قاسىم سىدىق:ناباپ قورالنى تاللىۋىلىش

توقماق

	مەدەنيەت ئىنقىلاۋىدا 200دىن ئارتۇق ئادەمنى تۆت خىل ئۆنسۆر دەپ پەنجىم گۇڭشىغا يىغىۋىلىپ كۇرەشكە تارىتتى،مەجبۇرى ئەمگەككە سالدى.پەنجىمدە يېتىپ.قوپۇپ،ئىشلەيتۇق.ئارىمىزدا يېشى 70دىن ھالقىغان بىر قازاق بوۋايمۇ بار ئىدى.مەن بۇ ئادەمنىڭ نىمە بولۇپ بىزدەك  ئادەملەر قاتارىغا قېتىلىپ قالغىنىنى سۈرۈشتۆرۆپ بىلدىم. ئەسلىدە بۇ چال بازارلارغىمۇ كىرىپ كەتمەيدىغان،سىياسىنىڭ نىمىلىگىنىمۇ بىلىپ كەتمەيدىغان بىر ئادەم  ئىكەن.ياش چاغلىرىدا شىڭ دوبەن شەر سورىغاچقا، شۇ شىڭ دوبەننىڭ ئىسمىلا يادىدا قاپتىكەن.پەلەك چۈرگىلەپ ،زامان ئۇزگىرىرىپ ماۋجۇشىنىڭ رەئىس بولغانلىغىمۇ ئانچە ئېنىق يادىدا بولمىسا كىرەك.ئۇزامانلاردا ئەقىلغا سىغمايدىغان ھەممە ئىش يۆز بەرگەن ئىدى.ياشىسۇن،يوقالسۇن دەپ شوئار تۇۋلاشمۇ شۇ زامانلاردا ئەۋجىگە چىققان،كىمىكى  شوئارنى توغرا توۋلىمىسا ياكى شوئار توۋلانغان ۋاقىتتا قولىنى كۆتەرمىسە شۇ ئادەمنى نەس باساتتى. كۈنلەرنىڭ بىرىدە قانداق بولغان شاۋدۆيدىكى يىغىلىشتا شۇ بوۋاينى شوئار باشلاشقا بۇيرۇشۇپتۇ.بۇ بۇيرۇقتىن ھودۇقۇپ كەتكەن بوۋاي شۇنداق توۋلاپتۇ: _ ئەلىگى،ئەلىگى،ئەلىگى...چىڭ دوبەن جاساسىن!. (ھېلىقى،ھېلىقى،ھېلىقى....شىڭ دوبەن ياشىسۇن!) شۇنىڭ بىلەن بۇ چال بىزنىڭ قاتارىمىزغا دەرھال قېتىلغان ئېكەن. كۇرۆنۆپ تۇرۇپتىكى بۇ چال شىڭ دوبەندىن كىيىنكى ئىشلارغا ئانچە پەرۋا قىلمىغان،ئېسىدە قالغان ئېسىم شۇ شىڭ دوبەن.قازاندا نىمە بولسا چۈمۈچكە شۇ چىققان گەپ. بەزى ئاغىنىلەر ھازىرغىچە جىك،بىلىمخۇمار قاتارلىقلارنىڭ تەجىربە نەتىجىلىرى تەرىپىدىن رەت قىلىنغان بىر تەرەپلىمە قاراشلىرىنى چاپلاپ ئاۋارە.بۇ ئاداشلاربىلەن ئاۋۇ چالنىڭ نىمە پەرقى بار؟!.29-تىئورما يىتەرلىك تەجىربە ئاساسلىرىغا ئىگە بولۇپ بولدى.قانچە ئەۋزەيلىسەڭ شۇنچە مات بولىسەن!. زامانىمىزدا قارا كۇزئەينەك تاقىۋىلىپ چۈش بولغاندىمۇ تاڭاتمىدى دەپ ئوخلايدىغانلارنى يوق دىگىلى بولمايدۇ... https://uyghur-archive.com/misranim/forum.php?mod=viewthread&tid=132384&page=5&extra=#pid1986522

