سىز بىلمەيدىغان جىياڭ جىيېشى

muhakima

	سىز بىلمەيدىغان جىياڭ جىيېشى (2-قىسىمى) مەن توۋەندە  ئىككىنچى مەزمۇن قىلىپ ،جىياڭ جىيېشى ئاسىيادىكى ئىزىلگەن ئاجىز ، كىچىك مىللەتلەرگە قانداق مۇئامىلە قىلغانلىقى جەھەتتە سوزلەيمەن. بۇ مەسلىنىڭ ئىككى تەرىپى بار ، بىرى  جىياڭ جىيېشى فاشىزىمغا قانداق مۇئامىلە تۇتقان ، جاھانگىرلىككە قانداق مۇئامىلە تۇتقان ؟ يەنەبىر جەھەتتىن  جىياڭ جىېشىنىڭ ئاسيادىكى ئىزىلگەن ئاجىز ئۇششاق مىللەتلەرگە قانداق مۇئامىلە قىلغانلىقىغا قاراش كېرەك ، مۇستەملىكە ، يېرىم مۇستەملىكە مۇئامىلىسىگە ئۇچراۋاتقان دولەتلەرگە قانداق مۇئامىلە قىلغانلىقىغا قاراش كېرەك . بىرىنچى ، كورىيە : كورىيەنى كوپچىلىك بىلىسىلەر ، كورىيە 1910 –يىلى يەنى بىزنىڭ جۇڭگۇنىڭ شىنخەي ئىنقىلاۋىدىن بۇرۇنلا مۇنقەرز بۇلۇپ ياپۇنىيىنىڭ مۇستەملىكىسى بۇلۇپ قالغان، ياپۇنىيە كورىيەنى يۇتۇۋالغان ، ياپۇنىيە كورىيەنى بېسۋالغاندىن كىيىن زور تۇركۇمدىكى ۋەتەنسىز بۇلۇپ قېلىشنى خالىمايدىغان كورىيە ۋەتەنپەرۋەرلىرى جۇڭگۇغا كىلىپ  ، جۇڭگۇنى بازا قىلىپ قىلىپ تۇرۇپ ، ياپۇن تاجاۋۇزچىلىرىغا قارشى تۇرۇپ ، كورىيە دولىتىنى ئەسلىگە كەلتۇرۇش ، دولىتىنى قايتا قۇرۇش دەپ ئاتىلىدىغان ھەرىكەتنى قانات يايدۇرغان . كورىيە ۋەتەنپەرۋەرلىرى  جۇڭگۇدا كورىيە ۋاقىتلىق ھۇكۇمىتىنى قۇرغان ، كورىيە ۋاقىتلىق ھۇكۇمىتى دەسلەپتە شاڭخەيدە قۇرۇلغان ، كىيىن ، شاڭخەيدىن خاڭجوغا ، خاڭجودىن شىنەن ، شىنەندىن چوڭچىڭغا كۇچۇرۇلگەن ، پۇتۇن ئۇرۇش دەۋىرىدە جىياڭ جىيېشى ، جۇڭگۇ ھۇكۇمىتى ، گومىنداڭ پارتىيىسى ، كورىيە ۋاقىتلىق ھۇكۇمىتىنى قوللىغان ، پۇلى بولمىسا پۇل بەرگەن ، كورىيە ۋەتەنپەرلىرى جۇڭگۇ تۇپىرىغىدا ۋاقىتلىق ھۇكۇمىتىنى قۇرۇپلا قالماستىن يەنە ئىككى ھەربى قۇشۇنىنى قۇرۇپ چىققان ، ئۇنىڭ بىرسى چاۋشىيەن پىدائىيلار ئەتىرىتى ، يەنە بىرسى كورىيە (ۋەتەننى) قايتورىۋېلىش ئارمىيىسى دەپ ئاتالغان ، بۇ ئىككى ئارمىيە پىدائىيلار ئەتىرىتى بىلەن قايتۇرۋېلىش ئارمىيىسىنىڭ ئىككىلىسىلا جىياڭ جىيېشىنىڭ قوللىشىغا ئىرىشكەن . بۇ – كىچىك ئىش ئەمەس ، بىر ئىگىلىك ھۇقۇقى بار دولەت يەنە بىر دولەتنىڭ ئوز دولىتىدە ئارمىيەقۇرۇشىغا يول قۇيىدىغان ئىش نەدە بار ؟! كوپچىلىك ئويلاپ باقساق بولىدۇ : ئامىرىكا باشقا دولەتنىڭ ئامىرىكا زىمىنىدا ئارمىيە قۇرۇشىغا يول قۇيامدۇ ؟ ، بىراق جىياڭ جىيېشى بۇنىڭغا يول قۇيۇپلا قالماستىن بەلكى يەنە كورىيە ۋەتەنپەرۋەر قوراللىقلىرىنى قوللىغان ، 1945 – يىلىغا بارغاندا ئۇرۇش غەلىبە قىلغاندىن كىيىن جىياڭ جىيېشى ھۇكۇمىتى  بۇ تۇركۇم كورىيە ۋاقىتلىق ھۇكۇمىتىنىڭ رەھبەرلىرىنى ياپۇنىيە تەسلىم بولدى ، قايتىپ بېرىپ ، دولەت قۇرۇڭلار ، قولدىن كەتكەن زىمىنىڭلارنى قايتۇرىۋېلىڭلار دىگەن. ئەينى ۋاقىتتىكى كورىيە ھۇكۇمىتىنىڭ داھىسى  جىن جىيۇ (كىم چىيۇ ؟) ، پەمىلىسى ئالتۇن كۇمۇشتىكى جىن ، ئىسمى يەتتە ، سەككىز ، توققۇزدىكى جىيۇ قاتارلىق كورىيە ھۇكۇمەت رەھبەرلىرىنى ئايرۇپىلان ئەۋەتىپ ، خەنچىڭ (سىئۇل ؟) غا ئاپىرىپ قويغان ، ئايرۇپىلان بىلەن ئۇلارنى ئاپىرىپ قۇيۇپلا قالماستىن ، يەنە پول سوۋغا قىلغان ، قانچىلىك پۇل سوۋغا قىلغان؟،  يۇزمىليۇن فابى (قانۇنى سوم) سوۋغا قىلغان ، يالغۇز فابى سووغا قىلسىلا بولمايدۇدە ، خەلقئارادا ئۇبۇرۇت قىلىنىدىغان پۇل – ئامىرىكا دوللىرى تۇرسا !. جىياڭ جىيېشى كورىيە داھىلىرىغا يۇز مىليۇن فابى بەرگەندىن باشقا يەنە 200 مىڭ ئامىرىكا دوللىرى سوۋغا بەرگەن . ھازىرقى كۇنلەرگە نىسبەتەنمۇ  200 مىڭ ئامىرىكا دوللىرى زور سومما ،ئۇمۇمەن مەنمۇ 200 مىڭ دوللار چىقىرالمايمەن ، 1945 –يىلى 200 مىڭ دوللار دىگەن ناھايىتى چوڭ پۇلدە ! شۇڭا، جىياڭ جىيېشى ياپۇنىيىنىڭ مۇستەملىكىسىگە ، كورىيە ۋەتەنپەرۋەرلىرىنىڭ ھەركىتىگە ياردەم قىلغان. ئىككىنچى جىياڭ جىيېشىنىڭ ھىندىستانغا قارىتا ( تۇتقان مۇئامىلىسى) 2- قىسمىنىڭ داۋامى بار. ھىندىستان – ئەنگىلىيىنىڭ مۇستەملىكىسى ، ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى مەزگىلىدە ھەقىقەتەن ئىتتپاقداشلارغا قاتناشتى ،فاشىزىمغا ، گىرمانىيەگە ، ياپۇنىيەگە قارشى تۇردى ، جۇڭگۇنىڭ ئىتتىپاقداش دولىتى ،بۇ نوقتىدا ئەنگىلىيەلىكلەرنىڭ قىلغىنى توغرا بولغان . ھىندىستانلىقلار بولسا بىز جۇڭگۇلۇققا ئەنگىليەنىڭ مۇستەمىلىكىسى بولغاچقا ئوخشىمايدۇ ، ھىندىستانلىقلار ئەنگىلىيىلىكلەرگە ئوچ ئىدى ، قارشى ئىدى ،ھىندىستاننىڭ مۇستەقىللىقىنى قولغا كەلتۇرمەكچى ئىدى ، شۇڭا ، ھىندىستان – ئەنگىلىيە ئوتتۇرىسىدىكى زىددىيەت ئوتكۇر ئىدى. ئەنگىلىيەلىكلەر بىز كوپچىلىك بىرلىكتە ياپۇنيەگە ، گىرمانىيەلىكلەرگە قارشى ئۇرۇش قىلايلى دەيتتى ،  ھىندىسىتانلىقلار مەن ياپۇنىيە بىلەن ئۇرۇشۇپ ، گىرمانىيە بىلەن ئۇرۇشۇپ نىمە قىلىمەن ؟ مىنىڭ ئوچلىكىم كىلدىغىنى سەن ئەنگىلىيەلىكلەر ! سەنلەر – بىزنىڭ ئىدارە قىلىغۇچىلارغۇ!، مەن ساڭا قارشى تۇرىمەن دەيتتى ، شۇڭا ، ھىندىلار ئىككىچنى دۇنيا ئۇرۇشىغا قاتنىشىشقا قارشى تۇراتتى . ئاشۇنداق بۇلۇپلا قالماستىن يەنە ياپۇنىيە جىم تۇرمىغان ئىدى ، ياپۇنىيەلىكلەر  ھىندىستانلىقلارغا ، ئولارنىڭ داھىسىغا سىلەر بىز ياپۇنلار بىلەن بىر سەپتە تۇرۇڭلار ، بىز ياپۇنىيەلىكلەر كەلگۇسىدە سىلەرنىڭ مۇستەقىل بۇلۇشۇڭلارغا كاپالەتلىك قىلىمىز دىگەن ئىدى ، گىرمانىيەمۇ جىم تورمىغان ئىدى ، گىرمانلار ئۇلارنىڭ داھىسىغا سىلەر بىز بىلەن بىر سەپتە تۇرۇڭلار ، بىز كەلگۇسىدە سىلەرنىڭ ھىندىستاننىڭ مۇستەقىل بۇلۇشىغا كېپىللىك قىلىمىز دىگەن . شۇڭا ، ئەينى ۋاقىتتىكى ھىندىستان ئىككى سەپ ئارىسىدا تەۋرىنىۋاتاتتى!. شۇڭا ، 1942 –يىلى جىياڭ جىيېشى ۋە سوڭ مېيلىڭ – بۇ ئىككىيلەن ھىندىستانغا زىيارەتكە باردى ، نىمە قىلىدۇ ؟ ،  كىلىشتۇرۇش خىزمىتىنى قىلماقچى !. جىياڭ جىيېشى ئەنگىليىلىكلەرگە سىلەر ھىندىستانلىقلارغا ئوز-ئوزىنى ئىدارە قىلدۇرۇڭلار ، مۇستەققىللىقنى ئالدىرىماي دەيلى ، ئاۋال ئوز –ئۇزىنى ئىدارە قىلسۇن ، ئۇلارغا ئوز – ئۇزىنى ئىدارە قىلدۇرۇشتىكى مەقسەت- ئۇلارنى ئىتتىپاقداشلار ئۇرۇشىغا قاتناشتۇرۇش ، گىرمانىيە ، ياپۇنىيەگە قارشى ئۇرۇشقا قاتناشتۇرۇش ! دىدى . جىياڭ جىيېشى يەنە ھىندىستان ۋەتەنپەرۋەرلىرىگە : مۇستەقىللىق- كىيىنكى قەدەم، ئالدى بىلەن سىلەر ئوز – ئوزەڭلارنى ئىدارە قىلىشنى قولغا كەلتۇرۇڭلار ، قولغا كەلتۇرگەندىن كىيىن بىز بىلەن بىر سەپتە تۇرۇپ ياپۇنىيە بىلەن ، گىرمانىيە بىلەن ئۇرۇشۇڭلار دىدى.  