تۆھپە ۋە ئەركىنلىك (ئۇمۇن)

yadikar889

بۇ تىمىغا ئىنكاس يازغان بەزىلىرىمىزنىڭ تۇكۇرۇك جېڭى ئاستىدا قالىدىغانلىقى قالىدىغانلىقىمىز ئېنىق بولسىمۇ يەنە ئازراق سۆزلىگۇم كىلىپ قالدى.
   تىمىدا ئوتتۇرغا قۇيۇلغان ئىدىيە بېشىدا ناھايىتى ياخشى باشلانغان .ئەمما ئارلىقتا يەنە بەزى سۆزلەر ئارتۇقچە ئېلىنىپمۇ قالغان .باشقىلارنىڭ تاماكا چىكىشى ،ھاراق ئىچىشى بىلەن بىزنىڭ مۇناسىۋىتىمىز يوقلىقى ئېنىق ،ئەمما ئۇنىڭ سالامەتلىككە زىيانلىقلىقى ۋە بىزنىڭ دىنىمىز تەرىپىدىن چەكلەنگەنلىگى ئۈچۈن ئۇلارنى تۇسىساق بۇلىدۇ . لىكىن تۇنۇساق تۇنۇمىساق ھەممەيلەننى ئەمەس بەلكى بىز تەربىيە قىلساق قۇبۇل قىلالىغۇدەكلەرگە تەربىيە بىرىپ قويساق زىيىنى يوق.
   ئەمدى تىمىدىكى مەركىزى ئىدىيەگە كەلسەك داڭلىقلىرىمىزنىڭ ئىچىدىن تاماكا چىكىدىغان ،ھاراق ئىچىدىغان ئىشلىرىغا نىسبەتەن توغرا مۇئامىلىدە بۇلۇپ ئۇلارنىڭ ئەمگەك مىۋىسىگە ھۆرمەت قىلساق.
   بىزنىڭ ئادەم باھالاش ھۇقۇقىمىز يوق ،ئادەملەرگە باھا بىرىش بىر ئاللاھقا خاستۇر.
   لەڭپۇڭ ،راڭپىزا ئىچىدىغانسىلەر،شۇنىڭغا ئاچىققسۇ قۇيىدىغانسىلەر.ئاچىققسۇنىڭ ئېچىتىلىپ ياسىلىدىغانلىقىنى ھەممىڭلار بىلىسىلەرغۇ دەيمەن.
   بىر ئادەمنىڭ ئەمگەك نەتىنجىسى ئۇئادەمنىڭ تىرىشچانلىقى نەتىنجىسى بەدىلىگەكىلىدۇ.ئۇئادەم ئادەتتىكى تۇرمۇشتا ناچار ئىشلار بىلەن شۇغۇللىنىشى ئۇنىڭ ئەمگەك مىۋىسىنى كۇمىۋىتەلمەيدۇ.شۇ ئادەمنىڭ ئەتراپىدىكى يېقىن - يۇرۇقلىرى بىز ئارلاشمىساقمۇ يامان ئادەتلىرىدىن تۇسىدۇ.ھامان بىر كۇنى ئۇزىنىڭ شۇ ناچار ئىشلىرىنى تاشلايدۇ تۇزىتىدۇ ياكى ئاخىرەتكە بىللە ئەكىتىدۇ.
   ئۈزىمىزنى بەك ئۇلۇق تۇتىۋالمىساق قانداق ؟ داڭلىقلىرىمىز بولسا ھەر جەھەتتىن ئۈلگە بولغان بولسا ياخشى بۇلاتتى . ئەمما نۇرغۇن ئىجتىمائى ،سىياسى ۋە ئىقتىسادى سەۋەپلەر تۇپەيلىدىن ئۇلار مۇشۇ تاماكا ۋە ھاراق بىلەن ئارلىشىپ قالغان بۇلىشى مۇمكىن .
   ھىچقانداق ئىشقا ئارلاشماي ياشىسىڭىز گۇناھىڭىز ئاز بۇلىشى مۇمكىن ،تاپقان ساۋابىڭىزمۇ ئاز بۇلۇپ قېلىشىمۇ مۇمكىن.
  بەزىلەر بەزى ئىشلارنى ھەل قىلىش ئۇچۇن ئىماننى ئەخلاقنى قايرىپ قۇيىدۇ.بىز ئۇلار ئۈستىدىن گەپ قىلمايمىز چۈنكى ئۇلار ئادەتتىكى ئادەملەر.ئەمما بەزىلەر تاماكا چىكىپ ،ھاراق ئىچىپ قويسا «نىمىشقا شۇنداق قىلىدۇ؟»دىگەن سۇئالنى بەك قويغىمىز كىلىپ كىتىدۇ، چۇنكى ئۇلار مەشھۇرلار،داڭلىقلار.
  بەزىلەرنىڭ ئوقۇتقۇچىلارنى مۇنداق دىگىنىنى ئاڭلايمەن :«ئۈنداق ھاراقكەش، بەڭگى بىرنىمىلەر قانچىلىك بالا ئوقۇتماقچىدى؟» .مۇشۇنداق دىگەنلەرنىڭ بەزىلىرى شۇ ئوقۇتقۇچىدىنمۇ بەتتەر ھاراقكەش بەڭگى.بالىسىغا قانداق تاپشۇرۇقلارنىڭ بىرىلىۋاتقانلىقىنى ئايدا بىرەر قېتىممۇ بولسا سوراپ قويمايدۇ.ھەتتا تۇللۇقسىزدا ئۇچ يىل ئوقۇغان بالىسىنىڭ سىنىپ مۇدىرىنىڭ ئىسمىنىنىمۇ ،قايسى سىنىپتا ئوقۇغانلىقىمۇ بىلمەيدىغانلار بار.بەك جىق،،،،،،،،،،،،،،
  ئەقلى ئەمگەك مىۋىسى ،پەن تەتقىقات نەتىنجىلىرى، كەشپىياتلىرى بۇ ئادەمنىڭ تاماكىسى ،ھارىقى بىلەن يوققا چىقىپ كەتسە بولمايدۇ.
  داڭلىق تەنھەركەتچىلەر جاپالىق  مەشىق قىلىپ توپ ئويناپ تاپقان پۇللىرى بىلەن نۇرغۇن خەيرى ساخاۋەت ئىشلىرىنى قىلىدۇ .ئۇلار ھەقىقى ئىسلامچە كىيىنەلمەسلىكى مۇمكىن ،شۇلارنىڭ بەزىلىرى ھاراق ئىچىشى، تاماكا چىكىشى مۇمكىن . يەنە بەزى كارخانىچىلار بۇ مەكرو ئىشلار بىلەن شۇغۇللانماسلىقى مۇمكىن ،يەنە شۇنداقلا خەيرى ساخاۋەت ئىشلىرىنىمۇ قىلماسلىقى مۇمكىن ،بەزىلەر بۇ ناچار ئىشلارنى قىلمىغانلىغى بىلەن ئادەم ئالداپ ،ساختا،ناچار مەسھۇلاتلار بىلەن پۇل تېپىپ «ھاجىم»بۇلۇپ كىلىشىمۇ مۇمكىن .
  ئالدىراپ كەتكەنلەر ئالدىرماي ،سوغوققان بۇلۇپ مۇلاھىزە قىلىۋېلىڭلار .شۇنى ئەسكەرتىپ قوياي ئىنكاسىمنى نەقىل ئېلىپ غۇرۇرۇمغا تەگمەڭلار ،چىرايلىق مۇنازىرلىشەيلى.

