سۇلتان ئابدۇرەشىدخان ھەققىدە

Bilge

	چاغاتاي خانلىقىنى،سەئىدىيە خانلىقىنى تىللايدىغانلار سېپى ئۆزىدىن تۇزكورلارغا كىرىدۇ،ئۇنداقلارنىڭ ئۇيغۇر بولۇش لاياقىتى يوق! ئەگەر مۇشۇ چاغاتاي  خانلىقى بولىمغان بولسا بۈگۈنكى كۇچا،كورلا،تۇرپان،قومۇل،ئىلى تەرەپلەردىكى ئۇيغۇرلار بەلكىم ھازىرغىچە «كۇپۇرلۇق››تا ياشىغان بولار ئىدى،دەل مۇشۇ چاغاتاي خانلىقى ۋە ئۇلارنىڭ موغۇل  خاقانلىرى بۈگۈنكى مۇشۇ رايونلارنى ئىسلاملاشتۇرغان،نەچچە يۈز مىڭ قوۋمىنى ئىسلامغا ئېلىپ كىرگەن ئەمەسمىدى؟ سەئدىيە خانلىقى دېگەن بۈگۈنكى ئۇيغۇر مىللىتىنىڭ رايون،تىل،دىن،مەدەنىيەت جەھەتتە ھەقىقى بىرلىككە كەلتۈرگەن خانلىق ،پەقەت تۇزكور مۇناپىقلارلا مۇشۇ خانلىقلارنى تىللايدۇ.

Bilge

	Rujak يوللىغان ۋاقتى  2012-9-6 04:53 PM سەن بىز  ئۇيغۇرلارنىڭ تارىخىنى نىم بىلىسەن ،ئەڭ ياخشى ... سەن تېخى ئۆزەڭنى ئۇيغۇر دەۋاتامسە ئادەمنىڭ قۇسقىسىنى كەلتۈرۈپ. ئابدۇرېشىتخاننى خانلىقنى مۇنقەرز قىلدى دېگەن پىتنەڭنىڭ پاكىتىنى بىر ئوتتۇرغا قويە چىدىماس.

Rujak

	Bilge يوللىغان ۋاقتى  2012-9-6 05:00 PM سەن تېخى ئۆزەڭنى ئۇيغۇر دەۋاتامسە ئادەمنىڭ قۇسقىسىنى ... دىدىمغۇ ساڭا  تالاي دىسەممۇ سەن ئۇيغۇرلارنىڭ تارىخىنى چۈشەنمەيسەن ، ئەمدى  نەقىل ئالما  ،بولمىسا  ئۇرۇشۇپ قالغۇدەكمىز  تورداش،

aptap104

	Bilge يوللىغان ۋاقتى  2012-9-6 04:48 PM سىز بىر ئادەم ئېتىراپ قىلمىغانغا سەئىدىيە خانلىقى ئۇ ... بىلگى  ئەمسە  مۇشۇ توغۇرلۇق بىر تىما يازمامسىىز ؟ سىز تارىخىنى خىلى ئوبدان بىلىسىز ؟  سەئدىيەنى ئىتىراپ قىلىشىنىڭ ئاقىۋىتى بەك زورمىكى ، ئويلاپ بىقىڭ .  ئۇلار ئۇيغۇرلىشىپ كەتتى دىمەك شۇنداقمۇ ؟ چاغاتاي يىزىقى  دىسەك توغرا بولامدۇ ياكى چاغاتاي ئۇيغۇريىزىقى دىسەك توغرا بولامدۇ ؟ سىزمۇ ئۆزىڭىزگە سۆزلەيسىز مەنمۇ ھەم . چاغاتاي  يىزىقى دىسەك ئەينى چاغدا موڭغۇللارنىڭ يىزىقى  بولۇپ قالىدۇ ، ئۇنداقتا خاندانلىقمۇ موڭغۇلنىڭ بولۇپ كىتىدۇ .چاغاتاي ئۇيغۇر يىزىقى دىسەك چاغاتاي ئۇيغۇر يىزىقى  دىيىشتىكى مەسىلە شۇكى موڭغۇللارغا تەۋە ئەمەسلىكنى بىلدۈرۈش ..

