ئادولف ھىتلېر سەرگۈزەشتىلىرى

semenyoli

ۈچىنچى باب


خوشاللىقتىن يايراپ كېتىش


1913.5~1918.12


(9)



ئۆز غايىسىنى نىشان قىلغان ۋاديوگېر (万德沃格尔) ياشلىرى، بىر زامانلاردا بۇ ئالى غايىلىرىنى ئاكاپلارغا ئېلىپ بېرىشقان ئىدى. مانا ئەندى، “ئەركىن پولك” نىڭ جەڭچىسى بولغان بۇ ياشلار، بۇ غايىلىرىغا گېرمانىيە ئۈچۈن دېگەن مەزمۇننى قوشىۋالىدۇ. “بۇلار يېڭى دەۋىر كىشىلىرى بولۇپ، ئۇلارنىڭ ھەممىسى ھۇجۇمچىلار، ئورتا ياۋروپانىڭ جەۋھىرىگە ئايلاندى، − دەيدۇ ئۇلار باش تاجى قىلىشقان شا’ئىر ئېرنىست جيۇڭ (恩斯特•容格)، − بۇلار يەپ-يېڭى بىر ئىرق، كۈچلۈك، ئەقىللىق، شۇنىڭدەك غايىلىك جەڭچىلەر. … ئۇلار گېرمانىيىنى قۇتقۇزۇپ قالالايدىغان جەڭگىۋار ئەسكەرلەر. … ئۇلار چوقۇم ئىسسىق قېنى بىلەن يېڭى تۈزۈمنى شەكىللەندۇرەلەيدۇ، پولاتتەك مۇشتۇمى بىلەن ھاكىمىيەتنى قولغا ئالالايدۇ.”

جيۇڭ (容格) نىڭ بۇ سۆزلىرى، ھەقىقەتەنمۇ ھىتلېرنىڭ دېمەكچى بولغان سۆزلىرى ئىدى. مىيونخېندىكى قىزىللار ھاكىمىيىتى ھىتلېرنىڭ قەلبىدە يىغىلغان نەپىرىتىنى ئويىتىۋەتكەن ئىدى. مىيونخېن ئازات قىلىنىپ ئۇزۇن ئۆتمەي ھىتلېرنىڭ ھاياتىنى ئۆزگەرتىۋېتىدىغان، دۇنيا تارىخىنىڭ ئېقىمىنى بۇرىۋېتىدىغان بىر ۋەقە يۈز بېرىدۇ. 1919-يىلى 28-ئىيۇل كۈنى غەلىبە قىلغان ئىتتىپاقداش دۆلەتلەر ۋېرسال (凡尔赛) كىلىشىمىنى ئىمزالاپ، گېرمانىيە ھۆكۈمىتى بۇ شەرتنامىنى پۈتۈن ماددىلىرىنى بەك تالاش-تارتىش قىلماستىنلا ماقۇللايدۇ. بۇ شەرتنامە ھەقىقەتەنمۇ چېكىدىن ئاشقان بىر شەرتنامە ئىدى. بۇ شەرتنامە بويىچە گېرمانىيە ئۇرۇشنىڭ بارلىق مەسئۇلىيىتىنى يالغۇز ئۆز ئۈستىگە ئالىدىغان، بارلىق ئۇرۇش چىقىملىرىنىمۇ ئۆزى يالغۇز تۆلەيدىغان بولىدۇ. بىپايان كەتكەن ئىمپىرىيە تۇپراقلىرىنىڭ بىر قىسمى كېسىپ بۆلىشىۋېلىنغان ئىدى: ئارساس – رۇر (阿尔萨斯—洛林) رايونى فرانسىيىگە، مارمىد (马尔梅蒂) رايونى بىلىگىيىگە، بوسىن (波森) نىڭ كۆپ قىسمى ۋە شۇنىڭدەك غەربى پرۇسىيە پولشاغا كېسىپ بېرىلگەن ئىدى. گېرمانىيىنىڭ قولىدىكى مۇستەملىكىلەرمۇ چىقىپ كەتكەن ئىدى. دانزىك (丹吉克) ئۆز ئالدىغا ئەركىن بىر شىتات ھالىغا كەلتۈرۈلگەن ئىدى. سار (萨尔)، سىلىۋېش (施莱维希) بىلەن شەرقى پرۇسىيە خەلقىگە ئومۇمخەلق ئاۋاز بېرىپ ئۆز تەغدىرىنى ئەركىن تاللاش ھۇقۇقى بېرىلگەن ئىدى. ئەڭ يامىنى، ئىتتىپاقداش دۆلەتلەر رېيىن (莱茵) دەرياسىنى كامىدا 15 يىل ئىشغال قىلىپ تۇرىدىغان، بۇ دەريانىڭ ئوڭ قىرغىقىدىكى 30 چاقىرىم كەڭلىكتىكى يەرلەر ئەسكەرسىز بىتەرەپ يەر قىلىپ ئايرىلغان ئىدى. بۇ شەرتنامىغا ئاساسەن گېرمانىيە سۇ’ئاستى پاراخوتى بىلەن ھەربى ئايروپلان ئىشلىتەلمەيدىغان بولۇش بىلەن بىر قاتاردا، يۈز مىڭ كىشىلىكتىن ئارتۇق ئەسكەر تۇتالمايدىغان قىلىپ بەلگىلىشىدۇ. شۇنداق قىلىپ، گېرمانىيىنىڭ بېشىغا كەلگەن بۇ نۇمۇسلار ئەڭ يوقۇرى چېكىگە يەتكۈزۈلگەن ئىدى.

شۇنىڭدەك، يېڭىدىن تەشكىل قىلىنغان بۇ قۇراللىق تەشكىلات ئۆز كۈچىدىن نۇرغۇن ھەسسە ئارتۇق ھوقۇقلارغا ئىگە قىلىنغان ئىدى. بۇ ئارمىيىنى بولشېۋىكلارنىڭ تەسىرىدىن ساقلاپ قېلىش ئۈچۈن يەنە بىر ئىدارە قۇرۇپ چىقىپ، ھەربى قىسىملاردا ئاغدۇرمىچىلىق بىلەن شوغۇللىنىدىغان سىياسى پا’ئالىيەتلەرنى تەكشۈرەش، ئىشچىلار تەشكىلاتلىرىغا جاسۇس قويۇپ سىڭىپ كىرىش ۋەزىپىلىرى تاپشۇرۇلىدۇ. بۇ ئىدارىنىڭ مەسئۇلى بولغان كاپىتان (يۈزبېشى) كارل مايېر (卡尔•梅耳) تاللاپ چىققان ئادەملىرى ئارىسىدا ئادولف ھىتلېر ئىسىملىك بىرسىمۇ بار ئىدى. ئەسلىدە، ھىتلېر بۇ تۈردىكى ئىشلارغا ئەڭ مۇۋاپىق نامزات ھېسابلىناتتى. ئەمما مايېر (梅耳) نىڭ ئۇنى بۇ ئىشقا تاللىشى ھىتلېرنىڭ ئالدىنقى سەپتە كۆرسەتكەن “ئۈلگە بولۇشقا ئەرزىيدىغان ئىش-ئىزلىرى” سەۋەپ بولغان دېيىش مۇمكىن. ياكى بولمىسا ئۇنىڭ سوغۇققانلىق بولىشى سەۋەپ بولغان بولىشىمۇ مۇمكىن. “مەن ھىتلېرنى تۇنجى قېتىم كۆرگىنىمدە، ئۇ گويا ئىگىسىنى ئىستەپ ھالىدىن كەتكەن بىر كۈچۈككىلا ئوخشايتتى. – دەيدۇ مايېر (梅耳). ئۇنىڭدا قالدۇرغان ھىتلېر ھەققىدىكى تەسىرات ئۈستىدە توختىلىپ يەنە مۇنداق دەيدۇ، − ھىتلېر ئەگەر دوستانە مۇ’ئامىلە قىلىدىغانلا بىرسىگە دۈچ كەلگىدەك بولسا، قەتئى ئىككىلەنمەيلا ئۆز تەغدىرىنى بۇ ئادەمگە تاپشۇرۇشقا ھەر دا’ئىم تەييار بىرسىگىلا ئوخشايتتى. … ھىتلېر، نېمىس خەلقى بىلەن گېرمانىيىنىڭ تەغدىرىگە پەقەتلا قىزىقمايدىغان بىرسى ئىدى.”