شۇڭا ، جىياڭ جىېشىنى كىلىشتۇرمىچىلىك خىزمىتىنى قىلدى دەيمىز ، ئۇ ھىندىستان بىلەن ئەنگىليەنىڭ تۇتۇشۇپ قالماسلىقىنى ئۇمىت قىلاتتى ، بىزنىڭ نۇۋەتتىكى ۋەزىپىمىز – فاشىزىمغا قارشى ئۇرۇش قىلىش دەيتتى . كوپچىلىك ئويلاپ باقايلى ئەگەر ھىندىستانلىقلار بىلەن ئەنگىلىيىلىكلەر ئۇرۇشۇپ قالسا ، ئەگەر ھىندىستانلىقلار گىرمانىيەلىكلەر ۋە ياپۇنلار بىلەن بىر سەپتە تۇرسا ئاۋارىچىلىق بولمامدۇ ؟. ھىندىستانمۇ نەچچە يۇز مىليۇن نۇپۇسلۇق چوڭ دولەت ئەمەسمۇ!. بەلكى يەنە ھىندىستاننىڭ داھىيىسى ، بۇيۇك دولەت پارتىيىسى ؟ (گو دا داڭ) نىڭ ئاساسلىق داھىسى ، قارشىلاشماسلىق ھەركىتىنىڭ داھىسى گەندى ئاللىبۇرۇن كىم ھىندىستان ( مۇستەقىللىقى) غا ياردەم بەرسە ، بىز شۇنىڭ بىلەن بىر سەپتە تۇرىمىز دىگەن سوزنى دىگەن ئىدى ، بۇ قانچىلىك قورقۇنۇچلۇق ھە ! . شۇڭا ، جىياڭ جىيېشى ، سوڭ مېيلىڭنىڭ ھىندىستانغا بېرىشى ئاساسلىغى ھىندىستان بىلەن ئەنگىليەنى كىلىشىپ قىلىشقا دەۋەت قىلىش ، ماسلاشتۇرۇشقا ، ھىندىستاننى ئۇرۇشقا ، فاشىزىمغا قارشى تۇرۇش ئۇرۇشىغا قاتنىشىشقا دەۋەت قىلىش ئۇچۇن ئىدى. 1943- يىلى جىياڭ جىيېشى قاھىرە يىغىنىغا قاتنىشىشتىن بۇرۇن ئامىرىكىغا زىيارەتكە بېرىپ روزۋېلىت فىرىزدىنت بىلەن كۇرۇشمەكچى بولغان سوڭ مېيلىڭغا سوھبەت تىزىسىنى بەردى . فىرىزدىنىت روزۋېلىت بىلەن سوھبەتلەشكەندە نىمە مەسلىلەرنى ھەل قىلىشنى تاپشۇردى ، تىزىسنىڭ ئىچىدىكى بىر مەسلە – ھېندىستان مەسلىسى !، يەنى ئۇرۇش غەلىبە قىلغاندىن كىيىن ھىندىستاننى مۇستەقىل بۇلۇشقا يول قۇيۇش ، بىراق ، ئەينى ۋاقىتتىكى ئەنگىلىيە نىمىلا بولمىسۇن كۇنا چوڭ ئىمپىرىيەدە ! ئۇنىمۇ ئويلاپ قويماي بولمايدۇدە! ،  (جىياڭ)كومتېت باشلىقىنىڭ يۇزى ھىندىستاننىڭ ئالدىدىمۇ چۇشۇپ كەتسە بولمايدۇدە !، ھىندىستاندىنمۇ خەۋەر ئېلىپ قۇيۇش كېرەكتە ! شۇڭا ، ئاساسى پىرىنسىپ-  ھىندىستان مۇستەقىللىقىغا يول قۇيۇش ، بىراق ئوتكۇنچى چارە بۇلۇش كېرەك . بۇ سوھبەت تىزىسى ئىچىدە ، جىياڭ جىيېشى سوڭمېيلىڭ ئارقىلىق روزۋېلىتقا يەتكۇزگەن :كورىيەنى موستەقىل بۇلۇشقا يول قۇيۇش ، ھىندىستاننىڭ مۇستەقىلىقىغا يول قۇيۇش بىراق ئوتكۇنچى چارە بۇلۇش ، بىرمىنىڭ موستەقىل بولۇشىغا يول قۇيۇش ، جەنۇبى ئوكيان (دېڭىز) تاقىم ئاراللىرى يەنى جەنۇبى ئوكيان تاقىم ئاراللىرىدىكى مىللەتلەر مەسلەن مالايسىيە قاتارلىق دولەتلەر ، ياق ، ئۇ ۋاقىتتا مالايسىيە تېخى دولەت ئەمەس ئىدى ،  قاتارلىق يەرلەرنىڭ – جىياڭ ئوتتۇرىغا قويغان – 20 يىلدىن كىيىن  موستەقىل بۇلۇشىغا يول قۇيۇش !. جىياڭ جىيېشى سوڭمېيلىڭغا بەرگەن بۇ سوھبەت تىزىسى جىياڭنىڭ ئىزىلگەن ئاسيا مىللەتلىرىگە قىلغان غەمخورلۇقىنى تىپىك ئەكىس ئەتتۇرگەن. قاھىرە يىغىنىدا روزۋېلىت ئوتتۇرىغا قۇيۇپ:  كورىيە ياپۇنىيە تەرپىدىن ناھايىتى ئۇزۇن ئىدارە قىلىنغان ، شۇ ڭا ، كورىيە بىراقلا موستەقىل بۇلۇشى ئېھتىمال قىيىنمۇ؟ -دىدى ، شۇڭا ،  روزۋېلىت ئۇرۇش غەلىبە قىلغاندىن كىيىن ، جۇڭگۇ ، ئامىرىكا ، سوۋىت ، ئەنگېليە كورىيەنى ئورتاق باشقۇرۇش لايھەسىنى تەشەببۇس قىلدى . بۇنىڭغا جىياڭ جىيېشى  قۇشۇلماي كورىيەنى جەزمەن مۇستەقىل بولۇشقا يول قۇيۇش كېرەك دىدى. يەنە بىر دولەت ۋېيتنام ، ۋېيتنام – ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشىدىن بۇرۇن فىرانىسىيەنىڭ مۇستەملىكىسى ئىدى ، ئىككىچى دونيا ئۇرۇش مەزگىلىدە فىرانسىيىنىڭ ئىپادىسى ناچار بولغان ، قانچىلىك دەرىجىدە ناچار بولغان؟ ھېتلىر فىرانىسىيىگە ھۇجۇم قىلىپ ، نەچچە ھەپتىدە فارىژغىچە باستۇرۇپ كەلگەن ، فىرانىسىيە تەسلىم بولغان ، شۇڭا ، روزۋېلىت فىرىزدىنىتنىڭ فىرانىسىيىگە قارىتا تەسىراتى ناھايىتى ناچار ئىدى ، روزۋېلىت فىرىزدېنىت جىياڭ جىيېشىغا : فىرانىسىيىلىكلەرنىڭ ئۇرۇشتىكى ئىپادىسى بەك ناچار بولدى!، شۇڭا ، ئۇرۇشتىن كىيىن ۋېيتنام يەنە قايتا فىرانىسىيىنىڭ مۇستەملىكىسى بولماسلىغى كېرەك .فىرانسىيىنىڭ ئاساسى يوق دىدى ، روزۋېلىت جىياڭ جىيىشىغا مەسلىھەت سېلىپ :- ئۇرۇشتىن كىيىن ۋېيتنامنى سىلەرگە بەرسەك قانداق ؟ ، جۇڭگۇغا بەرسەك قانداق ؟ دىدى. ئەگەر مەن جىياڭ جىيېشى بولغان بولسام روزۋېلىتقاجەزمەن: رەھمەت فىرىزدىنىت ئەپەندى ، بۇلىدۇ !- دەيتتىم . ئەگەر سىلەر بۇلۇپ قالساڭلار لازىم دەمتىڭلار ياكى لازىم ئەمەسمۇ؟ بىراق ، جىياڭ جىيېشى مۇنداق جاۋاپ بەرگەن : ۋېيتنام ئەزەلدىن جۇڭگۇنىڭ زىمىنى ئەمەس ، ۋېيتنامنى بىز ئالساق بولمايدۇ ! – دىگەن لازىم ئەمس دەپ رەت قىلىپ. ئۇنىڭدىن كىيىن قاھىرە يىغىنىغا ئۇلاپلا ئىراندا ئېچىلغان ، تېھراندا ئېچىلغان تېھران يىغىنىدا روزۋلىت ، سىتالىن ، چىرچىل  ئۇچ كاتتىۋاش تېھراندا ئوچراشقان ، روزۋېلىت سىتالىننى يىڭى (يىغىنغا يىڭى قاتناشتى دىمەكچى؟) دەپ قاراپ ، سىتالىنغا : - ئۇرۇشتىن كىيىن ۋېيتنامنى جۇڭگۇغا بىرەيلى دىسەك جىياڭ جىيېشى ياق دەپ رەت قىلدى- دىگەندە سىتالىنمۇ چۇشىنكىسىز ھىساپلىغان ، جىياڭ جىيېشىنى ئەخمەق دەپ ھەيران قالغان ، جۇڭگۇ نىمىشقا ۋېيتنامنى ئالمايدۇ؟ جىياڭ جىيېشى چىڭ تۇرغان نەرسە نىمە ؟ جىياڭ جىيېشى ۋېيتنامنىڭ مۇستەقىل بۇلۇشىدا چىڭ تۇرغان. ئەڭ چۇشەنگىلى بولمايدىغىنى –تايلاند !. ئەينى ۋاقىتتا شىېلۇ (تەرجىمە قىلالمىدىم) دەپ ئاتىلاتتى . تايلاند – ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشىدا خاتا سەپتە تۇرۇپ قالغان دولەت ! ، نىمە ئۇچۇن ؟ تايلانىد ئىتتىپاقداش دولەتلەر بىلەن بىرسەپتە تورماي ، ئوق مەركىزى دولەتلەر بىلەن بىرتەرەپتە تورغان ، ياپۇنىيە بىلەن شەرتنامە  تۇزگەن ،تايلاند ياپۇنىيەنىڭ دوستى بولغان . بونداق بولغاندا تايلاند ئىتتىپاقداش دولەتلەرنىڭ رەقىبى بولىدۇ ، جۇڭگۇنىڭمۇ رەقىبى بۇلىدۇ ! ، شۇڭا ، ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشىدىن كىيىن ئۇ مۇقەررەر مەغلۇپ بولغان دولەت بولىدۇ! ، توغرىمۇ خاتا؟ ئۇرۇشتا مەغلۇپ بولغان دولەت قانداق بۇلىدۇ ؟ غالىپ دولەتلەر ئۇلارنى بىر تەرەپ قىلسا ، جازالىسا بۇلىدۇ! ، توغرىمۇ؟ بىراق ،جىياڭ جىيېشى ئۇرۇش مەزگىلىدە ئاللىبۇرۇن دىگەن: تايلاند  ھەقىقەتەن ياپۇنىيە بىلەن  بىر تەرەپتە تورغان بولسىمۇ ئۇرۇش غەلبىسىدىن  كىيىن ، يەنىتايلاندنى موستەقىل بولغىلى قۇيۇش كېرەك !. نىمە ئۇچۇن ؟ تايلاندتا نۇرغۇن جۇڭگۇ مۇھاجىرلىرى بار ئەمەسمۇ ! شۇڭا ، تايلاند بىلەن دوستلۇق مۇناسۋىتىنى ساقلىشىمىز كېرەك . مۇشۇ تەرەپلەردىن قارىغاندا جىياڭ كۇرىيە ، ھىندىستان ، ۋېيتنام ، بىرما ، جەنۇبى ئوكيان تاقىم ئاراللىرىدىكى كوپلىگەن مىللەتلەر يەنە تايلاند قاتارلىقلارنىڭ ھەممىسىگە قارىتا ئۇلارنىڭ مۇستەقىل بۇلۇشىغا ياردەم بىرىشنى تەشەببۇس قىلاتتى!.

