فىنلاندىيە مائارىپى نىمە ئۈچۈن دۇنيا بويىچە بىرىنچى بولالىدى؟

بۇغرا تېكىن

	فىنلاندىيە مائارىپى نىمە ئۈچۈن دۇنيا بويىچە بىرىنچى بولالىدى؟ قۇربانجان مەمتىلى مەغرىب تەرجىمىسى نىمە ئۈچۈن Linux نىڭ قۇرغۇچىسى لىنۇس. تورۋالدس فىنلانىيەدە تۇغۇلغان؟ بۇ دۆلەتنىڭ مائارىپى زادى قانداق تەرەققى قىلغان، بۇنىڭغا نەزەر سالايلى. فىنلاندىيەدە باشلانغۇچ، ئوتتۇرا مەكتەپتىكى سىنىپلاردا ئوقۇغۇچىلارنىڭ سانى 20 دىن ئاشمايدىغان بولۇپ، كىچىك سىنىپلىق، كىچىك مەكتەپلىك تۈزۈممۇ بۇ دۆلەتتە «ئىلغار»لىق تۈسنى نامايەن قىلغان. فىنلاندىيەنىڭ تولۇقسىز باسقۇچتىكى ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىغا سالغان مەبلەغ راسخودى باشقا ئوقۇش يېشىدىكى بارلىق بالىلارغا سېلىشتۇرغاندا ئەڭ يۇقىرى ھېسابلىنىدىكەن، ھەر بىر ئوقۇغۇچىغا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 8200 ئامېرىكا دوللىرىدىن توغرا كېلىدىكەن. فىنلاندىيە ھۆكۈمىتىمۇ كۆچمەنلەرنىڭ پەرزەنتلىرىگە ئوخشاش قارايدىكەن، فىنلاندىيە تەۋەلىكىدە بولمىغان بالىلارمۇ ھەقسىز ئوقۇيدىكەن. فىنلاندىيەنىڭ باشلانغۇچ، ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرى «تەتقىقات تىپى»غا تەۋە بولۇپ، چوقۇم ماگىستىرلىق ئوقۇش سالاھىيىتىنى ھازىرلايدىكەن. ئوقۇتۇشقا بولغان زور ئىشتىياق ۋە يېڭىلىق يارىتىش تەسەۋۇرىغا ئىگە بولسىلا، ئاران ٪ 10 لىك پىداگوگىكا مەكتىپىگە قوبۇل قىلىنالايدىكەن. فىنلاندىيە ياشلىرىنىڭ ئەڭ تەلپۈنىدىغان كەسپىمۇ ئوقۇتقۇچىلىق ئىكەن. ئاممىنىڭ باشلانغۇچ، ئوتتۇرا مەكتەپ ئوقۇتقۇچىلىرىنى ھۆرمەتلىشى ھەتتا پرېزدېنت(زۇڭتۇڭ) ۋە ئالىي مەكتەپ پروفېسسورىنى ھۆرمەتلىشىدىنمۇ ئۈستۈن تۇرىدىكەن. فىنلاندىيە ھۆكۈمىتىمۇ ئوقۇتقۇچىلار ۋە مەكتەپلەرگە ئۆز ئالدىغا ئىش كۆرۈش ئەڭ چوڭ ھوقۇقىنى بەرگەن. قانداق ئوقۇتۇش، قانداق دەرسلىكنى قوللىنىشنى ئوقۇتقۇچىلار ئەركىن تاللايدىكەن. خېلسىنكى شەھرىدىكى لاتوكارتانو باشلانغۇچ مەكتىپى سىنىپ ئايرىمىغان دەرس ئۆتۈشنى قارار قىلغان بولۇپ، 180 نەپەر ئوقۇغۇچىغا دەرس جەدىۋىلى تۈزگەن، بەزى ئوقۇغۇچىلار سائەت 8 يېرىمدا، بەزى ئوقۇغۇچىلار سائەت 9 دا، ياكى سائەت 9 يېرىمدا دەرسكە كىرگەن، ئۇلارنىڭ مەكتەپتىن قايتىش ۋاقتىمۇ ئوخشاش بولمىغان. فىنلاندىيەلىكلەرنىڭ ئۆيدە كىتاب ئوقۇش ئەنئەنىسىگە ۋارسلىق قىلىۋاتقىنىغا 400 يىلدىن ئاشقان بولۇپ، دۇنيا بويىچە كۇتۇپخانىدىن كىتاب ئارىيەت ئېلىشقا ئەڭ ئامراق كىشىلەر ھېسابلىنىدىكەن، ھەر بىر كىشى يىلىغا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 17 كىتاب ئارىيەت ئالىدىكەن. فىنلاندىيەدىكى ٪ 41 باشلانغۇچ، ئوتتۇرا مەكتەپ داۋاملىق ئەڭ كۆپ ئۆتكۈزىغان «ئىستىراھات پائالىيىتى»دە ئوقۇغۇچىلار كىتاب ئوقۇيدىكەن. http://www.douban.com/note/350443557/ دىن تەرجىمە قىلىندى.