ئەمەلىيەتتە بولسا، ئىنقىلاپ دەپ ئاتالغان بۇ يۇقۇملۇق كېسەل سەۋەبىدىن، ھىتلېر تالاش-تارتىش قىلىنىۋاتقان بۇ قالايماقانچىلىق ئىچىدە ئۇنىڭغا تەلپۈنىۋاتقان بىر دۆلەتنىڭ تەقدىرىگە ھېچ قاچان ھازىرقىدەك ئەھمىيەت بېرىپ باققان ئەمەس ئىدى. بۇنىڭدىن سەل ئاۋال، ھىتلېر ئىرقچىلىق تەشۋىق قىلىنغان بىر بروشۇر ئۇچراتقان ئىدى. بۇ كىتاپچىنى بەلكىم ئېكارت (埃卡特) يېزىپ چىققان بولىشىمۇ مۇمكىن. بۇ كىتاپ ئۇنىڭ خىيالىنى ۋيېنادىمۇ شۇنىڭغا ئوخشاپ كېتىدىغان بىر كىتاپنى كۆرگەن ۋاقتىغا ئېلىپ كېتىدۇ. “شۇنداق قىلىپ، مەن ئىختىيارسىز ھالدا تەرەققى قىلىش جەريانىمنى قايتىدىن كۆز ئالدىمغا كەلتۇردۇم.” ئۇ، مىيونخېن كوچىلىرىدا كۆرگەن-ئاڭلىغانلىرى ئاساسىدا ئۇنىڭ قەلبىنىڭ چوڭقۇر بىر يەرلىرىگە باستۇرىۋېتىلگەن يەھۇدىيلارغا بولغان ئۆچمەنلىك ھېسسىياتى قايتىدىن جانلىنىشقا باشلايدۇ. يەھۇدىلار ھەممىلا يەردە ھاكىمىيەتنى قولغا كىرگۈزىۋېلىشقان ئىدى. بۇلارنىڭ بېشىدا ئېيسنېر (埃斯纳)، ئۇنىڭ كەينىدىن تولى (托勒) غا ئوخشاش ئانارخىستلار، ئاخىرىدا لىۋىنا (莱维纳) غا ئوخشاش رۇسسىيە قىزىل پاچاقلىرى ئۇنىڭ كۆزئالدىدىن تىزىلىپ ئۆتىدۇ. بېرلىندا بولسا روزا روسېنبېرگ (罗莎•卢森堡)؛ بۇداپىشتتە بېريا خۇن (贝拉•昆)؛ موسكۋادا بولسا تروتسكى، زھىنوۋىيېۋ (季诺维也夫) ۋە كامىنىيېۋ (加米涅夫) قاتارلىقلارنىڭ ھەممىسى يەھۇدىي ئىدى. ھىتلېر بۇنداق قاراشلارنى بۇرۇنلاردا سۈيىقەستلىك ئۇيدۇرمىلار دەپ قاراپ كەلگەن ئىدى. مانا ئەندى، بۇ ئىشلارنىڭ راست ئىكەنلىكىنى تونۇشقا باشلايدۇ.

ۋەزىپە تاپشۇرۇپ ئېلىشتىن بۇرۇن، ھىتلېر ۋە باشقا تاللانغان سىياسى ئىشپىيونلار مىيونخېن ئۇنىۋېرسىتېتىگە ئىۋەرتىلىپ ئۇ يەردە مەخسۇس تەربىيىلىنىدۇ. سىياسى يېتەكچىلەر ئارىسىدا كارل ئالىكساندىر (卡尔•亚历山大)، فون مېير (冯•米勒) قاتارلىق پروفېسسورلار بىلەن مىڭىسىنى رادىكال ئوڭچىللىق تەلىماتلىرى بىلەن توشقۇزىۋالغان كونسېرىۋاتىپلارمۇ بار ئىدى. ھىتلېر بۇ ھەقتە توختىلىپ كېلىپ مۇنداق دەيدۇ: “مەن ئۈچۈن ئېيتقاندا، بۇ تاللىنىشىمنىڭ ئەڭ مۇھىم تەرىپى، مەن بۇ كۇرۇستا كۆزقارىشى مېنىڭكى بىلەن ئوخشاپ كېتىدىغان يولداشلار بىلەن تونۇشىشىش پۇرسىتىگە ئېرىشەلىشىم ئىدى. مەن ئۇلار بىلەن بۈگۈنكى ۋەزىيەت ھەققىدە تەپسىلى پاراڭلىشىپ ماھاكىمە قىلىشقان ئىدىم. بىز ھەممىمىز نويابىر جىنايىتىنى سادىر قىلغان ھەر قايسى پارتىيە-گۇروھلار ياكى ھەرقايسى مەركەزلەر، ۋە ياكى سوتسىيال دېموكراتلار پارتىيىسى قاتارلىقلارنىڭ ھەممىسى گېرمانىيىنى يۈز بېرىدىغان يىمىرىلىشتىن قۇتقۇزۇپ چىقالمايدىغانلىقىغا قەتئى ئىشىنەتتۇق. ئۆزلىرىنى بۇرجۇ’ئازىيە مىللەتچى تەشكىلاتى دېيىشىۋالغان تەشكىلاتمۇ ھەر قانچە ياخشى نىيەتلىك بولىشىدىن قەتئى نەزەر، يۈز بەرگەن بۇ پالاكەتتىن گېرمانىيىنى تارتىپ چىقىرالىشى مۇمكىن ئەمەس دەپ قارايتتۇق.”

ئۇرۇش دەۋرىلىرىدە، ھىتلېر، ۋېستىنچېرشىنا (维斯登基尔希纳) غا: تېنچلىق دەۋرى كەلگىنىدە يا رەسسام بولىمەن، يا بولمىسا سىياسى ھەرىكەتكە قاتنىشىمەن دېگەن ئىدىم، دەيدۇ. ئۇ يەنە يولداشلىرىنىڭ قايسى سىياسى پارتىيىگە قاتنىشىشنى خالايسەن دەپ سورىغان سۇ’ئالىغا: “ھېچ بىر پارتىيىگە قاتناشمايمەن” دەپ جاۋاپ بېرەتتى. كۇرۇسقا قاتنىشىۋاتقان ھىتلېرغا ئوخشاش قاراشتىكى يولداشلىرى ئارىسىدا يەپ-يېڭى بىر ھەركەتلا ھىتلېرنىڭ ئارزۇسىنى قاندۇرالىشى مۇمكىن دەپ باھا بېرىشكەن ئىدى. ئۇلار بۇنداق بىر تەشكىلاتنى “سوتسىيال ئىنقىلاۋى پارتىيە” دەپ ئاتاشقان بولۇپ، “بۇنداق يېڭىچە بىر تەشكىلاتنىڭ ئىجتىما’ئىي قارىشى ھەقىقەتەنمۇ بىر ئىنقىلاپقا مۇھتاج” دەپ قارىشاتتى.