توقماق

	مەدەنيەت ئىنقىلاۋىدا 200دىن ئارتۇق ئادەمنى تۆت خىل ئۆنسۆر دەپ پەنجىم گۇڭشىغا يىغىۋىلىپ كۇرەشكە تارىتتى،مەجبۇرى ئەمگەككە سالدى.پەنجىمدە يېتىپ.قوپۇپ،ئىشلەيتۇق.ئارىمىزدا يېشى 70دىن ھالقىغان بىر قازاق بوۋايمۇ بار ئىدى.مەن بۇ ئادەمنىڭ نىمە بولۇپ بىزدەك  ئادەملەر قاتارىغا قېتىلىپ قالغىنىنى سۈرۈشتۆرۆپ بىلدىم. ئەسلىدە بۇ چال بازارلارغىمۇ كىرىپ كەتمەيدىغان،سىياسىنىڭ نىمىلىگىنىمۇ بىلىپ كەتمەيدىغان بىر ئادەم  ئىكەن.ياش چاغلىرىدا شىڭ دوبەن شەر سورىغاچقا، شۇ شىڭ دوبەننىڭ ئىسمىلا يادىدا قاپتىكەن.پەلەك چۈرگىلەپ ،زامان ئۇزگىرىرىپ ماۋجۇشىنىڭ رەئىس بولغانلىغىمۇ ئانچە ئېنىق يادىدا بولمىسا كىرەك.ئۇزامانلاردا ئەقىلغا سىغمايدىغان ھەممە ئىش يۆز بەرگەن ئىدى.ياشىسۇن،يوقالسۇن دەپ شوئار تۇۋلاشمۇ شۇ زامانلاردا ئەۋجىگە چىققان،كىمىكى  شوئارنى توغرا توۋلىمىسا ياكى شوئار توۋلانغان ۋاقىتتا قولىنى كۆتەرمىسە شۇ ئادەمنى نەس باساتتى. كۈنلەرنىڭ بىرىدە قانداق بولغان شاۋدۆيدىكى يىغىلىشتا شۇ بوۋاينى شوئار باشلاشقا بۇيرۇشۇپتۇ.بۇ بۇيرۇقتىن ھودۇقۇپ كەتكەن بوۋاي شۇنداق توۋلاپتۇ: _ ئەلىگى،ئەلىگى،ئەلىگى...چىڭ دوبەن جاساسىن!. (ھېلىقى،ھېلىقى،ھېلىقى....شىڭ دوبەن ياشىسۇن!) شۇنىڭ بىلەن بۇ چال بىزنىڭ قاتارىمىزغا دەرھال قېتىلغان ئېكەن. كۇرۆنۆپ تۇرۇپتىكى بۇ چال شىڭ دوبەندىن كىيىنكى ئىشلارغا ئانچە پەرۋا قىلمىغان،ئېسىدە قالغان ئېسىم شۇ شىڭ دوبەن.قازاندا نىمە بولسا چۈمۈچكە شۇ چىققان گەپ. بەزى ئاغىنىلەر ھازىرغىچە جىك،بىلىمخۇمار قاتارلىقلارنىڭ تەجىربە نەتىجىلىرى تەرىپىدىن رەت قىلىنغان بىر تەرەپلىمە قاراشلىرىنى چاپلاپ ئاۋارە.بۇ ئاداشلاربىلەن ئاۋۇ چالنىڭ نىمە پەرقى بار؟!.29-تىئورما يىتەرلىك تەجىربە ئاساسلىرىغا ئىگە بولۇپ بولدى.قانچە ئەۋزەيلىسەڭ شۇنچە مات بولىسەن!. زامانىمىزدا قارا كۇزئەينەك تاقىۋىلىپ چۈش بولغاندىمۇ تاڭاتمىدى دەپ ئوخلايدىغانلارنى يوق دىگىلى بولمايدۇ... https://uyghur-archive.com/misranim/forum.php?mod=viewthread&tid=132384&page=5&extra=#pid1986522