بىلىمخۇمار: باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى خەلقئارا ئالەم پونكىت...

uygurbiz-2

tewelgha يوللىغان ۋاقتى  2014-9-5 14:08
تۈنۈگۈنكى ئۈرۈمچى تېلېۋىزىيە  خەۋىرىدىن قارىغاندا ، ئ ...

ايرىم مەكتەپەردە ەمەس ھەممە مەكتەپلىردە ھەربىي مەشىق دەرسى ۇتۇلسە ياخشى ئدى،   ھەتتا يېزىلاردىمۇ  .ناۋاەا. ھىندىلار .ياپۇنلار ،تاجاۋۇز قىلسا  ارا ،پالتا ،دىۋەيلەمدۇق ياكى مىلتىقمۇ،،كىچىكلەر ۇگۇنۇپ چوڭ بولسۇن

Turk-Zat

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم بىلىمخۇمار ئۇستاز ، ئىزچىل يوللۇنۇپ تۇرۇۋاتقان '' پەرزەنتلەرنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىشىدە مۇھىم بولغان مەسىللەرنى بىر تەرەپ قىلىشنىڭ ، ئۇسۇل ۋە چارىلىرى '' توغرىسىدىكى قىممەتلىك يازمىلىرىڭىزنى ئوقۇپ ھەقىقەتەنمۇ كۆپ بىلىملەرگە ئىگە بولغانلىقىمدىن باشقا قېرىنداشلارغا ئوخشاشلا سىزگە رەخمەت ئېيتماي تۇرالمايمەن . . .  رەخمەت سىزگە !             ھازىر كۆپ ساندىكى كىشىلىرىمىز پەرزەنتلىرىنىڭ ئۆگۈنىش نەتىجىسىنىڭ ياخشى بولماسلىقى ھەم ئوقۇش قىزغىنلىقىنىڭ كۈندىن - كۈنگە سۇسلاپ بېرىشىنى ، مائارىپ ، مائارىپنىڭ ھازىرقى ئوقۇتۇش تۈزۈلمىسىگە ئارتىپ قويۇپ ، ئوقۇتۇش ئىسلاھاتىنىڭ توغرا بولمايۋاتقانلىقى ئۈچۈن . . . دەپلا ئاغرىنىۋاتىدۇ-يۇ ، ئۆزلىرىنىڭ شۇ ئائىلىدىكى ئاساسلىق تەربىيىچى ئىكەنلىكىنى ھەرگىزمۇ ئويلاپ يەتمەيۋاتىدۇ . مېنىڭچە پەرزەنتلىرىمىزنىڭ ئىختىدارلىق ، ياراملىق بولۇپ چېقالىشى ياكى چىقالماسلىقى ، ئاتالمىش ''مائارىپ تەربىيىسى'' گە باغلىق بولۇپ قالماي ئائىلە تەربىيىسى ، بالىلارنىڭ ئۆزلىرىدىكى قىزغىنلىق ... بولسا كېرەك دەپ ئويلايمان . بىز دادا ھەم ئانا بوغانكەنمىز چوقۇم پەرزەنتلىرمىزگە ئوقۇشنىڭ ، تىرىشىپ ئۆگۈنىشنىڭ پايدىلىق تەرەپلىرىنى ، بىلىمىنىڭ چوڭقۇرلاشقانسىرى شۇنچە پايدىلىق بولدىغانلىق توغرىسىدىكى ئەھۋاللارنى ، ئېرىنمەي ، تەپسىلى چۈشەندۈرۈش ئارقىلىق بالىلارنىڭ ئوقۇش قىزغانلىقىنى قوزغۇتۇشقا تۈرتكە بولالىساق ، شۇنداقلا پەرزەنتلەرگە ئۆزىمىزمۇ ئائىلىدە ئۈلگە بولالايدىغان ، مەسىلەن ، ئازراق بولسىمۇ ۋاقىت چىقىرىپ كىتاب ، گېزىت ، ژورنالغا ئوخشاش ماتىرياللارنى ئوقۇش قاتارلىق ئادەتلەرنى يېتىلدۈرسەك ، ھەممە ئىشتا ئىشنى ئۆزىمىزدىن باشلاپ ئائىلىدە ئۈلگە بولۇپ ئۇلارنىڭ ئۆگۈنىشىگە يېقىندىن ياردەمدە بولۇپ ، ياخشى مۇھىت يارتالىساق . . . مېنىڭچە كۆزلىگەن مەنزىلگە ، ئۈمدكە چوقۇم ئېرىشكىلى بولىدۇ دەپ قارايمەن . ( يوقارقى قاراشلىرىم بىر تەرەپلىمە قاراش ئىكەنلىكىنى بىلسەممۇ ، ئەمما يەنىلام ئاساساسلىق ھەم ئۈنۈملۈك قاراش ئىكەلىكىنى جەزىملەشتۇرەلەيمەن . )

tewelgha

bahadiryigit يوللىغان ۋاقتى  2014-9-5 16:46
قېرىندىشىم ئويلاشماي گەپ قىلىپ قۇيۇپسىز. مىللىتىمىز  ...

