ياساق ۋە دوسيا چۈشەن1-ئوغۇزتىگىن تەرجىمەسى

ohuztigin

ياساق ۋە دوسيا چۈشەن

 ئوغۇزتىگىن تەرجىمەسى

2013-يىلى 1-ئاينىڭ 21-كۈنى باشلاندى

      بىلدۈرگۈ:
      21-ئەسىردە ھەممەيلەننىڭ ياساق(ياسا[تاق سوز]،ياساق[كوپلۇك]-ئۇيغۇرچە؛موڭغۇل ۋە  تۇركىي قىپچاق لەھجەلەردە جاسا،جاساق دەپمۇ ئالىنىدۇ)قانۇن[ئەرەبچە]،دوسيا[تۇركچە ئاتالغۇسى]غا بولغان ئېنىق چۇشەنچىسى ۋە ئاڭلارىنى تۇرغۇزش،ياساق ئارقىلىق  ئوز ھوقۇقىنى قوغداش مەقسەتىدە دولىتىمىزدە ئاشكارا ياساقلىق تارقىتىغان گېزىت-ژورناللار،كىتابلاردىكى خەنزۇ تىل يازۇق.....لاردىكى كوپ خىل ۋاستەلەردىن پايدىلىنىپ ،ئوز خەلقىمىزمىنىڭ ياساق سافاسىنى يوقۇرى كوتۇرۇش مەقسىتىدە،ئوزۇمنىنىڭ ئىقتسىاد ۋە قانۇن ئوقۇش،ئۇزۇن يىللىق تەرجىمە-تەھرىرلىك ئەمەلىي خىزمەت تەجرىبەسى،كوپ خىل-تىل يازۇق بىلىش تالانتىنى جارى قىلدۇرۇش ئاساسىدا،كەمىنە ئوغۇزتىگىن ئەفەندى بۇ بىر يۇرۇشلۇك تەرجىمە ئەسەرلەرنى ئوز ئانا تىلىمنى بىر ئومۇر ئاسراش،قوغداشنى ئوزۇمنىڭ بىر ئومۇر بۇرچى ۋە فەرزى دەپ بىلىپ،بۇ ئەسەرنى خالىس ھەقسىز ھالدا يۇكسەك مەسۇلىيەتچان،ھەقىقىي ئانا تىلىنى سويگۇچى،قوغدىغۇچى،ئوز ئۇيغارلىق(مەدەنىيەت-ئەرەبچە)نى قوغداغۇچى ،راۋاجلاندۇرغۇچى خەلقىمگە تەقدىم ئەتمەكچىمەن.ئەسەرلەرىم خاس "ئوغۇزتىگىن ئۇسلۇبى" بىلەن سىزلەرگە تەقدىم ئېتىلىدۇ.
     بەزى تىلىمىزدا يوق سوزنى ئوزۇمنىڭ كوپ تىل-يازۇق بىلىش ئىقتىدارىمدىن پايدىلىنىپ يېڭىدىن ياساپ ئوز خەلقىمگە تەقدىم ئەتتىم.تاپالمىغانلارىنى قەرىنداش تۇركىي تىللاردىن شۇ تىل سېستىماسىدا بولسا ئىجابىي ھالدا ئالدىم.شۇڭا مۇنبەردىكى پەقەت مۇنبەر فۇلى ئۇچۇنلا ئىشلەيدىغان"ھەق-ناھەقنى ئاستىن-ئۇستۇن قىلغۇچى ئاتالمىش "ئەۋلىيا ئەزەم،نوفۇزلۇقلار"نىڭ ئۆپكەسىنى بېسىۋېلىپ ئىلمىي ،سوغۇققانلىق بىلەن ئىنكاس-فىكىر يېزىشىنى ئۇمۇت قىلىمەن.چۇنكى سىز "ئوغۇزتىگىن" ئەفەندىئەمەس.بەز تەرەپلەردە مەن سىزگە يېتەلمىسەممۇ ،ئوزۇمنىڭ خاس ئالاھىدىلىگىنى ساقلاپ قېلىش ،ئۆزۇمنى قوغداشقا ياراتقۇچىمز ياراتقان ياساق ھوقۇقۇم بار،شۇڭا مۇشۇنداق نادانلار پەلى پەتىش ئېلانلارنى كۆرگۇ(تېلېۋىزور)،ئۈن تارات(رادىئو--ئوغۇزتىگىن  ياسىغان يېڭى ئانا تىلچە سۆز-ئا)لەردىن جىق ئاڭلىغاچقا ،مەن تەسەللىگە،كۆيۇنىشكە،چۈشۈنىشكە،قوللاشقا،رىغبەتلەندۇرۇشكە،مەنىۋىي جەھەتتىن قوغداشقا مۇھتاجمەن.