jahangir123

     ئاپتورنىڭ تېمىسىغا تەشەككۈر.
     ئەركىنلىك بىلەن ئېتىقاد، ئەركىنلىك بىلەن تۈزۈلمە ۋە ئەركىنلىك بىلەن شان-شەرەپ ئۆزئارا زىددىيەتلىكمۇ قانداق؟ ئەگەر زىددىيەتلىك دىيىلسە، ئەلۋەتتە ئاپتورنىڭ تېمىسىدىن مۇۋاپىق جاۋاپقا ئېرىشىمىز. ئەركىنلىك ۋە كىشىلىك ھوقوقنىڭ دەخلى-تەرۇزسىز بولىشى ناتايىن. ئاپتورمۇ قانۇنغا خىلاپ بولمىغان شارائىتتا، شەخىسنىڭ ھوقوقىدىن بەھرىمان بولىشىنى تەۋسىيە قىلىپتۇ. تېمىدا ئىلگىرى سۈرۈلگەن يەنە بىر ئىلغار قاراش بولسا شەخىسنىڭ ئىندىۋىداللىقى بىلەن كوللېكتىۋېزىم پىسخىيكىسى ئارىسىدىكى پەرىقلەردۇر. شەخىسنىڭ ئىندىۋىداللىقى مۇستەقىل ،توسالغۇسىز، ھېچقانداق چەكلىمىگە ئۇچۇرىمايدىغان ئەركىن بوشلىقتا پەرۋاز قىلىشى كېرەك. لېكىن بۇنىڭمۇ كۈشەندىسى بار. يەنە قارۇغىلارچە ئاۋامغا ئەگىشىش. شەخىسنىڭ تەپەككۈر قۇۋىتى ئاۋامدىن ھالقىپ كەتكەندە، تۈزۈلمىدىكى تۈرلۈك ئۆلۈك قائىدىلەردىن نارازى بولىدۇ. شەخىسنىڭ شان-شەرىپى بولسا، ئاۋامنىڭ نازارىتى ئاستىدا تەقىپ قىلىنىدۇ. ئېتىقادى ئىسكەنجىگە ئېلىنىدۇ. شەخىسنىڭ ئىرادىسىلا ھەممىنى بەلگىلەش ئىمتىيازىغا ئىگە بولىشى كېرەك. شەخىسنىڭ ئىرادىسى ئىجتىمائىيلىشىشى، جەمىيەتتە ئەنئەنىلىشىپ كەتكەن تۈرلۈك توسالغۇلار پۇتلىكاشاڭ بولماسلىقى لازىم. ئاپتور شۇنداقراغ قاراشنى تەكىتلىگەندەكمۇ قىلىدۇ. بۇ خىل قاراشنىڭ ئىلغار تەرەپىمۇ يوق ئەمەس. لېكىن، ھەقىقىي مەنىدىكى ئىنسانىي ئەركىنلىككە ئېرىشىشتە ھارق، تاماكا ۋە زىنا ئارقىلىق ۋاستە تاللىماي ئېرىشىمەن دېيىش ئىلمىي مېتود بولماي قالىدۇ.
      ئەركىنلىك ئىنسانىي ئەركىنلىك ۋە ھايۋانىي ئەركىنلىك دەپ ئىككى چوڭ تۈرگە بۆلىنىشى كېرەك.
     ساغلام ئەقىيدە بىلەن ساغلام ئەخلاق ئۈستىگە قۇرۇلغان ئەركىنلىك ئىنسانىي ئەركىنلىك بولالايدۇ. چۈشكىن ئەقىيدە بىلەن چۈشكىن ئەخلاق ۋە نەپسى خاھىش ئۈستىگە قۇرۇلغان ئەركىنلىك ھايۋانىي ئەركىنلىك بولىدۇ. ئىنسان ياخشى ئىشقا بۇيرۇلىپ، يامان ئىشتىن توسۇلغان. ئىنساننىڭ قەدىر-قىممىتى، ئىززەت-ھۆرمىتى يۈكسەك نوپوزغا ئىگىدۇر.

aloglituran

yadikar889 يوللىغان ۋاقتى  2015-9-23 00:53
بۇ تىمىغا ئىنكاس يازغان بەزىلىرىمىزنىڭ تۇكۇرۇك جېڭى ئ ...

مۇلاھىزى قاراشلىرىڭىزدا بىتەرەپلىمىلىك يوق ياخشى بولۇپتۇ ، ئىنسانغا ھاياتتا تاللاش ئەركىنلىگى بىرىلگەن ، دىن دىمەك نەسىھەت ، مۇسۇلمان كىشى نەسھەت قىلىپ قويدۇ ، ئاڭلاپ قوبۇل قىىلىش ، ياكى رەت قىلىش ، نەسىھەت ئاڭلىغۇچىنىڭ ئىشى ، ھەممە ئادەم ھاياتلىقتا ياشاپ ئۆزىنىڭ ئىنتاھام نەتىجىسىگە ئىرشىدۇ .

