<<ئامىرىكا ئالىمى -ئۇيغۇر مائارىپىغا نەزەر>> دىن ھېس قىلغانلىرىم

ilqi62

<<ئامىرىكا ئالىمى -ئۇيغۇر مائارىپىغا نەزەر>> دىن ھېس قىلغانلىرىم
ئالىم دىسە مەن ناھايىتى چوڭ بىلىمەن. بەلكى باشقىلارمۇ  شۇنداق ئويدا بولسا كىرەك. ئامىرىكىدەك شۇنداق تەرەققى قىلغان دۆلەتنىڭ ئالىمى  بەلكى مەن ئويلىغاندىنمۇ نەچچە ھەسسە يۇقۇرى مەلۇماتلىق يۇقۇرى بىلىملىك بۇلۇشى تۇرغانلا گەپ. ئامىرىكا ئىختىسات، مەدىنىيەت ، مائارىپ،  پەن تەخنىكا، سەھىيە، ھەربى ئىشلار، دىپلوماتىيە ، كىشىلىك تۇرمۇش قارىشى .......قاتارلىق جەھەتلەردە دۇنيادىكى ئەڭ تەرەققى قىلغان دۆلەت بۇلۇش سۈپىتى بىلەن ئۈزىنى دۇنيانىڭ خۇجىسى دەپ  ئويلىشى بۇ بىر نۇرمال ئىش. بۇنىڭدىن ھېچكىم ھەيرانمۇ قالمايدۇ. ھەم ھەيران قېلىشقا تىگىشلىكمۇ ئەمەس. بۇنىڭدىكى سەۋەپ:
1.ئامىرىكا تارىختا ھېچقانداق بىر دۆلەتنىڭ تاجاۋۇزچىلىغىغا ئۇچىراپ باقمىغان. 2.ئامىرىكا ئۈزى خالىغان دۆلەتكە تاجاۋۇز قىلىپ بۇ دۆلەتنىڭ ئىختىسات ۋە ئىختىساسلىقلار بايلىغىدىن  خالىغانچە پايدىلىنىپ كەلگەن.  3. ئامىرىكا بىر خىل دۆلەت تۈزۈمىدە تۇرۇۋاتقىلى 200يىل ئەتىراپىدا بولدى. بۇ 200يىل ئىچىدە  ئامىرىكا دۆلىتى ئاساسەن تەكشى تەرەققى قىلىپ كەلدى. .........
يۇقارقىدەك تارىخى ۋە رىئال ئەۋزەللىككە ئىگە دۆلەتنىڭ تەرەققى قىلالماسلىغى مۈمكىنمۇ. ئەلبەتتە مۇمكىن ئەمەس . شۇڭا ئامىرىكىنىڭ تەرەققىياتىدىن ھەيران قېلىشنىڭ ئورنى يوق. ئامىرىكا تەرەققى قىلغان دۆلەت. جۇڭگۇ تەرەققى قىلىۋاتقان دۆلەت. ئەمدى ئەسلى گىپىمگە كەلسەم : ئامىركىلىق ئالىمنىڭ ئۇيغۇر مائارىپى توغىرىسىدا بەرگەن باھاسىنىڭ ھەيران قالغۇچىلىگى يوق. چۈنكى تەرەققىيات دۇنيا قاراشنى شەكىللەندۇرۇدۇ. ھەممە ئادەم ئۈزىنىڭ دۇنيا قارىشىدا تۇرۇپ پىكىر قىلىدۇ. ئامىرىكا جۇڭگۇدىن 200يىل بۇرۇن تەرەققى قىلىشقا باشلىغان. چۈنكى ئىككى دۆلەتنىڭ ئەسلىدىكى ئىختىزادى ئاساسى قەتئى ئوخشىمايدۇ.ئۇلارمۇ ئۆز ۋاختىدا بىزگە ئوخشاش شۇنداق جەرياننى باشتىن كەچۈرگەن. ئۇلارمۇ مائارىپتا نەچچە قېتىم مەغلۇپ بۇلۇپ  ئاندىن بۈگۈنكىدەك يۈكسەك مائارىپ شەكلىگە ئىرىشكەن. بۇنى ھەممىز ھېس قىلالايمىز. لېكىن بۇ ئامىرىكىلىق ئۈزى بىر ئامىرىكىنىڭ ئالىمى تۇرۇپ ئۈزى بىلەن ئىختىزادى ئاساسى ئوخشاش بولمىغان بىر دۆلەتنىڭ مائارىپىغا كىچىك بالىدەك باھا بەرگىنىگە بەكمۇ ھەيران قالدىم. ئۇ ئامىرىكىلىق ئادەتتىكى ئالىم ئەمەس. ياكى بىر ئادەتتىكى دۆلەتنىڭ ئالىمى ئەمەس. مۇشۇنداق ئەمىلىيەتنى ئىتىۋارغا ئالماي ئۈزىنىڭ ئالىملىغىغا ماس كەلمەيدىغان مەنتىقىدا تۇرۇپ  ئۇيغۇر مائارىپىغا باھا بەرگىنىگە قارىغاندا ئۇ ھېچ بولمىغاندا نۇرمال ئادەمدەك قىلىمايدۇ.  مەن تورداشلارغا ئۈزىمىزنىڭ يۇلىدا مېڭىشقا تەۋسىيە قىلىمەن. ئامىرىكىلىق  ئالىمنىڭ بالىلارچە بەرگەن باھاسىغا قاراپ ئۇزىمىزنى كەمسىتمەيلى. ئۈزىمىزنى چۈشۈرمەيلى.  ئۈمىتۋار بۇلايلى. بار شارائىتتىن پايدىلىنىشنى ئۈگۈنۈۋالايلى.