Bilge

	Rujak يوللىغان ۋاقتى  2012-9-6 05:06 PM دىدىمغۇ ساڭا  تالاي دىسەممۇ سەن ئۇيغۇرلارنىڭ تارىخىن ... .سەن بەك چۈشىندىغان بولغاندىكى ئاۋۇ <<كىيىنكى  جەڭلەردە  قاقۋاش خۇتۇننىڭ مۇقامىنى  ئاڭلايمەن دەپ جەڭ مەيداندىن يىنىپ كىلىپ خانلىقنى  مۇنقەرىز قىلىپ قۇيغان ئاداش ئۇ ›› دېگەن  گېپىڭنىڭ پاكىتىنى بىر كۆرسىتە؟   ماڭا تالاي قېتىم دېيىشىڭنىڭ ھاجىتى يوق،پەقەت ۋە پەقەت بىرلە قېتىم  پاكىتى بىلەن ئوتتۇرغا قويالىساڭلا بولىدۇ. ئابدۇرېشىتخان قاچان،نەدە سەئىدىيە خانلىقىنى مۇنقەرز قىلىپتۇ؟

Bilge

	aptap104 يوللىغان ۋاقتى  2012-9-6 05:14 PM بىلگى  ئەمسە  مۇشۇ توغۇرلۇق بىر تىما يازمامسىىز ؟ سىز  ... چوقۇم يازىمەن.ئاپتاپ ئەپەندىم ئەگەر سىز مەندىن چاغاتاي كىم دەپ سورىسىڭىز مەن ئەلۋەتتە چاغاتاي دېگەن چىڭگىزخاننىڭ ئوغلى موڭغۇل دەپ جاۋاپ بېرىمەن،چاغاتاي خانلىقىنى ئەلۋەتتە موڭغۇللار قۇرغان بۇنىڭغا شەك كەتمەيدۇ.ئەمما چاغاتاي خانلىقىنىڭ ئوبېكتىپ جەھەتتە ئۇيغۇرلارغا قوشقان تۆھپىسىگە كۆز يۇمۇشقا بولمايدۇ،چۈنكى چاغاتاي خانلىقنىڭ كېيىنكى دەۋردە تۇغلۇق تۆمۈرخان،خىزىر خوجا قاتارلىق چاغاتاي خانلىقى خاقانلىرى بۈگۈنكى كۇچا،كورلا،ئىلى،تۇرپان،قۇمۇل قاتارلىق جايلارنى ئىسلاملاشتۇرۇپ دىيارىمىزدا ئىسلام دىنىنىڭ تارقىلىشى زور تۆھپە قوشقان  ھەم  ئۇيغۇر مىللىتىنىڭ ھەرقايسى جەھەتتىن بىرلىككە كېلىشى ئۈچۈن مۇھىم ئاساس سالغان. ئەمدى سەئىدىيە  خانلىقىغا كەلسەك  سەئىدىخان ھەقىقەتەن چاغاتاي خانلىقنىڭ 31- خاقانى سۇلتان ئەھمەدخاننىڭ ئوغلى ،ئەمما سىز  چاغاتايدىن سەئىدخانغىچە قانچە دەۋر ئۆتكەنلىكىنى ھېسابلاب باقتىڭىزمۇ ؟ چاغاتاي ۋاپات بولۇپ سەئىدخان دۇنياغا كەلگەنگە قەدەر تەخمىنەن 250 يىل ۋاقىت ئۆتكەن، بۇ 250 يىل جەريانىدا موڭغۇللار ئسلام دىنى قوبۇل ئالدى بىلەن موغۇللارغا كېيىن تىلىمۇ ئۇيغۇرلىشىپ ئۇيغۇرلارغا ئايلىنىپ كەتكەن،سۇلتان سەئىدخان دەۋرگە كەلگەندە موغۇللار(ئىسلاملاشقان موڭغۇللار) ئاللبۇرۇن دىنى-ئىتىقاد، تىل، ياشاش ئۇسۇلى،مەدەنىيەت جەھەتتە  ئۇيغۇرلىشىپ بولغان، كېيىن سەئىدىيە خانلىقى چاغاتاي خانلىقى ياراتقان ئاساستىن پايدىلنىپ بۈگۈنكى ئۇيغۇرلار ياشايدىغان رايوننى ئاساسى جەھەتتى بىرلىككە كەلتۈرۈپ ئۇيغۇرلارنىڭ تىل،دىن،مەدەنىيەت،ئەڭ مۇھىمى رايون جەھەتتە بىرلىككە كېلىشى ھەقىقى ئەمەلگە ئاشۇرغان.شۇڭا سەئىدىيە خانلىقى ئۇيغۇرلارغا تەۋە ئەمەس دەپ يەڭگىللتەكلىك بىلەن ھۆكۈم چىقارساق قەتئى بولمايدۇ،چۈنكى ئەينى ۋاقىتتا ئوخشاش دەردە قۇرۇلغان قازاق خانلىقى،ئۆزبېك خانلىقى دېگەنلەرنىڭ قۇرغۇچىسىنىڭ  جەمەتى خۇددى سەئىدخانغا  ئوخشاش  ئوخشاش بولمىغان دەرجىدە چىڭگىزخانغا تۇتىشىدۇ،بىراق قازاق،ئۆزبېكلەر ھەرگىزمۇ ئۇ خانلىقلارنىڭ قۇرغۇچىىسىنىڭ قېنى  چىڭگىزخانغا تۇتىشىدىكەن دەپ ئۇ خانلىقلارنىڭ ئۆزلىرنىڭ   خانلىقلىرى ئىكەنلىكىنى ئېتىراپ قىلمايدىغان ئىش يوق،ئەكىسچە ئۆزلىرنىڭ تارىختا ئاشۇنداق خانلىقلارنى قۇرغانلىقدىن پەخىرلىنىشىدۇ،سەئىدخان پەقەت ئۆزى قۇرغان خانلىقنىڭ ئالدىغا ئۇيغۇر دېگەن نامىنى قوشمىغان يېرىلا بار ،باشقا جەھەتتە ئاۋۇ ئىككى خانلىقنىڭ خاراكتېرى بىلەن چوڭ پەرقى يوق. ئەمدى «چاغاتاي يېزىقى»دېگەن ئۇقۇمغا كەلسەك  مېنىڭچە بۇ يېزىقنى چاغاتاي ئۇيغۇر يېزىقى دېسەك ئەڭ  مۇۋاپىق بولىدۇ،چۈنكى بۇنىڭدىن بۇ يېزىقنىڭ چاغاتاي خانلىقى دەۋردە ئۇيغۇرلار ئىشلەتكەن يېزىقكەن دېگەن مەنە چىقىدۇ..