izdinish

	يازمىنىڭ راس يالغانلىقى مۇھىم ئەمەس ! مۇھىمى ئادىللىقنى تەشەببۇس قىلغۇچىلار جۈملىدىن ــ باۋگوڭ ،لىيۇيۇڭ ، جىشاۋلەن ۋە جىياڭۋېييۈەنجىياڭ قاتارلىق خەن تارىخى شەخسلىرىنى پۈتۈن خەلق ياد ئېتىدۇ …

muhakima

	جىياڭ جىيشې ئۇرۇش مەزگىلىدە بىر ئارزۇنى بېكىتكەن ، ئۇ بۇلسىمۇ ، ئۇرۇشنى قانداق ئاخىرىغىچە قىلىش! ياپۇنىيە بىلەن ئۇرۇشنى ئاخىرغىچە قىلىش ؟، يەنى ئۇرۇشنىڭ ئاخىرى نەدە ؟ ئۇرۇشنى ئاخىرغىچە قىلىشتىكى ئاخىرى ئاسياغانىسبەتەن ئاسيادىكى ئىزىلىۋاتقان مىللەتلەرنى ئازات قىلىش! ئۇنداقتا ، مىنىڭ يۇقۇرىدا سۇزلىگىنىمگە ئاساسلانغاندا جىياڭ جىيېشىنىڭ سۇزىنى يالغان دەپ ھىساپلىساق ، چىرايلىق گەپ دەپ قارىساق بولمايدۇ، قۇرۇق چەك دىيىشكىمۇ بولمايدۇ ،ئۇشۇنداق قىلالىدى!بۇ مەن سوزلەيدىغان بىرىنچى مەسلە – جياڭ جىيشى ۋە ڧاشىزىمغا قارشىدۇنيا ئۇرۇشى! . مەن بىزنىڭ بۇگۇن قانچىلىك  ۋاقتىمىزنىڭ بارلىقىنى بىلمەيمەن ، سوزلەشكە تىگىشلىك مەزمۇنلار كوپرەك ،شۇڭا بىرىنچى مەسلىنى مۇشۇ يەرگىچە ئاددى ھالدا سوزلەيمەن!. مەن سوزلىمەكچى بولغان ئىككىنچى مەزمۇن : جىياڭ جىيشى ۋە كۇچلۈكلەر. مەن ئالدى بىلەن  جىياڭ جىيېشى ۋە سۇۋېت ئىتتىپاقىنىڭ مۇناسىۋېتىنى سوزلەيمەن. جىياڭ جىيشى ئۇمىرىنىڭ كوپ قىسمىدا ، ئۇمىرىنىڭ كوپ ۋاقتىدا سۇۋېت ئىتتىپاقىغا قارشى تۇرغان ، نىمە ئۇچۇن ؟ بۇنىڭ سەۋەبى ناھايىتى نۇرغۇن: بۇنىڭ بىر سەۋەبى جىياڭ جىيېشى سۇۋېت ئىتتىپاقىنىڭ مىللى كېڭەيمىچىلىكىگە قارشى ئىدى. كوپچىلىك بىلىمىز ، جۇڭگۇنىڭ ئەسلىدە شىمالدا بىر پارچە مۇڭغۇلىيە دەپ ئاتىلىدىغان زىمىنىمىز بار ئىدى. مۇڭغۇلىيەنى لېنىننىڭ ئوكتەبىر ئىنقىلاۋىدىن كىيىن جاكارلىغان ، جۇڭگۇ بىلەن تۇزۇشكەن نۇرغۇنلىغان تەڭسىز شەرتنامىنى بىكار قىلىپ ، جۇڭگۇدىن ئىگەللىۋالغان زىمىننى قايتۇرۇپ بىرىمىز دىگەن گىپىگە ئاساسەن ئۇنى قايتۇرۇپ بىرەتتى ، بىراق ، ئوكتەبىر ئىنقىلابى داۋامىدا ئىككى قۇشۇن ئۇرۇشقان ، لېنىننىڭ قۇشۇنى قىزىللار دەپ ئاتالغان ، ئەسلىدىكى چار پادىشانىڭ ئارمىيىسى قىزىللار دەپ ئاتالغان ، قىزىل ئارمىيە قوزغىلاڭ كۇتۇرۇپ قارشى چىققاندىن كىيىن ئاقلار بىلەن ئۇرۇشتى ، ئاقلار ياۋرۇپادىن شەرىققە  قاچتى ، نەگە قاچتى ؟ ئاقلار قېچىپ ئاخىرىدا مۇڭغۇلىيەنىڭ كۇلۇن يەنى بۇگۇنكى ئولانباتۇرغا ،  يەنى مۇڭغۇلىيىنىڭ پايتەختىگە قېچىپ كەلدى ۋە بۇ يەردە تۇردى ، قىزىل ئارمىيە ئاقلارغا زەربە بىرىش ئۇچۇن ياۋرۇپادىن ئاسياغا ، كۇلۇنغا ئاقلارنى قوغلاپ كىلىپ ئەڭ ئاخىرىدا ئاقلارنى يوقاتتى ، ئۇنداقتا ، ئاقلارنى يۇقاتقاندىن كىيىن قايتىپ كەتتىمۇ ؟ ياق ، قىزىللار باشتىن ئاخىر كۇلۇندا تۇرۇۋېلىپ قايتمىدى. 1923-يىلى ، جىياڭ جىيېشى سۇن جۇڭشەن تەرىپىدىن سۇن يىشەن ھەربى ئىشلار ۋەكىللەر ئۇمىكىنىڭ ئۇمەك باشلىقلىقىغا تەيىنلىنىپ سۇۋېت ئىتتىپاقىغا سوھبەتلىشىشكە ئەۋەتىلدى. داۋامىدا نىمە مەسلە بار ؟ مۇڭغۇلىيىنىڭ كۇلۇندا بىر ھەربى بازا قۇرۇش ، بىر مەكتەپ قۇرۇش ، يەنى كۇلۇن ئوڧىتسىرلار مەكتىۋىنى قۇرۇش!. نىمە ئۇچۇن ؟    سۇنجۇڭشەن جۇڭگۇنىڭ شىمالىدا ھەربى ئىشلار بازىسى قۇرماقچى ئىدى ، ئۇنىڭدىن كىيىن بۇ بازىغا تايىنىپ بېيجىڭغا ھۇجۇم قىلماقچى بولغان ئىدى. 2- قىسمى تۇگىدى . داۋامى بار.

muhakima

	izdinish يوللىغان ۋاقتى  2014-2-27 10:44 AM يازمىنىڭ راس يالغانلىقى مۇھىم ئەمەس ! مۇھىمى ئادىللىق ... مەن بۇ ئادەمنىڭ سۇزىنى يالغان بولماسلىغى مۇمكىن دەپ ھىساپلىغاچقا تەرجىمە قىلىۋاتقان ئىدىم ، گەرچە ياخشى تەرجىمە قىلالمىساممۇ تىرىشىۋاتىمەن. فىلىمگە خەت كىرىشتۇرۇلمىگەن ئىكەن . بەزى يەرلىرى ئازراق قالايمىقان ئىكەن ، ئەمما ، ئۇمۇمى جەھەتتىن لوگىكىغا ئويغۇن. يازمىنىڭ راست - يالغانلىغىدىن گۇمان قىلسىڭىز ئەسلى فىلىمنى كورسىڭىزمۇ بۇلىدۇ ، بۇ ئادەممۇ ئارخپىقا ۋە جىياڭ ئەپەندىمنىڭ خاتىرىسىگە ئاساسەن ئۇزەم بايقىغانلىرىنى سوزلەيمەن دەپ سوزلەپتۇ . رەھمەت سىزگە.