پروفېسسور فون مىلېر (冯•米勒) نىڭ قېينى ئىنىسى بولغان لېكتور گېتفىلت فېدېر (戈特弗雷德•弗德尔)، بۇنداق بىر ھەرىكەت باشلىنىشىنى رىغبەتلەندۈرۈپ كەلمەكتە ئىدى. لېكتور فېدېر، “ئۆسۈم قۇلچىلىقىنى يىمىرىپ تاشلاش” مەقسىدى بىلەن تەشكىللىگەن “جەڭگېۋارلار ئىتتىپاقى” تەشكىلاتىنىڭ قۇرغۇچىسى بولۇپ، ئەسلىدە ئېنجىنېرلىق بىلەن شوغۇللىنىدىغان بىرسى بولسىمۇ ئەمەلىيەتتە بىر ئىقتىسادشۇناس ھېساپلىناتتى. لېكتور فېدېر، بۇ كۇرۇستىكى كۇرسانتلارغا ئاكىتسىيە بازىرى بىلەن قەرزپۇل كاپىتالىنىڭ پۇرسەتچىلىكى بىلەن ئۇنىڭ ئىقتىسادى خاراكتېرى ھەققىدە لىكسىيە بېرىدۇ. ھىتلېر ئۈچۈن ئېيتقاندا، بۇ مەسىلە ئۇنى ھەقىقەتەنمۇ ئۆزىگە جەلىپ قىلىۋالغان بىر تېما ئىدى. “مەن فېدېرنىڭ بىرىنچى قېتىملىق لىكسىيىسىنى ئاڭلاپلا ئەندى مەن يېڭى بىر پارتىيە قۇرۇشنىڭ ئەڭ مۇھىم ئاساسلىرىدىن بىرى بولغان يەپ-يېڭى بىر ئۇسۇلنى قولغا كەلتۈردۈم دەپ ئېيتالايمەن. مەن فېدېرنىڭ ئۈسۈم قۇلچىلىقىغا خاتىمە بېرىش قارىشىدىن ئىلھاملىنىپ ماركسىزمنى قايتىدىن تەتقىق قىلىشقا كىرىشىپ، كارل ماركس دېگەن بۇ يەھۇدىينىڭ ئۆمۈر بويى تىرىشىپ تەتقىق قىلىپ يازغان ئەسىرىنىڭ ماھىيىتىنى ھەقىقى تۈردە يېڭىدىن چۈشىنىشكە باشلىدىم” دەيدۇ. ھىتلېر ھەقىقەتەنمۇ ماركىسنىڭ «كاپىتال» دېگەن ئەسىرىنى شۇندىن كېيىنلا ئوقۇپ چۈشىنەلىگەن ئىدى.

بىرىنچى قېتىملىق دەرستىن كېيىن، پروفېسسور فون مىللېر (冯•米勒) بىر توپ كۇرىسانتلارنىڭ بىر يەرگە يىغىلىۋېلىپ بەكلا ھاياجان ئىچىدە مۇنازىرىگە چۈشۈپ كەتكەنلىكىنى كۆرىدۇ. “ئۇلار بۇ ئىشقا بەكلا كىرىشىپ قالغان ئىدى. ئەسلىدە، بۇ يىغىلغانلار ئارىسىدا بىرسى ئوتتۇرغا چىقىۋېلىپ ئىنتايىن تەسىرلىك ئاۋازدا ھاياجانلىنىپ سۆزگە كىرىشىپ كەتكەن ئىكەن. مەن شۇ چاغدا، بۇ ئەھۋالنى كۆرۈپ ئاجايىپ بىر تۇيغۇغا كەلگەن ئىدىم. بۇ بىر توپ كۇرسانتلارنى ئەنە شۇ ئادەم بۇنچە ھاياجانغا سېلىۋەتكەن بولۇپ، ئوتتۇردا سۆلەۋاتقان بۇ كىشى سۇلغۇن چىراي بىرسى ئىدى. ئۇنىڭ چاچلىرى پاخپىيىپ كەتكەن بولۇپ، بىرەر ئەسكەرگە پەقەت ئوخشىماي قالغان ئىدى. ئەمما ساقىلىنى پاكىز قىرىپ چۈشەرگەن بولۇپ، كۆك كۆزلىرىدىن قىزغىن ئوت يالقۇنى چاقناپ تۇراتتى.” − دەيدۇ پروفېسسور كېيىنكى ئەسلىمىلىرىدە.

“ئوقۇغۇچىلىرىڭ ئارىسىدا تۇغما ناتىق بىرسى بارلىقىدىن سېنىڭ خەۋىرىڭ بارمۇ؟” دەپ سورايدۇ بۇ پروفېسسور بايىقى سولغۇن يۈزلۈك ئەسكەرنى كاپىتان مىيېر (梅耳) غا كۆرسىتىپ تۇرۇپ. بۇ گەپتىن كېيىن كاپىتان ھىتلېرنى يېنىغا چاقىرىدۇ: “ھاي ھىتلېر، بۇياققا كەل!” ھىتلېر كۆزىگە بىر نېمە كۆرۈنمىگەندەك قوپال قەدەملەر بىلەن مېڭىپ ئۇنىڭ يېنىغا كېلىدۇ. ھەقىقەتەنمۇ ھىتلېرنىڭ ناتىقلىق قابىلىيىتى بولغاچقا، ئۇنى مىيونخېندا تۇرىۋاتقان بىر پولكتا سىياسى تەربىيىچىلىككە تەيىنلەيدۇ. “مەن بۇ ئىشقا قىزغىنلىق بىلەن كىرىشىپ كەتتىم. مەن تۇيۇقسىزلا نۇرغۇن كىشىلەر ئالدىدا نۇتۇق سۆزلەش پۇرسىتىگە ئېرىشىپ قالغان ئىدىم. شۇ چاققىچە خىيال قىلىپ زادىلا ئىشقا ئاشۇرالماي كېلىۋاتقان ئىشقا ئەنە شۇنداق كىرىشكەن ئىدىم. يەنى مەن ھەقىقەتەنمۇ سۆزلەش قابىلىيىتىگە ئىگە بىرسى ئىكەنلىكىمنى شۇ چاغدىلا بىلىپ قالغان ئىدىم.” شۇندىن كېيىنكى ھەر قېتىملىق دەرس سۆزلەش جەريانىدا بۇ ئىشتا ھىتلېرنىڭ ئۆزىگە بولغان ئىشەنچى كۈنسايىن كۈچلىنىپ بارىدۇ. ئۇنىڭ ئاۋازى ياخشىلىنىپ ئاخىرى بېرىپ زالدىكى بارلىق بۇلۇڭ-پۇچقاقلارغىچە ئېنىق ئاڭلىغىلى بولىدىغان ھالغا كېلىدۇ.

دەسلىۋىدە ئۇنىڭ بىلەن يېقىن بولۇپ ئۆتكەن كىشىلەر ھىتلېرنى بىزنىڭ ئارىمىزغا ئىۋەرتىلگەن بىر جاسۇس دەپ تونۇپ كەلگەن ئىدى. شۇڭا، ئۇنىڭ ئىجتىما’ئىي پا’ئالىيەتلىرى ئۇنچىۋالا ئوڭۇشلۇق ماڭمىغان ئىدى. مەسىلەن دېيېر (荻埃尔) دېگەن بىر پاكىنەك ئەسكەر ئىلغار كىشىلەرنى كەمسىتىدىغان سۆلەرنى قىلىدۇ. بۇنى ئاڭلىغان ھىتلېر ئۇ ئەسكەرنىڭ كەينىگە كىرىۋېلىپ ئۇنى قايىل قىلىشقا ئۇرۇنىدۇ. ھەتتا ئۇنىڭ كەينىدىن كوچىغىچە قوغلاپ چىقىپ گېرمانىيە دۆلىتىنىڭ ئەسلى ۋەزىپىسىنى چۈشەندۈرۈپ كېتىدۇ. ئۇنىڭ گېپىنى بېلىدىن تېپىۋەتكەن ھېلىقى ئەسكەر، “ئېيتقىنا، ئۇلار سېنىڭ كاللاڭغا قۇيىۋەتكەن نەرسىلەرنى يۇيىۋېتىشنى ئۇنتۇپ قالغان ئوخشىمامسەن؟” دەپ سورايدۇ. نەق مەيداندا بولغان بىرسىنىڭ دېيىشىدىن قارىغاندا، “بۇ گەپنى ئاڭلىغان گېپى تۈگىمەس ناتىق ئۇنىڭ ئاغزىغا قاراپ تۇرۇپلا قالىدۇ. ئۇنىڭغا بىر ھازا تىكىلىپ قاراپ تۇرغاندىن كېيىن بىر ئېغىزمۇ گەپ قىلماي كەينىگە بۇرۇلۇپلا كېتىپ قالدى”.