ansar514

arkak007 يوللىغان ۋاقتى  2015-9-23 00:34

تىما ئىگسىنىڭ يازغانلىرى قارماققا شۇنداق توغرىدەك تويغۇ بىردۇ.لىكىن دوسلا ماھىيەت تەرەپتىن قارسىڭىز ئۇنىڭغا شۇنداق تاماكا ۋە ھاراققا ئوچمەنلىك ساقلىماسلىق ۋە ئۇلارنى شۇنىڭدىن توسماسلىققا بولغان نىيەت چىقىپلا قاپتۇ.لىكىن تاماكىنى ھاراقنى نەتىيجىلىك كىشلەرگە چاتقىنى قىززىق.شۇنداق مىساللارنى كەلتۇرسە زىدلىق چىقىپ قىلشىدىن ئەسلا ئەيمىنمەپتۇ لىكىن.ئۇنداق بولسا سىز دەڭە دۇنياغا ياخشىلىق ۋە ئىنسانلارغا بەخىت ئىلىپ كەلگەن ئالىملارنىڭ پىرسەنتى بويچە ھىساپلىساق قايسىسى ئۇستۇن تۇرا؟
ئىدىسۇننىڭ ئىنسانلارغا ئىلىپ كەلگىنى يۇكسەكمۇ ياكى سىزدەگەن شۇ سىياسىيۇن بەڭگىلەرنىڭمۇ؟
ئەقلى ئازراقلا بارلار بىلدۇ.ئەلۋەتتە ئالىملارنىڭ.لىكىن مەن ئىدىسۇننىڭ تاماكا چەككىننى ۋە ھاراق ئىچىپ كەيىپلىكتە نەرسىلەرنى كەشىپ قىلغىننى ئاڭلىمىغان.باشقا ئالىملارمۇ شۇنداق.ئاڭلىغان بولسىڭىز كۆرسىتىڭ قىنى.لىكىن چوچقا گوشى يىگەنلەر خىلى كۆپ.يۇسۇپ بوۋمىز ۋە مەخمۇد بوۋىمىزمۇ مۇسۇلمان تائىپىدىن ۋە ئۇلارمۇ كەيىپلىكتە تۇرماي،شۇنداق ئالەمنى تاڭ قويغىدەك ئەسەرلەرنى يازغان.
جۇڭگو كىلاستىك ئالىملىرنىڭمۇ تاماكا چىكىدىغىنى ئاز.ھاراقنى ھەم ھىچقايسىسى ئولگىدەك ئىچمەيدۇ.
لىكىن نىمىشقا داڭلىق سىياسىيۇنلارنىڭ ھەممىسى تاماكا چىكىپ ھاراق ئىچدۇ؟بۇلار ئىنسانىيەتكە بەخىت ئىلىپ كەلدىمۇ؟ئۇلارنىڭ ھەربىرى قانچىلىك ئادەمنى ئولتۇردى.؟
يۇقارقى سۇئاللارغا جاۋاپ تاپقىنىمىزدىن ئۇ ئىككى نەرسىنىڭ پەقەت داڭلىق شەخىسنىڭ ئىنسانلارنىڭ قان قەرزىگە بۇغۇلغان تارىخلىرنى كۆرمىز.ئەسكى سىياسىيۇنلارمۇ ئوخشاشلا چىكىدۇ.مەسلەن گىتلىر ،سىتالىن.دىگەندەك.چىڭگىزخاندەك پۇتكۇل ئاسىيانى قىرچاپ قىلغن سىياسىيۇنمۇ ئىچىدۇ.لىكىن سىلەر ئويلاپ باقتىڭلارمۇ ئوسمان ئىمپىريىسى قۇرغۇچىسى ئىچمەيدۇ ۋە چەكمەيدۇ.ئۇلارنىڭ خەلىقكە ئىلىپ كەلگەن ئادالىتى ۋە خاتىرجەملىكىنى سىلىشتۇرما قىپ كورۇڭلا.