ھەرگىزمۇ سىزنىڭ بوكس خالتا ئوبيېكتىڭىزئەمەس،شۇڭا ئۆزىڭىزنىڭ ئىدىيەسىنى ماڭا زورلاپ تېڭىشقا،ئۇنى ماڭا ئېزىپ-ئىچۈرۈشكە ئالدىرىمىغايسىز.ئەگەر سىز مەن تەرجىمە قىلغان ئەسەرنى ئوقۇشقا قىزىقمىسىڭىز،مېنىڭ ئەسەرلەرىمنى ئوقۇمايلا قويساڭىزمۇ بولىدۇ.دانا،ئۇلۇغۋار،فەلسەفەۋىي فىكىر-تەكلىپلەرىڭىزنى تور يۇزىگە يازمىسىڭىزمۇ خاپا بولمايمەن.
     ئەگەر كىمدە كىم ئاشۇنداق ھاقارەت سۆز ياكى فىكىر-تەكلىپ بەرسە،كىشىلىك ۋىجدانىي غۇرۇرۇمنى ياساق ئارىلىق قوغداشقا ھەرۋاقىت تەيياردۇرمەن.شۇنداقلار بولسا يازمامنى شۇيەردەلا توختۇتۇپ،ئاشۇنداق بىلەرمەن،ناتىق،ئالەمشۇمۇل كاتتا ئەربابلار توردا ئاشكارا ئەفۇ سورىمىغىچە، ھىچقانداق ئەسەرنى تەرجىمە قىلمايمەن،ھەم يازمايمەن.مانا بۇ مېنىڭ ئەڭ ئەقەللىي ئارزۇ-ئۈمۈدۈم.چۇنكى مېنى تور  قۇرغۇچى بۇ تورنىڭ يازغۇچىلىقىغا ياساقلىق رەسمىيەت بىلەن توختاملىشىپ تەكلىپ قىلىنغان يازەرمەن ئەمەسمەن.ئۆزۈم سەل قاشقىر مىجەز كىشىمەن،ئەركىن بوزقىرلاردا ساف ھاۋادا ياشاشقا ئادەتلەنگەن،داۋاملىق ئالغا ئىنتىلىدىغان،بىر ئىزىدا توختاپ قالمايدىغان،يېڭىلىققا ئىنتۇلگۇچى ،غايە-ئېتىقادلىق كىشىمەن،شۇڭا مېنىڭ دىققەتىمنى چاچماي سىلىق،سىپايە فىكىر-تەكلىپ بەرىشىڭىزلەرنى،قوللىشىڭىزلەرنى سورايمەن.
     ئەسكەرتىش:ئەگەر كىمدە كىم ئەقلىي مۇلۇك ھوقۇقۇمنى ئاسرىماي،ياساق-تۇزۇك(قانۇن-تۇزۇم)نى كوزگە ئىلماي، ھەرقانداق گېزىت-ژورنال،كىتابلار،ھەرقانداق  توربەت،بلوگ،QQ بوشلۇقى.........دا ياكى سوۋدا خارەكتىرىدە mp3.،vcd,dvd,diy،ئېلىكرونلۇق كىتاب(e-book)....قىلىپ چىقارغۇچىنى بايقاسڭىز،ماڭا ئېلخەتتە تېزدىن خەۋەر قىلساڭىز،ھازىرقى بازار ئىگىلگى،بىلىم ئىگىلىگى دەۋرىدە،ئاز فۇل خەجلەپ،كوپ خىل ئىقتىسادىي ئۇنۇمگە ئېرىشىشنى مەقسەت قىلغان،ئىقتىسادنى راۋاجلانۇرۇش تۇپ نىشان قىلىنغان بۇ دەۋردە،مەن ئەشۇنداق ياساق بىلەن ئويناشقۇچى قىزىلكوز،مەككار سودىگەرلەر..... بىلەن سوت مەھكىمەسىگە بېرىپ زاكۇنلىشىپ ئەرىشكەن تولەم فۇل تاپاۋەتنىڭ 50% نى سىزگە مۇكاپات قىلىپ نەقلەشتۇرۇپ بېرىمەن.چۇنكى مەن بىر  يازۇق تىجارەتچىسىمەن:مېنىڭ تىجارەت پىرىنىپىم خېرىدارلار ھەممەدىن ئەلا،ئىناۋەت بىرىنچى،راستچىل-سەمىمىيلىك بىرىنچىدۇر.

