جىنسىيەت تەسۋىرى ھەققىدە بەزى يازغۇچىلارغا تەنقىد

kuxlan

ياخشى تىما يوللاپىسز،بۇلارنى خېلى بولدى ئوتتۇرغا قويغىلى ھازىر قانداق بولىۋاتىدۇ شۇڭا ئۇيغۇر رومان يازغۇچىلىرى بولۇپمۇ يا ئاتىقى يوق ياكى سەۋىيسى يوق ئاتالمىش يازغۇچىلار،قىز ئوغۇللار مۇھەبىتىنى ،ئىشتاننىڭ ئىچىدىكىنى يېزشتن باشقا نەرسىنى بىلمەيدۇ.چۈنكى سەۋىيە شۇنچلىك بۇ لاۋىزا تېتقىسزلار تېخى بىرەر كىتاب چىقىرىپلا پۇل تۆلەپ يازغۇچىلار جەمئىيەتلىرىگە ئەزا بولىۋالىدۇ،بۇ ھەقتە پەرھات تۇرسۇننىڭ بىر ماقالىسدە تەنقىدلەنگەن.
يازغۇچىلار چىقسۇن مەسلەن زوردىن سابىرنىڭ دولان ياشلىرى قانداق ياخشى ېېزلغان،قىز ئوغۇلنىڭ مۇھەببىتى بۇنداق ياخشى تەسۋىرلەنمەس،ئەمدى ھازىرقى زامان ياشلىرنىڭ تۇرمۇشنى يازماقچى بولسا تاللاپ ئېلىپ دىتاللارنى ياخشى ئورۇنلاشتۇرۇش،تەپسلاتىغا كەلگەندە ئۆرۈپ ئادەت مىللى ئاڭ،دىنى ئېتىقاتقا ھۆرمەت قىلىشى كېرەكتە! ئەدەبىيات تۇرمۇشتىن ئېلىنغان دەپلا يازىۋەرسەك ئەكسچە ئۈنۈم كۆردىغان گەپ،ئىنكاسلار ئارسىدىمۇ بىر ساراڭلار بار،فرىئودنىڭ جىنسى ئاڭ ھەققىدىكى قاراشلىرنى سۆزلەپ تېخى گوللاندىيەدە ئانداق مانداق ،دەپ نېمەقىلسەن،ئىسلام دىنىدا مەسلەن ئوغۇل بالا يەتتە ياشتا خەتنە قىلىدۇ،بۇلار جىنسى تەربىيە ئەمەسمىكەن،قىزلار ياغلىق چىگىپ بالاغەتتە ئوغۇللاردىن ئايرىلىدۇ،ئۇلارنى كۆرسە ئۆزنى تارتىشنى ئۆگىندۇ،بۇلار تەربىيە ئەمەسمكەن ئەسلى ئىسلام دىنىدا بار  بولۇپ لىكىن بىز ئۆزىمىز ئۇنى ئىشلەتمسەك ئۇنى كىمدىن كۆرۇش كېرەك،بۇچاغدا ھېلىقى فىرىئودنىڭ ياخشى دەمدۇ؟شۇڭلاشقا بۇ يەردە جىق گەپ قىلىشمايلى ،ماۋۇ تېمادا دېگەندەك ئۇنداق كىتابلارنى ئاشكارلاپ ئۇلارنى قاتتىق تەنقىد قىلىش كېرەك.شۇ چاغدا بىر قسىم يول ئېچىپ بېرۋاتقان تونۇلىۋاتقان ياش يازغۇچىلارمۇ قوڭنى قىسىپ يازىدۇ.

kuxlan

ئۇيغۇر رومانچلىقىمىزغا تۆھپە قوشۇۋاتقان بىرقانچە يازغۇچىلىرىمزدىن باشقلارنى يازغۇچى دېيشكىمۇ بولمايدۇ بۇلارنى پەقەت ئېتىراپ قىلىمدىم كۆڭلۈمدە، ئۇلار گىزىت ژورناللارغا قەلەم ھەققى ئىلىش ئۈچۈن يازدىغان بىر نېملەر،شۇنىڭ ئورنىغا بىر تەرەپتىن پايپاق سېتىپ بىر تەرەپتىن ئۆزنىڭ بىلمىنى مۇكەممەللەشتۇرۇپ كېيىن ھەقىقى ئەسەرنى يېزىپ چىقالشى كېرەك،ھازىر نېمە جىق دېسە ھەۋەسكار جىق،شوخ شوخ ئويناڭ يارىم دەريا بويىدا دېگەندەك ئىش بولىۋاتىدۇ ،قېنى ئۇنىمۇ كۆرەمىز،

bambuk

بەزىلەر ئۆزىنى بىلەرمەن چاغلاپ «پەلسەپە »سۆزلەپ كىتىدۇ .ئىسىت ئۇلارنىڭ قەلبىگە !
   تىخى شەھۋانىيلىقنى پەردازلاپ «ئەدەبىيات»دەيدۇ .