ھىتلېر بىللە بىر ئۆيدە تۇرىۋاتقان قالغان ئىككى نەپەر جاسۇسمۇ ئۇنىڭ بىلەن چىقىشالمايدۇ. ياتاقداشلىرى ھىتلېرنىڭ غەلىتى مىجەزلىك بىرسى ئىكەنلىكىنى ئېيتىپ، بېرىپ كاپىتان مايېرغا (梅耳) ئەرز قىلىپ مۇنداق دەيدۇ: “بۇ ئادەم كېچىدە بەكلا كۆپ جۆيۈلۈپ چىقىدۇ، ھەتتا جۆيىلىپ تالاغا چىقىپمۇ كېتىدۇ. بىز ئۇنىڭدىن بەكلا زىرىكتۇق.” كاپىتان ئۇنىڭغا ئايرىم بىر ياتاق تېپىپ بېرىدۇ. شۇنداق قىلىپ ھىتلېر ئىككىنچى قەۋەتتىكى كىچىك بىر ئۆيگە كۆچۈپ چىقىۋالىدۇ. بۇ ئۆي ئەسلىدە بىر ئىسكىلات بولۇپ، پەنجىرىلىرىمۇ تاختاي بىلەن مىخلىنىپ ئىتىپ قويۇلغان قاراڭغۇ بىر يەر ئىدى. ئەمما ھىتلېر “ئايرىم بىر ئۆيگە ئېرىشىپ بەكلا خوشال بولۇپ كېتىدۇ.”

گەرچە ھىتلېر كىشىلىك مۇناسىۋەت جەھەتتە بەزى ئۇششاق-چۈششەك ئەيىپلىرى بار بىرسى بولسىمۇ، ئۇنىڭ نۇتۇق سۆزلەش قابىلىيىتىدىن كاپىتان مايېر (梅耳) يەنىلا قايىل ئىدى. شۇڭا ئۇنىڭغا مىيونخېن سىرتىدىكى ئالاھىدە بىر ۋەزىپىنى تاپشۇرىدۇ. يەنى، لىسفېرد (勒茨弗尔德) ئۇرۇش ئەسىرلەر لاگىرىدا تۇرىۋاتقان، مەجبۇرى گېرمانىيىگە قايتۇرۇپ كېلىنگەن ئەسىرلەر ئىسپارتاكچىلارغا ئوخشاش قاراشتا بولغانلىقى ئۈچۈن، ئۇلارنى يىغىپ “تەربىيىلەپ ھەقىقەتكە قايتۇرۇپ كېلىش” ئارقىلىق ئۇلارنى سوتسىيالىزمغا قارشى تۇرۇپ ۋەتەن سۈيەر قاراشقا كەلتۈرۈش لازىم بولغان ئىدى. بۇ ئىشقا ھىتلېر مۇۋاپىق تېپىلغان ئىدى.

12-ئىيۇل كۈنى، تەشۋىقات  گۇرۇپپىسى مىيونخېندىن يولغا چىقىدۇ. ئارىدىن 5 كۈن ئۆتكەندە ھىتلېر بىر قېتىملىق ئەمىلى سىياسى دەرس ئالغان بولىدۇ. قايتۇرۇلغان بۇ ئۇرۇش ئەسىرلىرى غەزەپ-نەپىرەتكە تولغان كىشىلەر بولۇپ، گەپلىرىمۇ ئۆتكۈر ۋە زەھەرلىك ئىدى. ئۇلار ياشلىق باھىرىمىز، غايىلىرىمىز دەپسەندە قىلىنىپ ئالداندۇق، ئۇرۇش مەيدانلىرىدىكى ئاكوپلاردا ھايۋاننىڭ كۈنىنى كۆردۇق، يۈرتىمىزغا قايتىپ كەلگىنىمىزدە بۇ يەرنىڭمۇ قالايماقانچىلىق، ئاچارچىلىق ئىچىدە قالغانلىقىنى كۆردۇق، دەپ زارلىناتتى. ھىتلېر ئۇلارغا سەۋىرچانلىق بىلەن “ۋېرسال شەرتنامىسى نومۇسى” نى، “نويابىر جىنايەتچىلىرى” نى ھەمدە “يەھۇدىيچىلىق بىلەن ماركسىزم دۇنياۋى سۇيىقەستى” نى چۈشەندۈرۈش ئارقىلىق، ئۇلارنىڭ ئۆچمەنلىكىنى باشقا تەرەپكە بۇراشقا تىرىشىدۇ. بىر قېتىملىق مۇكاپاتلاش دوكلاتىدا ھىتلېرنىڭ بۇ تۈردىكى خىزمەتكە بولغان قىزغىنلىقى ئالاھىدە تىلغا ئېلىنىدۇ. “ئەگەر شۇنداق بولغىنىدا، ھىتلېر ئەپەندى ھەقىقەتەنمۇ تۇغما خەلق ناتىقى ھېساپلىنىشى كېرەك. − دەيدۇ كۈزەتكۈچىلەردىن بىرسى، − ھىتلېر ئۆزىنىڭ يالقۇنلۇق نۇتۇقلىرى بىلەن ئاڭلىغۇچىلارغا كۆرسەتكەن جەلىپ قىلىش كۈچى بىلەن خەلق ئاممىسىنىڭ دىققىتىنى مەركەزلەشتۈرۈپ، خەلقنى ئۇنىڭ دېگەنلىرىگە ئىشەندۈرەلەيدىغان قابىلىيەتكە ئىگە بىرسى دېيىش مۇمكىن.”

مىيونخېنغا قايتىپ كەلگەندىن كېيىن، ئادولف باتالىيوندىكى ئەسكەرلەرگە بېرىلىدىغان لىكسىيىلەرگە ماسلاشتۇرۇپ نۇتۇق سۆزلەپ تۇرىدۇ. ئۇنىڭغا يەنە، يېقىندا مىيونخېندا شەكىللەنگەن 50 ئەتراپىدا ئاكتىپ قاراشتىكى تەشكىلاتلارنى تەكشۈرۈش ۋەزىپىسىمۇ يۈكلەنگەن ئىدى. بۇ تۈر تەشكىلاتلار ئىرقچى ئۇنسۇرلاردىن، كومۇنىزمچى ئۇنسۇرلاردىن، رادىكال مىللەتچىلەردىن، ئانارخىستلاردىن ۋە چېكىدىن ئاشقان ۋەتەنپەرۋەرلەردىن تەشكىل تاپماقتا ئىدى. بۇ تەشكىلاتلار يەنە “ئىنقىلاۋى ئوقۇغۇچىلار گۇرۇھى”، “كومۇنىزىمچىلار جەمىيىتى”، ئوۋستريا (奥斯塔拉) ئىتتىپاقى” ۋە “يېڭى ۋەتەن” دېگەندەك بىر مۇنچە سىياسى گۇرۇھلارغا بۆلۈنۈپ كەتكەن ئىدى.