                                     ھورمەت بىرلە:تىنچلىق ئوغلى كوپ خىل تىللار سالونى
                                                              كوپ خىل تىللار ئاچۇرى :ئوغۇزتىگىن

ياساق ۋە دوسيا چۈشەن 1

ئاغدۇر:ئوغۇزتىگىن

تەكشۇرۇپ بېكىتەر:

             تىنچلىق ئوغلى كوپ خىل تىللار تەرجىمە-تەھرىرلىك سالونى
جاۋابكار تەھرىر:uyghurson
تەرجىمە مەسۇلى:مىڭلاق
خەت كىرگۇزگۇچى:جانقارا
ئەدەبىي تەھرىر:سۇللۇغبەي
مەسلەھەتچى:ئۇدۇن ئوغلى،گەلۋىنى
تىل مەسۇلى:قەۋمۇلى،دەقيانۇس،لوبنۇر
يازۇق تەھرىرى:رۇمچە،ئالتۇنتاغ، ئارتۇچى
توردا ئېلان قىلغۇچى:ئوغۇزتىگىن

BMW ۋە سۇغۇرتا تەپۈكى


    2011-يىلى جې جياڭ ئۆلكەسى شاۋشىڭ بالۇق(شەھەر-فارسچە)پۇخراسى جاڭ ئەفەندى ئوزىنىڭBMW ئا ق ش داڭلىق ماشىناسى،ئادەتتە ئېلىمىزدە ئادەتتەكىBMW ماشىنا 70-80 تۇمەن سوم ئەتراپىدا،قىممەتلەرى 100 تۇمەن سومدىن ئاشىدۇ.بمۋ  ھازىر خەنزۇچە 宝马دەپ خەت بۇيىچە تەرجىمە قىلىنسا،بەزى  چالا تىلماچلار ئانا تىلغا "تۇلپار"دەپ خەت بۇيىچە  تەرجىمە قىلىپ،تىللارىمىزنى بۇزۇپ شالغۇتلاشتۇرماقتا-ت)نى ھەيدەپ كېتىۋاتقان ۋاقتىدا،تۇيۇقسىز قاتتىق يامغۇر يېغىنغا ئۇچرايدۇ.نەتىجىدە ماشىنىسىغا سۇ كىرىپ كېتىپ،ماشىناسىنىڭ ئوتى ئۆچۇپ قالىدۇجاڭ ئەفەندىBMW ماشىنسىنى رېمونت قىلىشقا ئاپىرىدۇ،ھەمدە ماشىنا ماتورىنىڭ كاردىن چىققانلىغىنى بايقايدۇ.رېمونت قىلىش خىراجەتى 24 تۇمەن سومدىن كوپرەك بولىدۇ.جاڭ ئەفەندى ماشىناسىنى بۇرۇنلا"ماتۇرلۇق قاتناش ماشىنالىرى زىيان سۇغۇرتاسى"غا قاتناشتۇرغان ئېدى.شۇڭا ئۇ سۇغۇرتا شركەتىدىن تۆلەم فۇلىنى تەلەپ قىلغانىدا،سۇغۇتا شىركەتى"ماتۇرغا سۇ كىرىپ كېتىش سۇغۇرتا شىركەتى مەسئۇلىيەتنى ئۇستىگە ئالماسلىق داىرىسىگە تەۋە"دەپ سەۋەپ كورسەتىپ،تولەم فۇلى تولەشنى رەت قىلىدۇ.2 تەرەپ كوپ قېتىم مەسلەھەتلەشكەن بولسامۇ دەۋاسى ئىشقا ئاشمىغان جاڭ ئەفەندى سۇغۇرتا شىركەتى ئۇستىدىن سوتقا ئەرز بېرىدۇ.
         سوت مەھكىمەسى تەكشۇرۇپ دەلىللەش ئارقىلىق "ماتۇرلۇق قاتناش ماشىناسى قاتتىق يامغۇر يېغىندا  يول يۇرىۋاتقان ياكى كۇندەلىك تۇرمۇشتا سۇ كەچىپ ماڭغاندا،ماتۇرىغا سۇ كىرىپ كەېتىش ئېھتىماللىقى بولىدۇ،ئۇنى نوقۇل ھالدىلا ماتۇرغا سۇ كىرىپ كېتىشنى مەسۇلىيەت دائىرەسىگە كىرمەيدۇ دەپ قاراش،قاتتىق ھول يېغىنلىق يامغۇرلۇق ھاۋارايى بىلەن ماتۇرغا سۇ كىرىپ كېتىشدىن ئىبارەت 2 ئىش ئوخشاش ۋاقىتدا يۇزبەرگەن ئەھۋالدا،قايسى ئىشنىڭ يۇز بېرىشى سۇغۇرتىلانغان ماشىنانىڭ زىيانغا ئۇچراشدىكى مۇھىم سەۋەبلەردۇر دەپ قاراپ،مۇشۇ ئاساسىدا سۇغۇرتىغا قاتناشتۇرغۇچى مۇۋاپىق سۇغۇرتا مەسئۇلىيەتنى ئۇستىگە ئېلىشقا توغرا كېلىدۇ" دەپ تونىغان.<<جاڭ ئەفەندىنىڭ دوسياسىنى ئېلىپ ئەيتقاندا BMW ماشىناسى گەرچە ماتۇرغا سۇ كىرىپ كەتكەنلىك ئەھۋالى بولسامۇ،ئەمما ۋەقە يۇزبەرگەن ۋاقىتتا قاتىق يامغۇر-يېغىنلىق ھاۋرايى ئەھۋالىدا كورۇلگەن ئەھۋال  بولۇپ،ماشىنانىڭ زىيانى كېلىپ چىقىشتىكى ئاساسىي سەۋەپ قاتتىق يامغۇرلىق يېغىندىن بوغان،ماشىنانىڭ باشقا سەۋەپ تۇپەيلىدىن ماتۇرغا سۇ كىرىپ كېتىش ئەھۋالى بىلەن ئوخشۇمۇغاچقا ،سۇغۇرتا توختامىدا بەلگىلەنگەن سۇغۇرتا مەسۇلىيەتى دائىرەسىدە بولغان،سۇغۇرتا شىركەتى  تولەم فۇلىنى تولەپ  بېرىشى كەرەك>> دەپ  قارىغان.يەقىندا سوت مەھكىمەسى سۇغۇرتا شىركەتىنىڭ جاڭ ئەفەندىگە 24 تۇمەندىن كوپرەك فۇلنى تولەم ئورنىدا چىقىم قىلىشقا كەسىم ھوكۇم چىقارغان.

مەنبە:ياخشى دوستلار ھەفتەلىك گەزىتى،2012-8-7 كۇنى سەيشەنبە a 03

      يېڭى سۆزلەر ئىزاھاتى:
تەپۈك؛سوز مەنبەسى:كىتابول دىۋانى لۇغەتىت تۈرك. م.كاشغەرى
تەپۇك:فۇتبول(فوۇتبالل؛ئىنگلىزچە سوز) بولۇپ ھازىر "پۇتبول"ئانا تىلىمىزدا ئېلىنماقتا
ماشىنا:تۇرفان،قۇمۇل.........رايۇنلارىدا تۆمۈر  ھاربا،تومۇر ھارۋا دەپمۇ ئاتىلىدىكەن ،ھاربا  ياكى ھارۋا قەدەمىي ئانا تىلىمىزدا قانغا،قەنغا،كانگا،كانكا،كاڭكا دەپمۇ ئاتىلىدۇ،شۇڭا ئالاھىدە ئەسكەرتىلدى
دوسيا---تۇركچە سوز دېلو،ئارخىپ،شەخس ۋە ئومۇمغا مۇناسىۋەتلىك ھۆججەتنى كۆرسىتىدۇمەنبە:تۈركچە ھەرخىل لۇغەتلەرگە قارالسۇن.بۇ ئادەتتە دېيىلگەن دوست(پارسچە،كۆپىنچە كىشى بۇنى دوس دەپ خاتا ئاتايدۇ ۋە مەتبۇئاتلار ۋە توردا شۇنداق خاتا يازماقتا)ئەسلى تىلىمىزدىكى بۇنىڭغا ماس سوز"ئاداش"تۇرمەسىلەن:قارىن-ئاداش=قارىنداش،قېرىنداش،قېرىنداش قارداش(تۈركچە)يۇرت-ئاداش---يۇرتداش؛ساۋاق-ئاداش-ساۋاقداش؛مەسلەك-ئاداش-مەسلەكداش؛سىنىف-ئاداش=سىنىپداش؛پارتا-ئاداش=پارتاداش........