ئەمدى تىما ئىگسىنىڭ توغرا دىگەن گەپلىرمۇ يوق ئەمەس.رەسۇلىمىزنىڭ ئىش ھەركىتىمۇ دەۋەت ئىدى.بىزنىڭچۇ؟ گىپىمىز دەۋەت، شۇڭلاشقىمىكىن دەۋەت بەك ئاقماس بوپ قالدى.ئۆزىڭىزدىكى بىر تاغا ئىللەت تۇرۇپ باشقىلارغا سوزلىسىڭىز شۇنداق بولدىغان گەپ شۇ.ماتىماتكا ئالىمنىڭ قىشغا دەۋەتكە ماتىماتكا ئالىمى كەلسە بولاتتى .لىكىن سىز ئوز ئىمانىڭىزغا ئىشنىپ بىلمىڭىزنىڭ كەمتۇكلىكىنى ئويلىمايلا سوزلەپ سالسىز ،دە ئەكىس ئۇنۇم كۆرسىز.شۇڭا ئاۋال ئوزۇڭنى ئاندىن ئويۇڭنى ئاندىن ئەتراپىڭنى ئىسلاھ قىلساڭ ئاندىن گەپ ئوتكۇر بولدىغان ئىشتى.لىكىن تەتۇرچە بولۋاتىدۇ بۇىشلا.ئىشەكنىڭ نوقتىسىنى يوتىلسە ئاندىن يۇتىلگەن بولدۇ،قۇيرىقىنى تۇتۇپ يوتىلسە ئىشەكنىڭ كەينىدىن ماڭغان بولدۇ خالاس.
شۇڭا نەسىھەتچى لەرنىڭ ئىتراز بىلدۇرگىنى خاتا ئەمەس.لىكىن قايىل قىلارلىق ئۇسسۇلنى ئاۋال ياخشى ئويلاشقىنى ياخشى.ئابدۇرەھىم ئوتكۇر ئەپەندىمۇ ئاخىرقى ئومرىدە ھىدايەتنامە دەپ زىيالىيلارغا بوشرا كۈچەڭ.بەرىبىر ئىسلام ھەق.ئۇنىڭ دىگنى دەل توغرا ،لىكىن ئەتراپىڭىزدىكى كىشلەرنىڭ قىلمىغىنى ۋە ئەيپىگە قاراپ باشقىلارغا ھەۋەس قىلسىڭىز،ھامان مەندەك بولغاندا ئاندىن سەكرىمەي جاينىمازغا تەۋبىگە چىقسىز،دىگەننى بىلدۇرمەكچى.
ئاخىردا تاماكا ھاراق بىلەن ئىجادىيەتنىڭ مۇناسىۋىتى يوق.لىكىن ئىككىلسى سىزگە زىيانلىق.سىزنىڭ نوقتىڭىزدىكى سىزنى توسقانلا سىزنى جىقراق ياشىسۇن ،ساغلام تۇرسۇن دىگىنى سىزنىڭ ماقالە يىزىپ ئەيىپلىگىدەك پەخىرلىك ئىش ئەمەس.
مەسنىڭ ھەرقانچە ئىلھام بىلەن دىسۇن قىلغان سوزنىڭ 80پىرسەنتى جويلۇش.ئازراقى ئىجاتچانلىققا ئىگە ئىشلا.
سىزچە ئىدىسون ،كىيورى خانىملا تاماكا چىكىپ ،ھاراق ئىچىپ،قوش جىنىس بولوپ ئوينىسىمۇ شۇنداق نەتىجىلەرنى ھاسىل قىلدىكەندە؟ مەنچە ئۇنداق ۋاقىت ھەم تەن خورتىدىغان ئىشلار بىلەن ۋاقىت ئوتكەزسە سىز ۋە مەندەك مۇشۇ ياشقىچە ھىچ ئىش ھاسىل بولماي،ۋاقتىڭىز شۇ ئوتكىنى ئوتكەن.