Alamdar-X

	بىزنىڭ مىللەتمۇ قاچان مائارىپنى مۇشۇنداق قوللايدىغان بۇلار ھە؟مۇقەددەس كىتابىمىزدىمۇ تۇنجى نازىل بولغان ئايەت ئوقۇ ئىدى.ئەمما بىز ئۇنىڭ تېگىگە يىتەلمەي يۈرىمىز...

پوكان

	ياپونىيەنىڭ مائارىپى بىرىنجى ئورۇندىكەن دەپ ئاڭلىغانتىمغۇ...؟

پوكان

	بېشىدىكى سوئالغا جاۋاپ بېرىلمەپتىغۇ... نىمە ئۈچۈن linux نىڭ قۇرغۇچىسى فىنلاندىيەدە تۇغۇلغان ؟

tanhatikin

	مەزمۇن بەك ئاز بوپ قالغاندەكلا... ئەمما ماۋۇ مائارىپقا ھەرقانداق ئادەمنىڭ ئىچى كۆيىدۇ ھە!ئوقۇتقۇچىنىڭ ھۆرمىتىنى ئاشۇنداق قىلىش كېرەك،بۇ يەردە بولسا ئوقۇتقۇچىنىڭ يۈكى ئېغىرلاپ كېتىپ بارىدۇ،زىھنىنى ئوقۇغۇچىلارغا قارىتالمايۋاتقاندەك ئەھۋالمۇ يوق ئەمەس!

mamat317

	باشقا خىزمەت تاپالمىغاندا ئوقۇتقۇچى بولايچۇ دەپ ئ‍ويلايدىغان كىشىلەر كۆپ بىزدە  ،   ھۆرمەت تۇرۇپ تۇرسۇن ، بالىسى ئوقۇتقۇچىدىن تىل ئ‍ىشتسە مەكتەپكە بېرىپ جېدەل قىلىدىغان قەھرىمان ئ‍اتا-ئ‍انىلارمۇ ئ‍از ئەمەس تۇرسا .

muttelib

	بىر ئادەمنى نىمە ئۈچۈن بىر يەردە تۇغۇلغان دەپ سورالغان سۇئالنى تۇنجى كۆرىشىم.

alnurum

	بىز ئۇيغۇرلارنىڭ   مائارىپ ساپاسى  بارغانسىرى تۆۋەنلەپ   كىتىۋاتىدۇ .بۇ ئادەمنى ئەندىشىگە  سالىدۇ ، ھەم  بۇ ئويلىنىشقا  تىگىشلىك  مەسىلە بالىرىمىزدا  بالدۇر مۇھەببەتلىشىش  ۋە  ئۇيۇنغا  ۋە      ۋە بىر قىسىم  زەھەرگە  ئۆگىنىپ  كىتىۋاتىدۇ .

