ياخشى تەكلىپلەرنى بىرىپسىز ،رەھمەت سىزگە ،بىز تېخىمۇ تىرىشىمىز.

ئەسسالام ئەلەيكوم كۆكتۈرۈك، ياخشىمۇسىز؟ ئۆتكەندە سىزگە مەن ئۇچۇر ئەۋەتكەنتىم، ئەمما جاۋاپ قايتۇرمىدىڭىز، نىمە سەۋەبلىكىنى بىلگەن بولسام. سىز مەن يوللىغان :”چىلان ئۈزەك قۇرتى توغرىسىدا!  ئىسىت چىلان ،ئىست دىخان دىن كەلگەن ئىلھام“ دىگەن تېمىنى ئۆچۈرۋېتپسىز ،مەن بۇتېمىنى باشقا بىرمەقسەتتە يوللىمىغان، تېمامدا ھېچ قانداق بىر يامان غەرەز يوق ئىدى، شۇ دېھقان دوسلارغا ياردىمى بولۇپ قالسا دىگەن ئۈمىتتە يازغان. مەن موشۇ كەسىپ بىلەن شۇغۇللىنىۋاتقىلى 10يىلغا يېقىن بوپ قالدى. سىزدىن سوراپ باقاي، مۇنبەردە يېزا ئىگىلىك كەسپى توغرىسىدا تېما يوللىغانلار بارمۇ؟ مېنىڭچە بار بولسمۇ، ئۇلار يوللىغان تېمىلار پەقەتلا تەرجىمە قىلغان تېمىلار.
 سىلەر:«ماۋزىدۇڭ ئۆمرىدە ياقتۇرغان ئاياللار» دىگەنگە ئوخشاش تېمىلارنى نادىرلايدىكەنسىلەر يۇ، مېنىڭ بۇ دېھقانلارغا يارىمى بولدىغان تېمامنى ئۇزۇن تۇرغۇزمايلا ئۆچۈرۋېتىپسىلەر، مەن تېمامنىڭ نادىرلىنىشىنى ئۈمىد قىلمايمەن، پەقەت خەلىققە نەپ بېرەلىشىنىلا ئۈمىد قىلىمەن.
مەن ھەر قېتىم قومۇلغا قايتقاندا نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ ھورمون توغۇرلۇق مۇلاھىزە ئېلىپ بېرىۋاتقانلىقىنى ئاڭلايمەن، ھورموننى نۇرغۇن نەرسىلەر بىلەن باغلىۋاپتۇ. ئۆتكەندە بىرەيلەن مۇنبەردە:«راك بولغان تاۋۇزنى يىيىشكە بولامدۇ؟» دىگەن تەرجىمە قىلىنغان تېمىنى يوللاپتۇ. شۇ تەرجىمە قىلغۇچىلار ئادەملەردىكى راك كىسىلى بىلەن ئۆسۈملۈكلەردىكى راك كىسىلىنىڭ پەرقىنى چۈشىنەمدىكەن، تاۋۇزنى يوغىنىتىپ تەم كېرگۈزگۈچى رىئاكتىپ راكنى كەلتۈرۈپ چىقىرامدىكەن؟ موشۇنداق كىشىلەردە ۋەھىمە پەيدا قىلدىغان تېمىلارمۇ مۇنبەردە نوپۇس بېجىرۋالغاندەك ئۇزۇن ۋاقىت ساقىلىنىپ تۇردىغۇ؟ موشۇ تېمىنى يوللىغۇچى تەرجىمە قىلغان ۋاقىتتا ئۇ ئەسەرنىڭ كېلىش مەنبەسىنى سۈرۈشتۈرۈپ بېقىپتىمۇ؟
ھازىر دۇنيادا بىر:«يېشىل تېنىچلىق تەشكىلاتى_绿色和平组织» دىگەن تەشكىلات بار، ئۇلار نۇرغۇن نەرسىلەرگە قارشى تۇرىدۇ، ئەمما ئۇلار ئاشۇ نەرسىلەر ئۈستىدە ئىزلىنىپ باقمايدۇ، پەقەت قىسمەن ئەھۋاللارنىلا تەشۋىق قىلدۇ.
مەن يېىقىندا يوقىرقىغا ئوخشاش ۋەھىمە پەيدا قىلدىغان كۆز-قاراشلارغا ئىزاھات بىرىشنى ئويلىغان، ئەمما شۇ ۋاقىتلاردا مېنىڭ تېمامنىڭ ئۆچىرۋېتىلگەنلىكىنى بىلىپ، بۇ پىلانىمدىن ۋاز كەچتىم.
كۆكتۈرۈك مەن سىزنىڭ موشۇ مۇنبەردە ئوچۇق جاۋاپ بېرىشىڭىزنى سورايمەن؟ سۇئالىمنىڭ قىسقا ئۇچۇردىكىدەك جاۋابسىز قالماسلىقىنى ئۈمىت قىلىمەن، مەن سىزنى مەسئولىيەتچان دەپ ئويلايمەن.

