ئاستاغىنە...

0000bahar

0000bahar

yollar

	سەھەر خانىم، ئوغرى دېگەندە يۈز بولمايدۇ. ھەقىقەت ئۈچۈن باسقان قەدىمىڭىزدە دىشۋارچىلىقلارغا ئۇچراپ قېلىشىڭىز قاش بىلەن كىرپىك ئارىسىدا بولىدۇ، لېكىن بەل قويىۋەتمەڭ، مەن ھەم يۈرىكى ھەقىقەت ئۈچۈن سوقىدىغان تورداشلار ھامان سىز تەرەپتە تۇرىمىز!

Gvlmisal

	0000bahar يوللىغان ۋاقتى  2014-10-27 05:46 PM ۋاي بۇ نىمىش بولۇپ كىتىۋاتىدۇ؟

qaraxani

	yollar يوللىغان ۋاقتى  2014-10-27 08:06 PM سەھەر خانىم، ئوغرى دېگەندە يۈز بولمايدۇ. ھەقىقەت ئۈچۈن ... يوللار بۇرادەر  سىز قىچا ئۇرۇغىنى ئالدىراپ چاچماڭ ،مەن بۇ ئىشلارنى ئۆزۈم قەستەن  قوزغاپ چىقارغان ئۇنىڭ مەسۇلىيىەت جاۋاپكارلىغىدىن  قېچىپ يۈرگەن ئىش يوق،شۇڭا يېتىلىۋاتقان ئەزا دىگەن تەمكىن بولغىنى ياخشى مەيلى سىز قايسى تەرەپتە تۇرۇڭ سىزنى تاماشا كۆرۈش ،ئۇچۇر ئاڭلاش پۇرسىتى بىلەن تەمىن ئېتىمەن  تەخىر قىلىپ جاۋاپنى مۇشۇ تور ھەم يازغۇچىلار تورىدىن ئاڭلاڭ ،كېيىن قاينىسىڭىزمۇ كېچىكمەيسىز.

qaraxani

	Gvlmisal يوللىغان ۋاقتى  2014-10-27 10:12 PM ۋاي بۇ نىمىش بولۇپ كىتىۋاتىدۇ؟ گۈلمىسال خانىم بۇ ھەقتە پات ئارىدا چۈشەنچە بېرىلىدۇ...