شۇ يىلى كۈز ئايلىرى كىرگىنىدە، ھىتلېر ئۆزلىرىنى “گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسى” دەپ ئاتىۋالغان كىچىك بىر سىياسى تەشكىلاتنىڭ بىر قېتىملىق يىغىنىغا قاتنىشىدۇ. يىغىن مۇزاكىرىسىدە شۇ قېتىمقى يىغىنغا قاتناشقان بىرسىنىڭ دېيىشىچە، ھىتلېرمۇ مۇنازىرىدە سۆز ئالغان بولۇپ، ئۇنىڭ نۇتقى بەكلا راۋان ئىدى. ئەمما ئۇ كۈنكى يىغىندىن بەك تەسىرلەنمىگەنلىكىنى ئېيتقان. ئەمما ھىتلېر بۇ ھەقتە «كۈرەش يولۇم» دا پەقەتلا توختالمىغان. بۇ پارتىيىنى نەچچە ئاي بۇرۇن مىيونخېن تۆمۈريول زاۋۇدىنىڭ بىر ئۇستىسى بولغان ئانتون درېكسىر (安东•德莱克斯勒) قۇرۇپ چىققان ئىدى. بۇ ئىشتىن ھىتلېر خەۋەر تاپقانمۇ-قانداق، بىر نېمە دېيىش قىيىن. ئەمما بۇ پارتىيىنىڭ پروگراممىسى سوتسىيالىزم، مىللەتچىلىك ۋە يەھۇدىي دۈشمەنلىكى قاتارلىق كۆزقاراشلارنىڭ غەلىتە ئارىلاشمىسىدىن تەشكىل تاپقان بولۇپ، پارتىيە سىھىرلىك بىر نىقاپ ئىچىگە پۈركىنىۋالغان، يەنى بىر ئۇچۇم تاتلىق خىياللار ئىچىگە پېتىپ قالغان “ئىشچىلار سىياسى كۇرزھۇكى” دىن تەشكىل تاپقانلىقىنى تىلغا ئېلىشقان. بۇ سۆزلەرنى قوشۇپ قويۇش رۇدولف فرىخېر فون سپودىندورف (鲁道夫•弗莱赫尔•冯•塞波登道夫) نىڭ تەكلىۋى ئىدى. سپودىندورف (塞波登道夫) نىڭ ئۆزىمۇ ئاجايىپ سىرلىق كىشى بولۇپ، بويى پاكار، دوغىلاق كەلگەن سېمىز بىرسى ئىدى. ئىككى كۆزى تومپۇيۇپلا چىقىپ قالغان، “ئۇ بىر رەسسام بولۇپ، قۇرۇق گەپ بىلەن كۈن ئۆتكىزىدىغان بىرسى ئەمەس ئىدى. ئەپلاتونچە كلاسسىك نەرسىلەر ئورنىغا يېڭىچە ناخشا مۇزىكىلارنى ياخشى كۆرىدىغان بىرسى ئىدى. … قۇرال تۇتۇشنى ياخشى كۆرسىمۇ بۇ قىزىقىشىنى باشقىلاردىن يۇشۇرۇپ يۈرەتتى.” ئۇمۇ ھىتلېرغا ئوخشاش كەلگۈسىدە چوقۇم نېمىس دولقۇنى پەيدا بولىدۇ دەيدىغان گەپكە ئىشىنىدىغان بىرسى ئىدى. شۇڭا ئۇ، باۋارىيە شۆبىسىنى قۇرۇشتا “نېمىس ئادەتلىرى” بويىچە قۇرۇش ئۈچۈن ئالاھىدە كۈچ چىقارغان ئىدى. يەنى، بۇ تەشكىلاتقا ئەزا بولىدىغانلار قەتئى تۈردە گېرمان بولىشى، شۇنىڭدەك چوقۇم ئۈچ ئەۋلادىغىچە قېنى ساپ بولىشى، ھەر بىر پارتىيە ئەزاسى “ئىنتېرناتسىيونالىزمغا ۋە يەھۇدىي مىللىتىگە قارشى كۈرەشكە ئاكتىپ قاتنىشىدىغانلىقىغا ۋەدە بەرگەن بولىشى” شەرت ئىدى. سپىدىندورف (塞波登道夫)، مەملىكەت بويىچە يېيىلغان ئىنقىلاپ دولقۇنلىرىنىڭ مەجبۇرلىشى سەۋەبىدىن، ئۇلاردىن ئۆزلىرىنى پەرقلەندۈرۈش مەقسىتىدە تەشكىلاتىغا ھېچ بىر مەنا ئىپادىلىمەيدىغان تورى جەمىيىتى “图里会” دەيدىغان بىر ئىسىم قويۇپ نىقاپلىغان. شۇنداق قىلىپ، ئۇ ئۇزۇن يىللىق ئارزۇسىنى ئىشقا ئاشۇرۇشقا كىرىشكەن: ئىشچىلارنى ئۇنىڭ تەرغىپ قىلغان “خەلقچىلىق” (يەنى ۋولكىش دېگەن بۇ سۆز بىر قارىماققا خەلقچىلىق دېگەن مەنىنى بەرگەندەك قىلسىمۇ، ئۇنىڭدا يەنە ئىرقچىلىق مەنىسىمۇ ئىپادىلىنىپ تۇرىدۇ.) ئىشلىرىغا جەلىپ قىلىشنى ئويلىغان. بۇ مەقسەتتە، نۇقۇل تەنتەربىيە خەۋەرلىرى يېزىقچىلىقى بىلانلا شوغۇللىنىدىغان بىر ئەزاسىغا “ئىشچىلار سىياسى كۇرزھۇكى” قۇرۇپ چىقىش يوليورۇقىنى بېرىدۇ.

بۇ كىشى ئانتون درېكسىل (安东•德莱克斯勒) (ئانتون (安东)، “مۇكەممەل تېنچلىق” ئۈچۈن ئىسمى بار جىسمى يوق “ئەركىن ئەمگەكچىلەر كومىتىتى” دېگەن ئىشچىلار كۇرزھۇكىدىن بىرنى قۇرۇپ چىققان ئىدى.) بىلەن كۆرۈشۈپ، ئىككىسى بىرلىكتە “گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسى” دېگەن يېڭى بىر سىياسى تەشكىلات قۇرۇپ چىققان ئىدى. بۇ پارتىيىنىڭ تەييارلىق يىغىنى شۇ يىلىنىڭ يانىۋار باشلىرىدا كىچىك بىر رېستوران – فورستېيىنفورد خوف (福尔斯坦弗尔德•霍夫) دا ئېچىلىدۇ. يىغىنغا 24~25 نەپەر كىشى قاتناشقان بولۇپ، ئۇلارنىڭ كۆپۈنچىسى درېكسىل (德莱克斯勒) ئىشلەيدىغان زاۋۇتتىكى تۆمۈريول زاۋۇتىدىن كەلگەن ئىشچىلار ئىدى. درېكسىل (德莱克斯勒) يىغىن قاتناشقۇچىلىرىغا پارتىيىنىڭ ئىككى تۈرلۈك كۈرەش نىشانىنى قىسقىچە تونۇشتۇرۇپ ئۆتىدۇ. بۇ نىشاندىن بىرسى سىنىپلار ئوتتۇرسىدىكى كۈرەشكە خاتىمە بېرىپ، ئىشچىلارنى ماركسنىڭ ئىنتېرناتسيونالىزمىدىن قۇتۇلدۇرۇش؛ يەنە بىرسى، يوقۇرى تەبىقە سىنىپتىكىلەرگە ئىشچىلار ئۈستىگە ئالغان مەسئۇلىيەتنى تونۇتۇش ئىدى. درېكسىل (德莱克斯勒) يەنە “بىزنىڭ بىردىن بىر ئارزۇيىمىز نېمىس مىللىتىنىڭ ھۈكۈمرانلىقىنى قوبۇل قىلىش بولىشى كېرەك دەپ تەكىتلەيدۇ. ئۇ يەنە كۇرزھۇكنىڭ ئىسمىنى “گېرمانىيە مىللى سوتسىيالىستىك پارتىيە” (بىر يىل بۇرۇن بوسىمىيىدە قۇرۇلغان، غايىلىرىمۇ ئاساسەن ئوخشىشىپ كېتىدىغان ئوخشاش ئىسىملىك بىر پارتىيىنىڭ نامىدىن ئېلىنغان بولۇپ، بۇ پارتىيىنىڭ بەلگىسىمۇ كرىست ئىكەنلىكىنى كۆرسىتىپ ئۆتۈش زۆرۈر) دەپ ئاتاشنى تەكلىپ قىلىدۇ. بۇ تەكلىپكە بەزى كىشىلەر قارشى چىقىپ، پارتىيە ئىسمىدىكى “سوتسىيالىزم” دېگەن قىسمىنى كىشىلەر خاتا چۈشىنىپ قېلىشى مۇمكىن دەيدۇ.