تۆۋەندىكى شېئىرنى ئوبدانراق كۆرۈپ بېقىڭلار:
«………………..
باش ئەگدى ئۇلارغا يەر بىلەن ئاسمان.
باشقىلار ئۇچتى ئايغا، يۇلتۇزغا.
بىزدىكى غەم بۈگۈن- توي بىلەن داستىخان»

ياخشى تەكلىپلەرنى بېرىپسىز ، مېنڭىمۇ بىر قانچە تەكلىپ بېرىش ئويۇم بار ئىدى ،
تەكلىپنى كېيىنكى ئىنكاسىمدا يازاي .،

         ئەسسالام ئىۋىرغول، ئالدى بىلەن سىزگە كۆپ تەشەككۈر. مەن سىز يوللىغان تېمىنىڭ خەنزۇچە نۇسخىسىنى كۆردۈم. ئۇمۇ باغداش مۇنبىرىگە ئوخشاش مۇنبەر ئىكەن. ئەمدى راك بولغان تاۋۇز دىگەن گەپكە كەلگەندە، ئۇ تاۋۇزنىڭ يېرىلىشى، تاۋۇزنىڭ راك بولغانلىقىنى ئىپادىلمەيدۇ. تاۋۇزغا تەم كىرگۈزۈپ يوغىنىتىدىغان رىئاكتىپ بولسا، ئەسلى ئۆسۈملۈكلەردە تەبىئى بار بولغان ھورمون، يەنى ئۆسۈشنى تەڭشىگۈچى رىئاكتىپقا كېرىدۇ، ئۇ پەقەت ئۆسۈملۈك ھۈجەيرىسىنىڭ بۆلىنىشىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ، قىسقىچە قىلىپ ئېيىتقاندا يەنى بىر ھۈجەيرىنىڭ بۆلىنىپ ئىككى بولغانلىقى دىمەكتۇر. بۇنداق ئۆسۈسنى تەڭشەيدىغان دارىلار ئىككى خىل بولۇپ، ئۇلار 齐霉素ۋە 乙烯 دىن ئىبارەت(ئۇيغۇرچە ئاتىلىشىنى ئەسلىيەلمىدىم، كەچۈرۈڭلار). ئالدىنقىسىنى شىنجاڭدا ئاساسلىق ئۈزۈمگە ئىشلىتىدۇ. كېيىنىكىسىنىڭ شىنجاڭدا ئىشلىتىلىشىنى ئۇقمايمەن. 乙烯 بىز ئىستىمال قىلىۋاتقان گۆرۈچنىڭ تەركىبىدىمۇ مول بولۇپ، بازاردىن يېشىل باناننى سېتىۋېلىپ گۆرۈچ ئىچىدە بىر نەچچە كۈن تۇرغۇزغاندىن كېيىن باناننىڭ رەڭگى ساغىرىپ، تەمىمۇ ئۆزگىرەيدۇ.
       ئەگەر ئاشۇ جىياڭسۇلۇق مۇۋاپىق ۋاقىتتا ئىشلەتكەن بولسا، ئۇنداق ئەھۋال يۈز بەرمىگەن بولاتتى.  مەن ئۇ تېمىنى باشقا كىشىلەرنىڭ شۇ يولداشقا ئوخشاش قارغۇلارچە ئىش قىلمىسۇن دەپ، ئاگاھلاندۇرۇش مەقسىتىدە يوللىغان.
       مەن ئادەملەردىكى راك كىسىلى بىلەن ئۆسۈملۈك رىئاكتىپلىرى توغرىسىدا ماتىريال تەييارلاپ قويغان، مۇنبەرگە تېخى يوللىمىدىم، سەۋەبى ناھايتى ئاددى، كۆكتۈرۈك مېنىڭ سۇئالىمغا جاۋاب قايتۇرمىدى. ئەگەر كۆكتۈرۈك ۋاقتىدا ماڭا چۈشەنچە بەرسە، مەنمۇ تەييارلىغان ماتىرياللارنى مۇنبەرگە يوللاپ تۇرىمەن.