ilqi62

مەن يۇقارقى تىمىدا ئىلغار تەرەققى قىلغان دۆلەت ۋە رايۇنلارنى ئۆلگە قىلىشقا بولمايدۇ دىگىنىم يوق. پەقەت دىمەكچى بولغىنىم ئاشۇنداق دۆلەتلەردىكى كىشىلەرنىڭ ئەمىلىيەتنى ئاساس قىلماي ئۆز دۆلىتىنىڭ ئەندىزىسى بۇيىچە بىزنىڭ مائارىپىمىزغا باھا بەرسە بىر قىسىم تورداشلىرىمىزنىڭ ئەمىلىيەتنى ئاساس قىلماي(بۇ يەردىكى ئەمىلىيەت ئىىتىزادى ئىجتىمائى ئاساس مەسىلىسى) قارغۇلارچە ئۈزىمىزنى ھېچنەرسىگە ئەرزىمەيدىغاندەك چۈشكۈن ھالەتتە چۈشەنگەنلىگىگە قارىتىلغان. بىلىش كىرەككى ئامىرىكا ئۈزىدىن باشقا ھەر قانداق دۆلەتنىڭ تەرەققى قىلىشىنى خالىمايدۇ. بەلكىم بۇ ئالىمنىڭ مەخسىدىنى بىلگىلى بولمايدۇ. ھەر قانداق بىر كىشى باشقىلارنى قۇترىتىش ئۈچۈن شۇ كىشىگە مۇناسىۋەتلىك ئادەم ۋە شەىئىلەرنى ئەڭ تۈۋەن چەككە چۈشۈرۈپ ئۇنى ھېچنىمىگە ئەرزىمەس ياكى باشقا شەكىلدە ناچار كۆرسۈتۈپ ئاندىن شۇ كىشىگە ئەسلى مەخسىدىنى ئېيتىدۇ.

