە نۇرغۇن موللىلار بۇنىڭ دەرەختە بولىدىغان بىر مىۋە ئىكەنلىكىنى كۆز ئالدىغا كەلتۈرمەي تۇرۇپلا ئاشۇنداق ‹‹ھارامغا چىقىرىش›› پەتىۋاسىنى چىقىرىۋەتكەن. ئىسلاھات، ئېچىۋېتىشتىن كېيىن نۇرغۇن دىنىي -ئولىمالىمىز ھەجگە بېرىش -كېلىش جەريانىدا سەئۇدىي ئەرەبىستان، مىسىر، تۈركىيە قاتارلىق ئەللەردە ۋە كۆپلىگەن ئىسلام ئولىمالىرى بىلەن ھەمسۆھبەتتە بولۇش جەريانىدا ئاپلىسىن، بانان قاتارلىق مىۋىلەرنىڭ ئۇلارنىڭ كۈندىلىك ئىستىمالى ئىكەنلىكىنى بايقىغاندىن كېيىنلا ئاندىن بۇ ھەقتە بۇرۇنقىلار چىقارغان پەتىۋالارنى يوققا چىقارغان. ھازىر كۆرىدىغان بولساق بۇ مىۋىلەر ھەممىمىزنىڭ تالىشىپ يەيدىغان ئىستىمالىغا ئايلاندى. (ئەسكەرتىش: بۇ ئىنكاسىمغا چاپلاشماڭ! چاپلىشىمەن دېسىڭىز ئاۋال چوڭلاردىن، پىشقەدەملەردىن ‹‹شۇنداق ئىش بولغانمۇ يوق؟›› دەپ سوراپ بېقىڭ!)   2. بىز كىچىكىمىزدە، تەتىللەردە يېزىلارغا بارغىنىمىزدا يالاڭباشتاق باراتتۇق. يېزىغا كىرگەندىلا قوينىمىزغا يۇشۇرۇۋالغان دوپپىمىزنى ئېلىپ بېشىمىزغا كىيىۋالاتتۇق. يوللاردا يالاڭباشتاق ماڭغىنىمىزدا بەزى چالا موللىلارنىڭ بىزنى تىللاۋاتقانلىقىنى، ئىچىدە نىمىدىندۇر دەپ قارغاۋاتقانلىقىنى بىلىپ تۇراتتۇق. بىر كۈنى يولدا ناھايىتى ھۆرمەتكە سازاۋەر بىر ئاتىمىز(بىزگە يېقىن تۇغقان كېلىدىغان، پۈتۈن ئاۋات دىيارىدا ھۆرمەتكە سازاۋەر بولغان ھاجىم دادىمىز بىر نەچچە يىل بۇرۇن قازا قىلىپ كەتتى. مەرھۇمنىڭ ياتقان يېرى جەننەتتە بولسۇن!) بىزنى چاقىرىپ: بالام باشقىلارنىڭ نېمە دىيىشى بىلەن كارىڭىز بولمىسۇن، ئىمان ھەرگىز شەپكە ياكى دوپپىدا بولمايدۇ، پەقەت دىلدا بولىدۇ. خالىسىڭىز يالاڭباشتاق يۈرۈڭ، خالىسىڭىز دوپپا كىيىڭ، پەقەت ئۆزىڭىزنىڭ مۇسۇلمان ئىكەنلىكىنى ئۇنتۇپ قالمىسىڭىزلا بولىدۇ،- دېگەن ئىدى. شۇ سۆزلەردىن كۆڭلۈم تولىمۇ يورۇپ كەتكەن. قىززىق ئىش، بىزنى يالاڭباشتاق يۈردۈڭ دەپ تىللىغان، قارغىغان چالا موللىلارنىڭ كۆپى بىر نەچچە يىلدىن كېيىن يالاڭباشتاق يۈرۈيدىغان، مەسچىتلەرگىمۇ يالاڭباشتاق كىرىدىغان بولۇۋالدى. بۇنىڭدىن قارىغاندىمۇ پەتىۋالارمۇ زاماننىڭ ئۆزگىرىشىغا ئەگىشىپ ئۆزگىرىدىغان ئوخشايدۇ.    3. نۆۋەتتە تور دۇنياسىدا بىلىمخۇمارنىڭ ماقالىسىگە بېرىلگەن رەددىيە ماقالىسى شۇنداقلا تەكلىپ خارەكتىرلىق ماقالە ئېلان قىلىندى. دىققىتىمىزنى تارتقىنى مەۋلانە ئىسىملىك تورداشنىڭ كىبىر  ، تەمەننا بىلەن يازغان ماقالىسى(قارىغاندا بىراۋغا چىشىنىڭ ئېقىنى كۆرسىتىپ قويسىمۇ بولمىغۇدەك)دىن كۈرە ئابدۇراخمان جامال كاشىغەرىنىڭ سىلىق سىپايە، ئىلمى يۇسۇندا ئوتتۇرىغا قويۇلغان ماقالىسى كۆپرەك ئالقىشقا ئېرىشتى دەپ قارايمەن. بىلىمخۇمار ئاكا جەمىيىتىمىزدىكى رىئال مەسىلىلەرنى مىسالغا ئېلىپ شۇ مەسىلەرنى قانداق ھەل قىلىش توغرىسىدا ئىزدىنىش ئېلىپ بېرىپ يازغان مەسىلىلىرى ياشلىرىمىزنىڭ روھىيىتىدە زور ئويغىنىشلارنى پەيدا قىلغان بولسا، ئابدۇراخمان كاشىغەرى دىنىي جەھەتتىكى ئىچكىرىلەپ ئىزدىنىش ۋە يوقۇرى تەپەككۇر بىلەن يازغان ماقالىلىرى ئارقىلىق تورداشلارنىڭ ئىسلام ھەققىدىكى تونۇشىنى تېخىمۇ يوقۇرى كۆتۈردى. بىلىمخۇمار ئاكا بىلەن كاشىغەرىدىن ئىبارەت ئىككى ئۇستازنىڭ ماقالىلىرى بىر-بىرىنى ناھايىتى ياخشى تۇلۇقلاپ مېڭىۋاتىدۇ.

