ئۇيغۇر-ئۇ ھەرفدىن باشلانغان تەۋسىيە-ئوغۇزتىگىن

ohuztigin

kitabhumar يوللىغان ۋاقتى  2014-11-15 10:27
سىزنىڭ بىر نەچچە يەردىكى ئىنكاسىڭىزدا كۆردۈم بۇ تاز د ...

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم قەرىندىشىم كىتابخۇمار ئەفەندى،كەمىنەڭىز ئوغۇزتگىن  ھازىرقىدەك ئانا تىلىمىز ئىنتايىن شالغۇتلىشىشقا يۇزلەنگەن تارىخىي دەۋردە ماڭقۇرتلىشىپ كەتكەن ،تەفەككۇر قىلىشنى خاھلىمايدىغانلار ئىچىدىن چىقىپ ئەسلى مۇنۇ سۆزنى مۇنداق يازاتتۇق ياكى مۇنداق دەيتۇق دېيىشكەمۇ جۇرئەت كەرەك ئەلۋەتتە.
<<تازا >>سۆزى تىلىمىزدا ئەزەلدىن بار سۆز !ھازىرمۇ ئىستىمالدىن قالغانى يوق،ئەمما بۇ سۆز ھازىرقى ۋاقتىمىزدا سۇنئىي ھالەتتىكى كوپ قېتىملىق   تىل-يازۇق ئوزگەرتىش 7-8 يىلدا بىكاردىن بىكلارغىلا ئاتالمىش تىلچى كىشىلەرىمىز تەرەپىدىن ھازىر بۇ سۆز:تازا=تازى بولۇپ قالغان،ئەگەر بىر ھەرف ئوزگەرسە مەنا ئوزگەرەيدىغان فونېتىكالىق ھالەتنى ھىچكىم ئويلاپ باقمىغان بولۇشى مۇمكىن ."تازا" سۆزى "تاز" .ئەمەستۇر!   
تاز-باشىدا تۇكى يەنى چاچ قالمىغانلارغا ئىشلەتىدىغان سۆز،بۇ ئىجابىي ۋە سەلبىي مەناداىمۇ ئېيتىلىدۇ،تازا  سۆزى ھازىرمۇ:  تازىلىق ،تازىلىق قىلىش،ۋەتەنپەرۋەرلىك تازىلىق كومىتىتى دەپ ئالماقتىمىز .بۇ تازا سۆزى رايونىمىزنىڭ ‹‹تۇرفان=تۇرپان吐鲁番>> تەرەپلەرىدە ھەممەدىن كوپ ئىشلەتىلىدۇ.م:ئاتاڭىڭ تېنى تازامۇ؟ئاپاڭنىڭ تېنى تازامۇ؟تېنىڭ تازامۇ؟.......دەگەندەك،مەن پەقەت ئەسلىدە قانداق بولسا شۇنداق ئالايلى تىلىمىز يەنە بەكەرەك شالغۇتلىشىپ كەتمەسۇن دەمەكچى خالاس،ئاۋۇ تور ئازتىڭىزمۇ كىتابخۇمار ئىكەن،"كىتاب "ئەرەبچە سۆز،"خۇمار" مۇ ئەرەبچە سۆز، مەن پەقەت كۆپ خىل تىل تەرجىمە-تەھرىرلىك خىزمەتى بىلەن شۇغۇللانغاچقا پەقەت ئۆزۇم ئەمەلىي ئېرىشكەن 1-قول تەتقىقات نەتىجەلىرىنىلا بەزى تورلاردا ۋاقتىم چىقسا ئېلان قىلىپ كوپچەلىككە ھەقسىز بېرىمەن.خەلقىمىز پايدالانسۇن دېمەكچىمەن.مۇشۇنچەلىكلا ئاددىي خالاس،يەنە كېلىپ ئىنكاس قالدۇرۇشىڭىزنى ئۇمۇد قىلىمەن،ئەگەر مۇنۇ ئەفەندى يالغان سۆزلەۋاتامدۇ دەپ دەرگۇمان قىلساڭىز ئەتراپىڭىزدىكى " تۇرفان "  تەۋەسىدىن بولمىش قەرىنداشلاردىن سوراپ باقساڭىزلابۇ سۆزئايدىڭ بولغۇسىدۇ،خەير خوش،ئامان بولۇڭ!

