ئىككى ياشلىق بالىنىڭ ساۋادى قانداق چىقتى ؟ ( تەجرىبە-ساۋاق)

marhabakiz

aratvrkye يوللىغان ۋاقتى  2015-12-30 11:17
تۈزۈت قىلماڭ ، يازمىدا ئېنىق يېزىلغان ئىدى .....

بايا دىققەت قىلماي قاپتىمەن

aratvrkye

پەرزەنتىمىز قىز بالا بولۇپ قالسا قانداق قىلىشىمىز مۈمكىن ؟ مېنىڭچە بۇنىڭدىمۇ مەسىلە يوق . قىز بالىلار قىزىقىپ ئوينايدىغان ئويۇنلارغا كىرىشتۈرۋەتسەك بولىۋېرىدۇ . مەسىلەن ، قىز بالىلار قونچاق ئويناشقا قىزىقىدۇ ئەمەسمۇ ، بىز بالىنىڭ قونچىقىغا قاغەزدىن ھەر خىل كىيىملەرنى تەييارلاپ، ھەر بىر كىيىمىنىڭ ئۈستىگە ھەرىپلەرنى يېزىپ قويۇپ ، مەسىلەن ‹ ئا › يېزىلغان كىيىمنى  قىزىم بۈگۈن قونچىقىمىزغا ئاق كىيىمىنى كىيگۈزەيلى  ‹ ق › قارا ئىشتىنىنى كىيگۈزەيلى دەپ بىر مەزگىل ئوينىغاندىن كېيىن ‹ ئا + ق = ئاق نى بلىپ كېتىدۇ . ئىشقىلىپ ئۆزىمىز ئويلاپ نۇرغۇن ئويۇنلارنى تاپساق بولىۋېرىدۇ. مەسىلە سىزنىڭ بالا بىلەن ئويناشقا ۋاقتىڭىز ، تاقىتىڭىز ، ئادىتىڭىز بارمۇ يوق ؟ يۇمۇرلۇق كەيپىيات يارىتالامسىز يوق ؟ بىردەم مايمۇن ، بىردەم ئېيىق ، بىردەم كىچىك بالا بىردەم بوۋاي ياكى موماي بولالامسىز ؟
يەنە ھەم يەنە تەكىتلەيدىغان مەسىلە شۇكى بالىغا ئازىراقمۇ زورلاش ، مەجبۇرلاش بولماسلىغى شەرت ، بولمىسا ئۆزىڭىزمۇ ، بالىمۇ چارچاپ قالىسىز ، چارچاشلا ئەمەس بالىنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىشىگە ئەكىس تەسىر كۆرسىتىشى ئېنىق ....

tumaris0

aratvrkye يوللىغان ۋاقتى  2015-12-30 11:40
پەرزەنتىمىز قىز بالا بولۇپ قالسا قانداق قىلىشىمىز مۈم ...