qaraxani

	‹‹ئاستاغىنە››،‹‹ئويلىسام››غا ئىلاۋە... (bulaksu2，0000bahar ۋە saharتورداشنىڭ چوپانى غەزىلىنىڭ ھوقۇق ئىگىسى ھەققىدىكى سۇئاللىرىغا جاۋاپ) قاراخان -2014يىلى 22-ئۆكتەبىر شائىر غوجىمۇھەممەدنىڭ ‹‹ئاستاغىنە ››ناملىق غەزىلى ‹‹شىنجاڭ يازغۇچىلار تورى››ىغا ئېلان قىلىندى،مەن ئېھتىراس بىلەن ئوقۇدۇم  ھەم ئۇنىڭغا تېمىداش بولغان ‹‹ئاستاغىنە ››ناملىق بىر پارچە غەزەلنى ئايرىم تېما قىلىپ يوللىدىم،يوللانما باشقۇرغۇچىلار تەرىپىدىن سەۋەپسىز ئۆچۈرۈلدى،مەن دەرھال ‹‹مىسرانىم تورى››غا ھەم غوجىمۇھەممەدنىڭ يۇقۇرىقى غەزىلىنىڭ ئاخىرىغا ئىنكاس شەكلىدە يوللىدىم،بۇ چاغدا ‹‹مىسرانىم تورى››دا بورتالالىق توردىشىمىز ‹‹تاڭنۇر››،‹‹گۈلمىسال››،‹‹چەشمەزۇلال››لار ئارقا-ئارقىدىن مۇنبەر پۇلى ئىنئام قىلىپ غەزەلنى قۇتلۇقلىدى.مەن توردىشىمىز saharنىڭ سۆزى بىلەن ئېيتقاندا بۇ ئالقىشلاردىن ھوزۇرلىنىپ ،مەستخۇشلىنىپ سۈكۈتتە تۇردۇم ھەم گۈلمىسال بىلەن ‹‹ئاستاغىنە››بىرنەچچە پارچە مۇشائىرە يېزىشقا مۇۋەپپەق بولدۇم.شۇ ئارىدا bulaksu2ناملىق توردىشىمىز بۇ غەزەلنى مۇھەممەد ئەھمەد چوپانىنىڭ غەزىلىغۇ دەپ ئۇچۇر يوللىدى،مەن ئۇنىڭغا مۇتلەق ئۇنداق ئەمەس دەپ ئۇچۇر قايتۇردۇم. ئارقىدىنلا ئىككىنچى بولۇپ خۇسۇسى ئىمزاسىغا ‹‹سەمىمىلىك ئەڭ گۈزەل ئەخلاق ››دەپ نامە پۈتكەن بۇۋى زوھرە تۇراپ ئىسىملىك (sahar，0000bahar نامىدىكى توراداش خانىم) بۇ غەزەل ‹‹قاراخان››نىڭمۇ ‹‹چوپانى››نىڭمۇ؟دەپ سۇئال تاشلىدى ،مەن جاۋابەن ‹‹چوپانى››نىڭ دەپ ئەسكەرتتىم،ئەمەلىيەتتە مەن دىگەن چوپانى ‹‹مۇھەممەد ئەھمەد چوپانى››ئەمەس ئىدى.چۈنكى مەن ھازىرغىچە مۇھەممەد ئەھمەد چوپانىنىڭ بىر پارچىمۇ ئەسىرىنى كۆرۈپ باقمىغان پەقەت ‹‹سەمەندەر››دىگەن كىتاپنىڭ مۇقاۋىسىنى كۆرگەن.بۇ يەردە مەن ئېيتقان ‹‹چوپانى››غەزەلنىڭ خاتىمىسىدە مۇئەللىپ تەخەللۇس قىلىپ ئىشلەتكەن ‹‹چوپانى ›› ھەم ماڭا يۇقۇرىقى ئىككى پارچە غەزەلنىڭ ئورگىنالىنى بۇندىن 19يىل بۇرۇن ماڭا ئۆتۈنۈپ بەرگەن يۇرتىمىزدىكى مەرھۇم مويسېفىد ئۇرايىم پولات(ئەسلى ئىسىم فامىلىسى -ئىبراھىم قاسىم پولات)نىڭ ئوغلى مىرزاد ئۇرايىم بىلەن مېنىڭ نەزىرىمدىكى ‹‹چوپانى››ئىدى.