ohuztigin

nijat0220 يوللىغان ۋاقتى  2014-11-15 22:00
يۈز پىرسەنت ساپ بۇلىشى مۇمكىنمۇ؟؟؟

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم قەرىندىشىم  :نىجات0220 ئەفەندى،100% بولالىمسىمۇ 90 % تازا بولۇشى كەرەك ئىدى دەپ قارايمەن،ئەگەر ۋاقتىڭىز بولسا ئاۋۇ "ئۇيغۇر تىلىغا چەتتىن كىرگەن سوزلەرنىڭ ئىزاھلىق لۇغەتى"نى كورۇپ باقارسىز！ ئۇنىڭدا 10000 دىن كۆپ سۆزگە ئىزاھات بېرىلگەن،تىل تەرجىمە تەھرىرلىك ئېھتىياجى ئۈچۈن كەمىنەڭىز بۇ سۆزلەرنى يادقا ئالىپ ئوقۇغانمەن،چۈنكى مەن كوپ خىل تەرجىمە-تەھرىرلىك خىزمەتى بىلەن شۇغۇللىىمەن،خەير خوش ئامان بولۇڭ!نىجات سوزى ئەسلىسى نەجاد ،ئەرەبچە  سۆزدۇر.ھازىر تىلىمىزدا فونىتېكالىق ئوزگەرتىش سەۋەبىدىن “نىجات，نىجاد ” بولۇپ قالغان،ئەسلى ئانا تىلچەنى بىلمەكچى بولساڭىز كەيىنكى نۆۋبەتتە سۆز قالدۇرساڭىز ئايتىپ بەرىشىم مۇمكىن!

ohuztigin

alber يوللىغان ۋاقتى  2014-11-15 00:49
ئەتراپىمىزدىكى باشقا تۇرك ئاتالغان قېرىنداشلار بىلەن ...

ئەسساالامۇ ئەلەيكۇم ئالبەر قەرىندىشىم "ھەقىقەت ئىگىلۇر سۇنماس"،كەلگۇسىدە مۇنۇ كەمىنەڭىزنى چۇشۇنەلمىگەن "ماڭقۇرتلار" ئوز فۇشتى فەرزەنتىگە كەمىنەڭىز تەگئاتى "ئوغۇتىگىن"نى ھورمەت بىلەن تىلغا ئالىپ "بۇرۇنلارنىڭ بۇرۇنىسىدا 'ئوغۇزتىگىن"تەگئاتلىق ئۇيغۇر ئۇنداق ياكى مۇنداق دەپتىمىشكەن دەپ فەخىرلىنىشىدۇ ..ھەتتا ئاۋۇ ئوغۇل-قىزلارىغا ئات(ئىسىم-ئەرەبچە)قويۇدىغانىغا 90% ئىشەنىمەن.