باھادىر يىگىتنىڭ ۋاقىت چىقىرىپ ،كۆڭۈل بولۇپ بىر تەرەپلىمە كۆز قارىشىمغا تۈزۈتىش   بەرگىنىگە ئالاھىدە رەھمەت ئىتىمەن .بەلكىم سىز ئىيتقاندەك مەن  بىر تەرەپلىمە قاراشقا ئىگىدۇرمەن ،لىكىن بەزى بىر تەرەپلىمە قاراشلارنىڭمۇ  ئاساسلىرى بولىشى مۈمكىن . ھەممە ئادەم ئوخشاش قاراشتا بولىۋالسا بۇ دۇنيانىڭ نېمە قىزىغى قالىدۇ دەيسىز ؟ شۇڭا بىر تەرەپلىمە كۆزقارىشىمنىڭ  ئاساسىنى ئوتتۇرىغا قويۇشىمغا ئىجازەت بەرگەيسىز .  سىز ئىيتقاندەك بالىلىرىمىز مەكتەپكە كىرىشتىن بۇرۇنلا «چوڭ بولغاندا ئوقۇپ نېمە بولىسەن ؟» دېگەن سوئالغا ئالىم بولىمەن ،ئىنژېنىر بولىمەن ،ئايروپىلان ھەيدەيمەن، ئالەم ئۇچقۇچىسى بولىمەن دېگەندەك تاتلىق جاۋاپلارنى بېرىدىغانلىغى راس .  لىكىن شۇ سەبىلەرنىڭ ئاشۇ تاتلىق سەبى ئارزۇلىرىنىڭ  قانچىلىكى ئەمەلگە ئاشتى ؟ بۇنىڭدىكى ئاساسىي سەۋەپ كىمدە ؟ مەكتەپلىرىمىزدىمۇ ؟ ئوقۇتقۇچىلىرىمىزدىمۇ ؟ ئاتا-ئانىلىرىمىزدىمۇ ؟ ياكى ئۆگىنىشنىڭ سوبيىكتى بولغان گۈدەكلىرىمىزدىمۇ ؟ۋە ياكى شۇ گودەكلەرنى نەپەسلەندۇرۋاتقان مىللى ھاۋا بوشلىغىمىزدىمۇ ؟ ئۇلارنىڭ تاتلىق خىياللىرى نېمە ئۈچۈن ئۇلارنىڭ چوڭ بولىشىغا ( دۇنيا قاراش ،كىشىلىك قاراش ،قىممەت قارىشىنىڭ تىكلىنىشىگە) ئەگىشىپ كۆپۈككە ئايلىنىدۇ ؟نېمە ئۈچۈن ئالى مەكتەپ ئىمتىھانىغا قاتنىشىش ئالدىدا تۇرغان  ئوقۇغۇچىلىرىمىز ئۆزىنىڭ نېمىگە بەكرەك قىزىقىدىغىنىنى بىلەلمەي ،ئارزۇسىنى ئاتا-ئانىسى بەلگىلەپ بېرىدۇ ؟ جىسمانى جەھەتتىن كۈچكە تولۇپ ،ئاللاھ ئۇلارغا ياردەم بىرىشنى نىيەت قىلغاندا ،نېمە ئۈچۈن ئۇلار ئاللاھنى تەسىرلەندۇرگىدەك دەرىجىدە  كۈچىمەيدۇ ؟ بۇنىڭدا ئىچكى ئامىل مەسىلىسى موھىممۇ قانداق ؟ بىزدە ھۈنەر ئەڭ بۇرۇن بارلىققا كەلگىنى ھىچكىم كۆز يۇممايدىغان ئەمىلىيەت ،بىراق بۈگۈنكى كۈندە نېمە ئۈچۈن  ھەر خىل تېخنېكىلار  ئىشلەپچىقىرىش ۋە كۈندۈلۈك تۇرمۇشىمىزغا باشقىلار تەرىپىدىن  ئورولۇپ ،قاپقا سېلىنىپ ، پىچەت پېتى كىرىۋاتقانلىغىنىڭ سەۋەبىنى ئويلاپ باقتىڭىزمۇ ؟ ئەسلى ئۇنى بىز قاپقا ئوراپ سېلىپ ،پېچەت باسساق توغرا بولاتتىغۇ ؟سىزچە گۈلدەك ھۈنەرلىرىمىزنى تېخنىكىغا ئايلاندۇرۇشىمىزغا نېمە توسقۇن  بولغاندۇ ؟مېنىڭچە بۇنىڭ جاۋابى ، نۇرغۇن ياشلىرىمىز تەبىئەتنىڭ قوينىغا يوشۇرۇنغان نۇرغۇنلىغان نېمە ئۈچۈنلەرگە جاۋاپ ئىزدەشتىن قورقتى،قاچتى ،قاچمىغان  بەزى ياشلار بولسا   جاۋاپقا ئېرىشكەنسىرى يەنىمۇ چوڭ نېمە ئۈچۈنلەرگە جاۋاپ ئىزدەشكە توغرا كەلدى-دە  ،داۋاملىق ئىزدەۋىرەي دېسە  ئۆزىنىڭ ئەنئەنىدىن ،ئاتا-ئانىسىدىن يېراقلىشىپ كېتىۋاتقانلىغىنى ھېس قىلىشتى . شۇنىڭ بىلەن يامان بولىدۇ بىلەن ئۆزىنى بەزىلەپ ،تۈرمۈشنىڭ ئەللەيلىرىگە موڭلىنىپ ئۇيقۇغا كەتتى .بىزدە تارىخلاردىن بۇيان پەيدا بولغان ئۆزىنى چۈشەنمەسلىك ،ئۆزىدىن  ھالقىيالماسلىق ، ئۆزى بىلەن تەبىئەتنىڭ مۇناسىۋىتىنى خاتا تۇنۇش كېسىلى ،پۈتۈن بىر مىللىتىمىزنى نەپەسلەندۇردىغان ھاۋا بوشلىغىغا   ئايلىنىپ،ھەر بىرىمىزگە ھەر دەقىقە تەسىر كۆرسىتىپ كېلىۋاتىدۇ .سىز ئۇنى خۇراپات دەپسىز ،بەلكىم توغرىدۇ .ئەمىلىيەتتە بۇ ھاۋا بوشلۇغى ھازىرمۇ كىشىلىرىمىزنى نەپەسلەندۇرىۋاتىدۇ ؟ سىزچە بۇ  خۇراپاتنىڭ يېلتىزى  نېمىدۇر ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
   