2013-1-24

ohuztigin

ياسا ۋە دوسيا چۇشەن .بولۇم1(19 پارچە تەرجىمە ئەسەر بار)
ياساق ۋە دوسيا چۇشەن 2
ئاغدۇرغۇچى:ئوغۇزتىگىن
تەكشۇرۇپ بېكىتەر:

             تىنچلىق ئوغلى كوپ خىل تىللار تەرجىمە-تەھرىرلىك سالونى
جاۋابكار تەھرىر:uyghurson
تەرجىمە مەسۇلى:مىڭلاق
خەت كىرگۇزگۇچى:جانقارا
ئەدەبىي تەھرىر:سۇللۇغبەي
مەسلەھەتچى:ئۇدۇن ئوغلى،گەلۋىنى
تىل مەسۇلى:قەۋمۇلى،دەقيانۇس،لوبنۇر
يازۇق تەھرىرى:رۇمچە،ئالتۇنتاغ، ئارتۇچى
توردا ئېلان قىلغۇچى:ئوغۇزتىگىن

ئېلاندا بىر خەت خاتا بولسامۇ،سودا ساراي---كىشىلەرنى ئالدىغانلىق بولىدۇ.
2011-يىل 7-ئاينىڭ 8-كۇنى،خې نەن ئۆلكەسى جېڭجوۋ بالۇق(شەھەر-ف)ئاھالىسى  ۋاڭ خانىم، كۆرگۈ(1) پروگرامماسىدىن خې نەندىكى مەلۇم بىر ئېلىكتىرون شىركەتىنىڭ ئېلانىنى كۆرىدۇ.ئېلاندا ئېيتىلىشىچە،مەلۇم داڭلىق ماركالىق رەڭلىك كۆرگۈنىڭ 46ديوم(寸)لۇقLEDسىنى، كونىسىغا يېڭىنى ئالماشتۇرۇش پائالىيەتى ئېلىپ بارغان بولۇپ، پائالىيەت 7-ئانىڭ 8-كۇنىدىن 8-ئاينىڭ31-كۇنىگىچە داۋاملىشىدىكەن。ۋاڭ خانىم ئۆيىدىكىلەر بىلەن مەسلەھەتلىشىپ ئەشۇ ئېلاندا دېيىلگەن مەلۇم تىپلىق رەڭلىك  كۆرگۈدىن 6590 سومغا بىر دانە سېتىۋالغان。سودا سارايدىكىلەر كېلىشىم بۇيىچە بۇ خىل تىپلىق بويۇمنى ۋاڭ خانىم ئائىلەسىگە ئاپىرىپ بەرگەندىن كەيىن，ۋاڭ خانىم بۇ خىل رەڭلىك كۆرگۈنىڭ ئەسلىدە 46 ديوملۇق(寸) ئەمەسلىگىنى，ئەسلى تىپىدىكى ئۆلچەمى 46 سۇن(吋)ئىكەنلىگىنى بايقىغان。سۇن (吋)مەملىكەتىمىز ئىلگەرىكى ۋاقىتلاردا ئىنگىلىز ديوم(寸)نىڭ ئاددىلاشتۇرۇلغان ئاتالغۇسى بولۇپ，بىر ئىنگىلىز ديوم(寸)ئى بولسا 0.762سۇن(吋)غا توغرا كېلەتتى。ۋاڭ خانىم سودا ساراي ساختا ئۇچۇر تارقاتقان ，كىشىلەرنى ئالدىغان دەپ قاراغان，ۋاڭ خانىم سودا ساراينىڭ ئۆزىنىڭ زىيانىلارىنى تۆلەپ بېرىشىنى تەلەپ قىلسا，سودا سارايى بۇنى رەت قىلغان。ئىككى تەرەپ مەسلەھەتلەشكەن بولسامۇ نەتىجەسى بولمىغاچقا，ۋاڭ خانىم  خې نەن جېڭ جوۋ بالۇق(شەھەر-ف) 27-سوت مەھكىمەسىگە دەۋا ئەرزى سۇنىدۇ，سوت مەھكىمەسى ئەيپلەنگۈچى(سودا ساراي تەرەپ-ت)كۆرگۈدە ئې لان بەرگەندە سۇن(吋)نى ديوم(寸)دەپ يازغان，بۇ ساختا ئېلان بەرگەن بولغاچقا，ئالدامچىلىق قىلمىشا كىرىدۇ دەپ تونىغان。ياقىندا سوت مەھكىمەسى ئەيىپلەنگۈچى (سودا ساراي تەرەپ-ت)نى ئەيىپلىگۇچى(ۋاڭ خانىم-ت)تەرەپكە مال سېتىۋەلىش فۇلى 6590 سومنى قايتۇرۇپ بېرىش ھەم ۋاڭ خانىمغا 6590 سوم تۆلەپ بېرىشكە سوت كېسىم ھۆكۈمى چىقارغان，شۇنىڭ بىلەن بىرگە，ۋاڭ خانىمنى سېتىۋالغان رەڭلىك كۆرگۈنى سودا سارايغا قايتۇرۇپ بېرىشى كەرەك دەپ  ھۆكۈم قىلغان。
مەنبە：ياخشى دوستلار ھەفتەلىك گەزىتى2012-يىل 8-ئاينىڭ 7-كۇنى，سەيشەنبە ئا 03
يېڭى سۆزلەر ئىزاھاتى:
1- كۆرگۈ—تېلېۋىزور(ئىنگىلىزچە،电视)—ھازىر بۇ ئانا تىلىمىزدا ، كۆرگۈ دەپ ئېلىنماقتا،سۆزنىڭ كېلىش مەنبەسى: ھازىرقى زامان تۈرك تىلىدۇر،تۈركچەدە “گۆرگۈ” دەپ ئالىدۇ،ھازىر گېزىت-ژورناللاردا “كۆرگۈ”دەپ ئالماقتا،سىزلەرنىڭمۇ شۇنداق ئېلىشىڭىزنى ئۈمۈد قىلىمەن،بۇنى ش ئۇ ئا ر تىل-يازۇق  كومېتىتى مۇشۇنداق دەپ ئاتاشقامۇ قوشۇلۇپتۇ،قېنى ئەمدى سىزمۇ ئانا تىلىڭىزدا شۇنداق ئاتاپ باققايسىز ۋە كۆنگەيسىزلەر.