ئاۋۇ سىز قالدۇرغان سوزلەرنى مۇنۇ تازا بولمىش ئانا تىلىمىزدا مۇنداق ئايتىشقا بولىدۇ.
" قېرىندىشىم. مەن ئۇيغۇر يۇرتىدىن كەلدىم.ئاتىم ئەلى.
بۇ يىل ئوتتۇز ئۈچ ياش . ئۈچ كۈن بولدى .قارنىمنى تويدۇرۇپ ئۇيغۇر  يۇرتىغا  بارماقچى.قانچەلىك پارە تولەيمەن）ئالىدۇ（
مەن چېچەك ئالىمەن. "
.گۇل،گۈل فارسچە،ۋىلايەت-ئەرەبچە سوز،بىزنىڭ تىلىمىزدا ئايماق دەپ ئالىمىز،ھازىر بۇنى پەقەت بەزى قەرىنداش تۇغقان تىللاردىن  ئىزدەش مۇمكىن.
ۋىلايەت ھازىر ناھىيەدىن بىر دەرىجە يوقۇرى بولغان مەمۇرىي بىرلىكنى كورسەتەدۇ.م:قەشقەر ۋىلايەتى،خوتەن ۋىلايەتى،تۇرفان ۋىلايەتى،قۇمۇل ۋىلايەتى........
ماۋۇ قالايمىقان 2 مۇنبەر تىللاسىنىلادەپ  ئىنكاس يازغانلار يەنە20-30 يىل كىتاب كورسەمۇ بۇ نۇقتانى مەڭگۇ چۇشەنمەيدۇ،چۇنكى ئۇلار ئاللىقاچان ماڭقۇرتلىشىپ تەفەككۇر دەگەن نەمە ئىكەنلىگىنىمۇ ئاللىقاچان ئۇنتۇلغان تۇرساش،شۇڭا يازماممنىڭ ئاخىرىدا ئالاھىدە ئەسكەرتمە بەرگەنمەن. تىل ئوگۇنۇشنى خاھلايدىغانلارغا ياخشى ئىنكاس قالدۇرسا جاۋاب يەزىشىم مۇمكىن،يامان ئىنكاس يازغان نىجاسەت يەگەنلەرگە پەرۋا قىلمايمەن،ئەمما ئىززەت ھورمەتىمگە دەخلى تەرۇز قىلغان غىتمەك بالاڭزا بولسا "زەھەرنى زەھەردە قايتۇرۇش"قامۇ ھەر زامان تەيياردۇرمەن.چۇنكى مەن كىشىنى ئەزەلدىن بىسوراق تىللىمايمەن."كىشى بىزاردىن تەڭرى-تەاللە بىزار"دۇر.ئامان بولۇڭ!

نادانلارغا بىر كۇبلېت ھازىر جاۋاب:

ئاڭلاغىل ياۋ،ياۋلارغا مەڭگۈ  ياۋدۇرمەن،
ئاشۇ    شەقىقىقەغە، زەھ  جاۋاب  يازۇرمەن.
ئول بولسا كىشى،مەنمۇ ھەم كىشىدۇرمەن.
تىلدا ئوگەنسەڭ بىلگ،بىكارغا بەرۇرمەن!

ohuztigin

BOREBEG يوللىغان ۋاقتى  2014-11-16 00:51
نىمە ئۇ « ھەرىف » دىگەن  .. سەن ئەرەپنىڭ پۇشتى ئۆخشىمام ...