ئىلگىرى مەن ئاتاقلىق شائىر تۇرسۇنجان ئەمەتنىڭ ‹‹ئاستاغىنە ››دىگەن شېئىرىنى ئۈن ئالغۇ لېتىسىدىن ،تۆمۈرخان روزىنىڭ ‹‹ئاستاغىنە››دىگەن ناخشىسىنى  vcdپىلاستىنكىسىدىن ئاڭلاپ بۇ بىر كەلىمە سۆزنىڭ تەكتىگە يوشۇرۇنغان ھاياتنىڭ تۈمەنمىڭ سەۋدالىرىغا ئەسىر بولغاچقا مەرھۇم ئۇرايىم پولاتنىڭ پوجىركىسىدا يېزىلىپ ئۇنىڭ  ئوغلى مىرزاد ئۇرايىم ئارقىلىق قولۇمغا چۈشكەن بۇ ‹‹ئاستاغىنە››ناملىق غەزەلنى 2007-يىلى 10-ئايغىچە يېنىمدا ساقلاپ ھەتتا بىر قىسىم مىسرالىرىنى يادقىمۇ ئالدىم ،بەختكە قارشى مەرھۇم ئۇرايىم پولات 12بالىسىنى ۋە كېسەلچان ئايالىنى تاشلاپ 1995-يىلى 11-ئاينىڭ 23-كۈنى بىز بىلەن خوشلاشتى،ئوغلى مىرزاد ئىبراھىم مېنىڭ ئوقۇغۇچۇم بولغاچقا بۇ قول يازمىنى ھەم ‹‹كىم بەختلىك›› ،‹‹داخىيەنزى››،‹‹كۆكتوقاي››،‹‹سەگەكلىكىڭ بولمىسا ››،‹‹ل.مۇتەللىپكە مەرسىيە››،‹‹يېڭى يىلغا قەسەم››دىگەن  بىرنەچچە پارچە شېئىر نەسىرلەرنى ئەكىلىپ ماڭا كۆرسەتكەن ،مەن كۆرۈپ تەھرىرلەپ بولۇپ يۇقۇرىقى ئىككى غەزەلدىن باشقا يازمىلىرىنى ئۆزىگە قايتۇرۇپ بەرگەن   .مەن 10يىل ئوقۇتقۇچىلىق قىلىپ باشقا كەسپكە ئالمىشىپ كەتتىم،ئارىدىن 12يىل ئۆتكەندە يۇقۇرىقى ئىككى پارچە غەزەل ماتىرىياللىرىم ئارىسىدىن قولۇمغا چىقىپ قالدى،مەن بۇ قوليازمىنى بەرگەن مىرزاد ئۇرايىمغا:‹‹ بۇ غەزەلنىڭ تىلى پاساھەتلىك ،مەزمۇنىمۇ ئاتاڭنىڭ كەچۈرمىشلىرىگە تازا باپ كېلىدىكەن ،ئۇنى ئاتاڭنىڭ نامىدا بىرەر مەتبۇئاتقا سۇنايلى ››دىسەم ،پىكرىمنى مەنزۇر كۆرۈپ ‹‹ئىلى دەرياسى››ژورنىلىغا ۋە   ‹‹شىنجاڭ ياشلىرى ››ژورنىلىغا يوللىدۇق،ئەسەر ئېلان قىلىنمىدى ،بىراق قايسى نەشرىياتكىن بىر پارچە خەت يوللاپتۇ ،بۇنى مىرزاد ئۇرايىمدىن ئاڭلىدىم.كېيىنچە مەرھۇمنىڭ قوليازمىلىرىنى ئۆي كۆچۈش جەريانىدا ئوغلى يۈتتۈرۈپ قويۇپتۇ،پەقەت مېنىڭ قولۇمدىكى 0.8پۇڭلۇق ئىنشا دەپتىرىنىڭ ئالدى كەينىگە قەلەم بىلەن يېزىلغان ئىمزاسىز،ۋاقىت ئايسىز،مەنبەسىز ئىككى پارچە غەزەللا تەۋەرۈك بولۇپ قالدى.ئاخىرى بۇ يازمىنى مىرزاد ئۇرايىم ماڭا ئىشلىتىشكە ئىجازەت بەردى،مەن ئۇنى مەرھۇم ئۇرايىم پولات نامىدا يوللاي دىسەم ئۇنىڭ ئەسەرلىرىنىڭ ئاخىرى ئۈزۈلدى،يوللىماي دىسەم بۇ ئەسەرنىڭ يەڭگىل ۋە تېتىملىق قۇرلىرى قەلبىمگە نەقىش بولۇپ ئويۇلدى،ئاخىرىدا مەرھۇمنىڭ ئوغلى سەيفى ئۇرايىم ۋە مىرزاد ئۇرايىملارنىڭ ماقۇللىقىنى ئېلىپ ئەسەرنىڭ ئۇلارنىڭ ئاتىسىغا تەۋەلىگىنى مەن پەقەت نامىمنى يېزىپ ئۇنى قايتا مەتبۇئاتقا سۇنۇپ كۆرۈشنى ئېيتسام ئۇلار قوشۇلدى،نەتىجىدە يارمۇھەممەت تۇرسۇن نامىدا‹‹ بورتالا