hatem

	ئاللاھ قۇرئان بىلەن بىرگە يەنە بىزگە كاللا،كۆز،قۇلاق،قول-پۇت،ھېس-تۇيغۇنى بەرگەن.سەۋەبى دۇنيانى تولۇق تونۇسۇن،چۈشەنسۇن،پىكىر قىلىپ باقسۇن، دەپ. ئۆلىمالىرىمىز باسما خەتنى چەكلىگەن چاغدا قۇرئانغىلا ئېسىلىپ ئەقىلگە ۋە بىلىمگە مۇراجىئەت قىلمىغان.رادىئو دولقۇنلىرىنىڭ تەبىئىي فىزىكىلىق ھادىسە تۈپەيلىدىن بولغانلىقىنى چۈشەنمىگەنلىكى ئۇلارنىڭ قۇرئان ئوقۇپ دولقۇنلارنى توسىمىز،دېگەنلىكىدىن بىلىنىپ تۇرىدۇ.   غەربلىكلەرنى ئۈستۈن قىلغان نەرسە ئۇلار ئەقلىنى تولۇق ئىشقا سېلىپ دۇنيانى تونۇغان ۋە ھەرخىل كەشپىياتلارنى مەيدانغا كەلتۈرگەن.خىرىستىئان دىنىدىكى ۋاقتىدا ئۇلارنىڭ قەلبىنى زۇلمەت  قاپلىغان.ئىسلام دىنى مۇسۇلمانلارنى ئەركىن پىكىر قىلىشقا،ئىزدىنىشكە ئىلھاملاندۇرغاچقا ئوتتۇرا ئەسىردە زور تەرەققىياتلارغا ئېرىشكەن.