2- ديوم ياكى سۇن(吋)-خەلقارا قوللىنىلدىغان ئىنگىلىز ئۆلچەم بىرلىگى ，مەملىكىتىمىزدىكى ئۆلچەم بىرلىگى سۇن(寸)ئادەتتە ئانا تىلىمىزدا  سۇڭ دەپ بۇزۇپ تەلەففۇز قىلىنىدۇ，بۇنىڭغا ماس ئانا تىلدىكى تەرجىمەسى-- تىلچى ۋە تىلماچ تەرجىمانلارنى يېڭى سۆز ياساشنى كۈتمەكتە，بۇنىڭغا كەمىنە ئوغۇزتىگىن ماس ئاناتىلدىكى سۆزنى ياسىيالايمەن，ئەمما شۇار تىل-يازۇق كومېتىتىدىكى خوجاملار ۋە تورداشلارغا بىكارغا سۆز ياساپ بەرسەم，قەدرىنى بىلمىگەچكە مەنمۇ ھازىرچە يېڭى سۆز ياسىمايمەن，ئالتۇن قەدرىنى زەرگار بىلگەندە ھەقلىق يوسۇندا فۇل ئېلىپ，يېڭى سۆز ياساپ بېرىمەن， چۈنكى مەن ئىقتىساد ۋە قانۇن ئوقۇغان，شۇڭا تورداشلار مەندىن يېڭى ئانا تىلچە سۆز ياساش توغرىدا دانا تەكلىف ۋە فىكىر بەرمىسەمۇ خاپا بولمايمەن，چۇنكى بىكارغا بەرگەن نەرسەنىڭ ئېتىبارى بولمايدۇ，بۇنى مەن ئۆزھايات كەچۈرمىشىم ۋە 10 يىلدىن ئارتۇق تورغا چىقىش تارىخىي جەريانىدا ئاللىقاچان ھىس قىلىپ يەتتىم）خەلقارا ئولچەمدەكى  0.762 سۇن ياكى ديوم(吋)بولسا جوڭگۇ ئولچەم بىرلىگى بىر سۇن(寸)غا توغرا كېلىدۇ；
3- ھازىر كۆرگۈ ياكى ئۈن تارات(رادىئو—ئىنگىلىزچە，كەمىنەڭلار  ئوغۇزتىگىن  ياسىغان يېڭى ئانا تىلچە سۆز，ھەقسىز ياسىدىم， ھىچكىمدىن فۇل ئالمايمەن خاتىرجەم ئىشلەتكەيسىز) ئېلانلارغا قارىسىڭىز，ئاڭلىسىڭىز قايسىسى راست，قايسى يالغانلىقىنى ئېنىق ئايرىش تەس，شۇڭا نەرسە كەرەك سېتىۋالغاندا چۇقۇم دۆلەت بىرتۇتاش تارقاتقان，مالىيە ۋە باج ئورگانلارى قانۇنلۇق ھالدا تامغا باسقان سودا مال سېتىۋەلىش تالونى(商业通用正式发票)ئېلىشنى ئۇنتۇماڭ，ئاق ھوججەت(白条) ياكى ساتقۇچى ئورۇنلار تالونى(商家专用发票或商家电脑打印发票)نىڭ بەلگەلىكلا ئىشلىتىلىش دائىرەسى ياكى قەرەلى بولۇپ，  مالىيە-ئىقتىساد قانۇنىغا ئاساسلانساق，قانۇنىي كۇچكە ئىگە ئەمەس دەپ
قارىلىدۇ پەقەت ھىسابقا خاتىرلەش دەسلەپكى ھوججەتىلا قىلىنىدۇ，ھەر ۋاقىت ئالدىنىپ قېلىشتىن ساقلىنىڭ。بۇ مېنىڭ كۆڭۈلدىكى سۆزۈمدۇر。
--------------
ئەسكەرتىش:
ئەگەر كىمدە كىم ئەقلىي مۇلۇك ھوقۇقۇمنى ئاسرىماي،ياساق-تۇزۇك(قانۇن-تۇزۇم)نى كوزگە ئىلماي، ھەرقانداق گېزىت-ژورنال،كىتابلار،ھەرقانداق  توربەت،بلوگ،QQ بوشلۇقى.........دا ياكى سوۋدا خارەكتىرىدە mp3.،vcd,dvd,diy،ئېلىكرونلۇق كىتاب(e-book)....قىلىپ چىقارغۇچىنى بايقاسڭىز،ماڭا ئېلخەتتە تېزدىن خەۋەر قىلساڭىز،ھازىرقى بازار ئىگىلگى،بىلىم ئىگىلىگى دەۋرىدە،ئاز فۇل خەجلەپ،كوپ خىل ئىقتىسادىي ئۇنۇمگە ئېرىشىشنى مەقسەت قىلغان،ئىقتىسادنى راۋاجلانۇرۇش تۇپ نىشان قىلىنغان بۇ دەۋردە،مەن ئەشۇنداق ياساق بىلەن ئويناشقۇچى قىزىلكوز،مەككار سودىگەرلەر..... بىلەن سوت مەھكىمەسىگە بېرىپ زاكۇنلىشىپ ئېرىشكەن تولەم فۇل تاپاۋەتنىڭ 50% نى سىزگە مۇكاپات قىلىپ نەقلەشتۇرۇپ بېرىمەن.چۇنكى مەن بىر  يازۇق تىجارەتچىسىمەن:مېنىڭ تىجارەت پىرىنىپىم خېرىدارلار ھەممەدىن ئەلا،ئىناۋەت بىرىنچى،راستچىل-سەمىمىيلىك بىرىنچىدۇر.
ھورمەت بىرلە:تىنچلىق ئوغلى كوپ خىل تىللارتەرجىمە-تەھرىرلىك سالونى
كوپ خىل تىللار ئاچۇرى :ئوغۇزتىگىن
2013-1-26