mustafaoguz

يەيدىغان نەرسىلىرىمىزنىڭ سۈنئىيلىشىپ، خىمىيىلىشىپ كىتىشى بىلەن بىرگە مىڭىمىزگە ئوزۇق بىرىدىغان بۇ يىمەكلىكلەر تەسىرىدە بەزى ئىدىيەلىرىمىزدىكى خىمىيىلىشىشكە قارىتا ھەيران قالالمىدۇق، توغرىسى قوبۇل قىلدۇق.
ئەلۋەتتە، ئالدى بىلەن مۇئەييەنلەشتۈرۈش كىرەككى ئومۇن دىگەندەك بىر كىشىنىڭ بىزگە ياقمىغان شەخسى قىزىقىشى ۋەياكى ئادىتىنى تۇتقا قىلىۋىلىپ ئۇنىڭ جەمئىيەتكە كۆرسەتكەن ئىجابىي قىممىتىنى يوققا چىقىرىپ سۆكۈش ھەقىقەتەن يولسىزلىق ھەم قاراقورساقلىقتۇر. بۇ دىندا ھەم قانۇندا چەكلىنىدۇ. كۆپچىلىك دىنلار كىشىلەرنىڭ ئەيىپىنى كوچىلاش ھەم شۇ بىر ئىككى ئەيىپى بىلەن بىر پۈتۈن ئەمىلىنى ئومۇم ئالدىدا ئىنكار قىلىشنى ئەخلاق بابىدىن ھىساپلىمايدۇ.
شۇنىڭ ئۈچۈن م.ھوشۇر ئۇستازنىڭ ساغلاملىقىغا زىيانلىق بىر ئەيىپى بىلەن پۈتۈنلەي ئىنكار قىلىشمۇ بۇنىڭ جۈملىسىدىن ئەلۋەتتە. خودا ئەپۇچان زات نى-نى گۇناھلارنى كەچۇرۋاتسا سەن بىزدەك نۇقسان تۆكۈلۇپ تۇرىدىغان ئىنساننىڭ كەچۈرمەيدىغان نىمە ھەققىمىز بار ؟
بىراق، قىرىنداشلىرىم، ئومۇن گەپتە مۇشۇ يەردە توختاپ قالسىمۇ بولاتتى، بىراق تىمىنىڭ ئەسلى يىزىلىش مەقسىتى ئارقىدىكى خىمىيىلەشكەن ئىدىيە مەزمۇنىدا ئىدى. بىز مۇھىم بىر نۇقتىغا ئىنتايىن سەل قاراۋاتىمىز. ئۇلۇغلىرىمىزنىڭ شۇنداق بىر ھىكمىتى بار، يەنى مەزمۇنى بىر خاتا ئىشنى (ئەيىپنى) كۆرگەندە قول بىلەن توساش،قول بىلەن توسالمىسا تىل بىلەن توساش،تىل بىلەن توسالمىسا ئۇ يەردىن چىقىپ كىتىش،ئۇنىمۇ قىلالمىسا دىلىدا ئۇ ئىشقا نارازى بولۇش، مانا بۇ ئىماننىڭ ئەڭ ئاجىز ھالقىسى ئىكەنلىكى توغۇرلۇق بايان بار. مانا بۇ بىر شەخىس ئۆز شارائىتىغا قارىتا سىتراگىيە بەلگىلەپ  گۈزەل، تىنچ، بىخەتەر جەمئىيەت قۇرۇشنىڭ ئۆلچەم خەرىتىسى ئىدى. بىراق بىز ئۆزىمىزگە مەسئۇللۇق ،ئائىلىگە مەسئۇللۇق،جەمئىيەتكە مەسئۇللۇق تۇيغۇمىزدىن ۋاز كېچىشكە قاراپ ماڭدۇق. ئومۇن  دىگەندەك خەق بىلەن نىمە ئىشىمىز، نىمە قىلسا قىلمامدۇ، ئۆزىنىڭ ئەركىنلىكى ئەمەسمۇ دەپ "ئىلغار" ئىدىيەدە قوراللاندۇق. ئومۇن خىلىدىن بۇيان