sandal

سىز نىمىشقا ئامىركىلىق ئالىمنىڭ ئۇيغۇر مائارىپى توغرىسىدىكى قارىشىنى رەت ققىلىشتىكى ئاساسىڭىزنى ئوتتۇرغا قويمايسىز،مۇشۇنداق يۈزە،تومتاق پىكىر قىلىش،ئىنكار قىلىش نىمىدىن دېرەك بېرىدۇ؟

quark3140

‏چۈنكى تەرەققىيات دۇنيا قاراشنى شەكىللەندۇرۇدۇ.
‏  بۇگەپكە رەددىيە بەرگىچۈلىكىمۇ يوقكەن .
‏لېكىن بۇ ئامىرىكىلىق ئۈزى بىر ئامىرىكىنىڭ ئالىمى تۇرۇپ ئۈزى بىلەن ئىختىزادى ئاساسى ئوخشاش بولمىغان بىر دۆلەتنىڭ مائارىپىغا كىچىك بالىدەك باھا بەرگىنىگە بەكمۇ ھەيران قالدىم.
‏ئالىمنى بەك چوڭ بىلىش ھەقىقەت ئالدىدىكى خۇراپاتلىق
‏ ئۇ ئامىرىكىلىق ئادەتتىكى ئالىم ئەمەس. ياكى بىر ئادەتتىكى دۆلەتنىڭ ئالىمى ئەمەس. مۇشۇنداق ئەمىلىيەتنى ئىتىۋارغا ئالماي ئۈزىنىڭ ئالىملىغىغا ماس كەلمەيدىغان مەنتىقىدا تۇرۇپ  ئۇيغۇر مائارىپىغا باھا بەرگىنىگە قارىغاندا ئۇ ھېچ بولمىغاندا نۇرمال ئادەمدەك قىلىمايدۇ.  مەن تورداشلارغا ئۈزىمىزنىڭ يۇلىدا مېڭىشقا تەۋسىيە قىلىمەن. ئامىرىكىلىق  ئالىمنىڭ بالىلارچە بەرگەن باھاسىغا قاراپ ئۇزىمىزنى كەمسىتمەيلى. ئۈزىمىزنى چۈشۈرمەيلى.  ئۈمىتۋار بۇلايلى. بار شارائىتتىن پايدىلىنىشنى ئۈگۈنۈۋالايلى.
‏ئامرىكىلقنى ئۇنداق ئادەتتىكى ئەمەس ، ئامرىكىلىق ھەرقانداق ئالىم ئەۋلىيادەك بىلىملىك دەپ قارامسىز نېمە ؟ سىز ئامرىكىلىق بىرەرسى بىلەن پاراڭلىشپ باققانمۇ ؟ ئۇنىڭ سەۋەپ نەتىجىگە ئىرىشىش ئۇسۇلى گۈدەك ،شارائىتقا ماس كەلمىدى ، ئالىملىقىغا ماس كەلمىگۈدەك يېزىپتۇ دەپسىز ،لىكىن سىز ئۇنى قۇرۇق چۈشۈرۈشتۈن باشقا ھېچقانداق چويلىدا توغتىغىدەك گەپ يازماپسىز .
‏ئىملايىڭىزدىكى خاتالىقلارنى ساناپ يۈرمەيلى ،ئامرىكىلىق بۇئالىم قىتئە ئاتلاپ ئۇيغۇر مائارىپىغا تەھلىل يېزىپتۇ،ئۇ كىچك بالىدەكمۇ يوق،بىر پۈچەك ماقالە بىلەن شوئار توۋلاش قەھرىمانلىقمۇ يوق، ھەركىم چاغلاپ باقسا بولار ...
‏

karizim

   سىزنىڭ ئامرىكىغا بەرگەن باھايىڭىز چاۋشەننىڭ ئامرىكىغا بەرگەن بەرگەن باھاسىغا ئوخشاپ قاپتۇ. بىر دۆلەتنىڭ تەرەققىياتىغا پەقەت تاجاۋۇزغا ئۇچرىمىغانلىق ھەرگىزمۇ ھەل قىلغۇچ رول ئۇينىمايدۇ. كورىيە قارتارلىق دۆلەتلەر مىسال بۇلالايدۇ. مائارىپ ھەممىنى بەلگىلەيدۇ، بۇنى مۇتلەق كۆپ ئالىملار ئىتراپ قىلىپ بولغان. ئەلۋەتتە مائارىپنى قانون، سىياسەت بەلگىلەيدۇ كۆپ ھاللاردا.

gulamay

ilqi62 يوللىغان ۋاقتى  2014-8-6 12:05
مەن يۇقارقى تىمىدا ئىلغار تەرەققى قىلغان دۆلەت ۋە رايۇ ...