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 2قەۋەتتىكى baghdaxhanدە2011-06-18 18:34يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :
ئەسسالام ئەلەيكوم كۆكتۈرۈك، ياخشىمۇسىز؟ ئۆتكەندە سىزگە مەن ئۇچۇر ئەۋەتكەنتىم، ئەمما جاۋاپ قايتۇرمىدىڭىز، نىمە سەۋەبلىكىنى بىلگەن بولسام. سىز مەن يوللىغان :”چىلان ئۈزەك قۇرتى توغرىسىدا!  ئىسىت چىلان ،ئىست دىخان دىن كەلگەن ئىلھام“ دىگەن تېمىنى ئۆچۈرۋېتپسىز ،مەن بۇتېمىنى باشقا بىرمەقسەتتە يوللىمىغان، تېمامدا ھېچ قانداق بىر يامان غەرەز يوق ئىدى، شۇ دېھقان دوسلارغا ياردىمى بولۇپ قالسا دىگەن ئۈمىتتە يازغان. مەن موشۇ كەسىپ بىلەن شۇغۇللىنىۋاتقىلى 10يىلغا يېقىن بوپ قالدى. سىزدىن سوراپ باقاي، مۇنبەردە يېزا ئىگىلىك كەسپى توغرىسىدا تېما يوللىغانلار بارمۇ؟ مېنىڭچە بار بولسمۇ، ئۇلار يوللىغان تېمىلار پەقەتلا تەرجىمە قىلغان تېمىلار.
 سىلەر:«ماۋزىدۇڭ ئۆمرىدە ياقتۇرغان ئاياللار» دىگەنگە ئوخشاش تېمىلارنى نادىرلايدىكەنسىلەر يۇ، مېنىڭ بۇ دېھقانلارغا يارىمى بولدىغان تېمامنى ئۇزۇن تۇرغۇزمايلا ئۆچۈرۋېتىپسىلەر، مەن تېمامنىڭ نادىرلىنىشىنى ئۈمىد قىلمايمەن، پەقەت خەلىققە نەپ بېرەلىشىنىلا ئۈمىد قىلىمەن.
مەن ھەر قېتىم قومۇلغا قايتقاندا نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ ھورمون توغۇرلۇق مۇلاھىزە ئېلىپ بېرىۋاتقانلىقىنى ئاڭلايمەن، ھورموننى نۇرغۇن نەرسىلەر بىلەن باغلىۋاپتۇ. ئۆتكەندە بىرەيلەن مۇنبەردە:«راك بولغان تاۋۇزنى يىيىشكە بولامدۇ؟» دىگەن تەرجىمە قىلىنغان تېمىنى يوللاپتۇ. شۇ تەرجىمە قىلغۇچىلار ئادەملەردىكى راك كىسىلى بىلەن ئۆسۈملۈكلەردىكى راك كىسىلىنىڭ پەرقىنى چۈشىنەمدىكەن، تاۋۇزنى يوغىنىتىپ تەم كېرگۈزگۈچى رىئاكتىپ راكنى كەلتۈرۈپ چىقىرامدىكەن؟ موشۇنداق كىشىلەردە ۋەھىمە پەيدا قىلدىغان تېمىلارمۇ مۇنبەردە نوپۇس بېجىرۋالغاندەك ئۇزۇن ۋاقىت ساقىلىنىپ تۇردىغۇ؟ موشۇ تېمىنى يوللىغۇچى تەرجىمە قىلغان ۋاقىتتا ئۇ ئەسەرنىڭ كېلىش مەنبەسىنى سۈرۈشتۈرۈپ بېقىپتىمۇ؟
ھازىر دۇنيادا بىر:«يېشىل تېنىچلىق تەشكىلاتى_绿色和平组织» دىگەن تەشكىلات بار، ئۇلار نۇرغۇن نەرسىلەرگە قارشى تۇرىدۇ، ئەمما ئۇلار ئاشۇ نەرسىلەر ئۈستىدە ئىزلىنىپ باقمايدۇ، پەقەت قىسمەن ئەھۋاللارنىلا تەشۋىق قىلدۇ.
مەن يېىقىندا يوقىرقىغا ئوخشاش ۋەھىمە پەيدا قىلدىغان كۆز-قاراشلارغا ئىزاھات بىرىشنى ئويلىغان، ئەمما شۇ ۋاقىتلاردا مېنىڭ تېمامنىڭ ئۆچىرۋېتىلگەنلىكىنى بىلىپ، بۇ پىلانىمدىن ۋاز كەچتىم.
.......