ohuztigin

	ياساق ۋە دوسيا  چۇشەن.بولۇم 1 (19 پارھە تەرجىمە ئەسەر بار،جەمىي ئەسەر 99 پارچە) ياساق ۋە دوسيا  چۈشەن 3 ئاغدۇرغۇچى:ئوغۇزتىگىن تەكشۇرۇپ بېكىتەر:    تىنچلىق ئوغلى كوپ خىل تىللار تەرجىمە-تەھرىرلىك سالونى جاۋابكار تەھرىر:uyghurson تەرجىمە مەسۇلى:مىڭلاق خەت كىرگۇزگۇچى:جانقارا ئەدەبىي تەھرىر:سۇللۇغبەي مەسلەھەتچى:ئۇدۇن ئوغلى،گەلۋىنى تىل مەسۇلى:قەۋمۇلى،دەقيانۇس،لوبنۇر يازۇق تەھرىرى:رۇمچە،ئالتۇنتاغ، ئارتۇچى توردا ئېلان قىلغۇچى:ئوغۇزتىگىن   قاتناش ۋەقەسىدە يارىلانغۇچى،شوپۇر ئۇستىدىن ئەرز  قىلىپ ئۇتۇپ چىقتى. 2011-يىل 2-ئاينىڭ 10-كۇنى،ئەنخۇي ئولكەسى گۇاڭدې ناھىيەسى(1)دىكى لى xx،ھەيدەگەن تاكسى ماشىنا يولدا كەتىپ بەرىۋاتقان چىxx نى ئۇرۇپ سوقۇپ قويۇپ،چىxx نى ئېغىر دەرىجەدە يارىلاندۇرۇپ قويىدۇ.جامائەت خەۋپسىزلىك ئورۇنلارى:لى xx  قاتناش ۋەقەسىدىكى  بارلىق جاۋابكارلىقنى ئۈستىگە ئالىدۇ  ،چى xx دە ھىچقانداق سەۋەنلىك يوق "دەپ تونۇيدۇ.چى xx ئىلگىرى-كېيىن بولۇپ،خېلى كۆپ دوختۇرخانىلارغا بارىدۇ، داۋالىنىدۇ.داۋالىنىش خىراجەتلىرىگىلا جەمئىي 18 تۈمەن سوم چىقىم قىلىدۇ،ئۇ ئەدلىيەلىك تىببىي تەكشۈرۈپ بېكىتىش دېئاگنوزىدا  چىxx نىڭ بەدەنىنىڭ 2 زەخمە ئورنى 9-دەرىجەلىك مېيىف بولغان،شۇنىڭ بىلەن بىرگە ئەرلىك ئىقتىدارىنىڭ توسالغۇچا ئۇچرىشى 8-دەرىجەدىكى مەيفلىك دەرىجەدە دەپ ھۆكۈم قىلىنىدۇ. كەيىن، چى xx(يارىلانغۇچى-ت) تاكسى شوفۇر(2)ئى لى xx(ئەيپلەنگۇچى-ت) ،تاكسىنى تىزىمغا ئالدۇرغان  مەلۇم كىرا  تاكسى(3) شىركەتى بىلەن ماشىنانى سۇغۇرتىغا قاتناشتۇرغان مەلۇم سۇغۇرتا شىركەتىدىن ئىبارەت 3 تەرەپنى بىرلىكتە سوت مەھكىمىسىگە دەۋا ئەرزى قىلىپ سونىدۇ.ھەم<< ھەرقايسى ئەيىپلەنگۈچىلەر(شوپۇر،تاكسى شىركەت،سۇغۇرتا شىركەتى-ت)نىڭ بىرلىكتە 38 تۈمەن سوم فۇل تۆلەپ بەرسۇن>> دىگەن تەلەپنى ئوتتۇرىغا  قويىدۇ. سوت مەھكىمەسى:شوپۇر لى xx بۇ قېتىمقىنى قاتناش ھادىسىسىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىشدا ئېغىر دەرىجەدىكى سەۋەنلىكى بار،تۆلەم جاۋاپكارلىق مەسئۇلىيەتنى ئۈستىگە ئالىدۇ..بۇ قېتىمقى قاتناش ھادىسە ۋەقەسىدە ماشىنا ئىگىسى دەپ تىزىمغا ئالدۇرغان مەلۇم كىرا تاكسى شىركەتىنىڭ سەۋەنلىگىنى ئىسفاتلايدىغان ئىسفاتلار يوق،كىرا تاكسى شىركەتى مەسئۇلىيەتنى ئۈستىگە ئالمايدۇ.مەلۇم سۇغۇرتا شىركەتى سۇغۇرتا تۆلەم فۇلى  سومماسى ئىچىدىلا تۆلەم تۆلىشى كەرەك .ئۇنىڭدىن باشقا،چى xx نىڭ مەلۇم دەرىجىدىكى  ئەرلىك ئىقتىدارى زىيانغا ئۇچرىغان،شۇ سەۋەبتىن بەلگىلىك ھال ئەھۋال سوراش نەفىقەسى بېرىلىشى كېرەك "دەپ تونۇيدۇ،. ياقىندا ،سوت مەھكىمىسى” ئۇ مەلۇم سۇغۇرتا شىركىتى ۋە چى xx گە 26 تۈمەن سوم تۆلەم فۇلى تۆلەش كېرەك، لى xx(شوپۇر-ت )-چىxx(زىيانلانغۇچى-ت) گە 1.1 تۈمەندىن ئارتۇق ھال ئەھۋال سوراش نەفىقە فۇلى تۆلەپ بېرىشى كەرەك” دەپ سوت ھۆكۈمىنى چىقاردى. تەرجىمە ماتىرىيال مەنبەسى: ياخشى دوستلار ھەفتەلىك گەزىتى 2012-يىل-8-ئاينىڭ 7-كۇنى. سەيشەنبە.A 03 يېڭى سوز ئىزاھاتى: 1.ناھىيە--ئەرەب تىلىدا  مەناسى؛يازا،قىشلاق،سەھرا... دېگەن ئىكەن،ناھىيە-فارسچە ئاتالغۇسى بولۇپ،مەلۇم كىشىلەر ئولتۇراقلاشقان مەمۇرىي بىرلىكنى كۆرسىتىدىكەن،ئۇيغۇرچە ۋە تۈرك تىلىدىكى ماس سوز دەل قەەمىي ۋە ئوتتۇرا دەۋر،يەقىنقى زاماندا تىلىمىزدا"ئىل"دەپ ئېلىنىدىكەن. پايدىلانمىلار مەنبە: ئەرەب تىلى-1(ئۇيغۇرچە.ئىسماىل.قادىر تۇزگەن.شىنجاڭ خەلق نەشرىياتى)،فارس تىلى (ئۇيغۇرچە.تومۇر.خېۋىر )،تۈركچە ئۆغرەنەلىم(تۈركچە)،تۈركچە ئۇيغۇرچە لۇغەت(ئۇيغۇرچە)،ئۆزبېك تىلىنىڭ ئىزاھلىق لۇغەتى(ئۆزبېكچە)،ئۇيغۇر تىلىغا چەتتىن كىرگەن سۆزلەرنىڭ ئىزاھلىق لۇغەتى(ئۇيغۇرچە).....باشقا قورال بىتگ(كىتاب،ئەرەبچە سۆز،ئادەتتە ئەرەب تىلىدا كەڭ مانادا قۇرئان كەرىم،ئىنجىل،زەبۇر،تەۋرات قاتارلىق4 ساماۋىي كىتابلارنى كۆرسىتىدۇ(قۇرئان كەرىمىگە قارالسۇن)،تار مەنادا دەل مۇسۇلمانلارنىڭ دەستۇرى <<قۇرئان كەرىم>>ىنىلا كۆرسىتىدۇ،ھازىر<< كىتاب >>سۆزى ئاساسەن ھەر خىل تىل-يازۇق(ياز-ئۇق)لاردىكى ھەرخىل نەشر بويۇمىلارىنى كۆرسىتىدۇ) لەر. 2،شوپۇر—ئەسلىي سۆزى  شوفېر (ШΟΦΕΡ)،رۇسچە،ئۇيغۇرچەسى  << ھەيدىگۈچى>>،ھەيدەۋچى(ئۆزبېكچە)،ھارباچى(تۈركچە) 3.كىرا---خادىك(ئىلى تەرەپتە)،پوچتا(قەشقەر،يارۇكەند….تەرەپتە)،تاكسى(،تۈرك، ئىنگىلىز،سىلاۋيانىي…..تىللاردا) تىنىچلىق ئوغلى كوپ خىل تىللار تەرجىمە-تەھرىرلىك سالونى كوپ خىل  تىللار ئاچۇرى:ئوغۇزتىگىن 2013-1-27 ئۇرۇمچى