درېكسىل (德莱克斯勒)، ئۆزىنى ئۇنۇتقان ھالدا پارتىيە نىزامنامىسىنىڭ لايىھىسىنى تۈزۈشكە كىرىشىدۇ. بۇ تېخنىك ئۆزىنى پرولېتارىيات دەپلا قارىماي، يەنە ئۆزىنى ئوتتۇرا تەبىقە سىنىپىغا مەنسۈپ بىرسى دەپمۇ قارايتتى. ئۇنداقتا ئوتتۇرا تەبىقە سىنىپى قانداق قىلىشى كېرەك؟ ئۇلار “چوڭ كاپىتالىستلارنى قۇربان قىلىش ھېسابىغا ئۆزلىرىنى كېڭەيتىپ كۈچلەندۈرىشى كېرەك ئىدى. بۇ نىزامنامىدا ئېھتىياتچانلىق بىلەن يەھۇدىيلارغىمۇ قارشى چىقىشى كېرەك ئىدى. يەنى “دۆلەت گېرمانىيىنىڭ ئەخلاقى پىرىنسىپ ئۆلچىمىگە زىت كېلىدىغان دىنى ئېتىقات تەربىيىسىنى قوللىماسلىقى كېرەك.” ئىدى. ئەمىلىيەتتە يول قويۇشقا تېخىمۇ بولمايدۇ دەپ قارايتتى. ئىككى ھەپتە ئۆتكەندىن كېيىن، پارتىيە قۇرۇلۇش يىغىنى تورى جەمىيىتى (图里会) نىڭ باش شىتابىدا چاقىرىلىدۇ. قىلچە لاياقىتى بولمىغان تەنتەربىيە مۇتەخەسسىسى كارل خارس (卡尔•哈尔雪) پارتىيىنىڭ رە’ئىسلىكىگە، درېكسىل (德莱克斯勒) بولسا مۇ’ئاۋىنلىققا سايلىنىدۇ.

بۇ تەشكىلاتنى پارتىيە دەپ ئاتاش ئىمكانىيىتى يوق دىيەرلىك ئىدى. بۇ تەشكىلدە جەمئى 6 كىشىلىك بىر كومىتىت بولغاندىن باشقا ھېچ نېمىسى يوق ئىدى. “قىزىللارنىڭ تەھدىتى مەۋجۇت بولۇپ تۇرىۋاتقاچقا، يىغىنىمىز مەخپى چاقىرىلغان ئىدى، − دەيدۇ درېكسىل (ئۇ چاغدا درېكسىل كەسكىن ئەمما ئابرويى يوق، ھەر تۈرلۈك كېسەللىكلەر ئىچىگە پېتىپ قالغان بىرسى ئىدى) ئۇ كۈنلەرنى ئەسلەپ كېلىپ، − مۇھاكىمە قىلىش، ھۈججەت ئۆگۈنۈش قىلىشتىن باشقا قىلغىدەك ئىشىمىزمۇ يوق ئىدى. مەن ئۆزەمنىڭ ئويلىغانلىرىمنى «سىياسى ئۇيغۇنۇشۇم» ناملىق بىر كىتاپچىغا كىرگۈزگەن ئىدىم. مەن بۇ كىتاپچىنى قايسى بىر ئىشچىنىڭ كۈندىلىك خاتىرىسىدىن تاللاپ كۆچۈرىۋالغان ئىدىم.” ئۇنىڭ ئارزۇلايدىغىنى، ئەقىللىق، ئۇرغۇپ تۇرىدىغان جاسارەتلىك بىرەرسى بۇ كىتاپچىنىڭ روھىدىن ئىلھام ئېلىپ بىزنى ھەرىكەتكە كەلتۈرىدىغان يېتەكچى بىرسى بولۇپ بېرىشنى ئويلاپ بۇ كىتاپچىنى تارقىتىپ يۈرگەن بولۇپ، “بىزگە قابىلىيەتلىك بىر ئادەم لازىم بولۇپ تۇرماقتا ئىدى. ئۇ ئادەم چوقۇم قاراقچى مىجەز، ھېچكىمگە بوي سۇنۇشنى خالىمايدىغان رەھىمسىز، ھەرىكەت باشلىتىش جاسارىتى بولغان بىرسى بولىشى كېرەك.” دەيدۇ.

12-سىنتەبىر كۈنى، مايور شىيېر (希埃尔)، ھىتلېرنى ئەنە شۇ تايىنى يوق “ئىشچىلار پارتىيىسى” نىڭ يەنە بىر قېتىملىق يىغىنىغا بېرىپ قاتنىشىپ، ئۇلارنىڭ ئىچىدە بىرەر تەۋەككۈلچى بىرسىنىڭ بار يوقلىقىنى ئۇقۇپ كېلىشكە بۇيرۇيدۇ. ئەسلىدە، ئۇ يىغىندىكىلەر ئارىسىدا ئۇنداق بىرسىنى ئاختۇرۇشقا توغرا كەلسە، ئۇنداق قاراقچى چىراي ئادەم دەل ئۆزى ئىۋەرتكەن ئادىمى ئادولفتىن باشقىسى بولىشى مۇمكىن ئەمەس ئىدى. شۇ كۈنى قاراڭغۇ چۈشكەندە، ھىتلېر ھېرون (赫仑) كوچىسىدىكى كىچىك بىر قەھۋەخانا بولغان ستىناكاپلوۋ (斯特纳卡布劳) قەھۋىخانىسىغا سۇقۇنۇپ كىرىدۇ. قەھۋىخانىدا 40 قا يېقىن ئىشچى يىغىلغان ئىدى.

ئاساسلىق نۇتۇق ئۈچۈن شا’ئىر ئېيكارت (埃卡特) بەلگىلەنگەن بولسىمۇ، كېسەللىك سەۋەبىدىن يىغىنغا كېلەلمەيدۇ. شۇڭا، ئاساسلىق دوكلاتچى قىلىپ ئىقتىسادشۇناس فېدېر بەلگىلەنگەن ئىدى. فېدېر “قانداق قىلىپ كاپىتالىزىمنى يوقۇتالىشىمىز مۇمكىن” دېگەن تېمىدا دوكلات بېرىدۇ.

