شۋېتسىيە شائىرى توماس2011-يىللىق نوبىل ئەدەبىيات مۇكاپاتىغا ئېرىشتى

جۇڭگو ئاخبارات تورى 6 - ئۆكتەبر خەۋىرى: شۋېتسىيە خان جەمەتى پەنلەر ئاكادېمىيىسى شۋېتسىيە شائىرى توماس تىرانسترومېر (Tomas Transtroemer) نىڭ 2011 - يىللىق نوبىل ئەدەبىيات مۇكاپاتىغا ئېرىشكەنلىكىنى ئېيتقان. 

18-نۆۋەتلىك «خانتەڭرى ئەدەبىيات مۇكاپاتى»نى تارقىتىش يىغىنى ئېچىلدى

   18-نۆۋەتلىك «خانتەڭرى ئەدەبىيات مۇكاپاتى»نى تارقىتىش يىغىنى 2011-يىلى 10-ئاينىڭ 12-كۈنى ئۈرۈمچى «كوئېنلۇن مېھمانسارىيى»دا غەلبىلىك ھالدا ئېچىلدى.

يۈر مۇھەببەت، كەتتۇق بۇ يەردىن

ئاي يۈزىدىن نۇر ياغدى سىم – سىم،

يۈر مۇھەببەت، كەتتۇق بۇ يەردىن.

شېرىن چۈشلەر كۆرسۇن سۆيگىنىم،

يۈر مۇھەببەت، كەتتۇق بۇ يەردىن.

نەتەن زەچ شېئىرلىرىدىن ئۈچ پارچە 

نەتەن زەچ (Natan Zach) 1930-يىلى گىرمانىيەنىڭ بىرلىندا تۇغۇلغان. 1935-يىلى ئائىلىسى بىلەن ئەنگىلىيە باشقۇرىشىدىكى پەلەستىنگە كۆچۈپ كەلگەن. مۇستەقىللىق ئۇرۇشى مەزگىلىدە ھەربىي مەجبۇرىيەت ئۆتىگەن. ئۇرۇشتىن كېيىن ئىرۇسالىمدىكى ئىبراي ئۇنىۋېرسىتېتىدا ئوقۇش جەريانىدا ئىجادىيەتكە كىرىشكەن.

كېچىككەن بىر شېئىر

ئوت ئىچىدىكى پەرى

ساڭا خەت يىزىۋاتىمەن

ساڭا خەت يىزىۋاتىمەن جېنىم، يەنە ئاشۇ مەڭگۈ پۈتمەيدىغان ، مەڭگۈ داۋامى كۆرۈنمەيدىغان ، مەڭگۈ قورالمايدىغان سۆزلەرنى مەڭگۈ توشمايدىغان بەتلىرىمگە يىزىۋاتىمەن!

تەركى خەت

تۈركچە گۈزەل بىر ناخشا. ئاڭلاپ يىغلاپ سالماڭ~!

بىزگە كېرەك يەنە مۇھەببەت

ئابدۇرەشىد مۇھەممەد ئىمىن

كۆل بويىدا تەنھالىق ئېغىر،

سىردىشىمەن پەقەت خىيالەن.

ئاي كەلمىگەن ئاسمىنىم ناخۇش،

ۋاراقلايمەن قەلبىمنى تىرەن.

 ئەدەبىياتىمىزدا ياشلار جۇلاسى - 4

-       ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا «80-يىللىقلار»نىڭ ئومۇمىي ئىجادىيەت ئەھۋالى توغرىسىدا دەسلەپكى بايان

ئەدەبىياتىمىزدا ياشلار جۇلاسى -3

ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا «80-يىللىقلار»نىڭ ئومۇمىي ئىجادىيەت ئەھۋالى توغرىسىدا دەسلەپكى بايان

ئەدەبىياتىمىزدا ياشلار جۇلاسى -2

-       ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا «80-يىللىقلار»نىڭ ئومۇمىي ئىجادىيەت ئەھۋالى توغرىسىدا دەسلەپكى بايان

ئەدەبىياتىمىزدا ياشلار جۇلاسى

-       ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا «80-يىللىقلار»نىڭ ئومۇمىي ئىجادىيەت ئەھۋالى توغرىسىدا دەسلەپكى بايان

يازغۇچى سەمەت دۇگايلى بىلەن سۆھبەت -2

ئىجادىيەت ھەققىدە پاراڭلار

ـ يازغۇچى ئەپەندى ، ھازىر ئويغۇر ئەدەبىياتى  پروزىچىلىقىدا ئېقىم شەكىللەندىمۇ؟ شەكىللەنگەن بولسا ، سىز قايسى ئېقىمغا ۋەكىللىك قىلىسىز ؟

ـ مەن ئۇيغۇر  ئەدەبىياتى  پروزىچىلىقىدا  شەكىللەنگەن ، ئومۇم ئېتىراپ قىلغان بىرەر «ئېقىم » بار ، دەپ قارىمايمەن .