قىرىندىشىم ئەينەك بولمىسا يۈزىڭىزدىكى داغنى قانداق كۆرىسىز؟مىنىڭچە قارىسام سىزمۇ مىللى مائارىپىمىزغا خىلى كۆڭۆل بۆلىدىغاندەك تۇرىسىز.لىكىن بىز كىمدىن ،نىمىنى ئۈگىنىمىز؟قۇدۇقنىڭ ئىچىگە كىرىۋىلىپ دۇنيا مۇشۇ دەپلا يۈرىمىزمۇ؟ياكى قەدىمقى زاماندا ئۆتكەن ئۇلۇغلىرىمىزنىڭ داستانىنى دەستەك قىلىپ بىز ئۆز ۋاختىدا مۇنداق خەلقتۇق. پالانى كەشپىياتنى بىز ئىجات قىلغان ،دۇنيا مەدىنىيىتىگە مۇنداق تۆھپە قوشقاندەپلا ئۆزىمىزنى ئۆزىمىز ماختاپ،كەلگۈسى ئەۋلاتلارنى ئالداپلا يۈرەمدۇق؟شۇ ۋەتەن سىرتىدا ياشاۋاتقان ئالىملىرىمىز بىزنىڭ ھازىرقى ھالىمىزغا قاراپ ، نۇرغۇن ئىلغار  ئىدىيەدىكى ، نادىر تىمىلارنى يوللاپ بىرىۋاتسا ،رەخمەت ئىيتماق يوق ،ئەكسىنچە بىزگە ماس كەلمەيدۇ،ئۇلار كىم ،بىزكىم دەپ يەنە كونا مۇقامغا ئۇسۇل ئويناپ ، خانلەيلۇننى بولىشىغا توۋلاپ ، جاھان خەلقى نەدە بىزنەدە بىلمەي يۈرىۋىرەمدۇق؟ ئۇنداق قىلمايلى. كۆرگەن كۆرگىنىنى قىلىدۇ،كۆرمىگەن نىمىنى قىلىدۇ.بىلىۋالايلى.كۆرۈپ تۇرايلى ، مەيلى ئىشلىتەلەيلى ،مەيلى ئىشلىتەلمەيلى ،بىر كۆرگەن ئەلا. جاھاننىمۇ چۈشىنىپ قالىمىز.خەقلەرنىڭ نىمە ئۈچۈن ئىلغارلىشىپ ، دۇنيانىڭ غوجىسى بولالىغىنىنى بىلەيلى.بولمىسا خەق نىمە دىسە شۇنىڭغا ئىشىنىپ ،نىمە قىل دىسە شۇنى قىلىپ ،ئىدىيىسى قاتمال ،ماشىنا ئادەمگە ئيلىنىپ قالمامدۇ؟ ئاللا بىزنى تەڭ ياراتقان،ھىچ كىشى ئاللا ئالدىدا يۇقۇرى -تۆۋەن ھىساپلانمايدۇ.پەقەت بىلىم -ئىختىدار ئالدىدىلا پەرقلىنىدۇ.شۇڭا ئۈگىنەيلى ، بىلىم ئالايلى.‹‹قۇرئا كەرىم››دىمۇ ‹‹ئۈگەن ،ئۈگەن››دىگەن.يەنە ‹‹بىلىم چىندا بولسىمۇ بىرىپ ئۈگەن ››دىگەنگەپمۇ بار.ھالا بۈگۈنكى كۈندە بىزگە كۈيىنىدىغان ،بىزگە ئىتىۋار قىلىدىغان،بىزنىڭ غىمىمىزنى يەپ شۇنچە جىددى ۋاختىلىرىدىن ۋاقىت چىقىرىپ ، ئۆزخەلقىغە دۇنيادىكى ئەڭ ئىلغار ،نۇرغۇن تەتقىقاتلاردىن ،تەجرىبىلەردىن ئۆتكەن ، ئەڭ يىڭى بىلىملەردىن ، دەل ۋاختىدا ، ئەينەن ، تەرجىمە قىلىپ ،ئانا تىلىمىزدا خەۋەرلەندۈرۈپ تۇرىۋاتىدۇ.قانچىلىك رەخمەت ئىيتساقمۇ ئازلىق قىلىدۇ.