bahadiryigit

tewelgha يوللىغان ۋاقتى  2014-9-5 18:37
باھادىر يىگىتنىڭ ۋاقىت چىقىرىپ ،كۆڭۈل بولۇپ بىر تەرە ...

ئالدى بىلەن ئنكاس قايتۇرغىنىڭىزغا رەھمەت. مىللىتمىزنىڭ بۇنداق بۇلىشى دۆلىتىمىز مائارىپىنىڭ سەۋەبى .بۇنى تىلغا ئالغان ئىدىم . بىز دىلا ئەمەس بەلكى پۈتۈن مەملىكىتمىزدە بالىلارنىڭ قانداق ئادەم بۇلىشىنى ئاتا ئانىلار بەلگىلەپ بېرىدىغان ئەھۋال بار.مۇشۇ سەۋەبلىك ئۈلىۋالىدىغانلارمۇ بار. بىردەم پىئانىنو ئۆگەن دەۋاتقان بىردەم رەسىم سىزىشنى .ئۇلارنىڭ ئىقتىسادى ئەھۋالى ياخشى تۇرۇقلۇقمۇ مۇشۇنداق شەكى مائارىپقا كۈچەيدۇ.بىزدە بۇنداق ئەھۋالنى يىنىك دىسەك بولىدۇ.چۈنكى ئاتا ئانىلار بالىلارنىڭ قايسى كەسىپتە ئۇقۇشىنى بەلگىلەپ بەرمەيدۇ.بەلكى چاقىرىق كەلگىنىگە خوش بولسىلا بولدى.باللىرى ئالى مەكتەپتە ئۇقۇيالىلىسلا بولدى.بۇنىڭ سەۋەبىنى بىلەمسىز قېرىندىشىم.سەۋەبى بولسا خەلقىمىزنىڭ قورسىقى تۇيۇپ كىيىمى پۈتۈن بولغىلى ئانچە ئۇزاق بولمىدى. ئىسىل ئۆيلەردە ئولتۇرۇشنى خىيال قىلىدىغان مەزگىل ئەمدى كەلدى.يەنى ماددى تەلەپ دەسلەپكى قەدەمدە تۇيۇنۇپ مەنىۋى مەدەنىيەتكە قاراپ يۈزلىنىشكە باشلىدى. شۇڭا بۇرۇن بىر يېزىدىن بىرئالى مەكتەپكە ئۆتكەن ئۇقۇغۇچى چىقسا ھەممە ئادەم چوڭ بۈلۈپ كېتىدىكەنتۇق.لىكىن ھازىر بولسا بۇ چوڭ بۈلگىدەك ئىش ئەمەس بەلكى ئالى مەكتەپكە ئۆتەلمىسە سەت بولىدىغان ئىش بۇلۇپ قالدى.سىز ئېيتقان ئۆزى قىزىققان نەرسىنى ئۆگىنىۋاتقانلار بار.ئۇمۇمىيۈزلۈك بۇ دەرىجىگە يىتىشكە تېخى جەريان كېتىدۇ.ئەمدى ئالى مەكتەپتە ئۇقۇش قىزغىنلىقى كەڭ ئۇمۇملاشقاندا بۇنى تەپەككۇر قىلىدىغانلار كۆپ ئەمەس.خەلقىمىزنىڭ ئىختىسادى ياخشىلنىپ ئالى مەكتەپلەرنى تاللايدىغان بولغاندا ئاندى خىزمەتنى ئەمەس بەلكى بەلگىلىك نەتىجە يارىتىشنى ئويلاپ ئالى مەكتەپتە ئۇقۇيدىغان ۋەزىيەت شەكىللىنىشى مۇمكىن. جەنۇبى شىنجاڭغا بارغان بولسىڭىز بىلىسىز.ھازىرمۇ توك يوق يەرلەر بار.شەھەرلەردىمۇ مىھمان بۇلۇپ بارسىڭىز تاينىلىق نەرسى بىلەن كۈتىدىغانلار نۇرغۇن. ئىنسان ئالدى بىلەن ياشاش ئۈچۈن كېرەكلىك بولغان تاماق،كىيىم كېچەك تۇرالغۇ مەسىلىلىرىنى ھەل قىلىپ بۇلۇپ مەنىۋى تۇرمۇشنى ئويلاشقا پۈتۈن سەپ بىلەن ئۆتكەندە سىز دىگەندەك ئىشلار بۇلۇشى مۇمكىن.ئالى مەكتەپتە ئۇقۇپ كىلىپ خىزمەت تاپمىسا ئاتا ئانىسنىڭ جاپاسىنى قايتۇرمىسا بولمايدۇ.شۇڭ اكۆپۈنچە ئۇقۇغۇچىلار ئاسان خىزمەت تاپقىلى بولىدىغان كەسىپلەرنى تاللايدۇ.