sultan777

Algol1991 يوللىغان ۋاقتى  2015-2-8 02:06
گوللاندىيەدە 6 ياشتىن باشلاپ جىنسىيەت تەربىيىسى ئېلىپ  ...

دۇنيادا بىردىن بىر ئۇستازسىز ھۈنەر  مۇھەببەت. بۇنى باشقىلار ئۈگىتىش ، ئۈگۈنىش ھاجەتسىز.
ئەر ئايال ئۇتتۇرسىدىكى مۇھەببەت نۇرمال ئىنسانلارنىڭ تەبىئى قانۇنىىيەتلىك ئىقتىدارى.

بۇ تىما ھەقىقەتەن ياخشى يىزىلغان تىما دەپ قارايمەن.

sultan777

a.kaxkiriy يوللىغان ۋاقتى  2015-2-8 08:55
بىرى يالقۇن روزىدىن :
- ئىلگىرىكى ئەدەبىي ئەسەرلەر بىلە ...

يالقۇن روزى ياخشى جاۋاپ بىرىپتۇ.

bagdax0991

ئاۋۇ ئىلاننى كۆرمەمسىلە بۇ تىمىدا دەل مۇشۇنداق ھاياسىز ئىشلارنى قامچىلاۋەتسا ئا يەردە بىرسى زاڭنىڭ ئارىسىدىن سوڭەك چىققاندەك ھىچ ئىشتىن خەۋەرسىز بىر نىمىلەرنى ئىلان قىلۋاتىدۇ نۇمۇس نۇمۇس توۋا

muhlis0998

   ئۇمۇننىڭ ئىنكاسىنى « ئەدەبىي ئەسەرلەردە جىنسىيەتنى دىننىڭ، ئەخلاقنىڭ، ئىجتىمائىي تۇزۇمنىڭ بويۇنتۇرۇق چىگىرالىرىدىن چىقىپ تەسۋىرلەش، قىزىش كىرەك» دەپ يىغىنچاقلاشقا بولدىكەن.

   دىن ۋە جىنسىيەت ھەققىدە توختالساق: ياراتقۇچى ئىنسانغا نىمىنىڭ پايدىلىق نىمىنىڭ زىيانلىق ئىكەنلىكىنى بىلىپ ھەر قايسى ئىشلاردا نىمىنى قىلىش نىمىنى قىلماسلىق ھەققىدە چەك چىگىرىنى بەلگىلەپ بەرگەن، جىنسىيەتمۇ شۇنىڭ ئىچىدە، ئۇنى ھالاللىق ئىچىدە ئىلىپ بىرىش كىرەك.