جەمئىيەتنى ئوپىراتىسيە قىلىشقا ئۇرۇنۇپ كىلىۋاتىدۇ، ھالبۇكى ئوپىراتسىيە پىچىقىنىڭ نە قەدەر گاللىقىنى ھىس قىلالىغۇدەك دەرىجىدە ئەمەس. چۈنكى ئىلىمنىڭ كۆتۈرۈلۇپ كىتىشى بىلەن، بىر ئىككى كىتابنى ئوقۇپلا جەمئىيەتنى ئوپىراتسىيە قىلىشقا ئالدىرايدىغان ئىلىمسىزلار توپى كۆپىيىپ كەتتى. ئىلىمسىزلىك ئىلىم دەپ شەرھلەندى.
ئومۇن، بوپتۇ سىنىڭ گۆدەكلەرچە ئويىڭىدا دىگىنىڭدەك بولسۇن. دىداكتىك يازغۇچىلىرىمىز، شائىرلىرىمىز كۈندۇزى مىللەت قىزلىرىنىڭ ئىپپەت سودىسى توغۇرلۇق يىغلىتىۋەتكۈدەك تەسىرلىك رومان،ماقالە ۋەياكى شىئىر يازماق بىلەن مەشخۇل بولسۇن، كېچىسى قاۋاھلاردا،بەزمىخانىلەردە يۇرسۇن ئۆز قىزىدەك قىزلار بىلەن رەڭدارلىشىپ يۈرسۇن. بىزمۇ غەرپتىن ئىمپۇرت قىلغان يۈكسەك « ئەركىن» ھەم «ئىلغار» قاراشلىرىمىز بىلەن ئۇلارنىڭ كېچىسىنى كۆرمەسكە سېلىپ، كۈندۇزى يازغان ئەسەرلىرى ئۈچۈن تون كىيگۈزەيلى. دىنىي زىيالىرىمىزمۇ ھەم كۆلگە سىيماڭلار يامان بولىدۇ دەپ بىزگە ئۆگۈت قىلسۇن،ئۆزى بىرىپ كۆلگە سىيسۇن بىز كۆلنى سۇغۇرۋاتىدۇ دەپ بىلەيلى. ئاتىلىرىمىز بالام تاماكا چەكمە،ھاراق ئىچمە دەپ تەربىيەنى سوقسۇن، ئاندىن قولىمىزغا پۇل تۇتقۇزۇپ ئۆزىگە ھاراق،تاماكا ئەكىرگۈزسۈن، بىز دادام ماڭا ئىبرەت بولۇشى ئۈچۈن ياخشى نىيەتتە ئۆزىنى زەھەرلەۋاتىدۇ دەپ ھەممە ئىشقا «ئىلغار»ئىدىيە،كەڭ قورساقلىق بىلەن مۇئامىلە قىلايلى. ئۇ ۋاقىتتا بۇ جەمئىيەت تىنچ،بىخەتەر،گۈزەل جەمئىيەتكە ئايلىنىدۇ، شۇنداقمۇ ؟
ھىندىستان ئاتىسى گەندىنىڭ ئالدىغا تۇرمۇشى نامرات بىر ئانا دائىم شىكەرلىك تاتلىق يەيدىغان بالىسىغا شۇ تاتلىقنى يىمەسلىكى توغرىسىدا تەربىيە قىلىپ قويۇشى ئۈچۈن كەلگىنىدە، گەندى بىر ھەپتىدىن كىيىن كىلىشنى بۇيرۇپتۇ. بىر ھەپتىدىن كىيىن كەلگىنىدە بالىغا پەقەت «بالام،بۇندىن كىيىن ئۇ تاتلىقنى يىمە»دەپتۇ. ئانا ھەيرانلىقتا نىمە ئۈچۈن شۇ بىر كەلىمىنى دىيىشكە بىر ھەپتە كىچىكتۇرگىنىنى سورىغىنىدا، ئۆزىنىڭمۇ شۇ تاتلىقنى بۇرۇن يەيدىغانلىقىنى، شۇڭا بىر ھەپتە يىمەستىن ئاندىن بالىغا تەربىيە قىلغانلىقىنى ئىيتقان.