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ، ھۆرمەتلىك تېما ئىگىسى ئاكا ، سىزنىڭ يازمىڭىزدىن ماڭا ئاكا يوللۇق كېلىدىغانلىقىڭىزنى ھېس قىلدىم . سىزنىڭ بۇ تېمىڭىزنى كۆرۈپ ئىنتايىن خوشال بولدۇم . سىزنىڭ بۇ ھەقتىكى ئىزدىنىپ يازغان تېمىڭىزنى ھەربىر ئاتا - ئانا كۆرۈپ بالىلارنىڭ ئائىلە تەربىييسىنى ياخشى ئېلىپ بېرىشتا ئۈلگە قىلسا ئەجەپ ئەمەس . ئائىلە - بالىلارنىڭ تۇنجى مەكتىپى ، ئاتا - ئانا بولسا بالىلارنىڭ تۇنجى ئۇستازى . بالا تۇغۇلغاندىن كېيىن مەكتەپكە كىرگۈچە بولغان ئارىلىقتا ئاساسەن ، ئاتا - ئانىسىنىڭ ، ئەتراپىدىكىلەرنىڭ گەپ - سۆز ، ئىش - ھەرىكەتلىرىنى دورايدۇ ، ئۈلگە قىلىشىدۇ . شۇڭا بالىلارنىڭ ئۆسۈپ - يېتىلىشىدە دەسلەپكى ئائىلە تەربىيسى ئەڭ مۇھىم . ئادەتتە چىۋىقنى كۆك چېغىدا ھەرياققا ئەگكىلى بولغان بىلەن قۇرۇپ قالغاندا ئۇنداق قىلغىلى بولمايدۇ ، پەقەت ئوچاققا تۇتۇرۇق بولىدۇ . بالىلارنى تەربىيلەش جەريانىمۇ مانا مۇشۇنىڭغا ئوخشايدۇ . بەزىلەر بالىلىرىنى ئاچ - توق ، يالىڭاچ قويمىساقلا بولدى ، تەربىيە دېگەننى مەكتەپ قىلىدۇ . بىز تەربىيە قىلساق مەكتەپتىكىلەر ئېشەك باقامدىكەن . ئوقۇتقۇچىلارمۇ مائاش ئالغاندىكىن ، مائاش ئالغانغا چۇشلۇق بالىلارنى ياخشى تەربىيلىشى كېرەك دەپ قارايدۇ . ئەمەلىيەتتە ئاتا - ئانىلار بالىلارغا كىچىكىدىن باشلاپ تەلىم - تەربىينى ياخشى ئىشلەش بىلەن بىرگە مەكتەپنىڭ تەلىم - تەربىيە پائالىيتىگە ماسلىشىپ بېرىشى كېرەك . ئاساسلىقى ئۆزلىرى تەربىيينى ياخشى ئىشلەشكە تىرىشىشى كېرەك . چۈنكى چايناپ بەرگەن ناننىڭ تەمى بولمىغىنىدەك ، تەلىم - تەربىينىڭ ھۇلىنى ئۆزىمىز پۇختا قۇرمىساق كېيىن قانچە كۈچىگەن بىلەنمۇ بىكار .
گەرچە مېنىڭ بالام بولمىسىمۇ سىزنىڭ سىناق ئۇسۇلىڭىزنى ، كېيىنچە توي قىلىپ بالام بولغاندا قوللىنىپ باقىمەن . مەن ئوقۇتقۇچى ئەمەس ، بىراق ئالى مەكتەپتە ئوقۇۋاتقاندىن باشلاپ بالىلار تەربىيسى ئۈستىدە ئىزچىل ئىزدىنىپ كېلىۋاتىمەن .ئىنشائاللاھ ، ئىزدىنىشلىرىم ئاساسىدا ياخشى نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈرۈپ قالسام ئەجەپ ئەمەس .
مېنىڭچە ، بالىلارنى تەربىيلەشنى ئاساسلىقى ، ئاياللار ھامىلدار ۋاقتىدىنلا  باشلىشى كېرەك . كىتابنى ئۈنلۈك ئوقۇش ، بالىغا پاراڭ قىلىپ بېرىش ......قاتارلىق ئىشلار ئارقىلىق بالىلارنى ياخشى تەربىيلەشنىڭ ئالتۇندەك پۇرسىتىنى قولدىن بەرمەسلىك زۆرۈر .
ئۇنىڭدىن كېيىن 0 ياشتىن تاكى 7 ياشقىچە بولغان ئارىلىقتىمۇ بارلىق تەلىم - تەربىيە ئۇسۇلىنى قوللىنىش ، ھەرگىزمۇ بىپەرۋالىق قىلماسلىقى كېرەك .
بالىلار ئۇششاق يېشىنى تۈگەتكەندىن كېيىن قىلىنغان تەربىينىڭ ئاساسلىقى ئۈنۈمى يوق دېيەرلىك . چۈنكى بۇنداق چاغدا بالىلار ئۆزىگە خاس ، مۇقىم بولغان مىجەز - خاراكتىرنى ئاللىقاچان يېتىلدۈرۈپ بولىدۇ .
بالىلار - بارلىق ئاتا - ئانىلارنىڭ ئۈمىدى .ھەرقانداق ئاتا - ئانا بالىلارنى ياراملىق ئادەم بولسىكەن دەپ ئويلايدۇ . لېكىن تەربىيە ئۇسۇلى توغرا بولمىسا ئەكسىچە ئۈنۈم بېرىدۇ . شۇڭا ھەرقانداق بىر ئاتا - ئانا ئالدى بىلەن ئۆزىنى تەربىيلىشى ، ئەرلەر ئايالىنى ياخشى تەربىيلىشى ، قىزلىرىنى ياخشى تەربىيگە ئىگە قىلىشى كېرەك . شۇنداق قىلغاندا ياخشى ئۈنۈمگە ئېرىشكىلى بولىدۇ . قىز - ئاياللارنىڭ ئائىلە ئەخلاق تەربىيسى ياخشى بولمىسا ، ئەرلەرنىڭ ھەرقانچە كۈچىگىنى بىلەنمۇ بىكار . ئۆگەنگەن خۇي ئاسانلىقچە ئۆزگەرمىگەندەك ھە دەپ قۇيۇپ ئۆزىنىڭ بىلگىنىنى قىلىشىدۇ . شۇڭا بالىلارنى ياخشى تەربىيلەش ئۈچۈن ئالدى بىلەن ئۆزىڭىزنى ، ئايالىڭىزنى ، ئاچا - سىڭىللرىڭىزنى ياخشى تەربىيلەڭ ، باشقۇرۇڭ . چۈنكى سىز ئائىلڭىزدىكىلەرگە نىسبەتەن بىر پادىچى . كىمكى پادىسىنى ياخشى باشقۇرمايدىكەن ، بۇنىڭدىن تارتىدىغان زىيىنىمۇ ئىنتايىن ئېغىر بولىدۇ  ...........بالىلار كىچىكىدىن ياخشى تەربىيگە ئىگە قىلىنسا ، كېيىنكى ۋاقىتلاردا ئۆزىنىڭ توغرا يولىنى ئۆزلىرى تېپىپ ماڭالايدۇ . بىراق ئىدديسى بولغانغان بالىنى قانچە باشقۇرغان بىلەنمۇ بىكار  ، بۇ ئەمەلىيەت جەريانىدا ئىسپاتلانغان ئىشلاردۇ ر. جىق سۆزلەپ قويدۇم ئەپۇ قىلىشىڭىزنى سورايمەن ..........