ياخشىمۇسىز؟
تېمىنىڭ ئۆچۈرىلىشىدا  تۇۋەندىكىدەك سەۋەبلەر بار.
1.مۇنبەردىكى ئۇيغانغان زېمىن قاتارلىق دوستلارنىڭ قايتا-قايتا تەلەپ قىلىشىدىن  بۇ تېمائۆچۈرىلدى.
2. قومۇل ئورمانچىلىق ئىدارىسىنىڭ ۋە شەھەرلىك ھۆكۆمەتنىڭ قارادۇۋىدىكى بۇ ئاپەتكە زور كۇچ بىلەن تاقابىل تۇرىۋاتقانلىغىنى ھەممىمىز بىلىمىز،لېكىن قومۇل چىلىننىڭ مەملىكەت ئىچى-سىرتىدىكى ئوبرازىنى قوغداش ،ئاپەتتنى بالدۇر تۇگىتىش خەلىققە ۋەھىمە پەيدا قىلماسلىق لازىم. ئاپەت يامان،بۇ ئاپاتتىن كىلىپ چىققان ۋەھىمە ئۇنىڭدىنمۇ يامان شۇڭا بۇ تېما ئۇچۇرىلدى.
3.ھازىر يۇرتىمىزدا بۇ ئاپەت سىياسى خاراكتىرلىك ۋەزىپە بولۇپ ،ئۆسەك سۆز تارقىتىش،ئاپەتنى كۆپتۇرۇپ سۆزلەش بىردەك چەكلەنگەن بولغاچقا بۇ ئىسىل تېما ھۆكۆمەت ئورۇنلىرىنىڭ تەۋسىيىسى بىلەن ئۇچۇرىلدى.
   مەن مۇنبەرگە ۋاكالىتەن سىزدىن كەچۇرۇم سۇرايمەن.

باش بەت نىمىشقا ئېچىلمىدى. يا مەنلا ئاچالمىدىممۇ بۇنى.