بۇنىڭدىن يەنە بىزنىڭ ماددى تۇرمۇش سەۋىيىمىزنىڭ ئۇنچىۋالا يۈكسەك دەرىجە ئەمەسلىكىنى بىلىۋالالايمىز.تۇرمۇش شارائىتى ياخشىلار چەتئەللەردە ئۇقۇپ ئۆزلىرى شىركەت ئېچىپ مىللى كارخانىلارنىڭ باشلامچىسى بۇلىۋاتىدۇ. تەرەققىيات مۇشۇنداق ئاستا ئاستا بولىدۇ.تارىختا ھەقىقەتەن ياساش سەنئىتىدە دۇنياغا تەسىر كۆرسەتكەن مىللەتمىز.ھەتتا مەتبەئە نىمۇ بىز كەشىپ قىلغانمىز. بۈگۈنكى كۈندە بولسا يۇقارقىدەك ماددى نەرسە تۇلۇق ھەل بولمىغان ئەھۋالدا تەرەققىي قىلغان باياشات تۇرمۇش كەچۈرۈپ بارلىقىنى مەنىۋىيەتكە قاراتقان غەرپلىكلەرنىڭ ئۆلچىمىگە ئۆزىمىزنى سالساق سەل بالدۇرلۇق قىلىمىز. بۇلارنىڭ ھەممىسى ئىقتىساد مائارىپ بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئىشلار.ھەرگىزمۇ سىز ئېيتقاندەك دىن بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئەمەس.مەن بىلگەن تۇنۇشلارنىڭ ھەممىسى باللىرىنى ئۇقۇتساملا دەيدۇ. گېرمانىيە ،ئىتالىيەدە ئۇقۇۋاتقان دوست بۇرادەرلىرىم بار.ئۇلار شۇ ماددى مەسىلسى ھەل بۇلۇپ پىكرىنى ئىلىمگە قاراتقانلار.سىز مەلۇم ئىشنى قىلىشڭىز ئۈچۈن ماددى شارائىت ۋە ئۇرۇق تۇققارنلارنىڭ قوللىشى بۇلۇشى كېرەك.ئاشۇلار قوللىمىسىا سىز نىمىڭىز بىلەن ئىسل ئالى مەكتەپلەردە ئۇقۇپكېلىسىز؟ مەسىللەرنى ئەمەلىي تەھلىل قىلغۇلۇق قېرىندىشىم. خۇددى بەزەنلەر ئۇيغۇرلاردىىكى مەسىلنىڭ ئىقتىساد مائارىپ ئىكەنلىكىنى بىلمەي نەدىكى توينى ئىسلاھ قىلىمىز يەنە بىرنىمىنى ئىسلاھ قىلىمىز دەپ ھىچنىمىگە پايدىسى يوق ئىش بىلەن قالغاندەكلا بىر ئىش. ئۇيغۇرلارنىڭ 80-يىللاردىكى تۇرمۇشى 90-يىللاردىكى تۇرمۇشى ۋە ھازىرقى تۇرمۇشىنى سېلىشتۇرسىڭىز ئىقتىساددا نەقەدەر پەرقىنڭ بارلىقىنى ھېس قلىىسىز.ئەيىنى ۋاقىتتا ئاكا ئۇكا موسابايىفلاردەك بايلىمىز چىققان. ھازىرمۇ ئاز بولسىمۇ پەننىڭ ئالىدىدا مېڭىۋاتقانلار چىقىۋاتىدۇ. ئىشىنىڭ ،يېقىن كەلگۈسىدە بۇنداقلار كۆپلەپ چىقىدۇ.خەلقىمىزنىڭ ماددى تۇرمۇش سەۋىيەسى ھەل بولغاندا بىلمگە ھېرىسمەن ئۇيغۇر خەلقى پەرزەنتلىرىنى بىلىم يۇلىدا جاپاغا قارىماي تەربىيلەيدۇ.

mahatjan

بالىلار نى كىچىكىدىن باشلاپلا تەبى پەن بىلىملىرى بىلەن تەربىيلەشكە يول ئېچىشقا پايدىلىق تىما يوللاپسىز،رەھمەت.

tewelgha

bahadiryigit يوللىغان ۋاقتى  2014-9-5 19:03
ئالدى بىلەن ئنكاس قايتۇرغىنىڭىزغا رەھمەت. مىللىتمىزن ...