ilimqi

ياخشى پىكىر بوپتۇ ، كاللىڭىزمۇ بەك ئىشلەپ قويىدىكەن ، بالىڭىزمۇ دوراپتۇ سىزنى.
بالا تەربىيلەشكە كەلسەك ، بۇ بىر بىز ئويلاپ باقمىغان دەرىجىدە تەس ئىش، شۇڭا مۇتلەق كۆپ ساندىكى ئاتا -ئانىلار بولدى قىلۋىتىدۇ ، يەنى تەربىيلەشنىڭ جاپاسىدىن قىچىپ مەكتەپكە ياكى ئۇنىڭ بۇنىڭغا ئىتتىرىپ قويدۇ، ئېسىگە كەلگەندە بىر ئىككى تال گەپ قىلىپ قويۇپلا.  ئەمىليەتتە ، ئەتراپىمىزدا ئاسان ئىش يوق، ھەممە ئىش تەس، بۇنىڭغا قارىغاندا دۇنياۋى چوڭ ئىشلارنى بارلىققا كەلتۈرۈش ئويلاپ يەتكۈسىز دەرىجىدە تەس، بىراق بۇ ئىشلا ۋۇجۇدقا كېلىۋاتىدىغۇ ، نىمە ئۈچۈن؟ بۇ يەردىكى مەسىلە پەقەت تىرىشچانلىق مەسىلىسى ياكى باشقا بىر بىز قىلالمايدىغان ئىش مەسىلىسى ئەمەس، بۇ دەل ياخشى ئەتراپلىق پىلانلاش مەسىلىسى. دىمەكچى بولغىنىم بىزدە نىيەت بولغان بىلەن ،مەخسۇس ۋاقىت ئاجرىتىپ ئەمەلىي پىلان تۈزىدىغان ،ئەگەر پىلان تۈزۈشكە قۇربىمىز يەتمىسە شۇ توغۇرلۇق ئىزدىنىدىغان بىر ئويمۇ يوق ،ۋاقتىمىزمۇ تىخىمۇ يوق ،ئاندىن بىزدە بولدىغىنى تۈركۈملەپ ھەل قىلىپ بولالمايدىغان مەسىلە ۋە غەم بولىۋاتىدۇ . خۇددى بىر يامان سۈپەتلىك ئايلانمىغا كىرىپ قالغاندەك. بۇنداق كىتىۋەرسە كىيىن قانداق بولىدۇ؟ ئەلۋەتتە تىرىشىپ كۈچ چىقارغانلارنىمۇ ، ئويلانغانلارنىمۇ  بىرلىكتە ناچار ئاقىۋەتكە ئەكىرىپ كىتىمىز. بۇ توپنىڭ كەلگۈسى بىر بىرىگە زىچ باغلانغان ، خۇددى پەيغەمبىرىمىز ئىيتقاندەك .   جۈرئىتىڭىزگە كۆپ رەھمەت !