hatem

	izdinish يوللىغان ۋاقتى  2014-5-9 06:05 PM ئەسسالامۇئەلەيكۇم بىلىمخۇمار ئەپەندىم  تېمىڭىزدا نۇر ... ئابدۇخالىق ئۇيغۇرنىڭ زامانىدا مەكتەپ ئاچقاندا :‹‹خەت دېگەننى زىر-زەبەر بىلەن يازىدۇ،دەرسخانىدا يۈكۈنۈپ ئولتۇرۇش،بالىلارنى چىۋىق بىلەن ئۇرۇپ تەربىيىلەش قىلمىسا قەتئىي بولمايدىغان ئىش››دەپ،ئۇيغۇرچە خەتنى چەكلەپ(ھەممىمىزگە مەلۇم ئەرەب يېزىقى زىر-زەبەر بىلەن يېزىلىدۇ،لېكىن ئىسلاھ قىلىنغان ئۇيغۇر يېزىقىدا زىر-زەبەر ئىشلىتىلمەيدۇ.)ئورۇندۇق-ئۈستەللەرنى چېقىپ ئىمانىنى نامايان قىلغان. ئېلىكتىر چىرىغى ئورناتسا دەرغەزەپكە كېلىپ چېقىۋەتكەنلەرمۇ چىققان.يېڭىچە ئوقۇتۇش ئۇسۇلىنى قوللىنايلى،دېسە ماتېماتىكا،جۇغراپىيەلەرنى ھارامغا چىقىرىۋەتكەن.

ئاشقىن1

	بىر قۇلنى ئازادلىققا چىقارسا ساۋاپ يېزىلىدىغانلىقى ھەممىگە ئايان تۇرسا،قۇللۇق تۈزۈمنى ئەمەلدىن قالدۇرۇش ھارام دېگنىنى قاراڭلار!پەتىۋاچىار ئۇنداق ئالىم،بۇنداق ئۇستازلار دېگۈچىلەر كاللاڭلارنى سىلكەڭلار.مەتبەئەدە خەت باسسا ھارام،قۇللۇق تۈزۈمنى بىكار قىلسا ھارام،مارىسقا چىقسا ھارام.......مۇسۇلمانلارنىڭ ھازىرقى پېقىر ھالىتىنىڭ سەۋەپچىلىرى يەھۇدىلار ياكى ناسارالار ئەمەس مۇسۇلمانلارنىڭ پۇت-قولى ۋە تەپەككۇرىنى بوققان ئەشۇ پەتىۋاچىلار،ئېنىقلا شۇنداق!

ئۇتغۇر

	بىز بىر دىنسىز ئىنسانپەرۋەر دېموكراتىيە ئىچىدە بىر ئاز سانلىقلار بولۇپ ياشاش سەۋەبىدىن كېلىپ چىققان نۇرغۇن مەسىلىلەرگە دۇچ كېلىۋاتىمىز. بىز ئىمانلىق ئادەملەر ۋە ئۈممەتلەر بولۇشتىن كېلىپ چىققان مەسئۇلىيىتىمىز بىلەن ئامېرىكىلىق ۋە بىر دۆلەتنىڭ گراجدانى بولۇشتىن كېلىپ چىققان مەسئۇلىيىتىمىزنى تەڭپۇڭلاشتۇرۇش ئۈچۈن كۈرەش قىلىۋاتىمىز. بۇنداق جىددىي ۋەزىيەت كلاسسىك ئىسلامدا مەۋجۇت بولۇپ باققان ئەمەس. بىزنىڭ ھۆكۈمىتىمىز بىزنىڭ باشقا جايلاردىكى مۇسۇلمان قېرىنداشلىرىمىزنى ئۆلتۈرۈۋاتقان كىشىلەرگە ياردەم بېرىۋاتقاندا بىز قانداق قىلىشىمىز كېرەك؟ بىزنىڭ ھۆكۈمىتىمىز ئىسرائىلىيىنى قوللاۋاتقاندا بىز قانداق قىلىمىز؟ بىزنىڭ ھۆكۈمىتىمىز باشقا مۇسۇلمانلار زېمىنلىرىدا ئىنتايىن كۆپ خاتا ئىشلارنى قىلىۋاتقاندا بىز قانداق قىلىمىز؟ بىز مۇشۇ دۆلەتتىكى باج تاپشۇرىدىغان گراجدانلارمىز. بۇ سوئاللارغا بىرەر ئاسان جاۋاب مەۋجۇت ئەمەس. بۇ سۆزلەرنى ھەقىيقەتەن ھەممەيلەن ئويلىنىشقا تېگىشكىك!