ئىككىمىزنىڭ مەسىلىگە قاراش نوقتىمىزدا پەرىق باركەن ، بەلكىم سىزنىڭ توغرىدۇ .مەن بىلىمخۇمار ئەپەندىم ماڭا يوللىغان ياسىر قارىنىڭ لىكسىيەسىدىكى ھېلىقى قۇرەيىش قەبىلىسىنى بولاش ۋەقەسىدىكى «ئالاھ ئاخىرقى نەپىسى قالغىچە جېنىنىڭ بارىچە تىرىشقانلارغا ياردەم قىلىدۇ »دېگەن سۆزىگە ئىشىنىمەن  .بىزدىكى كاملىق تىرىشچانلىق .  مەن دۆلىتىمىز مائارىپىنى ئادەم تەرەقىياتىنى بوغۇپ قويىدىغان مائارىپ دەپ قارىمايمەن . سەۋەبى بىر مىليارت تۆتيۈز مىليون خەلىقنى ئاچ-يالاڭاچ ھالەتتىن ، باياشات ھالەتكە ئەكەلگەن ،تېخنىكىسى يوق نۆل ھالەتتىن دۇنيادا ساناقلىق تەرەقىي تاپقان دۆلەتلەر قاتارىغا ئەكىرگەن مائارىپ  ئىلغار مائارىپتۇر .بىزنىڭ ئەينى چاغدىكى تۇرغان چىقىش نوقتىمىز بىر سىزىقتا ئىدى ،ئامما 60يىللىق پەرىق ئالەمشۇمۇل بولۇپ كەتتى .بۇنىڭغا كۆز يۇمساق بولمايدۇ .بۇ پەرىق ئىدىيەدىكى پەرىق . بىز پەقەت ئۆزىمزىدىن سەۋەپ ئىزدەشكىلا ھەقلىقمىز . سىز ئىيتقاندەك بالىلىرىمىزنىڭ كۆپلەپ ئالى مەكتەپلەردە ئوقۇشى بىلەن ئەھۋال بەلكىم بارا-بارا ياىشىلىنىپ كېتەر ،بىراق ھازىرقى ئالى مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى ئادەمنى ئۈمۈتسىزلەندۇرىدۇ ،ئۇلار پەقەت ئىستاتىسكىلىق ساننى ئاۋۇتۇشقىلا يارايدۇ ،ھەقىقىي تېخنىكا ئىگەللەش مەخسىتىدە ئىزدىنىۋاتقانلار ناھايىتى ئاز .بىزدە ئالى مەكتەپ دەرۋازىسىدىن كىرمەيمۇ تېخنىكا ئىگەللەشكە تىرىشىدىغانلار كۆپەيسە ،ئەھۋال تىزدىن ياخشىلىنىدۇ .ھازىر  قولىدىكى تېلېفون بۇزۇلۇپ قالسا ،ئۇنىڭ بىلەن ئېتىشىپ سەۋەبىنى ئىزدەيدىغانلار ناھايىتى ئاز ،ئالماشتۇرۇشنى ئويلايدىغان يۈز پىرسەنت دىيەرلىك .بىزگە بۇ ئاڭ نەدىن كەلگەن ؟؟؟؟؟؟؟؟

uygurbiz-2

tewelgha يوللىغان ۋاقتى  2014-9-5 12:56
ناھايىتى ئەھمىيەتلىك تېمىدىن بىرنى يوللاپسىز ،سىز دېگ ...