ھىتلېر، كۇرۇستا تەربىيىلىنىش جەريانىدا فېدېرنىڭ دەرسلىرىنى نۇرغۇن قېتىم ئاڭلىغانلىقى ئۈچۈن، بۇ يەردە دوكلاتقا ئەمەس بەلكى يىغىن قاتناشقۇچىلىرىنىڭ روھى قىياپىتىگە بەكرەك دىققەت قىلىپ ئولتۇرىدۇ. يىغىندىكىلەر قارىماققا ۋاي دېگۈچىلىكى يوق كىشىلەردەكلا كۆرۈنەتتى. يەنى، ھىتلېرنىڭ قارىشىچە، بۇ تەشكىلاتمۇ خۇددى باشقا نۇرغۇنلىغان تەشكىلاتلاردەك كۆرۈنۈپ قويۇپلا يوقاپ كېتىدىغان تەشكىلات پۇرىقىنى بېرىپ تۇراتتى. روشەنكى، بۇ تەشكىلنىڭ قۇرغۇچىسى ئادەتتىكى بىر ئاممىۋى كلوپنى قانداق قىلغاندا رەسمى بىر سىياسى پارتىيىگە ئايلاندۇرۇشقا بولىدىغانلىقى ھەققىدە ئادەتتىكىچە بولسىمۇ ئاددى ساۋادى يوق بىرسى ئىكەنلىكى مانا مەن دەپلا چىقىپ تۇراتتى. ئۇ كۈنكى يىغىندا ھىتلېر ئىچى پۇشۇپ ئارانلا ئولتۇراتتى. فېدېرنىڭ دوكلاتى تۈگىشى بىلەن تەڭ، ھىتلېر ئۇف دەپ بىر تىنىۋالىدۇ. ئارقىدىن يىغىن ئەركىن مۇنازىرىگە ئوچۇق دەپ ئېلان قىلىنغىنىدا ھىتلېر قوپۇپ يىغىندىن چىقىپ كەتمەكچى بولىدۇ. ئەمما قانداقتۇ بىر تۇيغۇلىرى ئۇنى يەنە بىر ئاز ئولتار دەپ تارتىۋاتقاندەك بىلىنىپ قايتا ئولتۇرىدۇ. ئارىدىن بىر قانچە مىنوت ۋاقىت ئۆتكەندە، ئوتتۇرلۇقتا بىر پروفېسسور باۋارىيىنى پرۇسىيىدىن ئايرىپ مۇستەقىل قىلىۋېلىشىمىز كېرەك دەپ قايناشقا باشلايدۇ. بۇ گەپنى ئاڭلىغان ھىتلېر چىداپ ئولتۇرالماي ئۇنىڭغا رەددىيە بېرىشكە باشلايدۇ. ھىتلېر، جاراڭلىق ئاۋازدا ئىنتايىن كۈچلۈك جۈملىلەر بىلەن بۇ ھەقتە 15 مىنوتتەك سۆزلەيدۇ. بايىقى پروفېسسور “… تېخى گېپىمنى تۈگەتمەي تۇرۇپلا سۇغا چۈشكەن ئىتتەك قويرۇقىنى قىسىپ يىغىن زالىدىن چىقىپ كېتىدۇ.” − دەيدۇ ھىتلېر ئەسلىمىسىدە.

ھىتلېرنىڭ نۇتۇق سۆزلەش قابىلىيىتى بىلەن ئۇنىڭ سۆزلىرىدىكى مەنتىقە، درېكسىلنى قاتتىق تەسىرلەندۈرىۋېتىدۇ. شۇ چاغدا ئۇ كاتىۋىغا پىچىرلاپ: “بۇ ئادەم بولىدىغان بىرسىدەك قىلىدۇ، ئۇنىڭدىن پايدىلىنايلى” دەيدۇ. كېيىن ئۇ بېرىپ ھىتلېرنى بىر چەتكە تارتىپ ئۆزىنى تونۇشتۇرىدۇ. ئەمما كېيىن ھىتلېر بۇ كۆزئەينەكلىك، كۆرۈنىشىنىڭمۇ تايىنى يوق بۇ كىشىنىڭ ئىسمىنىمۇ ئەسلىيەلمەيدۇ. ئۇ كىشى ھىتلېرغا خۇددى بىر مۇقەددەس كىتاپنى تۇتقازغاندەك ھاياجان ئىچىدە ئۆزىنىڭ 40 بەتلىكلا كېلىدىغان شاپتول چېچىكى رەڭلىك بروشۇرىنى تۇتقۇزۇپ: “بۇ كىتاپنى ئەستايىدىل بىر ئوقۇپ چىقىڭ، ئاندىن بىز يەنە كۆرۈشەيلى” دېگەندەك بىر نېمىلەرنى دەپ كۇسۇرلاپ كېتىدۇ.

ھىتلېر گازارمىدىكى ئىككىنچى قەۋەتكە جايلاشقان كىچىك ھۇجرىسىغا كىرىپ خۇددى باشقا كۈنلەردىكىدەك كۆزىگە ئۇيقۇ كەلمەي، چاشقانلارنىڭ يىيىشى ئۈچۈن پولغا بولكا ۋە تاماق قالدۇقلىرىنى سېپىشكە كىرىشىپ كېتىدۇ. ئادولف بۇنى بىر ئادەت قىلىۋالغان ئىدى. ھەر كۈنى تاڭ سەھەردە “بۇ ئۇششاق جانىۋارلارنىڭ مىزلىك پۇراپ تۇرغان ئاشقان-تاشقان تاماق قالدۇقلىرى ئەتراپىدا ئولۇشۇپ ئويناقشىپ كېتىشلىرىنى تاماشا قىلىپ بىر ھازا يېتىۋالاتتىم. ئاچچىق تۇرمۇش ئەمىلىيىتى ئارقىلىق ئاچلىقنىڭ تەمىنى ياخشى بىلىدىغان بىرسى بولغانلىقىم ئۈچۈن، بۇ چاشقانلارنىڭ يەيدىغان نەرسىنى كۆرگەندە خوشال بولۇپ ئويناقشىپ كېتىشىنىڭ سەۋەبىنى بەكلا ياخشى چۈشىنەتتىم.” دەيدۇ ئەسلىمىسىدە.

شۇ كۈنى سەھەر ۋاقتى سا’ئەت بەشلەردە، كېچىچە ئۇخلىيالماي چىققان ئادولف، كارىۋىتىدا ياتقىنىچە يەردىكى چاشقانلارنىڭ يەيدىغاننى تالىشىپ بىر-بىرسى بىلەن ئۇرۇشۇپ كېتىشلىرىنى بىر دەم تاماشا قىلىدۇ. ئاندىن ئۇنىڭ خىيالىغا ھېلىقى ئىشچىنىڭ بەرگەن بروشۇرى ئېسىگە كېلىدۇ. بۇ كىتاپقا قىزىقىپ ۋاراغداشقا باشلايدۇ. كىتاپنىڭ بىرىنچى بېتىنى ئوقۇپلا بۇ كىتاپقا قىزىقىپ قالىدۇ. “مەن ئىختىيارسىز ھالدا بۇ كىتاپتا ئۆزەمنىڭ بېشىدىن ئۆتكەن كۈنلىرىمنى كۆرگەندەك بولدۇم.” دەيدۇ ھىتلېر ئەسلىمىسىدە. ئەتىسى، ئۇ بروشۇردىكى كۆزقاراشلار ئۇنىڭ كاللىسىدىن چىقماي ئۇنى ئويغا سېلىپ يۈرىدۇ. “مىللى سوتسىيالىزم” ئاتالغۇسى، “يېڭى دۇنيا تۈزۈمى” دېگەن سۆزلەر بىلەن كىتاپتىكى ئوتتۇرغا قويۇلغان بەزى پەرەزلەر، يەنى بۇ يېڭى پارتىيە يوقۇتۇپ قويۇلغان غايە، ئىزىلىشكە ئۇچراۋاتقان ھوقۇقسىز ئىشچىلار، ھەتتا دۆلەت كادىرلىرى بىلەن ئوتتۇرا دەرىجىلىك سىنىپلاردىن تۈۋەن قاتلامدىكى كىشىلەرنىلا ئۆزىگە جەلىپ قىلىشنى تەرغىپ قىلىشى ئۇنى ئۇزۇنغىچە ئويلاندۇرۇپ قويىدۇ.