aptap104

	Bilge يوللىغان ۋاقتى  2012-9-6 05:38 PM چوقۇم يازىمەن.ئاپتاپ ئەپەندىم ئەگەر سىز مەندىن چاغات ... خوش نىمىشقا  شۇ دەۋىردە يىزىقنى شۇنداق ئاتىمىغان ، بىرىنجى مەسىلە ؟ موڭغۇللار ئۇيغۇرلارنىڭ ئىسلاملىشىغا چوڭ تۆھپە قوشتى دەپسىز ، بەلكىم شۇنداقتۇ  تۈرۈكلەرمۇ ئەرەپ مۇشرىكلىرىنى قايتا دىنغا كىرگۈزگەن .    ھازىرغا قەدەر ئۇ خانلىقنى بىزنىڭ خانلىقىمىز دىسەك ، ئۇنداقتا موڭغۇللار بىزنىڭ خاقانىمىز بولۇپ قالىدۇ ، بىز بىسىلىپ قالغان بولىمىز  . سىز بىلەن بىز ھەقىقىي تارىخقا ئىگە بولغان چاغدا قالغان گەپنى پاراڭلىشايلى .

خۇش

	aptap104 يوللىغان ۋاقتى  2012-9-6 02:11 PM ئۇكا  سىز بەك كىچىك ئوخشايسىز ؟ دەلىلى شۇكى بۇ خانلىق  ... نىمە دىگەن كۈلكىلىك گەپ بۇ!  ئەجىبا سىز شامان دىنىغا ئىتقات قىلىدىغان بىلكە كۆل قادىر خاننىڭ ئەۋلادى ئوخشىمامسىز!!