 كەپتەردە بار شۇ كۆڭۈل پاختەكتىمۇ بار. نادىرلاشقا  تېگىشلىكنى نادىرلاش كېرەك، باھالاشقا تېگىشلىكنى باھالاش كېرەك. چىقىرىپ تاشلاشقا تېگىشلىكنى چىقىرىپ تاشلاش كېرەك. كۆكتۈرۈكنىڭ ئالغان(ئۆسەك سۆز تارقىتىش،ئاپەتنى كۆپتۇرۇپ سۆزلەش بىردەك چەكلەنگەن بولغاچقا بۇ ئىسىل تېما ھۆكۆمەت ئورۇنلىرىنىڭ تەۋسىيىسى بىلەن ئۇچۇرىلدى.)

«چىلان ئۈزەك قۇرتى توغرىسىدا»دېگەن تېما ئىلمىيلىكى يۇقۇرى كىشگە نەپ تېگىدىغان تېما ئىدى،ئىنكاسلادىمۇ قۇرۇت ۋە ئۈششۈك توغۇرلۇق ياخشى گەپلەر بولۇنۇۋاتاتتى،مېنىڭچە بولسا خېلى تېخنىكلارمۇ شۇ قۇرۇت توغرىسىدا تەپسىلى بىر نەرسە بىلمەسلىكى مۇمكىن. نەدە بۇ تېمىدا ئۆسەك گەپ باكەن؟ ھەر ئۆچۈرۈلۈشكە تېگىشلىق تېمىلارنى بىرلا ئادەم پۇتكۈل مۇنبەردىكىلەر ئۆچۈرۈشنى تەلەپ قىلسىمۇ خېلى ۋاقلارغىچە تاشپاقىدەك بېشىڭلارنى ئىچىڭلارغا تىقىۋېلىپ مىڭ تەسلىكتە ئۆچۈردىڭلار دېھقانلارغا ئازراق نەپ تېگىدىغان تېمىنى بىر ئادەمنىڭ تەلىپى بىلەن ئۆچۈرۋېتىپسىلەر. تەبىي پەن توغرىسىدىكى تېمىلار يالغۇز بىر باغداشتىلا ئەمەس باشقا مۇنبەرلەردىمۇ بىر بوشلۇق ئىدى، بىز زادى مۇنبەر دېگەندە شېئر قوشاق يېزىشىپ يۈرسەكلا بولىدىغان ئوخشايدۇ.مۇنداق دېسەم ئۆزەڭ قاملاشتۇرۇپ بىر تېما يازمامسە كۆرۈپ باقىلى دەيدىغانلار چىقىدۇ ھەقاچان. بولدىلا مەنمۇ جىق سۆزلىمەي ، قايناپ قالىدىغاندەك قىلىمەن.

   مەن بۇ مۇنبەرگە كىرىپ مۇشۇ تېمىدىكى بەزى تالاش تارتىشلارنى كۆرۈپ ھەقىقەتەن سۆيۈندۈم،مۇنبەر مانا موشۇنداق ئىلمىي مۇنازىرە قىلىشىدىغان،ئىلىم-بىلىم ئاساسى ئورۇندا تۇرىدىغان بولىشى كېرەك،شۇنداق بولغاندا ئۇيغۇر جەمئىيىتىدىكى نادانلىقنى تۈگىتىشكە زور تۈرتكە بولىدۇ.مەن يېقىندىن بېرى مەلۇم مۇنبەرگە كىرىپ زىيارەت قىلغان،بۇ جەرياندا مەن بىر قىسىم شاتۇتىلار بىلەن مۇنازىرىلىشىپ قالدىم،نەتىجىدە مەن مۇنبەردىن چەكلەندىم،ئۇ شاتۇتىلار ھازىرمۇ پائالىيىتىنى داۋاملاشتۇرىۋاتىدۇ.ئۇيغۇر تورچىلىقى خەلقنى نادانلىققا،خۇراپاتقا يېتەكلەيدىغان جاھىلىيەت  سورىنى بولۇپ قالماستىن،ئىلىم پەنگە،يېڭىلىققا،زامانىۋى ھاياتقا،ئۈندەيدىغان ۋە يېتەكلەيدىغان بىر مەكتەپ بولىشى كېرەك.