گېزىتى››نىڭ 2007-يىلى 10-ئاينىڭ 29-كۈنىدىكى سانىدا ‹‹ئاستاغىنە››ناملىق ئەسەر كىتاپخانلار بىلەن يۈز كۆرۈشۈپ ماڭا 20يۈئەن (يىگىرمە يۈئەن) قەلەم ھەققى كەلدى،مەن بۇ قەلەم ھەققىنى پوچتىخانىدىن چىقىرىپ ئۇدۇل مىرزاد ئۇرايىمغا بېرىپ ئاپىسى تۇرنىساخانغا تاپشۇرۇشنى ھاۋالە قىلدىم،ئارقىدىنلا ‹‹بورتالا گېزىتى››نىڭ 2007-يىلى12-ئاينىڭ 19-كۈنىدىكى سانىدا ‹‹ئويلىسام››دىگەن غەزەل كۆزگە چېلىقتى،مەن كېيىنچە بۇ غەزەللەرنى ‹‹بوزقىر تورى››‹‹ئالمىزار تورى››‹‹مىسرانىم تورى››دا ‹‹قاراخان››دىگەن  نامدا ئېلان قىلدىم ،ئاخىرى ‹‹يازغۇچىلار تورى››ىدا بۇ غەزەلگە ئىگە چىقتى. مەن بۇ ھوقۇق ئىگىسىنىڭ زادى كىملىگىنى بىلىش ئىستىكىدەتوردىشىمىز  bulaksu2，0000bahar ۋە saharلارغا كەسكىن،سوغۇق ۋە دېكىنىپ تۇرۇپ ئىنكاس قايتۇردۇم،چۈنكى مەن ھەممە يەرگە دىگۈدەك تارقىتىۋەتكەن بۇ ئەسەرنىڭ 20يىلدىن كېيىن ئىگىسى چىققانلىغىدىن بىر تۇرۇپ شۈبھىلەنسەم بىر تۇرۇپ كىملىگىنى بىلىشكە قىزىقىپ قالغاندىم ،شۇڭا saharتورداشقا ئۆز پىكىرىنى ئوچۇق ئاشكارا دەلىللەر بىلەن ئوتتۇرىغا قويۇشنى تەشەببۇس قىلدىم ،ۋە كۈتكىنىمدەك ئۈنۈمگە ئېرىشتىم،شۇنداقلا مەندىن قورساق كۆپۈكىنى چىقىرالمايۋاتقان بىر قىسىم تورداشلارنىڭ،ئاتالمىش‹‹ ھەققانىيەتچى››لەرنىڭ ۋە يەنە بىر قىسىم ‹‹مەزھەپخۇمار››لارنىڭ مېنى ‹‹سوت››قا تارىش ،‹‹دار››غا ئېسىش ،‹‹سازايى قىلىش››خىياللىرىنىڭ  بۇ دېلودا يىپ ئۇچىقا ئېرىشكەن سەمىمى تورداشلارغا مەدەت بېرىۋاتقانلىغىنى، يېڭى بىر ھەقسىز ‹‹كونسېرت››كۆرۈش پۇرسىتىنىڭ ئۆزلىرىگە دەرۋازىسىنى كەڭ ئېچىپ تۇرغانلىقىدەك مەنزىرىنى كۆرۈپ يەتتىم. گېپىمىزگە كەلسەك : 1-سۇئال:   بۇ قوليازما قانداقلارچە مېنىڭ قولۇمغا چۈشۈپ قالغان؟ جاۋاپ:مەن 1988-يىلدىن 1998-يىلغىچە ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىسى بولدۇم،بۇ غەزەلنى ماڭا بەرگەن كىشى مەرھۇم ئۇرايىم پولاتنىڭ ئوغلى يەنى مېنىڭ ئوقۇغۇچۇم مىرزاد ئۇرايىم،ئۇنىڭ ئاتىسى ئۇرايىم پولات 1925-يىلى غۇلجا سۇ دەرۋازىدا  قاسىم  ماشىنىچى ئائىلىدە تۇغۇلغان،1940يىللاردا شائىر لۇتپۇللا مۇتەللىپ بىلەن رۇس تىلى گىمنازىيىسىدە ئوقۇغان،كېيىن ئۈچ ۋىلايەت ئىنقىلابىنىڭ ئارقا سېپىدە تەشۋىقات ئىشلىرىغا ئىشتىراك قىلغان ،ئىلگىرى-كېيىن ئىككى ئۆيلىنىپ 12بالىغا ئاتا -ئانا بولغان،چۆچەكتە رۇسلار بىلەن ئالتۇن كۈمۈش،ۋە تاش