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ئۇكا بورەبەگ ئاتى بىلەن ئاتالغان شەرەفسىز،"ھەرىف" ئەمەس ئەھۋالدىن قارىغاندا تورخانىدا تولا ئلىكتىرونكلۇق ئويۇنچۇق ئويناپ كۆزىڭدىن كەتكەن ئويۇنبەرەس بىر نەرسە ئوخشايسەن!ئەگەر "ھەرف" دەپ ئەرەبچە سوز بولمىسا ئاۋۇ تورغا "ھەرف ياكى ھارف HERF،harf" دەپ كىرگۇزۇپ كورۇپ باقارسەن،مەنغۇ ئەزەلدىن سەندەك 2 مۇنبەر تىللاسى ئۇچۇنلا ئىشلەيدىغان ئىنكاس پىر،قازى قۇززاتلارغا پەرۋا قىلمايتىم،ئەگەر ئانچە مۇنچە ھەفتەيەك ئوگەنگەن كىشى بالىسى بولساڭ بۇنداقمۇ سوزلىمەس ئىدىڭ،ئاۋۇ" ھەرف" سۆزى ئەسلى شۇنداق ئالىناتتى،50-يىللاردىن باشلاپ ھازىرغىچە ئۇدا 5 قەتىم يازئۇق ئوزگەرتىلدى،سەنغۇ بۇنى بىلمەسلىكىڭ تەبئىي ،ئەگەر ئاتاڭ ۋە ئاناڭ سەنى ئوغۇل بالا دەپ تاپقان ھەم تۇغقان بولسا مەن بىلەن بىر باغلىشىپ باقالامسەن،مەن ئەزەلدىن ھەرام نەرسىگە ياقىن يوللىمايتىم مۇنۇ بىر نوۋبەت بولسامۇ پەرھىزىمنى بۇزماقچىمەن،ئەگەر مۇشۇ "ھەرف"دەگەن خەت ئەرەب تىلىدا بولمىسا ۋە بىزنىڭ تىلىمىزغا كىرمەگەن بولسا مەن ساڭا 1000 سوم خەلق فۇلىنى ئاۋۇ 10 سېنت تورىدىكى كوت-كوت نومۇر(قق نومۇرى)ئىڭغا قاچىلاپ بېرىشكە رازىمەن،بۇنىڭغا ماۋۇ باغداش تورىدىكى تورداشلار گۇۋاھ بولسۇن ماقۇلما؟
مېنىڭ كوتكوت نومۇرۇم:1034901351
نوچى ئوغۇل بالا بولساڭ ئاۋۇ  كوت كوت نومۇرۇڭنى قالدۇرۇپ قويارسەن،بولمىسا غ ھەرف گە ت ھەرفنى قوشۇپ جىم ئولتۇرارسەن،ئاۋۇ بورەبەگ دەگەن تور ئاتىڭغا چۇشلۇق ئىش قىلغىن ماقۇلما؟سەندەكلەرگە 40-50 يىل سوزلىسەمۇ قىلچە ئۇيغارلىق يوقۇشمايدۇ! مەن ئۇيغۇر فۇشتى ئەرەب ئەمەس،ئەھۋالدىن قارىغاندا سەن ئەرەب ئوخشايسەن! بۇ پەقەت سەندەك مۇنۇ مۇنبەرنى سەسىتىدىغان  بالاڭزىلارغا قىلىنغان بىر ئۆگۈت خالاس؟
جۇرئەتىڭ بولسا ئاۋۇ توردىن ئىزدەپ تاپقىن،مەن ئەزەلدىن يالغان سوزلىمەيمەن،بىلىپ قوي !ئەگەر توردىن تاپالمىساڭ مەن ساڭا نەدە بارلىقىنى كېيىنكى نۆۋبەتدە دەپ بېرىمەن، ئاۋۇ 1000 سوم فۇلنى QQ نومۇرۇمغا ئورساڭ ,ئۇنى ئاۋۇ ئۇمۇد قۇرۇلىشىغا ئىئانە قىلىۋەتىپ ساڭا ۋە مۇنۇ باغداشتتىكى ئەقلى بار كىشىلەر بىلەن سەندەك ماڭقۇرتلارغا تالونىنى كۆرسەتىپ قويىمەن،مۇنۇ بايانات بۈگۈن 17- چىسلا چۈش ئۈرۈمچى ۋاقتى  10:45 دىن 19-چىسلا 10:45 گىچە كۇچكە ئىگە .ئەگەر  يالغان بولسا مۇنۇ باغداشقا 2-كىرمەيمەن ھەم ئەسەرمۇ ئېلان قىلمايمەن،ئەگەر ئۇنداق بولمىسا ئەستايىدىللىق بىلەن باشقالار ئەسەرىدىن زوق ئېلىشنى بولسامۇ ئوگەنىپ ئال،ھىچكىممۇ سېنى زۇۋانسىز چاھارفاي ئوخشايدۇ دېمەس! مۇنۇ تور ئىتتىفاقلىقنى تەكىتلەيدىغان جامائەت سورۇنى ،ئاۋۇ سەندەكلەرنىڭ سورۇنى ئەمەس،خەير خوش«بالا كىچىك ئىشتانى شاتراق» بالاڭزا!
-----------------------------------------------------------------------------------------------


  
   

مۇنۇ سېنىڭ ماتېرىيالىڭكەن،پەقەت مۇشۇنداق ئىنكاس يېزىپلا جان باقار ھابداللاردىن بولساڭ كېرەك!بىرەر ئەسەرمۇ يوللىماپسەن ، شەرەپسىز بالاڭزا!!