ماارىپنىڭ گۇللىنەلمەسلىگى دىن بىلەن مۇناسىۋەتسىز ،قاراڭ مۇەللىم ..پەيغەمبىرمىز بزگە بىلىم يىراق ،،چىندا،،بولسىمۇ بېرىپ ۇگۇنۇڭلار دەپ يولكۆرسەتكەن ،بالىلىرمىزنىڭ ۇقۇيالماسلىغى مەدەنىيتىمىز بىلەن مۇناسىۋەتلىكمىكىن .بىزنىڭ مىللىتىمىز ىپپەتنى،ھيانى،ارنۇمۇسنى بىرىنچى ۇرۇنغا قۇيۇدىغان مىللەت ،شۇڭاىسلام دىنى بىزنىڭ بۇمەدەنيىتىمىزگەماس كەلگەنلىگى ۇچۇن.بىز ىسلامنى تىزلا قۇبۇل قىلغان ،بۇجەھەتتىكى كۆزقارىشىمىز نى بەكلا چىڭىتقان ،مەن بىر يېزىلىق سەۋىيەم باشلانغۇچ .ەمدى تۇماقنى يەككەم تىپىپ وينايدىغان قاراساۋات اتىلىرمىز از.يوق دىيەرلىك  .بىزنىڭاارزۇيىمىزباللىرمىزنى بىلىملىك قىلىش .مەكتەپتە ۇقۇتۇش بۇ يېزىلاردىكى ھەممەيلەننىڭ ارزۇيى .نۇرغۇنلىغانلىرى ۇقۇدى خىزمەت تاپتى .كۆپلىرى ۇنداق ەمەس.بىزكۆردۇق اڭلىدۇق ۇقۇغانلاردىكى سەۋىيەنى. ياغلىقىنىمۇ يۇقاتسۇن. كۆپلرى ھايا-نۇمۇسنى يۇقاتتى .خىزمەتكىمۇ ىرىشتى دەيلى .ۇلارپەقەت  خىزمىەت ۈچۇنلا ۇقۇدى خالاس ،شۇنچەۇقۇپ خىزمەت تاپالمىغانلىرىچۇ نىمە قىلالىدى .بىلمدىن پايدىلنىپ زىراەتلەرنى چاڭلاش
تۇرۇپ يېڭى سورىتمۇ يىتۇشتىرەلمىدى .ھايۋانلارنى داۋالاش تۇگۇل،ۇسۇيدۇ  دەپيېقىنمۇ كىلەلمىدى.امالسىز پارچە-پۇرات خىزمەت تاپتى.تاپقان پۇلى، الى مەكتەپتە ۆگەنگەن گىرىمى،
ۋە مەدىنى كىيىنىشلىرگىمۇ يەتمىدى .مەن ەمەلىي بىر ىشنى دەپ بىرەي .بۇھەققى راس ۋەقە مەن سۇيدۇك ياللۇغى بىلەن داۋالىنىپ بىر شەخسى دوختۇرخانىغا باردىم.ۇچ كۇندىن كىيىن بىرسېستىرا ياتىقىمغا ،ۋە بىر نىمىلەرنى كۇتۇرىپ كىرىپ ماڭا قاراپ ،ىشتىنىڭىزنى سېلىڭ دىمەسمۇ،مەن ھەيران قالدىم ھەم قورىققان ھالدا نىمە دەپ سورىدىم .ۇقىلچە ۇيالماي يەنە
شۇسۆزنى دىدى .ھەم مەن بەك الدىراش يەنە بىمارىم بار دەپ سۇكۇتتە تۇرغىنىمغا اچچىقلاندى .امالسىزمەن.  چىڭ تۇتۇپ تۇرۇپ نەيچە سېلىپ چىقىپ كەتتى .كۇزۇمدىن ەمەس
يۇرۇگۇمدىن قان چىقتى.بەزىلەرنىڭ سورىشچە بۇۇنىڭ نۇرمال خىزمىتى ىمىش .بۇقىز مىنىڭ سىڭلىم .ياكى قىزىم بۇپقالسا.....چىدىمايمەن .بۇنداق خىزمەتنى قىلمىغانلارچۇ،،ۆييدە ايپاتەم ،،،بۇلۇپ ولتۇرۇپ قالدى .ياېتىز ىشىغا چىدىمىدى ،ياخىزمەتتاپالمىدى ،ياەرگە تىگەممىدى .ۇلارۇقۇپ ھىچنىمە قىلالمىدى.دىمەك ۇقۇش بىزلەرنى قايىل قىلالمىدى ،ۇمۇدىمىزنى يەردە قوي
دى،جەمىيەتتىكى مۇشۇنداق ىشلار بىزنى بىلىمگە ىنتىلىشكە كۆز يۇمدۇردى .ھەم يۇمدۇرۋاتىدۇ.مارىپ ۇرۇنلىرى .تىلى مەيلى قايسى تىلدا بولسۇن،ەنەنىمىزنى .غۇرۇرىمىزنى،ساقلىيالايدىغان .بۇلۇپمۇ قىزلىرمىزنى ھەرجەھەتتىن قوغداپ ،ىقتىزادى،مەنىۋى ج
جەتلەردىن ياردەم قىلىپ ۋە قوللاپ ،اتا-انىلارنىڭ پىكىرلىرنى از بولسىمۇ ويلاشقان بولسا مەدەنىيتىمىزگە ماس تەرەپلىرنىمۇ ويلاشسا، چىقىش قىلسا .ماارىپنىڭ تۇمۇر تاۋاقتىن باشقا يېڭىلىقى بولسا  اۋال ۇزى ۇچۇن ،اندىن جەمىيەت ۇچۇن كۆپرەك بىلمىنى قارى قىلدۇرالىسا ىشىنىمەنكى بىزمۇ ۇنچە مەدەنىيەتسىز اتالماس ىدۇق

bahadiryigit

tewelgha يوللىغان ۋاقتى  2014-9-5 19:39
ئىككىمىزنىڭ مەسىلىگە قاراش نوقتىمىزدا پەرىق باركەن ، ...

