فېمىنىزىم ۋە فېمىنىزىم ھەرىكەتلىرى

مۇتەللىپ ئىقبال   ئايال تەرەپشۇناسلىق ياكى فېمىنىزىم(feminism)غا تۈۋەندىكىدەك تەبىر بىرىلگەن: فىمىنىزىم  مەلۇم گۇرۇپ ئىچىدىكى چۈشەنچە سىستىمىسى بۇلۇپ، مەقسىتى ئاياللارنىڭ ئاپتۇنۇمىيە ھۇقۇقۇقىنى يۇقىرى كۈتۈرۈشتىن ئىبارەت.[1] 20-ئەسىرىنىڭ 60-، 70-يىللىرىدا غەرپ ئەللىرىدە، بۇلۇپمۇ ئامېرىكىدا ئاياللار ھەرىكىتى يۈز بىرىشكە باشلىدى ۋە بۇ ھەرىكەتلەر دۆلەتنىڭ سىياسىي قۇرۇلمىسى ۋە ئىش بىجىرىش ئورگانلىرىغا تەسىر قىلدى. بەزى نەزىرىيەچىلەر ئاياللار ھەرىكەتلىرىنىڭ 19-ئەسىردىلا ياۋرۇپا ۋە شىمالىي ئامېرىكىدا باشلانغانلىقىنى قەيت قىلىدۇ.[2]  ناۋمى 1889-يىلى نەشىر قىلىنغان ئوكىسفورد ئىنگىلىز تىلى لوغىتىتىنىڭ فىمىنىزىمغا بەرگەن تەبىرىنى مىسال كەلتۈرۈش ئارقىلىق ئاياللار ھەرىكىتىنىڭ تارىخىنىڭ ئۇزۇنلىقىنى

داۋامى

بەخت نىمە-يۈسۈپ خاس ھاجىپ ۋە فارابى

بەخت نىمە يۈسۈپ خاس ھاجىپ   بەخت كەلسە ئىنسان ھەقىقىي سائادەتكە ئىرىشىدۇ. تۈمەن ئارزۇسىغا يىتىپ، ھالاۋەتتە ياشايدۇ. بەخت قەيەردە بولسا ئۇنىڭغا بۇيۇن ئەگ، ئەگەر بەختنى رەت قىلساڭ قايغۇ بىلەن ئېلىشىسەن. ئەگەر دۆلەت كەلسە ھەممە ئارزۇلار بىللە كىلىدۇ، دۇنياغا داڭ چىقىرىپ نامى مەشھۇر بۇلىدۇ. ئەگەر ئامەت كەلسە كەلتۈرگەننىڭ ھەممسىنى ئېلىپ كىتىدۇ، كىشىنىڭ كۈتۈرۈلگەن بېشىنى قۇڭۇر يەرگە ئەگدۈرىدۇ. بىۋاپا بەختكە ئەگىشىپ توغرا يولدىن ئادشما، دىققەت قىل بەخت ئىشەنچىسىزدۇر. بەخت ئەسلى كۆچمەننىڭ ئىتىدەك بىر نەرسە، ئۇنى تۇتۇپ تۇرغۇچى

داۋامى

يۈسۈپ خاس ھاجىپنىڭ بىلىم چۈشەنچىسى

بىلىم بەخىت كەلتۈرىدۇ يۈسۈپ خاس ھاجىپ   ئىنسان بىلىم بىلەن يۈكسىلىپ شۆھرەت تاپىدۇ. ھەممە ياخشلىقلار ئىلىمنىڭ پايدىسى بىلەن بۇلىدۇ، ئىلىم بىلەن كۆككىمۇ يول ئېچىلىدۇ. كىمدە ئىدراك بولسا، ئۇلۇغلۇققا ئىرىشىدۇ. بىلىم كىمدە بولسا، ئۇ بۇيۇكلۈككە ئىگە بۇلىدۇ. ھەر ئىشنى ئىدراك بىلەن چۈشۈنۈپ، بىلىم بىلەن قىل، كۈنۈڭ قۇتلۇق، يوللىرىڭ سائادەتلىك بۇلىدۇ. بىلىملىك ئادەم توغرا، سۆزدە مۇلايىم بۇلىدۇ. ئۇنىڭ ئىش-ھەركىتى ئىشەنىچلىك، ئۇ تەمكىن، مۇلايىم ۋە ناھايىتى سەۋىرچاندۇر. ئۇ ئىشنىڭ تىگى-تەكتىگە يىتىپ ئالدىرىماي ئىشلەيدۇ. ئەقىللىق-ئىدراكلىق كىشىنىڭ ئۇرۇقى ياخشى بۇلىدۇ،

داۋامى

سالاھىيەت ۋە رول

مۇتەللىپ ئىقبال ئادەتتە، ئىجتىمائىي ئالاقىدە سالاھىيەت ۋە رول ئىنتايىن مۇھىم. چۈنكى بىزنىڭ باشقىلار بىلەن بولغان ئىجتىمائىي ئالاقىمىز سالاھىيتىمىز ۋە رۇلىمىز تەرىپىدىن بەلگىلىنىدۇ. مەسىلەن، تۆت ياشلىق بىر كىچىك بالىنىڭ باشلىق بىر رەسمىي پائالىيەتكە قاتنىشىشى تازا مۇمكىن بولمايدىغان بىر ئىش. چۈنكى، بۇ ئىككى كىشى ئارىسىدا ئاسمان-زىمىن سالاھىيەت پەرقى بار. ئۇنىڭ ئۈستىگە بۇلار ئوتتۇرىسىدىكى رولمۇ ئوخشاش بولمايدۇ. سالاھىيەت- كىشىلەرنىڭ جەمئىيەتتىكى ئورنىدىن ئىبارەت. ئىنساننىڭ ھاياتىدا نورغۇنلىغان سالاھىيەتلەر بولغان بۇلىدۇ. بۇلارنىڭ بەزىسى توغما بۇلىدۇ؛ بەزىسى كىيىن تىرىشىش ئارقىلىق ئۈگىنىلىدۇ. مەسىلەن،

داۋامى