tumaris01

	مائارىپ ۋە بالىلارنىڭ ھەر قايسى جەھەتتىن تەربىيلىنىشگە كۆڭۈل بۆلۈنمىگەندە ، بىزنىڭ دۇچ كېلىدىغېنىمىز پەقەت كۆز يېشى ، ئاھ ئۇرۇش ، زارلىنىش ، بالىلارنى دۈشكەللەش .......... ئاخىرىدا قاغاش. لېكىن شۇنى ئويلاپ باقمىدۇقكى ، قىز - ئاياللارنى قانچىلىك تەربىيلىيەلىدۇق ؟ قىز - ئاياللارنىڭ مەدەنىيەت ساپاسى قانچىلىك ؟ شۇنى ئويلايمىزكى ، ئاتا - ئانىلارنىڭ خىيالى قىزلىرى تېزرەك چوڭ بولسا ، ئىتتىك  ئەرگە بېرىش ، قىز بالا تالانىڭ ئادىمى ، ئوقۇتقاننىڭ پايدىسى يوق دېگەن قاراشلار . ئەرلەرنىڭ ، ئاساسلىقى بەزى ئەرلەرنىڭ ئويلايدىغىنى ، ئايالىنى ھالال جۈپتى ئەمەس بەلكى قۇل قاتارىدا كۆرۈش ، ( ئايالىنىڭ پەرزەنىتلىرىنىن بېقىش ، تەربىيلەش ئىشىنى خىيالىغا كەلتۈرۈپ قويمايدۇ ) بەزى ئاياللارنىڭ ئويلايدىغىنى بولسا ، كىيىم - كېچەك ، گىرىم بۇيۇملىرى ، پەردازخانا ، قاتار چاي  قاتارلىقلاردا بەسلىشىش بۇلۇپ ، بالىلارنى تەربىيلەش خىيالىغا كىرىپ چىقمايدۇ ، بەلكى بالىلىرى ئاچ قالماي ، توڭلاپ قالماي چوڭ بولسىلا بولدى ، ئاخىرىدا بالىلار : ئويۇنقېپى ، بوشاڭ ، مۇھەببەتتە ، ئەسكى ئىشلاردا تىرىشچانلىقى بەك زور . ئەھۋال مانا مۇشۇنداق تۇرسا ، ئۇيغۇر مائارىپى قانچىلىك بولماقچىدى ؟ شۇنداق ئاتا - ئانىلارمۇ باركى تېخى ، ئايالى قىز تۇغسا ، نىمىشقا ئوغۇل تۇغمايسەن ؟ دەپ ئانا - بالا ئىككىسىنى تاشلىۋېتىدىغان ، قىز بالىنى يەكلەيدىغان ئىشلار بار . يېقىندا بىر ئىشنى ئاڭلىدىم ، لېكىن ياقامنى چىشلەپ توۋۋا دېدىم ، ياندۇرۇپ يەنە بىرقېتىم توۋۋا دېدىم ، ئى ، ئاللا ، بەندىلىرىڭگە ئىنساپ بەرگىن دېدىم .  بىزنىڭ مەھەللىدە بىر تىجارەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان بىر يىگىت بارئىدى   ، ئاز - تولا ئېتقادى بار ، سۆزلەڭ دېسە ، جۇشقۇن جۈمە ، ئۈمىد غەنى ، مەمەتجان رۇزى سايىت تەك ئاكىلىرىمىزنى ئاغزىغا قاراتقۇدەك سۆزلەيدىغان يىگىت ئىدى . لېكىن سۆزلەڭ دېسە شاتۇتىدەك سۆزلەيدىغان بۇ يىگىتنىڭ ئايالى قىز تۇغۇپتىكەن ، نىمىشقا قىز تۇغىسەن ؟ مېنىڭ ئوغۇل پەرزەنىت كۆرگۈم بار ئىدى دەپ ئايالىغا تاپا - تەنە قىلىپ ، ئانا - بالا ئىككىسىنى تاشلىۋېتىپتۇ ، بىر قېتىم بارغانچە قايتا يوقلاپ بارماپتۇ . شۇنى ئويلىدىمكى ، بۇ مەمەدان يىگىتنىڭ قىلىقى پۈتۈنلەي خاتالىق ، ئەقىلسىزلىك . بالا - ئاللاھنىڭ ئىنسانغا ئاتا قىلغان نىمەتلىرىنىڭ بىرى . كىمكى بۇ نىمەتكە ناشۈكۈرلۈك قىلىدىكەن ئىككى ئالەم قارا يۈز بولىدۇ . يەنە بىرگەپ قىز بالىنى ياخشى تەربىيلىگەن ئاتا - ئانا ئىككى ئالەم رەھمەتكە ئېرىشىدۇ . چۈنكى ، قىز بالىنى تەربىيلىمەك بەك تەس ، قىزلارنى ياخشى تەربىيلىگەندىلا ، ئاندىن كەلگۈسى ئەۋلاادلارنى ياخشى تەربىيلەش مەقسىتىگە يەتكىلى بولىدۇ . قىز بالىنىڭ تەربىيسى ناچار بولسا ، ئۇنىڭ پەرزەنىتلىرىمۇ شۇ ئانىدىنمۇ يامان خۇلۇقلۇق بۇلۇپ چىقىدۇ . قېنى ئەمدى نىمە دەيسىزكىن ؟ بالىلار ئۇنداق ، قىز - ئاياللار مۇنداق دېيەلەمسىزكىن ؟ سەۋەب كىمدە ؟ قىز بالىنى ياخشى تەربىيلىمىگەن ئاتا - ئانىدا . بالىلارنى ياخشى تەربىيلەشكە كۆڭۈل بۆلىدىغان بولساق ،  ئالدى بىلەن قىز - ئاياللارغا كۆڭۈل بۆلەيلى . بۇلۇپمۇ ئوغۇللار ئالاھىدە دىققەت قىلشقا تېگىشلىك نۇقتا شۇكى ، ئانىڭىزنىڭ تېگى - تەكتى قىز . ئەتراپىڭىزدىكى قىز قېرىنداشلىرىڭىز ، ساۋاقداشلىرىڭىز ، خىزمەتداشلىرىڭىز سىزنىڭ قوغدىشىڭىزغا مۇھتاج . قىزلارنى جىسمانى جەھەتتىن ئاجىز كۆرۈپ ، بوزەك قىلماقچى بولغان ئوغۇللار ئەڭ پاسىق ئوغۇللاردۇر . چۈنكى ، قىزلار - ۋەتەننىڭ ، مىللەتنى ئىپپىتى ، قىزلارنى ئاسراش - ۋەتەننىڭ نۇمۇسىنى قوغدىغانلىق بىلەن باراۋەر

quxtikiakku

	tumaris01 يوللىغان ۋاقتى  2015-7-2 04:03 PM مائارىپ ۋە بالىلارنىڭ ھەر قايسى جەھەتتىن تەربىيلىنىشگ ... يازغان يازمىڭىزدىن بەكلا سۆيۇندۇم. قىزلارنى ياخشى تەربىيەلەش ۋە سۆيۇش بەكلا مۇھىم.