ohuztigin

  
ياساق ۋە دوسياچۇشەن بۆلۇم 1
(بۆلۇم 1دە 19پارچە تەرجىمە ئەسەر بار،جەمئي ئەسەر 99 پارچە)
ياساق ۋە دوسيا چۇشەن4
ئاغدۇرغۇچى:ئوغۇزتىگىن
تەكشۇرۇپ بېكىتەر:تىنچلىق ئوغلى كۆپ خىل تىللار تەرجىمە-تەھرىرلىك سالونى
جاۋابكار تەھرىر: uyghurson
تەرجىمە مەسۇلى:مىڭلاق
خەت كىرگۇزگۇچى:جانقارا
ئەدەبىي تەھرىر:سۇللۇغبەي
مەسلەھەتچى:ئۇدۇن ئوغلى،گەلۋىنى
تىل مەسۇلى:قەۋمۇلى،دەقيانۇس،لوبنۇر
يازۇق تەھرىرى:رۇمچە،ئالتۇنتاغ، ئارتۇچى
توردا ئېلان قىلغۇچى:ئوغۇزتىگىن
تېما:
ئايالىغا ۋاكالىتەن ئىمزا قويدۇرۇپ،ئادۋۇكات تەكلىپ قىلغان ئەسكى ئەر مال-مۈلۈكنى ئۆزىنىنىڭ قىلماقچى بولغانىدا مەقسىدىگە يېتەلمىدى.