سودىسى قىلغان،1980-يىللاردا گەنسۇ لەنجۇنىڭ ئاقساي دىگەن يېرىگە بېرىپ موڭغۇللار بىلەن تۆگە سودىسى قىلغان،دوپپىچىلىق،سائەتچىلىك ،ناۋاتچىلىق(قەندازلىق)،تامغا ئويۇش ئىشلىرىنى قىلىدىغان ،رايۇنىمىزدا تۇنجى بولۇپ گەمىلىك ھەم پول ،پىشايۋانلىق تۇرالغۇ سالغان،ئەرەپ يېزىقىنى راۋان ئوقۇيالايدىغان ھۈنەرلىك ۋە گۆھەرلىك كىشى ئىدى، ئۇ مەندىن دائىم كىتاپ ئارىيەت ئېلىپ ئوقۇيتى،كېيىنكى چاغلاردا ئىزاھلىق لۇغەت تۈزمەكچى بولۇپ ‹‹چاغاتاي تىلى››‹‹ئۇيغۇر كىلاسسىك ئەدەبىيات تىزىسلىرى››دىگەن كىتاپلارنى ئېلىپ كەتكەن،ھەر بىر ئوقۇغان كىتاپلىرىنىڭ ئاق يەرلىرىنى ئاتالغۇ ۋە تۈزىتىش بەلگىلىرى بىلەن بوياپ ،ئىزاھلاپ تۇرىدىغان ئىجتىھادلىق ئادەم ئىدى. كېيىنچە لۇغەت تۈزۈشتىن ۋاز كېچىپ ‹‹رومان››يېزىش ئۈچۈن مەندىن ‹‹ئۆتكەن كۈنلەر››‹‹مېھراپتىن چايان››‹‹ئاخىرەتتىن كەلگەنلەر››رومانىنى ئېلىپ كېتىپ ئارمانغا چۇشلۇق دەرمانغا ئىگە  بولالمىغان 70نەچچە ياشلىق بوۋاي ئىدى. ئۇنىڭ تىل ئىشلىتىش ۋە تەپەككۇر كۈچى خېلى جانلىق بولۇپ مەن بىر قېتىم ئوقۇچىلارغا نۇقتىلىق يېزىقچىلىق مەشقىدىن ماقالە يېزىپ كېلىشنى بۇيرۇغاندا ئۇ قولىغا قەلەم ئېلىپ ئوغلى مىرزاد ئۇرايىمغا ‹‹كىم بەختلىك ››دىگەن ئىپىك نەسىرنى يېزىپ بەرگەن ئىدى،ئۇ ماقالا يېقىنغىچە يېنىمدا ساقلاقلىق بار ئىدى.مەن ئۇنىڭ بۇ جەھەتتىكى ئىستىداتىغا قاراپ ئۇنىڭ قولى بىلەن يېزىلغان يۇقۇرىقى ئىككى غەزەلنى مۇتلەق مۇشۇ كىشى يازغان دەپ جەزىم قىلغان ئىدىم،شۇنداقلا‹‹چوپانى››دىگەن  ئۇنىڭ يوشۇرۇن تەخەللۇسى بولسا كېرەك دەپ ھۆكۈمىمگە ئالغاندىم،چۈنكى شەرىئەتتە ئاتا ‹‹پادىچى››ئائىلە ئەزالىرى ‹‹پادا››دەپ ئاتىلىدۇ ،مەرھۇمنىڭ تۆگىچىلىك قىلىش ،12بالىغا ئاتا بولۇش تارىخى ئۇنىڭغا مۇشۇ ‹‹چوپانى››دىگەن مۇبارەك تەخەللۇسنى ئىنئام قىلغان بولسا كېرەك دەپ قارايتىم. 2-سۇئال: مەن نىمە ئۈچۈن ئۆزۈم ئىجات قىلىشقا قاتناشمىغان ئەسەرگە ئۆز نامىمنى پۈتۈپ ئۇنى ئاشكارا تارقاتتىم؟ جاۋاپ: چۈنكى بۇ ئەسەر يېنىمدا ئەتىۋارلىق گۆھەر ياكى ئاسراندى بالىدەك 12يىل ساقلىنىپ تۇردى،ئىچىمدە بۇ يۈكسەك ئەسەر بىلەن  باشقىلار بالدۇرراق يۈز كۆرۈشسىكەن دەيدىغان ئارمان بار ئىدى،بىرنەچچە  قېتىم نەشرىياتقا يوللىغان بولساقمۇ مۇشۇنداق بىر كاتتا ئەسەرنىڭ ئۇچۇرى بولمىدى يەنە كېلىپ بۇ غەزەلنى مەرھۇمنىڭ ئوغلى ماڭا ئىشلىتىشكە ئىجازەت بەرگەن  ۋە ئۆتۈنىۋەتكەن ئىدى،شۇڭا ئۇلارنىڭ ماقۇللىغىنى ئالغاندىن كېيىن ئۇنى ئاشكارا تارقىتىۋەتتىم. 