ilimqi

ياخشى پىكىر بوپتۇ ، كاللىڭىزمۇ بەك ئىشلەپ قويىدىكەن ، بالىڭىزمۇ دوراپتۇ سىزنى.
بالا تەربىيلەشكە كەلسەك ، بۇ بىر بىز ئويلاپ باقمىغان دەرىجىدە تەس ئىش، شۇڭا مۇتلەق كۆپ ساندىكى ئاتا -ئانىلار بولدى قىلۋىتىدۇ ، يەنى تەربىيلەشنىڭ جاپاسىدىن قىچىپ مەكتەپكە ياكى ئۇنىڭ بۇنىڭغا ئىتتىرىپ قويدۇ، ئېسىگە كەلگەندە بىر ئىككى تال گەپ قىلىپ قويۇپلا.  ئەمىليەتتە ، ئەتراپىمىزدا ئاسان ئىش يوق، ھەممە ئىش تەس، بۇنىڭغا قارىغاندا دۇنياۋى چوڭ ئىشلارنى بارلىققا كەلتۈرۈش ئويلاپ يەتكۈسىز دەرىجىدە تەس، بىراق بۇ ئىشلا ۋۇجۇدقا كېلىۋاتىدىغۇ ، نىمە ئۈچۈن؟ بۇ يەردىكى مەسىلە پەقەت تىرىشچانلىق مەسىلىسى ياكى باشقا بىر بىز قىلالمايدىغان ئىش مەسىلىسى ئەمەس، بۇ دەل ياخشى ئەتراپلىق پىلانلاش مەسىلىسى. دىمەكچى بولغىنىم بىزدە نىيەت بولغان بىلەن ،مەخسۇس ۋاقىت ئاجرىتىپ ئەمەلىي پىلان تۈزىدىغان ،ئەگەر پىلان تۈزۈشكە قۇربىمىز يەتمىسە شۇ توغۇرلۇق ئىزدىنىدىغان بىر ئويمۇ يوق ،ۋاقتىمىزمۇ تىخىمۇ يوق ،ئاندىن بىزدە بولدىغىنى تۈركۈملەپ ھەل قىلىپ بولالمايدىغان مەسىلە ۋە غەم بولىۋاتىدۇ . خۇددى بىر يامان سۈپەتلىك ئايلانمىغا كىرىپ قالغاندەك. بۇنداق كىتىۋەرسە كىيىن قانداق بولىدۇ؟ ئەلۋەتتە تىرىشىپ كۈچ چىقارغانلارنىمۇ ، ئويلانغانلارنىمۇ  بىرلىكتە ناچار ئاقىۋەتكە ئەكىرىپ كىتىمىز. بۇ توپنىڭ كەلگۈسى بىر بىرىگە زىچ باغلانغان ، خۇددى پەيغەمبىرىمىز ئىيتقاندەك .   جۈرئىتىڭىزگە كۆپ رەھمەت !

niyaz1

گېرمانىيە، ئامېرىكا قاتارلىق تەرەققىي قىلغان دۆلەتلەردە بالا مەكتەپكە كىرمىگىچە ئويۇندىن باشقىنى تەۋسىيە قىلمايدىكەن. يەسلىدە تاسادىپىي ھالدا يېزىق ئۆگەتسە شۇ ئادەمنىڭ ئۈستىدىن سوتقا ئەرز سۇنىدىكەن دەپ ئاڭلىغانتىم. مەنچە شۇلارنىڭ توغرا. ئەقلىگە توشمىغان بالىنىڭ ساۋادىنى چىقىرىش مايسىنى تاتىپ ئۆستۈرۈشتەكلا نەتىجە بېرىدۇ خالاس.

aratvrkye

tumaris0 يوللىغان ۋاقتى  2015-12-30 12:50
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ، ھۆرمەتلىك تېما ئىگىسى ئاكا ، سىز ...

