بوغۈم كىسەللىكلىرى

سوڭەك سىلى

1. تۇنۇش:

سىل تاياقچە باكتىريەسىدىن يۇقۇملىنىش ، ئىرسىيەت تەسىردىن كىلىپ چىقدىغان كىسەلللەنگەن ئوروننىڭ ئوخشاش بولماسلىقىغا ئاساسەن كىلنىك ئالامىتىمۇ ئوخشاش بولمايدىغان سوزلما خاراكتىرلىك كىسەللىك

گەرچە بۇخىل كىسەللكنىڭ ئاساسلىق سەۋەبى سىل باكتىريەسى بولسىمۇ، لىكىن ئۇيغۇر تىبابىتىدە خىلىتىلارنىڭ غەيرى تەبىي ئوزگىرىشى بولوپمۇ غەيرى تەبىي بەلغەم ، سەۋدا خىلىتىنىڭ يەككە ياكى مورەككەپ ئوزگىرىشى بۇخىل كىسەللىكىنىڭ پەيدا بولوشى ۋە تەرەققى قىلىشىغا ئىچكى شارائىت ھازىرلاپ بىرىدۇ دەپ قارايدۇ .

بۇ خىل كىسەللىك ئاساسەن ياشانغانلاردا، ئەرلەرگە قارىغاندا ئاياللاردا، مىزاج جەھەتتىن ھۆل– سۇغۇق مىزاجدىكى كىشىلەردە، ئاساسەن نەم، سۇغۇق مۇھىيىتتا كۆپ تۇرغان، ياشىغان ، زەخمىلىنىش تارىخى بار ، ھول – سوغوق تەبىئەتلىك يىمەك – ئىچمەكلەرگە ئامراق ھەمدە يىمەك – ئىچمەك جەھەتتە تەرتىپسىز غىزالىنىش ئادىتى بار ۋە تۇغما ئىممۇنىت كۇچى توۋەن ياكى ئومومى بەدەن خىزمىتى ياخشى بولمىغان كىشىلەردە كۆپرەك يۈز بىرىدۇ.

2. دىئاگىنۇز ئولچىمى :

1.3. ئۇيغۇرتىبابەت دىئاگىنوز ئاساسى:

1) كىسەللىك تارىخىغا ئاساسەن :

ئىلگىرى سىل كىسەللىكىكى بىلەن ئاغرىغان ياكى ئاتا –ئانىسدا سىل كىسەللىك تارىخى بولغان ، نەم، سۇغۇق مۇھىيىتتا كۆپ تۇرغان، ياشىغان ، ھول – سوغوق يىمەك – ئىچمەكلەرگە ئامراق ھەمدە يىمەك – ئىچمەك جەھەتتە تەرتىپسىز غىزالىنىش ئادىتى بار ۋە تۇغما ئىممۇنىت كۇچى توۋەن ياكى ئومومى بەدەن خىزمىتى ياخشى بولمىغان كىشىلەردە كۆپ يۈز بىرىدۇ.

2) تىپىك كىلنىك ئالامىتىگە ئاساسەن:

كىسەللەنگەن ئورون يىقىمسىز تىلىش ، ئىغىرلىق ھىس قىلىش، ئاسان توقوش ياكى شامالداش ، ماغدىرسىزلىق ، كوپ تەرلەش ، ئاسان چارچاش ، ئاسان زۇكامداش ، ئوروقلاش قاتارلىقلارغا ئاساسەن .

3) قۇشۇمچە تەكشۈرۈش نەتىجىسىگە ئاساسەن :

WBC , ESR, Tb-Ab دا كورونەرلىك ياكى يەڭگىل دەرىجىدە ئوزگىرىش بولوش ۋە ياكى بولماسلىق ئەھۋالىغا ھەمدە سايىلاندۇرۇپ تەكشۇرش رەسىم ئىپادىسىدىن سوڭەك زىچلىقى توۋەنلەش ، ئىغىر بولغاندا سوڭەك رەڭگى سۇسلىشىپ كىتىش ئەھۋالىغا ئاساسەن دىئاگىنۇز قويولىدۇ .

2.3. دىئالىكتىك تىپقا ئايرىش :

1) تەمسىز بەلغەم خىلىتى تەسىرىدىن كىلىپ چىققان سوڭەك سىلى

2) موزا تەملىك بەلغەم خىلىتى تەسىرىدىن كىلىپ چىققان سوڭەك سىلى

3) غەيرى تەبىي سەۋدا خىلىتى تەسىرىدىن كىلىپ چىققان سوڭەك سىلى

8. داۋالاش :

2.8 داۋالاش پىرىنسىپى :

(1) سىل تايەقچە باكتىريەسىنى كونتىرول قىلىش ، يوقۇتۇش مەخسىتىدە دورا بىرىلىدۇ .