توغرا دەيسىز.پىكىرلىشىش ئاساسىدا ئورتاقلىق شەكىللىنىدۇ. مەنمۇ بىلىمخۇمار ئاكىمىزنىڭ ياسىر قارىنىڭ لىكسىيەسىدىكى ۋەقەدىن چىقارغان خۇلاسىسىگە ئىشىنىمەن.بىزدە كام نەرسىمۇ شۇ تىرىشچانلىق.ئەمدى شۇ تىرىشچانلىقنىڭ شەكىللىنىشىگىمۇ ماددى شەرت شارائىت بۇلىشى كېرەك.مەملىكىتىمىز مائارىپىغا كەلسەك ھەقىقەتەن كىشىلەرنىڭ ئىدىيسىنى بۇغۇپ قويدىغان مائارىپ.مائارىپ مىنىستىرلىكى بۇنى ھېس قىلغان بولغاچقا ئىسلاھات قىلىۋاتىدۇ. دۆلىتمىز سىز ئېيتقاندەك ئالدىنقى قاتاردا تۇرىدىغان ساناقلىق تەرەققى تاپقان دۆلەت ئەمەس. بەلكى تەرەققىي قىلىۋاتقان دۆلەت.مەملىكىتىمىز دۇنيادىكى 2- چوڭ ئىقتىسادى گەۋدە.لىكىن پەنتېخنىكا دۆلىتى ئەمەس. مەملىكىتمىز مائارىپى 60يىلدىن بېرى مەملىكىتىمىزگە كۆپ ئالىملارنى يىتىشتۈرۈپ چىقالمىدى.چۈنكى مائارىپ ئۇقۇتشنى ئاساس قىلغان ،ئۇقۇغۇچىلارنىڭ تەپەكككۇرىنى ئېچىشنى ئەمەس.شۇڭا 1999-يىلدىن باشلاپ ساپا مائارىپىنى يولغا قويدى.لىكىن بۇ مۇ شەكىل بۇلۇپ قېلىۋاتىدۇ.شۇڭا مائارىپ مىنىستىرىلىكى بۇيىلدىن باشلاپ چوڭ ئىسلاھاتنى باشلىدى. مەملىكىتىمىز دۇنيادىكى جىسمانى كۈچلۈك دۆلەتكە كىرىدۇ.ئەقلى كۈچلۈك دۆلەت ئەمەس.چۈ نكى دۆلتىمىز باشقىلارنىڭ تېخنىكىسغا ئاساسەن مەھسۇلات ياسايدىغان زاۋۇت.شۇڭا دۇنيا زاۋۇتى دەيدۇ.ھەرگىزمۇ يېڭىلىق يارىتىدىغان زاۋۇت ئەمەس.مەملىكىتىمىزنڭ يېڭىلىق يارىتىش كۈچى ھەتتا كورىيەگىمۇ يەتمەيدۇ. تېىخنىكىدا چەتئەلگە بېقىنىپ قالغان.ھەرگىزمۇ ئامرىكىدەك تېخنىكىسىنى دۇنياغا ساتمايدۇ.بەلكى شۇ ئامرىكىا قاتارلىق ئەقلى كۈچلۈك دۆلەتلەرگە مەھسۇلات ياساپ بېرىدۇ. ئەمدى 60يىلدىن بۇيانقى مەملىكىتىمىزنڭ ھەرقايسى رايۇنلىرىدىكى تەرەققىياتنىڭ ئوخشىماسلىقىدىكى سەۋەب ھەرگىزمۇ بىر مىلەتنىڭ ئىدىيە سېستىمىسىنىڭ مەھسۇلى ئەمەس .دۆلىتىمىز قۇرۇلۇپ ئۇزاق ئۆتمەي دۆلەتنى قۇدرەت تاپقۇزۇش ئۈچۈن ئاۋال بىرقىسىم رايۇنلارنىڭ ئالدىن تەرەققىي قىلىشىغا يول قۇيۇش سىياسىتىنى چىقاردى .شۇنىڭ بىلەن دېڭىز ياقىسىدىكى رايۇنلارنى ۋە بىۋاستە قاراشلىق مەركەزلەرنى ئاساس قىلغان ئاساستا تەرەققىيات يۇلىنى باشلىدى.تاكى 1997-يىلىغا كەلگەندە غەربىنى ئېچىۋىتىشتىن ئىبارەت مەملىكىتىمىزنىڭ ئوتتۇرا قىسمى ۋە غەربى شىمال قىسمىدىكى ئۆلكە ئاپتۇنۇم رايۇنلارنى ئاساس قىلغان رايۇنلارغا كۆپلەپ مەبلەغ سېلپ بۇرايۇنلارنىڭ تەرەققىيىغاتىغا تۈرتكە بۇلۇشقا باشلىدى.بۇرايۇنلارمۇ ئاستا ئاستا تەرەققى قىلىشقا باشلىدى. 2000-يىلىدىن كىيىن (ئېنىق ۋاقتى ئىسىمدە قالماپتۇ) ئېغىر سانائەت كونا ماكانى بولغان شەرقى شىمالنى ئېچىش پىلانىنى يولغا قويدى.شەرقى شىمالنىڭ تەرەققىياتىمۇ ھازىر تىز يۈكسىلىۋاتىدۇ.بۇنىڭلىق بىلەن ھەرقايسى رايۇنلار ئوتتۇرسىدىكى تەرەققىيات پەرقى يلسىرى ئازىيىۋاتىدۇ. دىيارىمىزنىڭ ئارقىدا قېلىشى دەل مۇشۇ سەۋەبتىن قېرىندىشىم.