2012-يىلى 2-ئاينىڭ باشىدىكى مەلۇم بىر كۇنى،28 ياشلىق گۇاڭدوڭ ئۆلكەسىنىڭ گۇاڭ جوۋ بالۇق(شەھەر-فارس)ئاھالەسى جاڭ خۇا نىڭ ئۆيىگە بىر كۈتۈلمىگە قوناق(مېھمان-فارسچە) كىرىپ كەلدى.ئۇ كىشىنىڭ ئاتى ما جى چياڭ ئىدى،ما جى چياڭ بىر دانە ئۆي-مۈلۈك كېنىشكەسىنى بىلەن سوت مەھكىمەسى چىقارغان بىر پارچە مۇرەسسە كېلىشىمنامەنى ئالغان بولۇپ،ما جىچاڭ ئۇنىڭغا:بۇ ئۆي ھازىر مېنىڭ بولدى،سەن  ئۆيدىن دەرھال كۆچۈپ كەت”دەيدۇ.جاڭ خۇا ھەيرانۇ-ھەس بولۇپ تۇرۇپ قالىدۇ،ئۇ ئۆي مۈلۈك كېنىشكەسىنى قولىغا ئالغاندىن كېيىن قاراغۇدەك بولسا،ئۆي مۈلۈك كېنىشكەسىدە خاتىرەلەنگەنى دەل ئۆز ئۆيىنىڭ ئادرىسى ئىكەن.سوت مەھكىمەسىنىڭ كېلىشىمنامەسىدە ئۇ ۋە ئېرى جاڭ چىڭ ئىككەيلەن 2011-يىلى 8-ئايدا ما جى چاڭ تەرەپىدىن سوت دەۋاسىغا تارتىلغان بولۇپ،ئىككەيلەننىڭ ئۇنىڭدىن قەرز ئالغان 800 تۈمەن سومنى قايتۇرۇشىنى تەلەپ قىلىنغان ئىدى.ئەر-خوتۇن ئىككەيلەن بۇ پۇل(فۇل-فارسچە)نى قايتۇرۇشنى رەت قىلغاچقا،ما جىچاڭ سوت مەھكىمەسىگە مەجبۇرىي ئىجرا قىلدۇرۇشنى ئىلتىماس قىلغان،ئىككەيلەننىڭ ئاتى ئاستىدىكى 2 يۈرۈش ئۆي مۈلۈكلەرى،ئىككى ئاپتومىبىل ماشىنانى 800 تۈمەنگە سۇندۇرۇپ ھىسابلاپ ما جىچاڭدىن ئالغان قەرز پۇل(فۇل-فارسچە)نى تۆلەش  كېلىشىمى ئىكەن.كېلىشىمنامەدە يەنە :جاڭ خۇا،جاڭ چىڭ ئىككەيلە بىرلىكتە تيەن ئادۇۋۇكاتنىڭ ۋاكالىتەن ئۆزىگە ۋەكىل بولۇپ بۇ دوسيانى بىر تەرەپ قىلىشقا قوشۇلغانلىق خاتىرەسىمۇ بار ئىكەن.
جاڭ خۇا ئەسلىدە تيەن ئادۇۋۇكاتنىمۇ كۆرۈپ باقمىغان بولۇپ،ئەسلىدە ئۆزى بىلەن نىكاھدىن ئاجرىشىشنى تەلەپ قىلىۋاتقان ئېرى جاڭچىڭنىڭ ئويۇنى بولسا كەرەك دەپ تونۇيدۇ.ئاندى كېيىن جاڭ خۇا ئادۇۋۇكات تەكلىپ قىلىپ سوت مەھكلىمەسىگە دوسيانى تەكشۇرتۇپ كۆرۇپ باقماقچى بولدى.جاڭ خۇا تەكشۇرتۇپ شۇنى بايقايدۇكى:ئادۇۋۇكاتقا ۋاكالىتەن دەۋاغا قاتنىشىش ھاۋالەنامەنىڭ ئۇستىدىكى يازما ئىمزا ئۆزى يازغان ئىمزا ئەمەس ئىكەن.جاڭ خۇا يەنە جاڭچىڭنى ئىزدەپ تاپىدۇ.جاڭچىڭ ئۆزىنىڭ باشقا كىشىلەرنى تېپىپ جاڭخۇانىڭ نامىدا ئىمزا قويدۇرغانلىقىنى ئېتىراپ قىلىدۇ.بۇ ئىشتىن كېيىن،جاڭخۇا سوت مەھكىمەسىگە دەل بۇ دوسياغا قايتا قاراپ چىقىش توغرىسىدا ئىلتىماس سۇنىدۇ.سوت مەھكىمەسى:"بىرىنچى سوتتا،تيەن ئادۇۋۇكات جاڭخۇا رۇخسەت قىلمىغان ئەھۋال ئاستىدا،جاڭخۇاغا ۋاكالىتەن بۇ دوسيانى تەكشۈرۈشكە قاتنىشىش ئارقىلىق،داۋاگەر جاڭخۇا ئاتى ئاستىدىكى مال مۈلۈكلەرنى باشقالارغا قەرز ئورنىدا تۆلەپ بەرىشكە تۇتۇپ بەرگەن،بۇ دوسيادا خاتالىق بار “دەپ تونۇيدۇ.ياقىندا،سوت مەھكىمەسى بىرىنچى سوت تەكشۇرۇشىنى بىكار قىلىپ،ما جىچاڭنىڭ ئەرز-شىكايەتلىرىنى قايتۇرىدۇ.
تەرجىمە ماتىرىيال مەنبەسى:ياسخشى دوستلار ھەپتە(ھەفتە-فارسچە)لىك گەزىتى
2012-يىل-8-ئاينىڭ 7-كۇنى. سەيشەنبە. A 03
تىنچلىق ئوغلى كوپ خىل تىللار تەرجىمە تەھرىرلىك سالونى
كۆپ خىل تىللار ئاچۇرى： ئوغۇزتىگىن
2013-1-30- كۈنى.ئۇرۇمچى.
  ئەسكەرتىش:
ئەگەر كىمدە كىم ئەقلىي مۇلۇك ھوقۇقۇمنى ئاسرىماي،ياساق-تۇزۇك(قانۇن-تۇزۇم)نى كوزگە ئىلماي، ھەرقانداق گېزىت-ژورنال،كىتابلار،ھەرقانداق  توربەت،بلوگ،QQ بوشلۇقى.........دا ياكى سوۋدا خارەكتىرىدە mp3.،vcd,dvd,diy،ئېلىكرونلۇق كىتاب(e-book)....قىلىپ چىقارغۇچىنى بايقاسڭىز،ماڭا ئېلخەتتە تېزدىن خەۋەر قىلساڭىز،ھازىرقى بازار ئىگىلگى،بىلىم ئىگىلىگى دەۋرىدە،ئاز فۇل خەجلەپ،كوپ خىل ئىقتىسادىي ئۇنۇمگە ئېرىشىشنى مەقسەت قىلغان،ئىقتىسادنى راۋاجلانۇرۇش تۇپ نىشان قىلىنغان بۇ دەۋردە،مەن ئەشۇنداق ياساق بىلەن ئويناشقۇچى قىزىلكوز،مەككار سودىگەرلەر..... بىلەن سوت مەھكىمەسىگە بېرىپ زاكۇنلىشىپ ئېرىشكەن تولەم فۇل تاپاۋەتنىڭ 50% نى سىزگە مۇكاپات قىلىپ نەقلەشتۇرۇپ بېرىمەن.چۇنكى مەن بىر  يازۇق تىجارەتچىسىمەن:مېنىڭ تىجارەت پىرىنىپىم خېرىدارلار ھەممەدىن ئەلا،ئىناۋەت بىرىنچى،راستچىل-سەمىمىيلىك بىرىنچىدۇر.
ھورمەت بىرلە:تىنچلىق ئوغلى كوپ خىل تىللارتەرجىمە-تەھرىرلىك سالونى
كوپ خىل تىللار ئاچۇرى :ئوغۇزتىگىن
2013-1-26




 

ohuztigin

ياساق ۋە دوسيا چۈشەن5


ئوغۇزتىگىن تەرجىمەسى

ohuztigin

ياساق ۋە دوسيا چۈشەن6


ئوغۇزتىگىن تەرجىمەسى

ohuztigin

ياساق ۋە دوسيا چۈشەن7


ئوغۇزتىگىن تەرجىمەسى

ohuztigin

ياساق ۋە دوسيا چۈشەن8


ئوغۇزتىگىن تەرجىمەسى

ohuztigin

ياساق ۋە دوسيا چۈشەن9


ئوغۇزتىگىن تەرجىمەسى

ohuztigin

ياساق ۋە دوسيا چۈشەن10


ئوغۇزتىگىن تەرجىمەسى