muhakima

	سىز بىلمەيدىغان جىياڭ جىيېشى (3-قىسىم) مەنبە: http://video.chaoxing.com/play_400006489_73872.shtml تىلماچ ئىنكاس يازغاندا دىققەت قىلىشنى ئالاھىدە ئەسكەرتىدۇ!. بېيجىڭ ئەينى ۋاقىتتا كىمنىڭ زىمىنى (زامانى) ئىدى ؟خېبىي مىلتارىسىتى ساۋكۇننىڭ زىمىنى ( زامانى) ئىدى. كوپچىلىك سورىشى مۇمكىن ، سۇنجۇڭشەننىڭ ئەسلى بازىسى گۇاڭجۇ تۇرسا ، قانداقسىگە مۇڭغۇلىيىدىكى كۇلۇننى بازا قىلىشنى ئويلايدۇ؟ توغرا ، سۇنجۇڭشەننىڭ بازىسى ئەسلىدە گۇاڭجۇ ، بىراق سۇنجۇڭشەن بېيجىڭغىچە ھۇجۇم قىلىپ ، شىمال مىلتارىستلىرىنى ئاغدۇرماقچى  بولسا ، گۇاڭجۇ بەكمۇ كۇڭۇلدىكىدەك جاي ئەمەس ، نىمە ئۇچۇن ؟ بىرىنچى ، گۇاڭجۇنىڭ يىنىدىكىسى شىياڭگاڭ ، شىياڭگاڭ ئەينى ۋاقىتتا ئەنگىليەنىڭ مۇستەملىكىسى ، گومىنداڭ ئارمىيىسى شىمالغا جازا يۇرۇش قىلماقچى بولسا ، ئەنگىليە شىياڭگاڭ دائىرىلىرى كەينىدىن قالايمىقانچىلىق تامامەن چىقىرالايدۇ، ئارقا تەرەپ ئەمىنلىككە ئىرىشەلمەيدۇ. ئىككىنچى ، گۇاڭجۇدىن شىمالغا يۇرۇش قىلسا ، يول يىراق ! گۇاڭدۇڭ ، خونەن ، جىياڭشى ، خۇ بېي ، خېنەن ، خېبىي قاتارلىق ئالتە- يەتتە ئولكىنى بېسىپ ئۇتۇپلا قالماستىن يەنە چاڭجىياڭ ، خۇاڭخې دەرياسىدىن ئۇتۇشكە توغرا كىلىدۇ ، خۇاڭخېدا مەسلە يوق ، بىراق چاڭجىياڭدىن ئۇتۇشتە مەسلە بار !  ، نىمە ئۇچۇن؟ كۇچلۇك دولەتلەرنىڭ ھەربى پاراخۇتلىرى ۋۇخەنگە بارالايدۇ ، گومىنداڭ ئارمىيىسىنى قاپ بەلدىن ئۇزۇپ چاڭجىياڭنىڭ ئىككى تەرىپىدە قالدۇرالايدۇ ، شۇڭا ، گۇاڭجۇ تايانچ بازا بۇلۇشقا ، شىمالغا يۇرۇش قىلىشنىڭ تايانىچ بازىسى بۇلۇشقا ياخشى جاي ئەمەس. شۇڭا ، سۇنجۇڭشەن جىياڭ جىيېشى – جىياڭ جىيېشى ياپۇنىيەدە ھەربى ئىشلاردا ئۇقۇغان ، سۇنجۇڭشەننىڭ ئەتراپىدىكىلەردىن ھەربى ئىشلارنى ئۇقىدىغىنى ئىدى- سۇۋېت ئىتتىپاقىغا كۇلۇندا ھەربى تايانچ بازا قۇرۇش ، ھەبى مەكتەپ قۇرۇش توغرىسىدا سوھبەتكە ئەۋەتكەن. كوپچىلىك ئويلاپ باقساق بۇلىدۇ ، ئەگەر سۇۋېت ئىتتىپاقى جىياڭنىڭ تەكلىۋىنى قۇبۇل قىلغان بولسا مىنىڭچە جۇڭگۇ ھازىرقى زامان تارىخى بۇنداق بولمايتتى . خۇاڭپۇ ئوفىستىرلار مەكتىۋى دىگەن مەكتەپ بولمايتتى ! .يوق بۇلاتتى ، ھاجىتى بولمايتتى ، كۇلۇن ئوفىستېرلار مەكتىۋى دەپ ئاتىلىدىغان مەكتەپلا بۇلاتتى! ، شىمالغا جازا يۇرۇشمۇ بولمايتتى ، پەقەت جەنۇپقا جازا يۇرۇش قىلىشلا بۇلاتتى ، كۇلۇندىن بېيجىڭغا ھۇجۇم قوزغىلاتتى ، كۇلۇندىن بېيجىڭغا ھۇجۇم قىلىشنىڭ قانداق ئەۋزەللىكى بار؟ يول يېقىن ، مۇڭغۇلىيىدىن چىقسىلا خېبېي ، خېبىيغا كىرسە بېيجىڭغا كىرگىلى بولاتتى ، مۇڭغۇلىيە بىلەن بېيجىڭنىڭ ئوتتۇرىسى جايلار ئىگىزلىك بۇلۇپ چاڭجىياڭ چوڭ دەرياسى يوق ئىدى ئەمەسمۇ؟ شۇڭا ، جىياڭ جىيېشىنىڭ ھىس قىلىشىچە ئۇنىڭ پىلانى ھەقىقەتەن بەك ياخشى ئىدى ،ئۇيەن تاپقىلى بولمايتتى ،شۇڭا جىياڭ جىيېشىنىڭ سۇۋېت ئىتتىپاقىغا بېرىشتىكى ۋەزىپىسى سۇۋېت ئىتتىپاقىلىقلار بىلەن كۇلۇننى ھەربى بازا قىلىشنى سوزلىشىش ئىدى . جىياڭ جىيېشىنىڭ ئويلاپ باقمىغىنى شۇكى ئۇ سوۋېت ئىتتىپاقىغا بارغاندىن كىيىن سۇۋېت ئىتتىپاقى ھەربى ئىشلار كومتېتىنىڭ ئەينى ۋاقىتتىكى كومتېت باشلىغى تىروتىسكى بىلەن كۇرۇشكەندە،  تىروتىسكى ئۇنىڭغا : سىلەر جۇڭگۇ ئارمىيىسى بېيجىڭغا ھۇجۇم قىلىشتا ،  سىلەر پەقەت مۇڭغۇلىيە چىگىرىسىدىنلا قۇشۇن تارتساڭلار بۇلىدۇ ،  جۇڭگۇنىڭ ئارمىيىسى مۇڭغۇلىيە توپرىقىغا ئاياق باسسا قەتئى بولمايدۇ !- دىيىشى بولدى. نىمە ئۇچۇن؟ مەن ئابىيام دەپ ئوتتۇم ، ئوكتەبىر ئىنقىلاۋىدىن كىيىن ، سوۋېت ئىتتىپاقىلىقلار ئىزچىل تۇردە مۇڭغۇلىيەنى ئۇزىنىڭ تەسىر دائىرىسدە ھىساپلاپ كەلگەن ئىدى ، گومىنداڭنىڭ مۇڭغۇلىيەگە تەرەققى قىلىشىغا قەتئى يول قويمايتتى ،جىياڭ جىيېشى مۇڭغۇلىيە ئەسلىدىنلا جۇڭگۇنىڭ زىمىنى تۇرسا ، بىز جۇڭگۇ گومىنداڭى ئۇزىمىزنىڭ بىر پارچە زىمىنى بولغان مۇڭغۇلىيەدە ھەربى بازا قۇرساق نىمىشقا بولمايدىكەن دەپ كاللىسىدىن ئوتكۇزەلمىدى ،بىراق سۇۋېت ئىتتىپاقى رەت قىلدى. جىياڭ جىيېشى تىروتىسكى بىلەن سوزلەشكەن شۇ كۇنى جىياڭ جىېشى كۇنخېتىگە <<باشقىلاردىن ئۇتۇنۇش ئۇزىگە ئۇتۇنۇشكە يەتمەيدۇ ،سەن بەزى ئادەملەرنىڭ سىنىڭ دوستۇڭ ، سىنىڭ يولدىشىڭ دىسىمۇ بىراق ، مەسلىلەرنى ئويلىنىشتا ئۇزىنىڭ مەنپەئەتىنى چىقىش قىلىدۇ>> دەپ يازدى. ئىككىنچى يىلى جىياڭ جىيېشى سۇنجۇڭشەننىڭ سەپدىشى لىياۋجۇڭكەيگە بىر پارچە خەت يازدى .   ئۇ خىتىدە :<< سوۋېت ئىتتپاقىنىڭ كومپارتىيىسىنىڭ سىياسىتى قارىماققا ياخشى ، ئەمما ، سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ كومپارتىيىسىنىڭ سىياسىتى بىلەن ئۇنىڭ ئەمەلىيىتى ئوخشاش ئەمەس>> دەپ يازدى يەنە <<سوۋېت ئىتتىپاقىلىقلارھە ، سۇۋېت ئىتتىپاقىلىقلارنىڭ جۇڭگۇنىڭ چىگرا رايۇنلىرىغا قارىتا ، مۇڭغۇلىيە ، شىنجاڭ ، شىزاڭ رايۇنلىرىنىڭ ھەممىسىگە قارىتا يامان نىيىتى بار ! >>دەپ يازغان ئىدى. ئۇ سۇۋېت ئىتتىپاقى جاھانگىر دولەتمۇ ئەمەسمۇ ؟دىدى ، بۇ - شۇنداق ! بۇ –جىياڭنىڭ سۇۋېت ئىتتىپاقىغا قارشى تۇرۇشىدىكى سەۋەپلەرنىڭ بىرى ! مەن ھەممە سەۋەپ دىمەيمەن. ئۇنداقتا ، ئەمەلىيەت ئىسپاتلىدىكى سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ ھەقىقەتەن مۇڭغۇلىيەگە نىسبەتەن يامان نىيىتى بار ، بۇ ئىنتايىن ئۇچۇق بۇلغان بىر ئۇچۇر،جىياڭ جىيشى يەنە دىگەن :سۇۋېت ئىتتىپاقىلىقلارنىڭ شىنجاڭغا قارىتامۇ يامان نىيىتى بار . مۇشۇنداقمۇ ئەمەسمۇ؟ كوپ يىللىق تارىخ – بۇ بىر نوقتىنىمۇ ئىسپاتلىدى. شىنجاڭ ئۇزاق بىرتارىخى مەزگىل شىڭ شىسەي ئاتلىق بىر مىلتارىست   تەرىپىدىن ئىدارە قىلىنغان . سىز شىڭ شىسەينىڭ نىمە قىلماقچى بولغانلىقىنى بىلەمسىز؟ شىڭ شىسەي بىر ئومىرىدە سىزنى ھەيران قالدۇرىدىغان ئىككى ئىشنى قىلغان. بىرىنچى ئىش : شىڭ شىسەي سوۋېت ئىتتىپاقى كوممۇنىستىك پارتىيىسىگە كىرىشنى ئىلتىماس قىلغان !. ئىككىنچى ئىش: شىڭ شىسەي سۇۋېت ئىتتىپاقىغا شىنجاڭ سۇۋېت سوتسىيالىستىك جۇمھۇرىيەتلەر ئىتتىپاقىنىڭ بىر ئىتتىپاقداش جۇمھۇرىيىتى بۇلۇشنى ئىلتىماس قىلغان . بۇلارنىڭ ھەممىسىنى ئىسپاتلايدىغان ماتىرىياللار بار !. شۇڭا سۇۋېت ئىتتىپاقى ناھايىتى ئۇزاق مەزگىلدە شىنجاڭدىكى ھېلقى بولگۇنچى ئۇنسۇرلارنى ئىزچىل قوللىغان ، ياكى مىنىڭ شىنجاڭ مۇستەقىللىقى (疆独) سۇزۇمنى قۇللانغاندا شىنجاڭ مۇستەقىللىقى ئۇنسۇرلىرىنى قوللىغان . شىنجاڭ شۇنىڭ ئۇچۇن جۇڭگۇدىن ئايرىلىپ چىقىپ كىتەلمىگەنلىكىدە- مەن ھىساپلايمەن- جىياڭ جىيېشىنىڭ توھپىسىنى ئۇنتۇپ قېلىشقا بولمايدۇ!. 1944 – يىلى جىياڭ جىېشى بىر ئىشنى قىلدى ،شىنجاڭدىن شىڭ شىسەينى يوتكەپ ئەكەلدى . شىڭ شىسەي ئەسلىدە شىنجاڭنىڭ مىلتارىستى ئىدى ، بىرىنچى قول ئىدى ، ئارمىيە ھۇكۇمەت چوڭ ھۇقۇقى شىڭ شىسەينىڭ قۇلىدا ئىدى . 1944 –يىلى جىياڭ جىيېشى (شىڭ شىسەيگە)<< سىز چوڭچىڭغا قايتىپ كىلىڭ ، قايتىپ كىلىڭ ، مەن سىزگە قىلىدىغانغا بىر ئەمەل بىرىمەن >> دىدى ، نىمە ئەمەلنى قىلىدۇ ؟ دىھقانچىلىق ئورمانچىلىق مىنىستىىرى بۇلىدۇ ، ئۇ دىھقانچىلىقنى باشقۇرىدۇ ، ئورماننى باشقۇرىدۇ ، يەنى جىياڭ جىيېشى ناھايىتى ئۇستىلىق بىلەن شىڭ شىسەينى ، بۇ بىر مىللىتارىستنى شىنجاڭدىن چۇڭچىڭغا يوتكەپ ئەكەلدى ، دىھقانچىلىق ئورمانچىلىق مىنىستىىرى قىلدى ، شىنجاڭدىكى شىڭ شىسەينىڭ قۇلىدا ئەسكەر بار ئىدى ،بەلكى يەنە سوۋېت ئىتتىپاقى بىلەن مۇناسىۋىتى ناھايىتى يېقىن ئىدى ، ئۇ سوۋېت ئىتتىپاقى كوممۇنىستىك پارتىيىسىگە ئەزا بولماقچى ئىدى (سوزلىگۇچىنىڭ سۇزى ئەينەن تەرجىمە قىلىندى) ، ئۇ شىنجاڭنى سۇۋېت سوتسىيالىستىك جۇمھۇرىيەتلەر ئىتتىپاقىنىڭ بىر تەركىۋى قىسمىغا ئايلاندۇرماقچى ئىدى ، ئۇ شۇنداق قىلالايتتى .  ئۇ چوڭچىڭغا بېرىپ دىھقانچىلىق ئورمانچىلىق مىنىستىىرى بۇلۇپ نىمە قىلىدۇ؟ ئۇ قارشى چىقىشقا ئامالسىزدە ، قارشىلىق قىلالمايدۇ دە! قىسىم داۋامى بار.