دۆلتىمىز قۇرۇلۇپ ھەرگىزمۇ ھەممە يەرگە ئوخشاش مەبلەغ سالمىغان.بەلكى باسقۇچلۇق تەرەققىياتنى يولغا قويغان.80-يىلدىن بۇرۇن ئۇمۇمىيۈزلۈك سىنىپى كۆرەش باسقۇچىدا تۇرغان.80-يىلىدىن كىيىن ھەقىقى تۈردە ئىقتىساتقا كۈڭۈل بۆلگەن.شۇنڭ بىلەن گۈللەنگەن دېڭىز ياققىسى شەھەرلىرى بارلىققا كەلدى.ھازىر بولسا بىزنىڭ دىيارىمىزدا تەرەققىيات بۇلىۋاتىدۇ.مەن گەنسۇ نىڭشىيا،چىڭخەي لەرگە بارغان.ئۇيەرنىڭ تەرەققىياتى بىز بىلەن پەرقسىز ياكى بىزدىن ناچار. شۇڭا بۇ ھەرگىزمۇ 60يىلدىن بېرى دۆلەت مەبلەغ بەرسىمۇ بىز پاسسىپلىق قىلىپ تەرەققىياتقا قارشى تۇرغان ئىش يوق.بەلكى دۆلەتنىڭ تەرەققيات مەبلەغ سېلىش سىياستى كەلگىلى ئەمدى ئوننەچچە يىل بولدى. ئالى مەكتەپ ئۇقۇغۇچىللىرىغا كەلسە ك سىزمۇ قورسىقىڭز راسا تويسا ئاندىن كىتاپ كۈرۈشنى ئويلاسىز.مۇشۇنىڭغا ئوخشاش ئىش.تېخنىكا ئۆگىنىمەن دەپ ئالى مەكتەپكە باردىمۇ دەيلى،مەملىكىتىمىزدە ئەمدىلا شەكىللىنىۋاتقان كەسپى مائارىپنى چۈشەنمەيدىغان ئوخشايسىز.تېخنىكنى ئەنە شۇنداق كەسپى مائارىپ مەكتەپلىرىدە ئۆگىنىدىغان گەپ .ئەنئەنىۋى ئالى مەكتەپلەر بولسا نەزىيىە ئۇقۇتۇش بىلەن شۇغۇللنىدۇ.دۆلىتىمىزنىڭ ئالى مەكتەپلىرى ھەرگىزمۇ ئامرىكىنىڭ ئالى مەكتەپلىرىدەك ئەمەس. شۇڭا دۇنيا دۆلىتىمىزدىكى فۇدەن ئونۋېىرسىتى بىلەن دۆلىتىمىزنڭ ئايغا چىقىش تېخنىكىسىدىكى باشلامچى خاربىن تەبىئى پەنلەر ئونۋېرسىتىنى ئېتراپ قىلىدۇ. ئۇقۇغۇچىلارنىڭ بۇنداق ئىزدىنش روھىنىڭ بولماسلىقى دەل مائارىپ يىتىشتۈرۈپ چىققان مەسىلە.ئەگەر2يىل  مۇئەللىم بۇلۇپ باقسىڭىز چۈشىنىسىز.دۆلىتىمىز ئۆزىنىڭ بۇ تېخنىكا جەھەتتىكى ئىچكى يادرولۇق ئاجىزلىقىنى ھېس قىلغان بولغاچقا مائارىپ ئىسلاھاتىنى يولغا قويدى.بۇنىڭغىمۇ نۇرغۇن ۋاقىت كېتىدۇ.ئامرىكىلىقلار 200يىلدا يىتىشتۈرگەن نەرسىنى بىز ئەلۋەتتە نەچچە يىلدا يىتىشتۈرەلمەيمىزدە. شۇڭا قېىرىندىشىم بىز ئۇيغۇرلار قەدىمدىن تەرەققىيپەرۋەر مىللەت.دۇنيا سەھنىسىدە ئۇزۇن مەزگىل نامايان بۇلۇپ ياشىغان. بىزنىڭ مائارىپ تىكى بۇ ئىشلار دەل مەملىكىتىمىزنىڭ ھەرقايسى جايلىرى بىلەن ئوخشاش. تەرەققىياتتىكى پەرق بەزى پەرقلەرنى كەلتۈرۈپ چىقارغان.بۇ پەرقمۇ ھەرگىزمۇ بىزنىڭ ئېتقادىمىز ئىدىيە سېستىمىمىز سەۋەبىمىزدىن ئەمەس بەلكى دۆلىتىمىزنىڭ تەرەققىيات سىتىرادىگىيسىنىڭ مەھسۇلى. بۈگۈنكدەك مۇشۇنداق شارائىتتىمۇ ئۇيغۇرلار نۇرغۇن ساھەدە خېلى ياخشى نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈرىۋاتىدۇ.ئىشنىمەن يېقىن كەلگۈسىدە تۇرمۇش شارائىتىنىڭ ياخشىلىنىشى،مائارىپ ئىسلاھاتىنىڭ تەپەككۇرغا ئەھمىيەت بىرىشقا ئۆزگىرىشى نەتىجىسىدە سىز ۋە ھەممەيلەن ئورتاق ئىنتىلگەن ئاشۇ مىنۇتلارمۇ يىتىپ كېلىدۇ.