   ئەخلاق ۋە جىنسىيەت ھەققىدە توختالساق: ئەخلاق دىمەك ئىنساننىڭ ئۆزىدە ياخشى ئادەت، قىلمىش، پەزىلەتلەرنى ئۆزلەشتۇرسى ۋە ئۇنى ئەمىلى ھەركىتى بىلەن ئىپادىلىشىدىن ئىبارەت. جىنسىيەتتىكى ھالاللىق ۋە پىنھانلىق ئەخلاقنىڭ جۇملىسىدىندۇر، ئەگەر جىنسىيەت ئەخلاقنىڭ ھالاللىق ۋە پىنھانلىق بويۇن تۇرقىدىن چىقىپ كەتسە ئۇنىڭ ئاقىۋىتىنى تەسەۋۋۇر قىلماق تەس، جىنسىيەتنى ھالالدىن قاندۇرمىسام نىمە بوپتۇ، ئۇنى يوشۇرۇپ پەردىلەپ نىمە قىلمەن دىگەن ئاڭ ئۇستۇنلۇكنى ئگەللىسە ھاللاللىق بويۇن تۇرقىنى چورۇپ تاشلاشنىڭ زىيىنى ھەققىدە توختالساق: باشقىلارنىڭ خوتۇن قىزلىرىغا قىلىقسىزلىق قىلدىغان،زىناخورلۇق ئاشنىدارچىلىق قىلدىغان، پوخۇرلۇق، باسقۇنچىلىق قىلدىغان ئەھۋاللار كىلىپ چىقىدۇ. پىنھان بولىشىغا قارشى چىقىشنىڭ زىيىنى ھەققىدە توختالساق: ئۆز جۆرىسىگە سادىق بولۇپ قالايمىقان باشقىلار بۇزۇقچىلىق قىلمىغان ھالەتتىمۇ ئۆز جورىسى بىلەن بۇلغان يىقىنچىلىقىنى باشقىلارغا تەسۋىرلەپ بىرىشنىڭ، ياكى باشقىلارنىڭ جۆرىسى بىلەن بولغان  بولغان يىقىنچىلىقىنى تەسۋىرلەپ بىرىشنىڭ ئەخلاقسىزلىق بولدىغانلىقىنى ھەر بىر ئەقىل ئىگىسى چۇشۇنۇپ يىتەلەيدۇ. ئەخلاق جىنسىيەتنى پىنھان تۇتۇشنى تەلەپ قىلىدۇ، شۇڭا ئەخلاقى ئۆلچەملەرگە ئەھمىيەت بىردىغان ھەر قانداق بىر ئائىلە ۋە جەمىيەت جىنسىيەتنى ئاشكارا سۆزلەپ پەردىشەپنى بۇزمايدۇ، ئەخلاقنىڭ ھۆرمىتىنى قوغدايدۇ.

    ئىجتىمائىي تۇزۇم ۋە جىنسىيەت ھەققىدە توختالساق:  ئىجتىمائىي تۇزۇم مەلۇم بىر جەمىيەتنىڭ خاتىرجەملىكى، ئىناقلىقى ۋە تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۇرۇش ئۇچۇن شۇ جەمىيەتنىڭ ئەزالىرىغا قويۇلغان تەلەپ ۋە چەكلىمىدىن شەكىللەنگەن بولۇپ، ئەقلاقتىن چىقىپ جىنايەت شەكىللەندۇرگەنلەرنى نازارەت قىلىش ۋە جازالاش رولىنى ئوينايدۇ.  ئەگەر جىنسىيەت ئىجتىمائىي تۇزۇمنىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچۇرمىسا ئۇ چاغدا ئەخلاقنى كىرەك قىلمايدىغان بىر تۇركۇم ھايۋاندىن بەتەر شەھۋەت قۇللىرى بۇزۇقچىلىق قىلىپ جەمىيەتنى زىنا-زالالەت، گۇمراھلىق، جىنايەت پاتقىقىغا پاتۇرۇپ قويىدۇ.

   دىمەكچى بولغان گەپنىڭ خۇلاسىسىگە كەلسەك:  جىنسىيەتتە ھىچ قانداق چەكلىمىنىڭ بولماسلىقىنى تەلەپ قىلىش، ئۆزىنى ھايۋاندىن بەتەر ھالغا چۇشۇرۇشتىن باشقا نەرسە ئەمەس. ئۇنداقلاردىن ھايۋان ياخشىراق.   

pahre

ئۇمۇننىڭ ئىنكاسىنى « ئەدەبىي ئەسەرلەردە جىنسىيەتنى دىننىڭ، ئەخلاقنىڭ، ئىجتىمائىي تۇزۇمنىڭ بويۇنتۇرۇق چىگىرالىرىدىن چىقىپ تەسۋىرلەش، قىزىش كىرەك» دەپ يىغىنچاقلاشقا بولدىكەن.

    دىن ۋە جىنسىيەت ھەققىدە توختالساق: ياراتقۇچى ئىنسانغا نىمىنىڭ پايدىلىق نىمىنىڭ زىيانلىق ئىكەنلىكىنى بىلىپ ھەر قايسى ئىشلاردا نىمىنى قىلىش نىمىنى قىلماسلىق ھەققىدە چەك چىگىرىنى بەلگىلەپ بەرگەن، جىنسىيەتمۇ شۇنىڭ ئىچىدە، ئۇنى ھالاللىق ئىچىدە ئىلىپ بىرىش كىرەك.