  

بورەبەگ  بورەبەگ توردا يوق
تىزىملاتقان2014-9-30ئاخىرقى قېتىم2014-11-16ھوقۇقى1جۇغلانما265نادىر0يازما16
0

تېما 0

دوست  265

جۇغلانما

يىڭى ئەزا


يىڭى ئەزا، جۇغلانما 265، دەرىجە ئۆسۈش ئۈچۈن 35 جۇغلانمائۆسۈش   88.33%

ھازىرقى ئەزا گۇرۇپىسى يىڭى ئەزا
ھازىرقى جۇغلانمىسى 265، كېلەركى ئەزا گۇرۇپىسىغا يەنە 35 جۇغلانما بار.ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  31463
يازما سانى: 16
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 5
تۆھپە : 68
توردىكى ۋاقتى: 10 سائەت
ئاخىرقى: 2014-11-16   

kitabhumar

ohuztigin يوللىغان ۋاقتى  2014-11-17 10:31
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم قەرىندىشىم كىتابخۇمار ئەفەندى،كە ...

ۋە ئەلەيكۇم ئوغوزتىكىن ئەپەندىم،سىزنىڭ ئىنكاسىڭىزدىن خۇشال بولدۇم،تىلىمىزنىڭ ساپلىغى ئۈچۈن تىرىشىۋاتقان سىزدەك قىرىنداشلىرىمىزغا رەھمەت ۋە بۈيۈك ئەجىرلەر بولسۇن ...
كۆپ رەھمەت

elrexid

ohuztigin يوللىغان ۋاقتى  2014-11-17 09:33
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم قەرىندىشىم elrexid  : ئاۋۇ ئۇيغۇر د ...

بەك ئارتۇق ئويلاپ كېتىپسىز ئەپەندى،مەن ئۆزلىرىنى كىنايە بىلەن قامچىلاي دەپ ئۆزلىرىنىڭ ئاتالمىش ساپ ئۇيغۇر تىللىرىنى دوراپ قويغان.نېمە شەيبانە ئۇ،نەدىكى گەپنى قىلىپ...

BOREBEG

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ئۇكا بورەبەگ ئاتى بىلەن

مەن ئەمدى  كىرىپ كۇرۇپتىمەن سىنىڭ ئىنكاسىڭنى  
بۇ سۆزنىڭ ئەرەپچىدىن كىرگىنىنى بىلىدىكەنسەن ھە بولمىسا   شۇنداق تۇرۇپ يىنە نىمىشقا تىلىڭغا كەلمىسىمۇ قىينىلىپ يۇرۇپ ئەرەپچە شەكلىدە ئىشلىتىسەن  گەرچە ئۇيغۇرلارنىڭ سۆزلۇكلىرىگە %30 ئەرەپچە سۆزلۇك كىرگەن بولسىمۇ لىكىن ئۇيغۇرلار بۇ سۆزلۇكلەنىڭ كۇپۇنچىسىنى ئۇيغۇر تىلىغا ئۆزلەشتۇرۇپ ئۆزگەرتىپ ئىشلەتكەن  ئۇيغۇر تىلى  تاۋۇشلىرى بىلەن ماسلىشالىغان بىر قىسىم سۆزلىكلىرىنى ئۆزگەرىتمەي ئىشلەتكەن  قارىمامسەن تىلىڭغا كەلمىسىمۇ  قىينىلپ يۇرۇپ ئەرەپ تىلىنى ئەينەن ئىشلىتىشىڭ سىنىڭ ئۇيغۇر تىلى گىراماتىكىسىدىن قىلچە چۇشەنچەڭ يوق بىر نىمە ئىكەنلىكىڭنى ئىسپاتلاپ تۇرۇپتۇ
بولدى ساڭا گەپ تۆغرا كەلمىگۇدەك  ئۇزەڭنىڭ بىلگىنىنى قىل  
تارىختىن بېرى سەندەك  باشقىلارنىڭ تىلىغا قارغۇلارچە ئىشتىياق باغلىغان ئادەملەر ئۇيغۇر تىلىنى ئەبجەش بىر نىمگە ئايلاندۇرىۋەتتى
قارا قىلغان قىلىقىڭنى باشقىلارنىڭ شەخسى ئارخۋىنى ئۆغۇرلاپ يۇرۇپسەن
كاللاڭ بولسا ئۆپكەڭنى بېسىۋېلىپ ياخشى ئويلۇشۇپ كۆر  
ئەمدى ماڭا گەپ قىلما ساڭا ئىنكاس قايتۇرىدىغان چۆلام يۆق قالغىنىنى ئۇزەڭ ئۆيلۇنۇپ ئىش قىل