شۇنى ئۇنۇتما ! بىر پاھىشە ياكى ھەمجىنىسنىڭ ئۆز ئۆيىدە قانداق ئەيىپ ئىش قىلىشى باشقا گەپ، ئەمما ئۇ ئىشنى ئاممىۋى سورۇنغا ئىلىپ چىقسا باشقىلارنىڭ توسۇش يولى بار. چۈنكى بىرى ئۆز شەخسىي مۇھىتىدىكى قىلمىش بولسا،يەنە بىرى باشقىلارنىمۇ زەھەرلەيدىغان باشقا كىشىلەر جەمئىيىتىگە دەخلى قىلىدىغان قىلمىشتۇر. شۇنىڭ ئۈچۈن ئالدى بىلەن ئىككىسى ئارىسىدىكى پەرقنى ئايرىۋال . بىراۋنىڭ ئۆز ئۆيىدىكى گۈللۈكىگە قالايمىقان ئەخلەت تاشلاپ دەسسەپ گۈللىرىنى ئۆلتۇرىشىگە بىزنىڭ ئۆيىمىز بولمىغانلىقى ئۈچۈن بىرنىمە دىيەلمەسلىكىمىز مۇمكىن. ئەمما كوچىدىكى كوللىكتىپ گۈللىكىدە شۇ قىلمىشلارنى سادىر قىلسا بىز ئۇنى توسۇيمىز. گەپكە كەلسەك ،م.ھوشۇر ئۇستازنىڭ شەخسىي تۇرمۇشىدا قانچىلىك تاماكا چېكىشى ئۆزىنىڭ ئىشى. بىراق كوللىكتىپقا سۇنغان كىتابىدا تاماكا چەككەن رەسىمىنى چېقىرىشى شەخسىيلىكتىن ھالقىغان كوللىكتىپلىق چەمبىرىكى ئىچىدىكى ئىشتۇر، شۇنىڭ ئۈچۈن ئوقۇرمەننىڭ بۇنى تەنقىدلەش ياكى ماختاش ھوقۇقى باردۇر، ھەتتا قىلىنىشى كىرەك. بىراق ئۇ ئەيىپىنى تۇتقا قىلىۋىلىپ ئىجابىي قىممىتىنى يوققا چىقىرىش يولسىزلىقتۇر.

yadikar889

aloglituran يوللىغان ۋاقتى  2015-9-23 01:23
مۇلاھىزى قاراشلىرىڭىزدا بىتەرەپلىمىلىك يوق ياخشى بو ...