    ئەخلاق ۋە جىنسىيەت ھەققىدە توختالساق: ئەخلاق دىمەك ئىنساننىڭ ئۆزىدە ياخشى ئادەت، قىلمىش، پەزىلەتلەرنى ئۆزلەشتۇرسى ۋە ئۇنى ئەمىلى ھەركىتى بىلەن ئىپادىلىشىدىن ئىبارەت. جىنسىيەتتىكى ھالاللىق ۋە پىنھانلىق ئەخلاقنىڭ جۇملىسىدىندۇر، ئەگەر جىنسىيەت ئەخلاقنىڭ ھالاللىق ۋە پىنھانلىق بويۇن تۇرقىدىن چىقىپ كەتسە ئۇنىڭ ئاقىۋىتىنى تەسەۋۋۇر قىلماق تەس، جىنسىيەتنى ھالالدىن قاندۇرمىسام نىمە بوپتۇ، ئۇنى يوشۇرۇپ پەردىلەپ نىمە قىلمەن دىگەن ئاڭ ئۇستۇنلۇكنى ئگەللىسە ھاللاللىق بويۇن تۇرقىنى چورۇپ تاشلاشنىڭ زىيىنى ھەققىدە توختالساق: باشقىلارنىڭ خوتۇن قىزلىرىغا قىلىقسىزلىق قىلدىغان،زىناخورلۇق ئاشنىدارچىلىق قىلدىغان، پوخۇرلۇق، باسقۇنچىلىق قىلدىغان ئەھۋاللار كىلىپ چىقىدۇ. پىنھان بولىشىغا قارشى چىقىشنىڭ زىيىنى ھەققىدە توختالساق: ئۆز جۆرىسىگە سادىق بولۇپ قالايمىقان باشقىلار بۇزۇقچىلىق قىلمىغان ھالەتتىمۇ ئۆز جورىسى بىلەن بۇلغان يىقىنچىلىقىنى باشقىلارغا تەسۋىرلەپ بىرىشنىڭ، ياكى باشقىلارنىڭ جۆرىسى بىلەن بولغان  بولغان يىقىنچىلىقىنى تەسۋىرلەپ بىرىشنىڭ ئەخلاقسىزلىق بولدىغانلىقىنى ھەر بىر ئەقىل ئىگىسى چۇشۇنۇپ يىتەلەيدۇ. ئەخلاق جىنسىيەتنى پىنھان تۇتۇشنى تەلەپ قىلىدۇ، شۇڭا ئەخلاقى ئۆلچەملەرگە ئەھمىيەت بىردىغان ھەر قانداق بىر ئائىلە ۋە جەمىيەت جىنسىيەتنى ئاشكارا سۆزلەپ پەردىشەپنى بۇزمايدۇ، ئەخلاقنىڭ ھۆرمىتىنى قوغدايدۇ.

     ئىجتىمائىي تۇزۇم ۋە جىنسىيەت ھەققىدە توختالساق:  ئىجتىمائىي تۇزۇم مەلۇم بىر جەمىيەتنىڭ خاتىرجەملىكى، ئىناقلىقى ۋە تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۇرۇش ئۇچۇن شۇ جەمىيەتنىڭ ئەزالىرىغا قويۇلغان تەلەپ ۋە چەكلىمىدىن شەكىللەنگەن بولۇپ، ئەقلاقتىن چىقىپ جىنايەت شەكىللەندۇرگەنلەرنى نازارەت قىلىش ۋە جازالاش رولىنى ئوينايدۇ.  ئەگەر جىنسىيەت ئىجتىمائىي تۇزۇمنىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچۇرمىسا ئۇ چاغدا ئەخلاقنى كىرەك قىلمايدىغان بىر تۇركۇم ھايۋاندىن بەتەر شەھۋەت قۇللىرى بۇزۇقچىلىق قىلىپ جەمىيەتنى زىنا-زالالەت، گۇمراھلىق، جىنايەت پاتقىقىغا پاتۇرۇپ قويىدۇ.

    دىمەكچى بولغان گەپنىڭ خۇلاسىسىگە كەلسەك:  جىنسىيەتتە ھىچ قانداق چەكلىمىنىڭ بولماسلىقىنى تەلەپ قىلىش، ئۆزىنى ھايۋاندىن بەتەر ھالغا چۇشۇرۇشتىن باشقا نەرسە ئەمەس. ئۇنداقلاردىن ھايۋان ياخشىراق.         
مەن دىمەكچى بوغان گەپنىلا قىپسىز دۇنيادا ھەممە نەرسىنىڭ چىكى بار چەكلىمىسىزلىكنى قوغلاشقۇچىلار ئوبدانراق ئويلىنىپ بىقىشى كىرەك (ئىنسانغا ھايات ئەڭ قىممەتلىك مانا مۇشۇ قىممەتلىك ھاياتنىڭمۇ چىكى بارغۇ)