izdinish

	muhakima يوللىغان ۋاقتى  2014-2-27 11:39 PM مەن بۇ ئادەمنىڭ سۇزىنى يالغان بولماسلىغى مۇمكىن دەپ ھ ... گېپىمنى خاتا چۈشىنىپسىز بۇرادەر ، مەن پەقەت راس يالغان بولۇشىدىن بەكرەك ، ئادىللىق قىلغان قىلمىغانلىقى مۇھىم دېدىم ، چۈنكى ئادىل بولغاندىلا خەلق ياد ئېتىدۇ ، جىياڭ مارشالنىڭ ئىشلىرىغا قىزىقماقتىمىز ، داۋامىنى تېزراق يوللىشىڭىزغا تىلەكداشمىز !

vmvdwar-uyhur

	ئەجىرىڭىزگە تەشەككۈر داۋامىنى ساقلايمىز

muhakima

	vmvdwar-uyhur يوللىغان ۋاقتى  2014-2-28 05:57 PM ئەجىرىڭىزگە تەشەككۈر داۋامىنى ساقلايمىز سىز بىلمەيدىغان جىياڭ جىيېشى (3-قىسىم) مەنبە: http://video.chaoxing.com/play_400006489_73872.shtml تىلماچ ئىنكاس يازغاندا دىققەت قىلىشنى ئالاھىدە ئەسكەرتىدۇ!. بېيجىڭ ئەينى ۋاقىتتا كىمنىڭ زىمىنى (زامانى) ئىدى ؟خېبىي مىلتارىسىتى ساۋكۇننىڭ زىمىنى ( زامانى) ئىدى. ساۋ كۇن كوپچىلىك سورىشى مۇمكىن ، سۇنجۇڭشەننىڭ ئەسلى بازىسى گۇاڭجۇ تۇرسا ، قانداقسىگە مۇڭغۇلىيىدىكى كۇلۇننى بازا قىلىشنى ئويلايدۇ؟ توغرا ، سۇنجۇڭشەننىڭ بازىسى ئەسلىدە گۇاڭجۇ ، بىراق سۇنجۇڭشەن بېيجىڭغىچە ھۇجۇم قىلىپ ، شىمال مىلتارىستلىرىنى ئاغدۇرماقچى  بولسا ، گۇاڭجۇ بەكمۇ كۇڭۇلدىكىدەك جاي ئەمەس ، نىمە ئۇچۇن ؟ بىرىنچى ، گۇاڭجۇنىڭ يىنىدىكىسى شىياڭگاڭ ، شىياڭگاڭ ئەينى ۋاقىتتا ئەنگىليەنىڭ مۇستەملىكىسى ، گومىنداڭ ئارمىيىسى شىمالغا جازا يۇرۇش قىلماقچى بولسا ، ئەنگىليە شىياڭگاڭ دائىرىلىرى كەينىدىن قالايمىقانچىلىق تامامەن چىقىرالايدۇ، ئارقا تەرەپ ئەمىنلىككە ئىرىشەلمەيدۇ. ئىككىنچى ، گۇاڭجۇدىن شىمالغا يۇرۇش قىلسا ، يول يىراق ! گۇاڭدۇڭ ، خونەن ، جىياڭشى ، خۇ بېي ، خېنەن ، خېبىي قاتارلىق ئالتە- يەتتە ئولكىنى بېسىپ ئۇتۇپلا قالماستىن يەنە چاڭجىياڭ ، خۇاڭخې دەرياسىدىن ئۇتۇشكە توغرا كىلىدۇ ، خۇاڭخېدا مەسلە يوق ، بىراق چاڭجىياڭدىن ئۇتۇشتە مەسلە بار !  ، نىمە ئۇچۇن؟ كۇچلۇك دولەتلەرنىڭ ھەربى پاراخۇتلىرى ۋۇخەنگە بارالايدۇ ، گومىنداڭ ئارمىيىسىنى قاپ بەلدىن ئۇزۇپ چاڭجىياڭنىڭ ئىككى تەرىپىدە قالدۇرالايدۇ ، شۇڭا ، گۇاڭجۇ تايانچ بازا بۇلۇشقا ، شىمالغا يۇرۇش قىلىشنىڭ تايانىچ بازىسى بۇلۇشقا ياخشى جاي ئەمەس. شۇڭا ، سۇنجۇڭشەن جىياڭ جىيېشى – جىياڭ جىيېشى ياپۇنىيەدە ھەربى ئىشلاردا ئۇقۇغان ، سۇنجۇڭشەننىڭ ئەتراپىدىكىلەردىن ھەربى ئىشلارنى ئۇقىدىغىنى ئىدى- سۇۋېت ئىتتىپاقىغا كۇلۇندا ھەربى تايانچ بازا قۇرۇش ، ھەبى مەكتەپ قۇرۇش توغرىسىدا سوھبەتكە ئەۋەتكەن. كوپچىلىك ئويلاپ باقساق بۇلىدۇ ، ئەگەر سۇۋېت ئىتتىپاقى جىياڭنىڭ تەكلىۋىنى قۇبۇل قىلغان بولسا مىنىڭچە جۇڭگۇ ھازىرقى زامان تارىخى بۇنداق بولمايتتى . خۇاڭپۇ ئوفىستىرلار مەكتىۋى دىگەن مەكتەپ بولمايتتى ! .يوق بۇلاتتى ، ھاجىتى بولمايتتى ، كۇلۇن ئوفىستېرلار مەكتىۋى دەپ ئاتىلىدىغان مەكتەپلا بۇلاتتى! ، شىمالغا جازا يۇرۇشمۇ بولمايتتى ، پەقەت جەنۇپقا جازا يۇرۇش قىلىشلا بۇلاتتى ، كۇلۇندىن بېيجىڭغا ھۇجۇم قوزغىلاتتى ، كۇلۇندىن بېيجىڭغا ھۇجۇم قىلىشنىڭ قانداق ئەۋزەللىكى بار؟ يول يېقىن ، مۇڭغۇلىيىدىن چىقسىلا خېبېي ، خېبىيغا كىرسە بېيجىڭغا كىرگىلى بولاتتى ، مۇڭغۇلىيە بىلەن بېيجىڭنىڭ ئوتتۇرىسى جايلار ئىگىزلىك بۇلۇپ چاڭجىياڭ چوڭ دەرياسى يوق ئىدى ئەمەسمۇ؟ شۇڭا ، جىياڭ جىيېشىنىڭ ھىس قىلىشىچە ئۇنىڭ پىلانى ھەقىقەتەن بەك ياخشى ئىدى ،ئۇيەن تاپقىلى بولمايتتى ،شۇڭا جىياڭ جىيېشىنىڭ سۇۋېت ئىتتىپاقىغا بېرىشتىكى ۋەزىپىسى سۇۋېت ئىتتىپاقىلىقلار بىلەن كۇلۇننى ھەربى بازا قىلىشنى سوزلىشىش ئىدى . جىياڭ جىيېشىنىڭ ئويلاپ باقمىغىنى شۇكى ئۇ سوۋېت ئىتتىپاقىغا بارغاندىن كىيىن سۇۋېت ئىتتىپاقى ھەربى ئىشلار كومتېتىنىڭ ئەينى ۋاقىتتىكى كومتېت باشلىغى تىروتىسكى بىلەن كۇرۇشكەندە،  تىروتىسكى ئۇنىڭغا : سىلەر جۇڭگۇ ئارمىيىسى بېيجىڭغا ھۇجۇم قىلىشتا ،  سىلەر پەقەت مۇڭغۇلىيە چىگىرىسىدىنلا قۇشۇن تارتساڭلار بۇلىدۇ ،  جۇڭگۇنىڭ ئارمىيىسى مۇڭغۇلىيە توپرىقىغا ئاياق باسسا قەتئى بولمايدۇ !- دىيىشى بولدى. نىمە ئۇچۇن؟ مەن ئابىيام دەپ ئوتتۇم ، ئوكتەبىر ئىنقىلاۋىدىن كىيىن ، سوۋېت ئىتتىپاقىلىقلار ئىزچىل تۇردە مۇڭغۇلىيەنى ئۇزىنىڭ تەسىر دائىرىسدە ھىساپلاپ كەلگەن ئىدى ، گومىنداڭنىڭ مۇڭغۇلىيەگە تەرەققى قىلىشىغا قەتئى يول قويمايتتى ،جىياڭ جىيېشى مۇڭغۇلىيە ئەسلىدىنلا جۇڭگۇنىڭ زىمىنى تۇرسا ، بىز جۇڭگۇ گومىنداڭى ئۇزىمىزنىڭ بىر پارچە زىمىنى بولغان مۇڭغۇلىيەدە ھەربى بازا قۇرساق نىمىشقا بولمايدىكەن دەپ كاللىسىدىن ئوتكۇزەلمىدى ،بىراق سۇۋېت ئىتتىپاقى رەت قىلدى. تىروتىسكى جىياڭ جىيېشى تىروتىسكى بىلەن سوزلەشكەن شۇ كۇنى جىياڭ جىيېشى كۇنخېتىگە <<باشقىلاردىن ئۇتۇنۇش ئۇزىگە ئۇتۇنۇشكە يەتمەيدۇ ،سەن بەزى ئۇزىنى ئادەملەر سىنىڭ دوستۇڭ ، سىنىڭ يولدىشىڭ دىسىمۇ بىراق ، مەسلىلەرنى ئويلىنىشتا ئۇزىنىڭ مەنپەئەتىنى چىقىش قىلىدۇ>> دەپ يازدى. ئىككىنچى يىلى جىياڭ جىيېشى سۇنجۇڭشەننىڭ سەپدىشى لىياۋجۇڭكەيگە بىر پارچە خەت يازدى .   لىياۋ جۇڭكەي ئۇ خىتىدە :<< سوۋېت ئىتتپاقىنىڭ كومپارتىيىسىنىڭ سىياسىتى قارىماققا ياخشى ، ئەمما ، سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ كومپارتىيىسىنىڭ سىياسىتى بىلەن ئۇنىڭ ئەمەلىيىتى ئوخشاش ئەمەس>> دەپ يازدى يەنە <<سوۋېت ئىتتىپاقىلىقلارھە ، سۇۋېت ئىتتىپاقىلىقلارنىڭ جۇڭگۇنىڭ چىگرا رايۇنلىرىغا قارىتا ، مۇڭغۇلىيە ، شىنجاڭ ، شىزاڭ رايۇنلىرىنىڭ ھەممىسىگە قارىتا يامان نىيىتى بار ! >>دەپ يازغان ئىدى. ئۇ سۇۋېت ئىتتىپاقى جاھانگىر دولەتمۇ ئەمەسمۇ ؟