Uyghurbufet

	بىزلەرنىڭ ھازىرقى ھالىتىمىزمۇ ئالاھىدە مۇھىتتا. پەرزەنتلەر مەكتەپلەردە ئالغان تەر بىيە ھەممىمىزگە ئايان. تېلۋىزورلاردا ناخشا -ئۇسۇل ئاساسلىق. ئاتا-ئانا بولغۇچىلار ئويۇن -تاماشىدىن قول ئۈزەلمەيدىغانلار بوپ قالسا، ئۇلارنىڭ بالىلىرى قايەردىن ئېتىقاد تەربىيەسى ئالىدۇ؟ نىمىنىڭ توغرا يول ۋە قانداق ئىشلارنىڭ گۇناھ بولىدىغانلىقىنى قانداق بىلىدۇ؟ ئارىمىزدا مەكتەپ پۈتتەرگەندىن كېيىن ، كىتاپ ئوقۇيدىغانلار قانچىلىك؟يېزىلاردا ساۋاتسىز قېلىۋاتقان بالىلار ۋە چوڭلار يەنىلا خېلى كۆپ، مەيلى پەننى ياكى دىننى كىتاپلارنى ئوقۇيدىغانلار ساناقلىقلا……   شۇڭا دىمەكچىمەنكى، مۇشۇنداق نادىر تېمىلارنى ئوقۇپلا تاشلاپ قويماي، مۇھىم يەرلىرىنى ئەتراپتىكىلەرگە يەتكۈزىشىمىز، ھېچ بولمىسا ئائىلىمىز، ئۇرۇغ -تۇققانلىرىمىز، دوست -بۇرادەرگە بىلدۈرۈشىمىز زۆرۈر.    بىلگىنىڭنى ئەلدىن ئايىما ！ دەپ ئېيتقان ئەجدادلىرىمىز.

babur99

	بىلىمخۇمار ئاكىمىزنىڭ نىڭ بۇ تېمىسى خېلى چوڭقۇر پىكىرلىك ماقالە بوپتۇ . ياىسر قازىنىڭ بۇ لىكسىيەسدىن  :«  قۇرئان ۋە ھەدىسلەردە  توغرا-خاتالىقى ئېنىق كۆرسىتىلمىگەن  ،يېڭى شەيئى -يېڭى مەسلىلەر بارىسدا ئالدىراقسانلىق قىلماي ،بەلكى مۇشۇ شەيئى ياكى مەىسلە ئىسلامغا،ئۈممەتكە  زىيانلىقمۇ -پايدىلىقمۇ دىگەن نۇقتىنى چقىش قىلىپ ،مۇتلەق كۆپ سانلىق دىنىي زىيالىيلارنىڭ ئورتاق ئىجتىھادى بىلەن ئاندىن ھالال -ھارامغا پەتىۋا بېرىش كېرەك » دىگەن مەنە چىقىدىكەن دەپ چۈشەندىم .