يازغۇچى سەمەت دۇگايلى بىلەن سۆھبەت -1

زىنھار" زىتلىشىپ " قالمىدى

بىزدە شۇنداقمۇ بىر ئىستىداتلىق يازغۇچى بار . ئۇ ـ مەخسۇس خەنزۇ تىلى كۇرسىدا تەربىيىلەنمىگەن  بولسىمۇ ،  بىمالال  خەنزۇ تىلى تەرجىمانلىقىنى قىلغان ، ئالىي مەكتەپتە  ئوقۇمىغان بولسىمۇ، ئالىي مەكتەپتە مۇئەللىم ـ لېكتور بولغان،  ھەربىي  قىسىمدا ئۆزلىكىدىن ئۈگىنىىپ ، پۈتۈن ۋۇجۇدى  بىلمگە  تولغان  تالانىت ئىگىسى، «شىنجاڭ خەلق قۇرۇلتىيى » ژۇرنىلى ئۇيغۇر تەھرىراتىنىڭ سابىق باش مۇھەررىرى  سەمەت دۇگايلى ئەپەندى .

 دېھقان شائىرى روزى سايىتنى ئەسلەيمىز! 

   يىللار ئۆتۈپ ئاتاقلىق ئۇيغۇر شائىرى، دېھقانلىرىمىزنىڭ ھەقىقىي قەلىب ساداسىنى يەتكۈزۈپ ئۇلارنىڭ قەلىب تۆرىدىن ئورۇن ئالغان ھۆرمەت ساھىبى مەرھۇم روزى سايىت ۋاپاتىنىڭ ئون يىللىقى كىلىپ قاپتۇ. بۈگۈن بىز ئۇنىڭدىن ئايرىلىپ قالغىلى ساق ئون يىل بولدى.

ئارۇز گۈلىستانىدىكى ئەراپات ئابدۇرۇسۇل

ئەراپات ئابدۇرۇسۇل.1986-يىلى 12-ئاينىڭ26 -كۈنى چاپچال ناھيەسىنىڭ قاينۇق يېزىسىدا تۇغۇلغان.

مېنى زەررەتلەيدىغان مەنىۋى كۈچلەر ئىچىدە شېئىر موھىم ئورۇن تۇتىدۇ. گەرچە شېئىر يىزىش ۋە ئوقۇش مەۋجۇتلىقىمدىكى مەجھۇل تەرەپلەرنى تەلتۆكۈس يورىتىپ بىرەلمىسىمۇ،ئۇ زاھىرىم بىلەن باتىنىمنى تۇتاشتۇرۇپ تۇرغۇچى تونىل. كېلاسسسىك ئېتىقاتتا يېڭىلىققا ئېنتىلىش مېنىڭ ئىجادىيەت مىزانىم.ئىچمدىكى بارلىق ۋە تېشىمدىكى يوقلۇق مېنىڭ ئىلھام مەنبەيىم.مەن  مەنىۋىيىتىمگە شېئىر ئارقىلىق ئىستېلا ئىلىپ بېرىشقا ئۇرىنىمەن. مەغلۇبىيەت مېنى ئېتىراپ قىلمىغۇچە،مەنزىل تاماسىدىن ۋاز كەچمەيمەن. 

بۇ ___ ئالىمجان تۆمۈر تۇران

بۇ مۇقەددەس زىمىنغا قاچان ئاپىرىدە بولغانلىقىمنى دادامدىن بىلگەن ئىدىم . دادامنىڭ ئېيتىپ بېرىشىچە : ئانام ئاچچىق تولغاقتىن بوشانغان كۈنى ، دادام مېنى ئۇچتۇرپان ناھىيە ئىماملىرىم يېزىسىدىكى ھازىرقى ئۆيىمىزدە تۇنجى بولۇپ كۆتۈرگەن ئادەم ئىكەن . 1988 – يىلى 7- مارت كۈنى مەن تۇنجى يىغام بىلەن جەمەتىمىز شەجەرىسىگە يېڭى بىر بەت ئاچقان ئىكەنمەن .