دىدى ، بۇ - شۇنداق ! بۇ –جىياڭنىڭ سۇۋېت ئىتتىپاقىغا قارشى تۇرۇشىدىكى سەۋەپلەرنىڭ بىرى ! مەن ھەممە سەۋەپ دىمەيمەن. ئۇنداقتا ، ئەمەلىيەت ئىسپاتلىدىكى سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ ھەقىقەتەن مۇڭغۇلىيەگە نىسبەتەن يامان نىيىتى بار ، بۇ ئىنتايىن ئۇچۇق بۇلغان بىر ئۇچۇر،جىياڭ جىيشى يەنە دىگەن :سۇۋېت ئىتتىپاقىلىقلارنىڭ شىنجاڭغا قارىتامۇ يامان نىيىتى بار . مۇشۇنداقمۇ ئەمەسمۇ؟ كوپ يىللىق تارىخ – بۇ بىر نوقتىنىمۇ ئىسپاتلىدى. شىنجاڭ ئۇزاق بىرتارىخى مەزگىل شىڭ شىسەي ئاتلىق بىر مىلتارىست   تەرىپىدىن ئىدارە قىلىنغان . سىز شىڭ شىسەينىڭ نىمە قىلماقچى بولغانلىقىنى بىلەمسىز؟ شىڭ شىسەي بىر ئومىرىدە سىزنى ھەيران قالدۇرىدىغان ئىككى ئىشنى قىلغان. بىرىنچى ئىش : شىڭ شىسەي سوۋېت ئىتتىپاقى كوممۇنىستىك پارتىيىسىگە كىرىشنى ئىلتىماس قىلغان !. ئىككىنچى ئىش: شىڭ شىسەي سۇۋېت ئىتتىپاقىغا شىنجاڭ سۇۋېت سوتسىيالىستىك جۇمھۇرىيەتلەر ئىتتىپاقىنىڭ بىر ئىتتىپاقداش جۇمھۇرىيىتى بۇلۇشنى ئىلتىماس قىلغان . بۇلارنىڭ ھەممىسىنى ئىسپاتلايدىغان ماتىرىياللار بار !. شۇڭا سۇۋېت ئىتتىپاقى ناھايىتى ئۇزاق مەزگىلدە شىنجاڭدىكى ھېلقى بولگۇنچى ئۇنسۇرلارنى ئىزچىل قوللىغان ، ياكى مىنىڭ شىنجاڭ مۇستەقىللىقى (疆独) سۇزۇمنى قۇللانغاندا شىنجاڭ مۇستەقىللىقى ئۇنسۇرلىرىنى قوللىغان . شىنجاڭ شۇنىڭ ئۇچۇن جۇڭگۇدىن ئايرىلىپ چىقىپ كىتەلمىگەنلىكىدە- مەن ھىساپلايمەن- جىياڭ جىيېشىنىڭ توھپىسىنى ئۇنتۇپ قېلىشقا بولمايدۇ!. 1944 – يىلى جىياڭ جىېشى بىر ئىشنى قىلدى ،شىنجاڭدىن شىڭ شىسەينى يوتكەپ ئەكەلدى . شىڭ شىسەي شىڭ شىسەي ئەسلىدە شىنجاڭنىڭ مىلتارىستى ئىدى ، بىرىنچى قول ئىدى ، ئارمىيە ھۇكۇمەت چوڭ ھۇقۇقى شىڭ شىسەينىڭ قۇلىدا ئىدى . 1944 –يىلى جىياڭ جىيېشى (شىڭ شىسەيگە)<< سىز چوڭچىڭغا قايتىپ كىلىڭ ، قايتىپ كىلىڭ ، مەن سىزگە قىلىدىغانغا بىر ئەمەل بىرىمەن >> دىدى ، نىمە ئەمەلنى قىلىدۇ ؟ دىھقانچىلىق ئورمانچىلىق مىنىستىىرى بۇلىدۇ ، ئۇ دىھقانچىلىقنى باشقۇرىدۇ ، ئورماننى باشقۇرىدۇ ، يەنى جىياڭ جىيېشى ناھايىتى ئۇستىلىق بىلەن شىڭ شىسەينى ، بۇ بىر مىللىتارىستنى شىنجاڭدىن چۇڭچىڭغا يوتكەپ ئەكەلدى ، دىھقانچىلىق ئورمانچىلىق مىنىستىىرى قىلدى ، شىنجاڭدىكى شىڭ شىسەينىڭ قۇلىدا ئەسكەر بار ئىدى ،بەلكى يەنە سوۋېت ئىتتىپاقى بىلەن مۇناسىۋىتى ناھايىتى يېقىن ئىدى ، ئۇ سوۋېت ئىتتىپاقى كوممۇنىستىك پارتىيىسىگە ئەزا بولماقچى ئىدى (سوزلىگۇچىنىڭ سۇزى ئەينەن تەرجىمە قىلىندى) ، ئۇ شىنجاڭنى سۇۋېت سوتسىيالىستىك جۇمھۇرىيەتلەر ئىتتىپاقىنىڭ بىر تەركىۋى قىسمىغا ئايلاندۇرماقچى ئىدى ، ئۇ شۇنداق قىلالايتتى .  ئۇ چوڭچىڭغا بېرىپ دىھقانچىلىق ئورمانچىلىق مىنىستىىرى بۇلۇپ نىمە قىلىدۇ؟ ئۇ قارشى چىقىشقا ئامالسىزدە ، قارشىلىق قىلالمايدۇ دە! شۇڭا ، كىيىن ، ئۇرۇش دەۋىرىدە جىياڭ جىيېشى كۇنخېتىگە مۇنداق بىر گەپنى يازغان : خەلىقنىڭ ھەممىسى بىلىدۇ ، شەرقى شىمال قولدىن كەتتى ، ھەقىقەتەن شەرقى شىمال قولدىن كىتىشكە تىگىشلىك ئەمەس ئىدى ، كەتمىسە بولاتتى ، بىراق مەن ھازىر شىنجاڭنى قايتۇرۇپ ئەكەلدىم >> ئۇ << شىنجاڭنىڭ زىمىنىغاگەنسۇدىكى خېشى كارىدۇرى ، يەنى ما ئائىلىسى قۇشۇنىنىڭ زىمىنىنى قوشساق قۇشۇلغان زىمىن شەرقى شىمالدىن خېلى چوڭ >>، مەن شۇنداق ھىساپلايمەنكى ئەگەر جىياڭ ۋاقتىدا تەدبىر قوللىنىپ ،  شىڭ شىسەينى چوڭچىڭغا يوتكەپ كەلمىگەن بولسا ، گۇمىنداڭنىڭ كونتىرۇل قىلىش دائىرىسىگە ئېلىپ كەلمىگەن بولمىسا ، شىنجاڭنىڭ جۇڭگۇ زىمىنىغا ئايلىنىشى _مىنىڭ قارىشىمچە – يەنىلا بىر مەسلە!. شۇڭا ، مەن  جىياڭ جىيېشىنىڭ سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ شىنجاڭغا نىسبەتەن يامان نىيىتى بار دىگەن گەپنى خاتا قىلمىغان دەپ قارايمەن. بۇ يەردە مەن بىر كىچىك نوقتىنى ئالاھىدە سوزلەيمەن . 1923- يىلى جىياڭ جىيېشى سوۋېت ئىتتىپاقىدا 3 ئاي تۇردى ،بىر ئىشنى بايقىدى ، ئۇنى كۇنخېتىگە يازغان – كوپچىلىك خۇڧۇ ئارخپخانىسىغا بېرىپ كۇرەلەيدۇ!- جىياڭ جىيېشى خاتىرىسىگە <<سوۋېت ئىتتىپاقىدىن  ئىبارەت بۇ بىر دولەتتە ئازسانلىق مىللەت ھاكىمىيەت يۇرگۇزىدىكەن ، ھاكىميەت يۇرگۇزۇش دىگىنىمىز سىياسى ھۇقۇق دىگىنى ، سۇۋېت ئىتتىپاقىدا ئازاسانلىق مىللەت ھاكىمىيەت يۇرگۇزۇپ ، ياتلارنى چەتكە قاقىدىكەن  ، مەن ئۇنىڭدىن ناھايىتى بەك ئەنسىرەيمەن >>دەپ يازدى. ئازسانلىق مىللەت ھۇقۇق تۇتىدىكەن دەپ كىمىنى كورسەتكەن؟ ئەينى ۋاقىتتا لېنىننىڭ كېسىلى ئېغىرلاشقان ، ھۇقۇق تۇتىۋاتقىنى سىتالىن بۇلۇپ قالغان ، سىتالىن رۇس ئەمەس ، سىتالىن گىروزىنىيەلىك ، ياتلارنى چەتكە قېقىشتا ئەينى ۋاقىتتا سىتالىن تىروتىسكىنى باستۇرۇشقا باشلىغان ، شۇڭا ، سىتالىن سۇۋېت ئىتتىپاقىدىن ئەنسىرەيمەن دىگەن. مىنىڭ ھىس قىلىشىمچە بۇ جىياڭ جىيېشىنىڭ ناھايىتى سەزگۇرلۇكىنى بىلدۇرىدۇ ، دونيادا سىتالىننى ئەڭ بۇرۇن تەنقىت قىلغان ئادەم -  جىياڭ جىيېشى ، ئۇ ياتلارنى چەتكە قاقىدىكەن دىگەن ئەمەسمۇ!. مەن يەنە بىر ئىشنى سوزلەيمەن ، بەلكىم كوپچىلىك ھەيران قېلىشى مۇمكىن ،1968 يىلى 1969 –يىللىرىغا بارغاندا  ، جۇڭگۇدا << مەدەنىيەت زور ئىنقىلابى >> ئوتتەك قىزغىن ئېلىپ بېرىلىۋاتاتتى ، شۇنداقلا ج ك پ ۋە س ك پ ئۇرۇشۇپ ئاسماننى ئۇرۇۋىتەي دەپ قالغان ئىدى ، بىر يەرگە پېتىشماي قالغان ئىدى ،  ج ك پ سۇۋېت كومپارتىيىسى (س ك پ )نى سۇۋېت تۇزەك( مەسلەك)چىلىرى (سۇۋېت شىيۇجىڭجۇيىچىلىرى)  دەپ تىللايتتى ، س ك پ ، ج ك پ نى قاتمالچىلار (جىياۋتىياۋجۇيىچىلار) دەپ ئەيىپلەيتتى ، باشلانغاندا ماقالە يىزىشىپ ئوزئارا تىللاشقان ، كىيىن بىراقلا ئۇرۇشۇپ كەتتى ، نەدە ئۇرۇشتى؟ ، بىرى شەرقى شىمالدىكى مەرۋايت (جىنباۋداۋ) ئارىلىدا ، يەنە بىرى شىنجاڭ رايۇنىدا ، چىگرا رايۇندا ، يەنى ئەسلىدىكى قېرىنداش دولەت دەپ ئاتالغان ئىككى دولەت  مەدەنىيەت زور ئىنقىلاۋى مەزگىلىدە ، 1968 - ، 1969 –يىللىرى تىركىشىپ قالدى ، بىر ئويگە پېتىشمىدى. بۇ ۋاقىتتا سۇۋېت ئىتتىپاقى بىر موخبىرنى تەيۋەنگە ئەۋەتتى ، مۇخبىر نامدا ئەنگىليەنىڭ بىر گېزىتىنىڭ مۇخبىرى ئىدى ، ئەمەلىيەتتە ك گ ب – سوۋېتنىڭ جاسۇسى ئىدى ،  ئۇنى تەيۋەنگە ئەۋەتىپ نىمە قىلماقچى ، ئۇنى تەيۋەنگە ئەۋەتىپ جىياڭ جىڭگۇنى ئىزدىمەكچى ، دەسلەپتە ئاخبارات ئىدارىسىنىڭ ۋېي جىڭ مىڭ ئارقىلىق ئىزدىگەن ،  ئىزدەپ نىمە قىلىدۇ ، ئىككى تەرەپ بىرلەشمەكچى يەنى سۇۋېت ئىتتىپاقى ۋە تەيۋەندىكى ھۇكۇمەت ، تەيۋەندىكى گومىنداڭ پارتىيىسى ، تەيۋەندىكى ئارمىيە بىلەن بىرلىشىپ نىمە قىلماقچى ؟ ماۋزېدوڭنى ئورتاق ئاغدۇرۋەتمەكچى ، سۋىت ئىتتىپاقى  تەيۋەندىكى گومىنداڭ بىلەن بىرلىشىپ ماۋزىدۇڭنى ئاغدۇرۋەتمەكچى بولغان ، جىياڭ جىيشې ھەقىقەتەن تەيۋەنگە بارغان كۇندىن باشلاپ چوڭ قۇرۇقلۇققا قايتۇرما ھۇجۇمغا ئوتۇشنى ئويلايتتى ،  جىياڭ جىيېشى چوڭ قۇرۇقلۇققا قايتۇرما ھۇجۇمغا ئۇتۇشتە ئەسلىدە ئۇمۇتنى كىمگە باغلىغان ؟ ئۇمىتنى ئامىرىكىلىقلارغا باغلىغان ،ئامىرىكىلىقلاردىن قورال ، ھەربى پاراخۇت ، ئايرۇپىلان ، پاراشۇت – بوشلۇقتىن تاشلايدىغانغا- بىلەن تەمىنلەپ چوڭ قۇرۇقلۇققا قايتۇرما ھۇجۇم  قىلىشقا ياردەم بىرىشىنى ئۇمىت قىلغان ،  ئەمما ئامىرىكىلىقلار ئۇرۇشنى خالىمايتتى ، ئامىرىكىلىقلار تەيۋەن چوڭ قۇرۇقلۇققا ھۇجۇم قىلسا يەنە بىر قېتىملىق دونيا ئۇرۇشىنى كەلتۇرۇپ چىقىشىدىن ئەنسىرەپ ئىزچىل قۇشۇلمىغان ،  قايتا- قايتا جىياڭنىڭ چوڭ قۇرۇقلۇققا قايتۇرما ھۇجۇم قىلىش ئارزۇسىنى چەكلىگەن ، شۇڭا ، جىياڭ ئامىرىكىلىقلارغا نىسبەتەن ئومىتنى ئوزدۇم دىگەن ، ئەمما ، سۇۋېت ئىتتىپاقىلىقلار ئاكتىپلىق بىلەن ئىزدەپ كىلىپ : ئىككىمىز ھەمكارلىشايلى ، ماۋزىدوڭنى بىرلىكتە ئۇرۇۋىتەيلى – دىگەن ، جىياڭ جىيېشى ئەلۋەتتە قارشى ئالىدۇدە ، شۇڭا ئىككى تەرەپ سوھبەتلەشتى ، دەسلەپتە تەيۋەندە سوزلەشكەن ، كىيىن ياۋرۇپاغا بېرىپ سوزلەشكەن ، ئاۋسىتىرىيەدە سوزلەشكەن ، ئىتالىيەدە سوزلەشكەن ، ھەمكارلىشىشنى ، چوڭ قۇرۇقلۇققا قايتۇرما ھۇجۇمنى قانداق قىلىشنى مۇزاكىرلەشكەن ، سوۋېتلىكلەر جىياڭ جىيېشىغا مۇنداق دىگەن :  چوڭ قۇرۇقلۇققا قايتۇرما ھۇجۇم قوزغىساڭ بىرىنچىدىن  قورال تەمىنلەيمىز ، ئىككىنچىدىن بىز بازا بىلەن تەمىنلەيمىز ، سوۋېتنىڭ ھەربى بازىسىنى سەن ئىشلەتسەڭلار بۇلىدۇ . جىياڭ جىيېشى ئەگەر سوۋېت ئىتتىپاقى بىلەن ھەمكارلىشىپ چوڭ قۇرۇقلۇققا ھۇجۇم قىلسا قانداق ئاقىۋەتنىڭ كىلىپ چىقىدىغانلىقىنى ئويلىغان ، جىياڭ جىيېشى ئۇندا ئويلاپ ، بۇندا ئويلاپ مىڭ(سۇلالىسى)ئاخىرى چىڭ(سۇلالىسى) باشلىرىدىكى ئىككى ئادەمنى ئىسىگە ئالغان ، بىرىنىڭ ئىسمى ۋۇسەنگۇي ، يەنە بىر خۇڭ چىنچۇۋ ، بۇ ئىككىيلەن كوپچىلىككە تۇنۇش ، بۇ ئىككى ئادەم چىڭ (سۇلالىسى) قۇشۇنلىرىنى شەرقى شىمالدىن قۇۋۇق (ئوتتۇرا تۇزلەڭلىك) ئىچىگە باشلاپ كىرگەن ،نەتىجىسى قانداق بولغان؟ بۇ ئىككى ئادەم چىڭ قۇشۇنلىرىنىڭ قۇۋۇق ئىچىدىكى خەنزۇپوقرالىرىغا ھۇجۇم قىلىشىغا ياردەم بەرگەن ، ئاۋال لىزىچىڭنى بېيجىڭدىن قوغلىۋەتكەن ، ئارقىدىن چىڭ قۇشۇنىنىڭ جىياڭنەن(چاڭجىياڭ دەرياسنىڭ جەنۇبى)، ياڭجۇ ، جىڭجۇ ، جىيادىڭلارغا ھۇجۇم قىلىشىغا ياردەم بەرگەن ، شۇڭا ، چىڭ قۇشۇنلىرىنىڭ شەرقى شىمالدىن قۇۋۇق ئىچىگە ھۇجۇم قىلىپ كىرىشى ھەم ئەڭ ئاخىرىدا چىڭ سۇلالىسىنى قۇرۇشىدا بۇ ۋۇسەنگۇي ۋە خۇڭ چىنچۇۋ ئىنتايىن چوڭ رول ئوينىغان . جىياڭ جىىيېشى يۇقۇرقىلارنى ئويلاپ مەن ھازىر  سۇۋېت ئىتتىپاقى بىلەن ھەمكارلاشسام –سۇۋېت ئىتتىپاقىلىقلار ياخشى نەرسىلەر ئەمەس- سۇۋېت ئىتتىپاقىلىقلىقلار جەزمەن قۇلايلىق ئىزدەپ كىلىدۇ، جەزمەن جۇڭگۇغا تاجاۋۇز قىلىشنى ئۇيلاپ كىلىدۇ  دەپ ئۇزىنى ئەسكەرتتى : مەن ۋۇسەنگۇيدىن قايتا ئوگەنسەم بولمايدۇ! ، خوڭچىنچۇۋدىن ئوگەنسەم بولمايدۇ ! ، ئۇلارنىڭ مەغلۇپ بولغان يۇلىدا مەن قايتا ماڭسام بولمايدۇ!. شۇڭا ، ئاخىرىدا بۇ ئىشنى بىكار قىلىۋەتتى ، سوۋېت ئىتتىپاقى بىلەن جىياڭ جىيېشىنىڭ سوھبىتى غەلىبىلىك بولمىدى ، سوھبەتنىڭ غەلىبىلىك بولماسلىقىدىكى ئەڭ مۇھىم سەۋەپ- جىياڭ جىيېشى ، ئۇ  ۋۇسەنگۇي بولسام بولمايدۇ ، خۇڭ چىنچۇۋ بولسام بولمايدۇ ، بۇرىنى قوتانغا باشلاپ كىرسەم بولمايدۇ ! ، سوۋېت ئىتتىپاقىلىقلار ياخشى نەرسە ئەمەس ، ياخشى نىيەتنى كوڭلىگە پۇكمەيدۇ. بۇلار جىياڭ جىيېشىنىڭ سۇۋېت ئىتتىپاقىلىقلارغا نىسبەتەن تۇنۇشى ئىدى. تۇۋەندە مەن جىياڭ جىيېشىنىڭ ئەنگىليەگە  نىسبەتەن تۇنۇشىنى سوزلەيمەن. ئوتمۇشتە چۇڭ قۇرۇقلۇقتىكىلەر جىياڭ جىيېشىنى ئەنگىليە ئامىرىكىنىڭ غالچىسى دەيتتۇق ، مىنىڭچە بۇنداق دىسەك جىياڭ جىيېشىغا ئۇۋال قىلغان بۇلىمىز. جىياڭ جىيېشىنىڭ ئۇمىرىنىڭ كوپ قىسمىدا ئەنگىليەلىكلەرگە نىسبەتەن قارىشى ناھايىتى ناچار ئىدى. جىياڭ جىيېشى ئەنگىليەنى قېرى جاھانگىر ، قىرى جاھانگىر ، مۇستەملىكە خەلقىنى ئىزچىل ، ئوزلۇكىدىن ئىزىۋاتىدۇ ، ئىكىسىپلاتاتسىيە قىلىۋاتىدۇ دەپ ھىساپلايتتى . 1943 – يىلى ئامىرىكا ۋاشىنگىتۇندا تىنىچ ئوكيان يىغىنى ئېچىلدى ، يىغىنغا قاتناشقانلاردىن  روزۋېلىت ، چىرچىل ، جۇڭگۇنىڭ دىپلۇماتىيە مىنىستىرى سوڭ زىۋېنلار بار ئىدى. (يىغىن) نىمىنى مۇزاكىرە قىلدى؟ ياپۇنىيەگە قانداق ھۇجۇم قىلىش ، ئىتتىپاقداش دولەتلەرنىڭ  ئۇرۇش تاكتىكىسى ، پىلانىنى مۇزاكىرە قىلغان بىر قېتىملىق يىغىن ئىدى، يىغىننى ئېچىپ ، ئېچىپ بىر يىرىگە بارغاندا چىرچىل ئورنىدىن تۇرۇپ دىدى: ئاڭلاشلارغا قارىغاندا ، جۇڭگۇ قۇشۇنىنى شىزاڭغا كىرگۇزۇۋېتىپتۇ ، بۇ قانداق بۇلىدۇ ، بۇ بولمايدۇ دە !. 3. قىسمى تۇگىدى. داۋامى بار