خۇش

	قايسى كۈنى يات مىللەت بىلەن توي قىلىش دەپ بەزىلەر ئىغىزا كەلگەننى بىلجىرلىغان ئىدى ،توۋا!! ئەمدى سەئىدىيە خانلىقى ئۇيغۇر خاندانلىقى ئەمەسمىش ،ئۇنداقتا سىلەر نىمە ئۈچۈن مىرزا ھەيدەر كۆراگەن ۋە ئەلشىر نەۋائى ھەزرەتلىرىنى ئۇيغۇر دەپ چىڭ تۇرۇۋالىسىلەر! بىز ئۇيغۇرلار ئەجدادى ئوتتۇرا ئەسىردە ماۋائۇننەھىر دەشتى قىپچاق ھەتتا خوراسان ئىلىگىچە ھۆكۈمرانلىق قىلغان دەيسىلەر! ناۋادا بۇ ئابدۇرەشىتخان دادىسىنىڭ يولىنى تۇتۇپ، مىرزا ھەيدەر كۆراگان ۋە مۇسۇلمانلار  قوشۇنىنى جەڭگاھتىن مەجبۇرى چىكىندۈرۈپ ئەكەلمىگەن بولسا ،ئاللاھ خالىسا ئىدى بەلكىم شىزاڭ خەلقىمۇ بىزگە ئوخشاش ئىتقاتتا بولار ئىدى........

赛乃木江

	aptap104 يوللىغان ۋاقتى  2012-9-6 09:33 AM ھا ھا   كىچىك بالادە ، ئۇكا   تۈرۈكلەر  نىمىشقا سەئىدىي ... ھا ھا   كىچىك بالادە ، ئۇكا   تۈرۈكلەر  نىمىشقا سەئىدىيە خاندانلىقىنى تىلغا ئىلىپ قويمايدۇ ، سىز مۇشۇنىمۇ بىلمەمسىز ؟  سىز تىخى ئۆزىڭىزنى ئۇيغۇر دەپ يۈردىڭىزما ؟ تارىخنى ئوبدان ئۈگۈنۈڭ ! ما گەپ سەل ئېشىپ كەتتىمۇ يا ،تۈرۈكلەر تىلغا ئېلىپ قويسا سىز ئىتراپ قىلىدىغان بولمىسا ئىتىراپ قىلمايدىغان ئىشمىكەن ئەمدى؟ سەئىدىخان بولسۇن ۋە ئۇنىڭدىن ئەقىللىق ئابدۇرەشىت خان ،ئابدۇللاخان ئىشقىلىپ يۇقىرىدا مۇئەللىپ تىلغا ئېلىپ ئۆتكەن بارلىق خاقانلار نېمىشقا ئۆزىنى ئۇيغۇر دەپ ئىتىراپ قىلىش ئەمەس ،ئۆزىنىڭ نەسەبىنى بىر قېتىممۇ سۈرۈشتە قىلىپ باقماي ئۆزىنى ئۇيغۇر خاقانى دەپ ئاتىيالىغاندۇ؟ئەجەبا بىر خانلىقنى باشقۇرغان ھۆكمىران ئۆزىنىڭ كىم ئىكەنلىكىنى سۈرۈشتۈرۈپ باقمىغانمىدۇ؟سۈرۈشتۈرسە نېمىشقا ئۆزىنى ئۇيغۇر دەيدۇ؟ بەزى تارىخى ھەقىقەتلەرنىڭ ھەقىقى ماھىيىتىنى بىلمەي تۇرۇپلا بىرەر ئىككى قاراشقا ئاساسلىنىپ سۆزلىمەڭ .بۇ خۇددى دۈشەنبىدە كىر يۇيسا يامان بولىدۇ دىگەندەكلا گەپ بولۇپ قاپتۇ ،كۆپرەك ماتىرايال كۆرۈپ بېقىشىڭىزنى تەۋسىيە قىلىمەن ‹ئاكا.ئېغىر كەتكەن بولسا كەچۈرۈڭ مەن تېخى بالا ›