رەخمەت.

azharbag

تېما  ئىگىسىنىڭ بىلىمىگە  قايىل  بۇلساممۇ   ھەمجىنىسلىق  تۇغۇرلۇق يازغانلىرىغا قايىل ئەمەس،  ئارقا  تەرەت يۇلى  دىگەن مەينەت  يەر  تۇرسا (لىققىدە پۇق)   شۇنداق ئىشنىمۇ  تۇغرا  چۇشەنسە  نىمىمۇ   دىگۇلۇك..  ئۇمۇن  ئەپەندى  كۇڭلىڭىزگە  كەلمىسۇن   سىز   ھەمجىنىس  بۇپ  باققانمۇ،،

boran120

    يولداش ئۇمۇن، تاماكا چىكىش ، ھاراق ئىچىشتە ھەممە ئادەمنىڭ تاللىشى بار.ئىچسۇن ،چەكسۇن توسۇيالمايمەن ھەم توسىمايمەن.چۈنكى شۇ ئادەم بالاغەتكە يەتتى، ھەر ئىشنى ئۆزى قارار قىلالىغۇدەك ئىقتىدارى بار. لىكىن جامائەتچىلىك سورۇنىدا ئوتتۇرغا چىقارمىسۇن. چۈنكى بۇ يەردە چوڭلار بار ھەم چوڭلار قىلغاننى توغرا دەپ چۈشىنىپ ئەگىشىپ دورايدىغان سەبىيلەر بار، بولدى بەس ، بۇ توغىرسىدا مۇشۇنچىلىك گەپ قىلاي.
    ئاندىن گەپنىڭ مۇھىم يىرىنى دەي. ئىت كاللاڭ ھەر قانچە غالجىرلىشىپ كەتكەن بولسىمۇ ‹‹لىكىن خاتا چۈشىنىشكە ماھىر،كالا دىسە پاقالچەك دەيدىغان تاكتىكا بىلەن ماقالە ئوقۇيدىغانلارغا خۇداغا ئايلانساممۇ ئامالىم يوق.››، كاللا دىسەڭ پاقالچاق دەيدىغانلار يىغىپ كەتسىمۇ سەن خۇدا بولالمايسەن‹سۆزلىرىمنى ئاللا ئۆزۈڭ ئەپۇ قىل›. ئۆزۈڭنى خۇدا بولۇپ كەتسەممۇ ئامالىم يوق دەيدىغان كىمسەن. كاپىر بولساڭ يولۇڭنى تاپ، سەندەكلەرگە گەپ چۈشەندۈرۈش مۇمكىن ئەمەس. مۇشۇنداق قاتتىق گەپلەرنى قىلىپ ئۆتكەن زاماندائۆتكەن نەچچە مۇستەبىتنى نوقتىغا كۆتۈرۈپ  ئادەملەرنى قايىل قىلىمەن، خۇدانى ئوتتۇرغا چىقرىپ ،شىرىك قىلىپ تۇرۇپ سۆزلەپ قايتۇرما جاۋاپ قىلدىغانلارنىڭ ئىغىزىنى بىسىقتۇرمەن  دىسەڭ ئىزىپسەن. يەنە دەپ قوياي، ماڭا ئوتتۇرلىقتىكى نەچچە ئىغىز سۆزۈمنى يۇلۇپ ئىلىپ كىلىپ كىچىك تەرەپتىن ھۇجۇم قىلۋاتىدۇ، بولسا ماقالەمنى تولۇق ئوقۇپ ، چۈشىنىپ تۇرۇپ سۆزلىسۇن دىگەن ئاقماس گەپنى قىلما. ماقالەڭنىڭ ئاساسى ئىدىيەسى شۇ ھاراق ئىچكەن ، تاماكا چەككەن، زىنا قىلغان ، ھەمجىنىسلار يەنە باشقىلارنىڭ تۇرمۇشىغا چات كىرۋالماڭلار دىمەكچىغۇ. بولدۇ. بىز ياق مىنى شۇنداق قىلغۇزۇش ئۈچۈن يەنە ياق ئۆزلۈكۈمدىن شۇنداق قىلىشىم ئۈچۈن، ئامىركىغا بىرىپ ئامىركا خەلقىگە كىلىنتون سىلەرگە شۇنداق ياخشى ئىشلارنى قىلىپ بىرۋاتسا ناھايىتى شۇ كاتىپى بىلەن ئىشقىۋازلىق قىلغىنى ئۈچۈن ئۇنى پىرزىنىتلىقتىن چۈشۈرۋاتىسىلەر، ئۇمۇ ئادەم نىمىشقا ئۇنىڭ دۆلەت ئۈچۈن قوشقان توھپىلىرىگە قارىماي، داۋاملىق خەلق ئۈچۈن سىزلەر ئۈچۈن خىزمەت قىلىشىنى ئويلىماي ئۇنىڭ شەخسى ئىشلىرىغا چات كىرۋالسىلەر دە .شۇ ئەركىن دۇنيانىڭ خوجىسى بولمىش ئامىركىلىقلار نىمە دەر؟