babur99

	ماۋزىدۇڭ بىلەن جىياڭ جېشى ئىككىسى جۇڭگۇنىڭ يېقىنقى زامان تارىخىدىكى ئىككى مەشھۇر سىياسىي داھىي . ھەرئىككىسى خۇاشىيا مىللتىنى قەد كۆتۈرگۈزۈشنى مەقسەت قىلغان .ھەرئىككىسى مىللەتچىدىن  ئىنقىلاپچىغا ئۆزگەرگەن . بىراق تاللىغان يولى ئوخشىمىدى . جىياڭ جېشى  دۆلەت ئاتىسى سۇن جۇڭشەننىڭ ئۈچ مەسلەك ئىدىيىسىگە ۋارسلىق قىلىپ جۇڭگۇنى كاپىتالىستىك دىمۇكراتىك دۆلەت قىلماقچى بولدى . ماۋزىدۇڭ بولسا لېنىن ،سىتالىنلاردىن ئۆگىنىپ سوتسىيالىستىك دۆلەت قۇرماقچى بولدى . ئەگەر ياپونلار تاجاۋۇز قىلمىغان بولسا جىياڭ جېشى بەلكىم جىڭگاڭشەندىن قېچىپ 80مىڭدىن 10مىڭغا چۈشۈپ قالغان قىزىل ئارمىينى شەنشىدە يوقىتىۋېتەلەيتى . بىراق ياپونلار 1937-يىلى ئومۇميۈزلۈك تاجاۋۇزچىلىق ئۇرۇشى قوزغاپ ،گومىنداڭ ھۆكۈمىتى خۇاشىيا مىللتىنىڭ مۇنقەرز بولماسلىقى ئۈچۈن ، پۈتۈن سەپ بىلەن قايتۇرما ھۇجۇمغا ئۆتۈشكە تەييارلاندى . شۇنىڭ بىلەن ۋاقىتىچە كومپارتىيەبىلەن بىرلىشىپ ياپونغا قارشى تۇرۇشقا مەجبۇر بولدى .نەچچە مىليون گومىنداڭ ئارمىيسى بىرىنچى سەپتىكى جەڭ مەيدانلىرىدا سەرخىل قوراللار بىلەن جابدۇنغان ياپون ئارمىيسى بىلەن تۇتۇشۇپ ،كۆپىنچە مەغلۇپ بولدى ، ئۆلۈش -يارلىنىش بەك ئېغىر بولدى. ھەتتا پايتەخىت نەنجىڭ قولدىن كەتتى . كومپارتىيە قوشۇنلىرى بولسا دۆلەت ئارمىيسىنىڭ 8-يۆنىلىش ئارمىيسى دىگەن نامدا كەڭ ئارقا سەپتە ياپونلار بىلەن پارتىزانچە ئورۇش قىلدى ،بىۋاستە ياپوننىڭ چوڭ قۇشۇنلىرى بىلەن تۇتۇشمىدى . شۇڭا ئۆلۈش -يارلىنىش بەك چوڭ بولمىدى ،ئەكسىچە ياپونغا قارشى ئۇۇرش داۋامىدا كومپارتىيە رەھبەرلىكىدكى قوراللىق كۈچلەر مليون كىشىگە يەتتى، تايانىچ بازىلىرنى كېڭەيتتى  ۋەياپونغا قارشى ئۇرۇش غەلبە قىلغاندىن كېيىن گومىنداڭ بىلەن كۈچ ئېلىشالايدىغان ھەتتا مەركىزىي ھۆكۈمەتنى  سۆھبەت ئۈستىلىگە كېلىشكە مەجبۇر قىلالايدىغان مۇھىم ئۆكتىچى قوراللىق كۈچكە ئايلاندى . ئاخرىدا جىياڭ جېشىنىڭ قول ئاستىدىكى ئەمەلدارلىرى بەك چىرىكلىشىىپ خەلقنىڭ مايىللقنى قولدىن بېرىپ قويدى. جوڭگودا يەرئىسالاھاتى ئېلىپ بېرىپ ،مەملىكەت نوپۇسىنىڭ 80%تەشكىل قىلىدىغان كەمبەغەل دىھقانلارنى يەرگە ئىگە قىلشقا ۋەدە بېرىۋاتقان ماۋزىدۇڭ ئەل قەلبىنى رام قىلدى . شۇنىڭ بىلەن  سۇن جۇڭشەننىڭ سادىق شاگىرتى ، ئىقتىدارلىق ھەربىىي قوماندان ۋەتەنپەرۋەر سىياسىئون بولغان   جىياڭ جېشى تەقدىرگە تەن بېرىپ كىچىك ئارالغا كەتتى .

kuyaxim111

	ئۇھ ئەجەپ ئۇزاقتا ئوقۇپ بولدۇم )(يەڭگەن شاھ بولۇر ...يىڭىلگەن قاراقچى)پاينەكۋاش بولۇر...