ilimkuq

يەنە تەتەنپەتى تېمىنى تولا يازغىلى تۇرۇپتۇ ما ئاداش!
يازغان بىرنىملىرنىڭ قىلچىلىك ئىلمىي ئەھمىيتى يوق. دۇنيا تىللىرىنىڭ ئارلىشىپ تەرەققىي قىلىشى ئەزەلدىن بولۇپ كىلىۋاتقان ئىش.بۈگۈنكى دۇنيادا بىر بىرگە ئارلاشمىغان تىل يوق.ئىنگىلىسچىدىمۇ بىرمۇنچە ئەرەپچە سۆز بار.ئوردوچىدىمۇ بىرمۇنچە پارىسچە سۆز بار. شۇنداقلا پارىسچىدىمۇ بىرمۇنچە ئۇيغۇرچە سۆز بار. تىل دىگەن مانا شۇنداق ئۆزلەشتۈرۈش نەتىجىسىدە تەرەققىي قىلىدۇ. ئورۇسلار «چوتكا» دىگەن سۆزنى ئۇيغۇرچىدىكى «تۈكچە» دىگەن سۆزدىن ئالغان ئىكەن.دىمەك ئۇيغۇرچىدىن ئالغان سۆزنى ئۆزلەشتۈرۈپ ئىشلىتىپتۇ. ئۇيغۇرلاردىمۇ ئەرەپلەردىن، پارىسىيلاردىن ئالغان سۆزنى ئۇيغۇرچىلاشتۇرۇپ ئىشلىتىۋاتىمىز. سەن قارا قوساق تىلىمىزنى ئاتالمىش ساپلاشتۇردۇق دەپ ھازىرقى زامان ئۇيغۇرچىلاشقان تىلنى قوللانماي چاغاتاي ئۇيغۇر تىلى تەلەپپۇزى بويۇنچە «ساپلاشتۇرۇپ»بىزنى كونا زامانغا قايتۇرماقچىكەنسەندە؟ سىنىڭدەك چالا قوساق بىلەرمەن بار يەردە يەنە نەچچە يىل تەرەققىي قىلالماي كەينىگە چىكىنىپ كىتەرمىز؟ سىنىڭ قوللانغان تەلەپپۇزۇڭ شۇ زامانغا خاس تىل ئىدى، ھازىر بىز قايسى دەۋىردە ياشاۋاتىمىز؟
تىخى تورداشلار كىنايە قىلسا تەنقىت قىلسا چىچاڭشىپ كىتىدىكەنسەن. چىدىمايدىغان ئادەم بىرنىمە يازىمەن دىمەي ئۇمىچىڭنى ئىچسەڭمۇ بولۇدۇ. يوقالساڭ تىخى ياخشى، سىنىڭدەك چالا بىلەرمەن يوقالسا بىر نادان ئازىيدۇ دىگەن گەپ!
ئىتىز تۈگمەن ئەفەندى!