Uyghurbufet

	تائام تەننىڭ غىزاسى، ئىلىم قەلبنىڭ غىزاسى！   مۇشۇنداق نادىر يازمىلارنى قايتا -قايتا ئوقۇساق، قەلب-روھىمىز تېخىمۇ ئاقارغۇدەك！    مەسلىھەتنى چېچى ئاقارغانغانلاردىن ئەمەس، قەلبى ئاقارغانلاردىن سورا ……دىگەن گەپ بار.    مىسرانىم، ئىزدىنىش، باغداش ……قاتارلىق مۇنبەرلەردىكى جەۋھەر يازمىلار، كۆپلىگەن تورداشلارنىڭ قەلبىنى ئاقارتقىلى سەۋەپ بولغاي……！

.tuz.

	ئەسسىلامۇ ئەلەيكۇم ! ئىنكاسىمنى نەقىل ئىلىپ نوقسانلىرىمنى ، بىلمىگەنلىرىمنى بىلدۈرۈپ قويسىڭىز بولىدۇ . لېكىن ھاقارەت قىلماڭ ! ئىنكاسىمنى تەھرىرلەپ ئۆچۈرمەڭ ! ئالىم - ئۆلىمالار پەيغەمبەرلەرنىڭ ئىز باسارلىرىدۇر . ئۇلارنىڭ جامائەتتە ھەققى ناھايتى زوردۇر . شۇڭلاشقا بىز ئالىم - ئۆلىمالرمىزنى ناھايتى ھۆرمەتلىشىمىز ، ئۇلارنىڭ يۈز- ئابروي ئىناۋىتىنى قوغدشىمىز ، دىن ئۈچۈن قىلۋاتقان خەيرلىك ئىشلىرغا بىلمەي تۇرۇپ باھا بەرمەسلىكىمىز ، ئىلمىي پەزىلەتتە كامالەتكە يەتكەن ئۆلىمالىرمىزنىڭ تېما ئىنكاسلىرغا قارۇغۇلارچە نامىنى تىلغا ئىلىپ ئەيىپلەسلىكىمىز كېرەك . تاماكىنى قۇڭغىر چىشلەپ ، تۆتسە قىقۋىلىپ تۇرۇپ ، ئالىم - ئۆلىمالىرمىزنى ئۇنى - بۇنى دىيىشكە ھېچقانداق ھەققىىڭىز يوق ! ئاللاھ تائالا  ئىگەم ، ئىككى تۈرلۈك كىشىگە جەڭ ئېلان قىلىمەن دەپ خىتاپ قىلغانلىقىنى ئۆلىمالىرمىز دەۋەت - نەسىھەتلىردە سۆزلەۋاتىدۇ . بىرى : جازانوخۇرغا ، يەنى بىرى : ئۆلىما - ئالىملىرمىزنىڭ غەيۋىتىنى قىلغان ، ئۇلارنى يامان كۆرۈپ ھەر خىل بەتنام - تۆھمەتلەر بىلەن ھاقارەتلىگەن  كىشىلەرگەن جەڭ ئېلان قىلىمەن دېگەن . باشقا گۇناھلارغا جەڭ ئېلان قىلىمەن دېمەي ، بۇ ئىككى تۈرلۈك گۇناھقا جەڭ ئېلان قىلىمەن دېگەن باياندىنلا ئەقىل ئىگىسى بولغاندىكىن ئۆيلىنىپ باقساق بولىدۇ . بىلىمخۇمار ئەپەندىنىڭ يوللاۋاتقان تېمىلىرىنى بىزدىن بەكرەك ، دىنىي ئالىملار ، دىنىي زىيالىلار ، دىنىي مەكتەپلەردە سىستىمىلىق ئىلىم تەھسىل قىلغان ئۇستازلار بەكرەك چۈشنىدۇ شۇنداقلا بىزدىن ياخشى باھالارنى بىرەلەيدۇ . بىلىمخۇمار ئەپەندىنى ھەقىقىي ھۆرمەتلىسەك ، تېمىلىرغا مۇناسىۋەتسىز ئىنكاس يېزىپ پىتىقلىۋەتمەي ، ئالىم - ئۆلىمالىرمىزنىڭ بايانلىرغا ، كۆرسەتمەتلىرگە ھۆرمەت قىلايلى !