مىزاجنى تەڭشەش مەخسەتتە دورا بىرىلىدۇ.

(2) ماددا ئالمىشنى ياخشىلاش، ئاغىرىق پەسەيتىش مەقسىتىدە ئىچى - سىرتىدىن دورا بىرىلىش بىلەن بىرگە ئاشقازان خىزمىتىنىڭ بۇزۇلىشىنىڭ ئالدىنى ئېلىش، قۇۋەتلەش مەقسىتىدە دورا بىرىلىدۇ.

(3) سىرتىدىن ماس كىلىدىغان فىزىكىلىق داۋالاشلار ئېلىپ بېرىلىدۇ.

(4) قان ئايلىنىشنى ياخشىلاش، بەدەننى قىززىتىش، رەئىس ئەزانى قۇۋەتلەش مەقسىتىدە دورا بىرىلىدۇ.

(5) كۇندىلىك كىسەللىك ئوزگىرشىگە قارتا چارە قىلىنىدۇ .

2.3.8. داۋالاش ئۇسۇلى :

سىل جاراسىمىنى يۇقىتىش، كونتىرول قىلىش ياللۇغ قايتۇرۇش مەقسىتىدە توۋەندىكى سەرتان شەربىتى تەييارلاپ8-12 كۇن بىرىلىدۇ .

بالنىستقا كىرگەندىن باشلاپ بىمارنىڭ ئەمىلى كىسەللىك ئەھۋالىغا ئاساسەن توۋەندىكى سىرتىدىن ئىلىپ بىرىلدىغان دورىلىق ۋە دورىسىز داۋالاش تاللاپ ئىلىپ بىرىلىدۇ .

دورىدا ئۇۋلاش ، دورىلىق لوڭگە قويۇش ، زىماد تىڭىش ، كىلىزما ، ئەمەن پىلىكىدە داغلاش ، مايلاش ، ئۇۋلاش ، يىڭنە سانچىش ، ئىسسىق ئوتكوزوش ، قۇمغا كومۇش ، پاشۇيە ، قۇرۇق ھورداققا سىلىش ، سوزوش ، دوراچاپلاپ داۋالاش ، لوڭقا قويوش ، ئوتتىرا دولقۇندا داۋالاش ، مىكرو دولقۇندا داۋلاش ، توۋەن دولقۇندا داۋالاش ، پاشۇيە قاتارلىقلار

يۇقارقى مەخسەتتە چايلىق ، سەرتان گۇلقەنىتى ، ھەببى سەرتان ، سۇپۇپى سەرتان ، مەجۇنى مورمەككى مەخسۇس تەييارلاپ بىرىلىدۇ .

قايسى خىل خىلىتتا غەيرى تەبىي ئوزگىرىش بولغان بولسا شۇ خىلىتىنىڭ مۇنزىچ مۇسھىلى كىسەللىك ئەھۋالى ۋە تەرەققىياتىغا ئاساسەن قائىدە بويچە تاللاپ بىرىلىدۇ ،

ئاغرىق پەسەيتىش، غەيرى تەبىئى يەللەرنى ھەيدەش، كېسەللىك ئالامەتلىرىنى كۇنتىرۇل قىلىش ۋە ياخشىلاش ، ياللۇغ قايتۇرۇش ، رەئىس ئەزالارنى قوغداش مەقسەتتە توۋەندىكى دورىلار بىمار بالنىستقا قوبول قىلغاندىن باشلاپ بىمارنىڭ كېسەللىك ئەھۋالىغا ئاساسەن تاللاپ20-35 كۇنگىچە تاللاپ بېرىلىدۇ.

سۇپۇپى سەرتان كاپسولى، قۇرسى ئىتتىرفىل كەبىر،قۇرسى ئىتتىرفىل سەغىر ،قۇرسى ئىتتىرفىل چوبىچىن،ئەرقى بەدىيان، ئەرقى شوخلا ،ئەرقى چوبىچىن، قۇرسى ئۆشبە، مۇنزىچ دانچىسى ،كاشكاپ دانچىسى ، ھەببى لوبوبى كەبىر ، ھەببى ماتىدىل ھايات، قۇرسى خىمىرى مەرۋايىت،ئەبرىشىم دانچىسى،داۋائىل مىشكى .