3-سۇئال : نىمە ئۈچۈن bulaksu2，0000bahar ۋە saharقاتارلىق تورداشلارنىڭ بۇ ئەسەرنىڭ ھوقۇق ئىگىسى ‹‹چوپانى››ھەققىدىكى ئۇچۇرىغا رەت قىلىش ۋە دەلىل كۆرسىتىش پوزىتسىيىسىنى تۇتالىدىم؟ چۈنكى مەن تورداشلار تەمىن ئەتكەن قەشقەر ئەدەبىياتىنىڭ 1994-يىلى 3-سانىدىكى مۇھەممەد ئەھمەد چوپانىنىڭ نامىنى ئاڭلىغان بولساممۇ بىر پارچە ئەسىرىنىمۇ ئوقۇپ باقمىغانلىغىم ۋە مەرھۇم ئۇرايىم پولاتنى ئۇنىڭ ھايات سەرگۈزەشتلىرىگە قاراپ ‹‹چوپانى››دەپ تونۇغانلىغىم ،ئۇنىڭ ئۆز قول يازمىسى بويىچە قالدۇرغان بۇ ئىككى غەزەلنى پەقەت مۇشۇ ئاقساقالغا مەنسۈپ دەپ قارىغانلىقىم ئاشۇ خىل پوزىتسىيەنىڭ پىلتىسى بولدى خالاس. ‹‹ج خ جۇمھۇريىتىنىڭ ئەسەر ھوقۇقى قانۇنى››نى ۋە ‹‹ج خ جۇمھۇريىتىنىڭ ئەسەر ھوقۇقى قانۇنىنى يولغا قويۇش نىزامى››نى يولغا قويغىلى 24يىل،‹‹ش ئۇ ئا رايۇنىنىڭ ئەسەر ھوقۇقى ماجرالىرىنى مەمۇرى جەھەتتىن مۇرەسسە قىلىش چارىسى››نى ئىجرا قىلغىلى 18يىل بولغان بۈگۈنكى كۈندە ئەقلى ئىجادىيەتنى قوغداش،ئەسەر ھوقۇق ئىگىسى بىلەن ئۇنى تارقاتقۇچىلارنىڭ قانۇنى ھوقۇق-مەنپەئىتىگە كاپالەتلىك قىلىش ھەممە يەردە تەكىتلىنىۋاتقان بۈگۈنكى كۈندە بۇ ئەسەرنى مېنىڭ قەشقەر ئەدەبىياتى ژورنىلىدىن كۆچۈرۈپ ئېلىشىم،ياكى مۇھەممەد ئەھمەد چوپانىنىڭ ئىجادىيەت بېغىدىن ئوغۇرلاپ كېلىشىم مۈمكىن ئەمەس،مەن پەقەت ئۆز رايۇنىمدىكى بىرەيلەننىڭ قولىدىن ئالغان ئامانەتنى ئۇنىڭ رۇخسىتى بىلەن ۋە بۇنى ئۆزى يازغان دىگەن مۆلچەر بىلەن قولۇمغا ئېلىپ ئاشكارا تارقاتتىم ۋە ئۇنىڭ ئىگىسىنى ھازىرغىچە ئۇرايىم پولات دەپ قارىدىم،ئەندىلىكتە بۇ قوليازما ئىگىسىنىڭ مۇھەممەد ئەھمەد چوپانى ئىكەنلىگى دەلىل ئىسپات بىلەن ئوتتۇرىغا قويۇلدى، مېنىڭ قولۇمدا 1995-يىلدىن بۇيان ساقلاپ كېلىۋاتقان ئىككى غەزەلنىڭ قەلەمدە يېزىلغان ئىمزاسىز،ئاي كۈنسىز،مەنبەسىز نۇسخىسى ئۇنداقتا بۇنى مەرھۇم ئۇرايىم پولات قەشقەر ئەدەبىياتىنىڭ 1994-يىلى 3-سانىدىن كۆچۈرگەنمۇ ياكى يازغانمۇ،يازغان بولسا ‹‹چوپانى››غەزەللىرى ئىچىدىكى بۇ ئىككى غەزەلگە نىمە دىيىش كېرەك دىگەن سۇئال ماڭىمۇ تېپىشماق بولۇپ قالدى تورداشلارنىڭ بۇ ھەقتىكى قاراش،تەشەببۇس،مەسلىھەت پىكىرلىرى بولسا سەمىمى ئەسكەرتىشىگە دىققەتتىمەن .2014-يىلى 28-ئۆكتەبىر