ilqi62

gulamay يوللىغان ۋاقتى  2014-8-6 20:50
قىرىندىشىم ئەينەك بولمىسا يۈزىڭىزدىكى داغنى قانداق ك ...

دىگىنىڭىز توغىرا. ئەلبەتتە ئىلغا تەرەپلەردىن ئۈگۈنۈش كىرەك. <<ئامىرىكا ئالىمى -ئۇيغۇر مائارىپىغا نەزەر>> دىگەن تىمىغا چۈشكەن ئىنكاسلارغا قاراپ بېقىڭ. خاسلا ئامىرىكىدەك بۇلالمىغانلىق ئۈچۈن ئۆز ئۈزىمىزنى كەمسىتىدىغان، چۈشكۈن، ھېچقانداق چىقىش يۇلى تاپالماي دۇنيادا سەرگەردان بۇلۇپ قېلىۋاتقاندەك، ھازىرقى مائارىپىمىزدا ئۇقۇغانلاردىن بىرىنىڭمۇ ئىستىقبالى يوقتەك پىكىرلەرنىڭ ھازىرقى جەمىيىتىمىزگە بۇلۇپمۇ يېزا مەكتەپلىرىگە بولغان ئەكىس تەسىرىنى بىلىپ قالىسىز. ھەممە ئۆينىڭ چىرىغى ئۈزىگە يانىدۇ. ھەممە ئائىلە ئۈزىگە بېقىپ تىرىكچىلىك قىلىدۇ. قوشنامنىڭ بىنىس ماششىنىسى بۇلسا مىنىڭ ئۇنى ئالغىلى قۇربىم يەتمىسە ئۆز ھالىمغا يارىشا شالى ماششىنا بولسىمۇ مىنگەچ تۇرۇشۇم كىرەكتۇ؟

ilqi62

sandal يوللىغان ۋاقتى  2014-8-6 14:10
سىز نىمىشقا ئامىركىلىق ئالىمنىڭ ئۇيغۇر مائارىپى توغرى ...

لېكىن بۇ ئامىرىكىلىق ئۈزى بىر ئامىرىكىنىڭ ئالىمى تۇرۇپ ئۈزى بىلەن ئىختىزادى ئاساسى ئوخشاش بولمىغان بىر دۆلەتنىڭ مائارىپىغا كىچىك بالىدەك باھا بەرگىنىگە بەكمۇ ھەيران قالدىم. ئۇ ئامىرىكىلىق ئادەتتىكى ئالىم ئەمەس. ياكى بىر ئادەتتىكى دۆلەتنىڭ ئالىمى ئەمەس. مۇشۇنداق ئەمىلىيەتنى ئىتىۋارغا ئالماي ئۈزىنىڭ ئالىملىغىغا ماس كەلمەيدىغان مەنتىقىدا تۇرۇپ  ئۇيغۇر مائارىپىغا باھا بەرگىنىگە قارىغاندا ئۇ ھېچ بولمىغاندا نۇرمال ئادەمدەك قىلىمايدۇ.

يۇقارقىسى سەۋەپ بۇلالماسمۇ؟