دىلبەرنىڭ كۈيچىسى: مەھمۇد ھىيىت مەھدى

مەن تۇغۇلۇشتىن بۇرۇنلا مەھەللىمىزدىكى دەرەخلەر بار ئىكەن . 1983-يىلى 7-ئاينىڭ 13 –كۈنى پەيزىۋات ناھىيسىنىڭ خېلۋەت بوستانلىقلىرىدىن بىرى بولغان  مەھەللەمگە مەھمۇت ئېسىملىك بىر بالا قوشۇلدى . بۇ ئائىلىمىزگە بۆيۈك ئالىم مەھمۇت قەشقەرىنىڭ ‹تۇركىي تىللار دىۋانى›ناملىق كىتاپنىڭ ئېلىپ كىلىنىشى بىلەن بىر كۈنگە توغرا كەلگەچكە،ئىسمىمنى مەھمۇت قۇيغان بولۇپ، شۇ ۋاقىتتىن باشلاپ ئائىلىمىز ۋە مەھەللىمىزدە مىنى ئەدەبىيات بىلەن باغلايدىغان بىر ئادەت باشلىنىپتىكەن.

ئەسسالامۇئەلەيكۇم ئەزىزتۈرك بىلوگىنىڭ ئوقۇرمەنلىرى!

يېقىنقى بىر مەزگىلدە ئوقۇش پۈتتۈرۈش سەۋەبى بىلەن تورغا كىرىش ۋاقتىمنىڭ قىس بولۇپ قالغاچقا بىلوگىمدا <تەتىل> قىلىنغان ئىدى. ئارىدىن ئىككى ئايدىن كۆپرەك ۋاقىت ئۆتكەن بولسىمۇ ئىشلىرىمنى تەرتىپكە سېلىپ، خاتىرجەم تور مۇھىتىغا ئېرىشكۈچە يەنىلا بىلوگنى قايتا قولغا ئالالمىىم. يېقىندىن تورداشلارنىڭ ماڭا يوللىغان قىسقا ئۇچۇر، ئېلخەتلىرىدىن بىلوگىمغا كېلىۋاتقان زىيارەتچىلەرنىڭ قۇرۇق قول قايتقۇسى يوقلىقىنى تېما يوللاپ يېڭىلاپ تۇرۇشۇمنى ھېس قىلىپ قالدىم. شۇڭا بۈگۈندىن باشلاپ ئەزىزتۈرك بىلوگى قايتا قوزغىتىلىپ، قەرەللىك يېڭىلىنىپ تۇرىدۇ.

    زىيارەتچى دوستلارنىڭ كەلگەن قەدىمىگە مەرھابا!

ھۆرمەت بىلەن : بىلوگ مەسئۇلى رەشىد

2011-يىلى 8-ئاينىڭ 25-كۈنى

شىنجاڭ يازغۇچىلار تورىنىڭ ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا «ئوقۇرمەنلەر ئەڭ ياقتۇرۇپ ئوقىغان 10 رومان» نى توردا باھالاش پائالىيىتى

بىلدۈرگۈ : بىلوگىم بىر ئايلىق تەتىلگە چىقىدۇ

   ئوقۇش پۈتتۈرۈشكە ئاز قالغانسېرى تورغا چىقىشقا ۋاقتىم يەتمەي، بىلوگقا تېما تەييارلاش ۋە يوللاشقا يېتىشىپ بولالماي قالدىم. شۇڭا ئوقۇش پۈتتۈرۈش ماقالەمنى ئوقۇپ، بىر ئاز خاتىرجەم مۇھىتقا يېتىشكۈچە بولغان مەزگىلدە (تەخمىنەن بىر ئاي) ئەزىزتۈرك بىلوگىغا تېما يوللاش ۋاقىتلىق توختىتىلدى. تورداشلارنىڭ بىلوگىمنىڭ ۋاقىتلىق يېڭىلانماسلىق مەسىلىسىنى توغرا چۈشىنىشىنى سورايمەن. بىلوگىمدىكى ئىلگىرىكى باشقا تېمىلارنى زىيارەت قىلىپ تۇرغايسىزلەر! ئامان بولۇڭلار!

ھۆرمەت بىلەن بىلوگ مەسئۇلى : رەشىد

2011-يىلى 5-ئاينىڭ 25-كۈنى