Gvlmisal

	بۇ دىلو بەكلا مۇرەككەپلىشىپ كەتتى.بۇ سۇئالنىڭ جاۋابىنى پەقەت ۋە پەقەت 1994-يىلىدىكى قەشقەر ئەدەبىياتى ژورنىلىغا بېسىلغان «ئاستاغىنە»نىڭ قەلەم ساھىبى مۇھەممەد ئەھمەد چوپانى ئوتتۇرىغا چىقىپ ئايرىسا ئاندىن ئايرىلغۇدەك. چۈشەنمى؟؟گۈچىنىپ پىكىر بايان قىلىش ھوقۇقى يوق دىگەن راس گەپتە؟ بەزىدە ئالدىراقسانلىق قىلمىغانمۇ تۈزۈك. قېنى ئاخىرى نەدىن چىقار ؟ زادى كىم بۇ ئەسەرنىڭ ئىگىسى؟

ayguzal1

	ئەجەب مۇرەككەپلىشىپ كەتتا بۇ دىلو؟ ئاخىرقى ئىسپاتنى كىم ئوتتۇرىغا تاشلا ئەمدى؟

0000bahar

	يازغۇچىلار تورىدا قاراخاننىڭ ئىككى غەزەل توغرىسىدا يازغان ئىلاۋىسىگە چوپانى ئەپەندى جاۋاپ بېرىپتۇ، كۆچۈرۈپ ئەكىلىپ قويدۇم. http://bbs.xjzjxh.com/forum.php? ... ;tid=22997#lastpost مۆھتەرەم قېرىندىشىم قاراخان، مەرھابا! يىراق قاغىلىق دىيارىدىن سەمىمىي سالاملار بولسۇن! سىز يازغۇچىلار تورى (http://bbs.xjzjxh.com/forum.php? ... p;extra=&page=1) ۋە مىسرانىم تورى (https://uyghur-archive.com/misranim/thread-130572-1-1.html)غا يوللىغان «ئويلىسام»، «ئاستاغىنە» ناملىق ئىككى «غەزەل»ىڭىزنى، بۇ ئىككى غەزەل ئۈستىدە تورداشلار بىلەن ئېلىپ بارغان مۇنازىرىلىرىڭىزنى ۋە «‹ئاستاغىنە›،‹ئويلىسام›غا ئىلاۋە»ڭىزنى تەپسىلىي ئوقۇپ چىقتىم. بۈگۈن سىزنىڭ ئۈچ كۈندىن بېرى يوللىماقچى بولغان «ئىككى غەزەلنىڭ چارەك ئەسىرلىك تارىخىي ئارقا كۆرۈنۈشى ۋە قىسمىتى»ڭىزنى ئوقۇپ، قولۇمغا قەلەم ئېلىش قارارىغا كەلدىم. قېرىندىشىم قاراخان، بۇ ئىككى غەزەلنىڭ ئاپتورى پولات ئۇرايىممۇ، سىزمۇ ئەمەس، مەن _ مۇھەممەد ئەھمەد چوپانى! بۇنى تۆۋەندە قىسقىچە ئىسپاتلايمەن: مەن بۇ غەزەلنى 1993-يىلى 2-ئايدا يېزىپ، «قەشقەر ئەدەبىياتى» ژورنىلىنىڭ 1994-يىللىق 3-سانىدا ئېلان قىلغان ئىدىم. ئەمما سىز «ئاستاغىنە»نى «بورتالا گېزىتى»نىڭ 2007-يىلى 10-ئاينىڭ 29-كۈنىدىكى سانىدا، «ئويلىسام»نى «بورتالا گېزىتى»نىڭ 2007-يىلى 12-ئاينىڭ 19-كۈنىدىكى سانىدا ئېلان قىپسىز. ھەتتا يوللىمىغان تور بەتلىرىمۇ قالماپتۇ. بۇلاردىن مەن ھازىرغىچە خەۋەرسىز يۈرۈپتىمەن. يۇقارقى پاكىت بۇ ئىككى غەزەل پولات ئۇرايىمنىڭمۇ، سىزنىڭمۇ ئەمەس، پەقەت مېنىڭ ئىكەنلىكىنى تولۇق ئىسپاتلايدۇ. چۈنكى مېنىڭ كەلگۈسىدىكى مەتبۇئاتلاردىكى ئېلان قىلىنغان ئەسەرلەرنى ياكى كىشىلەرنىڭ قولىدىكى ئېلان قىلىنمىغان قوليازمىلارنى كۆچۈرۈلغۇدەك ئىلاھىي ئىقتىدارىم يوق. دېمەكچىمەنكى، مەن بۇ ئىككى غەزەلنى بۇنىڭدىن 20 يىل بۇرۇن، يەنى ئۇرايىم پولات ئالەمدىن ئۆتۈشتىن بىر يىل بۇرۇن، سىز «بورتالا گېزىتى»دە بۇ ئىككى غەزىلىمنى ئېلان قىلىشتىن 13 يىل بۇرۇن ئېلان قىلغان ئىدىم. سىزنىڭ «ئىككى غەزەلنىڭ چارەك ئەسىرلىك تارىخىي ئارقا كۆرۈنۈشى ۋە قىسمىتى»دىكى ئۇرايىم پولاتنىڭ ئىمزاسىز، يىل، ئاي، كۈنسىز قوليازمىسى بۇ شېئىرنىڭ ئۇرايىم پولاتنىڭ ئىكەنلىكىگە دەلىل بولالمايدۇ. چۈنكى بۇ غەزەل 1994-يىلى 6-ئايدا ئېلان قىلىنغان. ئۇرايىم پولات 1995-يىلى 11-ئايدا ئالەمدىن ئۆتۈپتۇ. ئىلىمخۇمار ئادەملەردە ئۆزى ياخشى كۆرگەن ئەسەرلەرنى ساقلاش، خاتىرىسىگە كۆچۈرىۋېلىش ئادىتى بولىدۇ. ئۇرايىم پولاتمۇ بۇ غەزىلىمنى ياقتۇرۇپ ژورنالدىن كۆچۈرۈپ قويغان بولۇشى مۇمكىن. بىراق سىز ئاپتور نامى يېزىلمىغان بۇ ئىككى غەزىلىمنىڭ ئاخىرقى بېيتىدىكى «چوپانى» دېگەن تەخەللوسقا قاراپلا بۇ ئىككى غەزەلنىڭ ئاپتورىنى «ئۇرايىم پولات» دەپ ھۆكۈم چىقىرىپسىز. ئۇرايىم پولات بۇرۇن «چوپانى» تەخەللوسىدا ھېچبىر ئەسەر ئېلان قىلمىغان تۇرسا، سىز نېمىشقا پۇچۇركىغا قاراپلا بۇ ئىككى غەزەلنى پولات ئۇرايىمنىڭ دەپ ھۆكۈم چىقىرىپ ئۆزىڭىزنىڭ نامىدا ئېلان قىلىسىز؟ پۇچۇركا كىمنىڭ بولسا، ئۇنىڭ ئاپتورى چوقۇم شۇ ئادەم بولامدۇ؟ ئاپتورى نائېنىق ئەسەرلەرنى ئۆتۈنۈپ بەرسە قوبۇل قىلماسلىقىڭىز، ئۆتۈنۈپ بەرگەندىمۇ ئۆز ئەجرىڭىز سىڭمىگەن ئەسەرنى ئۆزىڭىزنىڭ نامىدا ئېلان قىلماسلىقىڭىز كېرەك ئىدى. تورداشلارنىڭ: «بۇ ئىككى غەزەل سىزنىڭمۇ ياكى چوپانىنىڭمۇ ۋەياكى چوپانى دېگەن سىزمۇ؟» دېگەن سۇئالىغا، سىز: «قايسى چوپانى؟ بۇ شېئىر سىز دەۋاتقان قايسى چوپانىنىڭ؟ بۇ يەردە ئىككى ‹چوپانى›بولۇشى مۈمكىن. چوپانى ئىككى بولسا بىرى مەن، ئەگەر بىر بولسا يەنىلا  بىرى مەن...» دەپ كەسكىنلىك بىلەن جاۋاب بېرىپسىز. ئەمما «ئىككى غەزەلنىڭ چارەك ئەسىرلىك تارىخىي ئارقا كۆرۈنۈشى ۋە قىسمىتى»دە: «چوپانى پولات ئۇرايىم...» دەپ بۇ جاۋابىڭىزنى بىردىنلا رەت قىپسىز. سىزنىڭ زادى قايسى گېپىڭىز راست؟ مەن ئەسەرلىرىمنى 1985-يىلىدىن بېرى «چوپانى» تەخەللوسى بىلەن ئېلان قىلىپ كېلىۋاتىمەن. «چوپانى» مېنىڭ ئانا يۇرتۇم چوپان يېزىسىنىڭ مۇبارەك نامىدىن كەلگەن. مەن تا ھازىرغىچە ئۇيغۇر ئەدەبىيات سېپىدە مەندىن باشقا «چوپانى» تەخەللوسىدا ئىجادىيەت بىلەن شۇغۇللىنىدىغان يازغۇچى – شائىرنىڭ بارلىقىنى بىلمەيدىكەن. ئەگەر سىز بىرەر پارچە ئەسىرىمنى ئوقۇپ قالغان بولسىڭىز، «... چوپانى ئىككى بولسا بىرى مەن، ئەگەر بىر بولسا يەنىلا  بىرى مەن...» دېمىگەن، ئاپتورى نائېنىق ئەسەرلەرنى ھېسسىياتقا تايىنىپلا «چوپانى پولات ئۇرايىمنىڭ تەخەللوسى بولۇشى مۇمكىن...» دەپ ئۇنى «بورتالا گېزىتى»دە ئۆز نامىڭىزدا ئېلان قىلىۋەتمىگەن بولاتتىڭىز. مەن بۇ يەردە «مېنىڭ ئەسىرىمنى چوقۇم كۆرۈپ تۇرۇشىڭىز كېرەك ئىدى» دېمەكچى ئەمەسمەن. چۈنكى باشقىلارنىڭ ئەسىرىنى ئوقۇش – ئوقۇماسلىق، ياقتۇرۇش - ياقتۇرماسلىق ئوقۇرمەننىڭ ئۆز ئەركىنلىكى. قېرىندىشىم قاراخان، بۇ ئىككى غەزەلنىڭ ئاپتورلۇق ھوقۇقى مەسىلىسىدە سىز ئېيتقاندەك ھېچقانداق بىر تېپىشماق ۋە مۇرەككەپلىك يوق. ئەگەر تېپىشماق ۋە مۇرەككەپلىك بار دېيىلسە، بۇ تېپىشماق ۋە مۇرەككەپلىكنى سىزنىڭ مەسئۇلىيەتسىزلىكىڭىز، ھېسسىياتقا تايىنىپ ئىش كۆرگەنلىكىڭىز كەلتۈۈپ چىقارغان، خالاس. ئەگەر مېنىڭ بۇ ئىككى غەزىلىمنى «ئۇرايىم پولاتنىڭ» دەپ قاراپ ئۆز نامىڭىزدا گېزىتلەردە، تورلاردا ئېلان قىلىۋەتكەنلىكىڭىز مەسئۇلىيەتسىزلىكلا بولۇپ قالماي، ئېغىر ئەخلاقسىزلىقتۇر. ئەگەر «...سەۋەنلىكتىن ئۆز نامىمدا ئېلان قىلىۋېتىپتىمەن...» دەپ مەسئۇلىيەتنى ئۈستىڭىزگە ئالسىڭىز، بۇ ئىككى غەزەلنىڭ مېنىڭ ئىكەنلىكىنى ئوقۇرمەنلەر ئالدىدا ئوچۇق ئېتىراپ قىلسىڭىز، بولدى، مېنىڭ باشقا گېپىم يوق. ناۋادا «بۇ غەزەللەرنىڭ ئاپتورى ئۇرايىم پولات ياكى مەن» دەپ ئۆز گېپىڭىزدە يەنىلا چىڭ تۇرۇۋالسىڭىز، «ئىككى غەزەلنىڭ چارەك ئەسىرلىك تارىخىي ئارقا كۆرۈنۈشى ۋە قىسمىتى»دە ئۆزىڭىز تىلغا ئېلىپ ئۆتكەن «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇريىتىنىڭ ئەسەر ھوقۇقى قانۇنى» ۋە «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇريىتىنىڭ ئەسەر ھوقۇقى قانۇنىنى يولغا قويۇش نىزامى» بويىچە جاۋاب بېرىش مەجبۇرىيىتىدە قالىسىز.