ۋەئەلەيكۇم ئەسسالام سىڭلىم ! ناھايىتى ياخشى ئىنكاس قايتۇررۇپسىز ، سىزدىن سۆيۈندۈم . مائارىپ مانا مۇشۇنداق جەريان ، سىزدەك تېخى توي قىلمىغان نۇرغۇنلىغان ياشلاردا مۇشۇ خىل ئىدىيە ، روھ ، ساپا ھازىردىن ھازىرلانسا ھەقىقەتەن ياخشى بىر مۇھىت ، ئاساس ، تەييارلىققا ئىگە بولغان بولىمىز ، دىمەك مائارىپ بۈگۈن يىغىن ئېچىپ ئەتە نەتىجىسىنى كۆرىدىغان سەپەرۋەرلىك يىغىنى ئەمەس ، شۇنداقلا بۈگۈن مەبلەغ سېلىپ بىر يىل ياكى ئىككى يىلدا ئۈنۈمىنى كۆرىدىغان سودىمۇ ئەمەس . مائارىپ مۇشۇنداق ئۇزۇن مەزگىللىك ، ئۆزئارا ئۆگۈنۈش ، ئۆزئارا تەسىر كۆرسۈتۈش ، ئاستا-ئاستا سىلكىنىش ، چۆچۈش ، ئويغۇنۇش ، ھەركەتكە ئۆتۈش ، مۇھىت يارىتىش جەريانىدا 50 ياكى 100 يىللاردا ئۈنۈمىنى ھەقىقى  ھېس قىلغىلى بولىدىغان ، ئەمما بۇ ئۈنۈمىنى ئۇزاق يىللار يوقۇتۇپ قويمايدىغان ، مەڭگۈلۈك بىر جەريان دەپ قارايمەن . شۇڭا سىزگە ئاپىرىن ، سىز چوققۇم ئەتىراپىڭىزدىكى نەچچەيلەنگە تەسىر كۆرسىتىسىز ، ئۇ نەچچەيلەن يەنە ئون نەچچەيلەنگە تەسىر كۆرسىتىدۇ ، بۇ ئون نەچچەيلەن يەنە يۈز نەچچەيلەنگە ................ مانا مۇشۇنداق جەريان . ئاخىرىدا نۇرغۇن  نۇرغۇن مەسىلىلەر ئۆزلىگىدىن ھەل بولۇپ كېتىشى مۈمكىن ...
سىزدىن ھەقىقەتەن سۆيۈندۈم ، رەھمەت سىزگە !!

aratvrkye

niyaz1 يوللىغان ۋاقتى  2015-12-30 15:49
گېرمانىيە، ئامېرىكا قاتارلىق تەرەققىي قىلغان دۆلەتلە ...

مەنمۇ تېمىدا باشتىن ئاياق ئويۇندىن باشقنى تەۋسىيە قىلمىغان ئىدىم . سىزمۇ تېمىنى ئەستايىدىل ئوقۇماپسىز ياكى پەقەتلا ئوقۇماپسىز .... ئاشۇ گېرمان ، ئامىرىكانلارنىڭمۇ ئۆگۈنۈشكە تىگىشلىك نۇقتىلىرىنىمۇ ئاز تولا ئەسكەرتىپ ئۆتكەن بولمىسا ...
يازمىنى ئەستايىدىل ئوقۇپ ھەرقانداق قارشى پىكىر ياكى پىكىر -تەكلىپ بولسا داۋاملىق يوللارسىز  ، ئۆزئارا تولۇقلايمىز . مېنىڭ يازغانلىرىممۇ مۇتلەق توغرا دەپ كېتىشكە بولمايدۇ ، ئەلۋەتتە . بۇ پەقە ت ئەمەلى تەجىرىبە-ساۋاقلاردىن ئىبارەت ، خالاس ...مېغىزى بولسا قوبۇل قىلساق ، شاكاللىرىنى سۈپۈرۈپ تاشلىۋەتسەك تامامەن بولىدۇ ، چۈنكى مائارىپ ، پەرزەنت تەربىيەسى يوقۇردا ئېيىتقاندەك مانا مۇشۇنداق جەريان . ....