شۇنداقتىمۇ، ئۇ، بۇ تۈر خىياللاردىن پاتلا قۇتۇلىدۇ. كېيىن بىر كۈنى ئۇ بىر پارچە پوچتا ئاتكىرتكىسى تاپشۇرۇپ ئالىدۇ. ئۇنىڭدا ھىتلېرنىڭ “گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسى” قوبۇل قىلىنغانلىقى ئۇختۇرۇش قىلىنغان ئىدى. بۇنىڭدىن ھىتلېر بەكلا ھەيران بولىدۇ. بۇ ئاتكىرتكىدا يەنە، ئۇنى چارشەنبە كۈنى چاقىرىلىدىغان كومىتىت يىغىنىغا قاتنىشىپ بېرىشى تەكلىپ قىلىنغان ئىدى. ھىتلېر ئۆز ئالدىغا بىر پارتىيە قۇرۇپ چىقىشنى كۆڭلىگە پۈكۈپ يۈرگەنلىكى ئۈچۈن، باشقا ھەر قانداق بىر پارتىيىگە ئەزا بولۇش نىيىتى يوق ئىدى. شۇڭا ئۇ، بۇ ئاتكىرتكىدىكى تەكلىپنى كۆڭلىدە غەزەپ بىلەن رەت قىلىدۇ. شۇنداقتىمۇ، ئۇلارنىڭ نېمە دېمەكچى ئىكەنلىكىگە بولغان قىزىقىشىنىمۇ بېسىۋالالماي، بېرىپ بۇ غەلىتە تەشكىلاتنىڭ يىغىنىنى كۆرۈپ باقمايمۇ دېگەن خىيالغا كېلىدۇ.

بۇ قېتىمقى يىغىن ھورىن (赫仑) كوچىسىدىكى يەنە بىر تۆۋەن دەرىجىلىك قەھۋىخانا بولغان ئارتس روزىبارد (阿尔特斯•罗森巴德) تا ئۆتكۈزۈلمەكچى ئىدى. ھىتلېر، غۇۋا يۇرۇپ تۇرغان تىپ-تېنچ رېستوران زالىدىن ئۆتكەندە، كىچىك بىر ھۇجرىدا تۆت كىشىنىڭ بىر ئۈستەل ئەتىراپىدا ئولتۇرغانلىقىنى كۆرىدۇ. ئۇلارنىڭ ئارىسىدا ئۇنىڭغا ھېلىقى بروشۇرنى تۇتقۇزۇپ قويغان كىشىمۇ بار ئىدى. درېكسىل (德莱克斯勒) ئۇنى گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسىگە شەرەپ بىلەن ئەزا بولغانلىقىڭىزنى قىزغىن تەبرىكلەيمىز دەپ ئورنىدىن تۇرۇپ كۈتىۋالىدۇ. (مانا ئەندى بىزنىڭ گەپكە ئۇستا ئاۋىسترىيىلىك ئەزايىمىزدىن بىرسى بار بولدى دېگەن ئىدى كومىتىت ئەزالىرىدىن بىرسىگە.) درېكسىل ئۇنىڭغا، بىز مەملىكەتلىك تەشكىلى رە’ئىسىمىز ھارلەي (哈尔雷) ئەپەندىنى كۈتۈپ ئولتۇراتتۇق دەپ قوشۇپ قويىدۇ.

تەنتەربىيە خەۋەرلەر يازغۇچىسى بولغان رە’ئىس ئاخىرى كەلدى. بۇ كىشى تۇغۇلىشىدىن تارتىپلا مايماق پۇت بىرسى بولۇپ، كۆرىنىشى بەكلا سەت، كىيىنىشىمۇ رەتسىز بىرسى ئىدى. يىغىندا، ئۇ ئاۋال ئالدىنقى يىغىنلارنىڭ يىغىن خاتىرىلىرىنى ئوقۇپ ئۆتتى. ئارقىدىن كاسسىر دوكلات قىلىپ، ھازىرچە قولىدا بار پۇل ئارانلا 7 مارك 50 پىنىك ئىكەنلىكىنى ئېيتتى. ئاندىن كەلگەن خەت-چەكلەر ئوقۇلۇپ، ئۇزۇن-ئۇزۇن تالاش-تارتىش قىلىندى. بۇ ئىشلار ھىتلېر پەرەز قىلغىنىدىنمۇ بەكرەك ناچار ئىدى. “قورقۇنۇچلۇق، ھەقىقەتەنمۇ قورقۇنۇچلۇق! بۇنداق ئەھۋاللار كلوپلاردىكى ئەڭ ناچار ئەھۋالغا قالغىنىدىنمۇ بەكىرەك ناچار بىر ئەھۋال ئىدى! مەن مانا شۇنداق بىر تەشكىلاتقا ئەزا بولىمەنمۇ؟” يېڭى پارتىيە ئەزاسى مەسىلىسىنى مۇزاكىرە قىلىشقىنىدا، پارتىيە تەشكىلاتىنىڭ بۈگۈنكى تۈزۈلىشى ھەققىدە بىرمۇنچە سۇ’ئاللارنى سورىدى. ئاخىرى بۇ پارتىيىنىڭ تۈزۈك بىر نىزامنامىسىمۇ يوق، تەشۋىقات ۋاراقمۇ تارقىتىپ باقمىغان، ھەتتا بىرەر رېزىنگىدىن ئۇيۇلغان تامغىسىنىڭمۇ يوقلىقىدىن خەۋەر تاپىدۇ. ئەگەر بار دېيىلسە، ئۇلاردا ساپ بىر ئارزۇنىلا بار دېيىشكە بولاتتى. ئۇ بۇ ھەيئەتلەرگە شۇنداقلا بىر قۇر كۆز يۈگۈرتۈپ چىققاندىن كېيىن، ئۇلارنىڭ ھېچ قايسىدا كۆڭلىدە بىرەر سان يوقلىقىنى، پىكىرلىرىنىڭ بەكلا تۇتۇق ئىكەنلىكىنى سېزىدۇ.

ھىتلېر بۇ ھسادىسىلارنىڭ ھېچ بىرسىگە رازى ئەمەس بولسىمۇ، يەنىلا بۇ تەشكىلگە ئەزا بولايمۇ-بولمايمۇ دېگەن مەسىلىدە ئېنىق بىر پىكىرگە كېلەلمەيدۇ. بۇ ئىش، ئۇنىڭ ھاياتىدىكى جاۋاپ بېرىش ئەڭ قىيىن مەسىلىلەردىن بىرى ھېسابلىناتتى. شۇنىڭدىن كېيىنكى ئىككى كۈن جەريانىدا ئۇنىڭ قەلبىدە ئىككى خىل قاراش تىنماي بىر-بىرسى بىلەن مۇنازىرە قىلىشىپ چىقىدۇ. ئەقلى ئۇنى دەرھال رەت قىلىشىغا ئۈندىسە، ھېس-تۇيغۇلىرى ماقۇل دە، دەپ تۇرىۋالماقتا ئىدى. ئۇ خېلى بۇرۇنلا چوقۇم سىياسەت بىلەن شوغۇللىنىش يولىغا كىرىمەن دەپ قەسەم بەرگەن بولسىمۇ، ئالدىدىكى بۇ تەشكىلات ھەقىقەتەنمۇ تايىنى يوق بىر تەشكىلات ئىدى. ئەمما بۇ تەشكىلاتنىڭ مۇنداقمۇ بىر ئەۋزەللىكى بار ئىدى: بۇ تەشكىلات تېخى رەسمى بىر تەشكىلات بولۇپ قېتىپ كەتكەن تەشكىلات ئەمەس ئىدى. شۇڭا بۇنداق بىر تەشكىلاتقا قاتنىشىپ، ئۇنى خالىغان شەكىلدە ھەرىكەت پىلانلاپ تەرەققى قىلدۇرالىشى مۇمكىن ئىدى. بۇ تەشكىلات بەكلا كىچىك بىر تەشكىلات بولغاچقا، بۇ تەشكىلنى ئۆز خاھىشى بويىچە يىتەكلىيەلىشىمۇ مۇمكىن ئىدى.

ھىتلېر، بۇ تەشكىلات يىغىنلىرىغا قاتنىشىپ يۈرۈپ سەزگەن ئەھۋاللىرىنى كاپىتان مايېر (梅耳) غا دوكلات قىلىدۇ. كاپىتانمۇ بۇ ئەھۋاللارنى بىر قىسىم يوقۇرى دەرىجىلىك ئوپىسسېرلار بىلەن بىر قىسىم كاپىتالىستلارغا مەلۇم قىلىدۇ. كاپىتان، ئۇلار بىلەن ھەر ھەپتىدە بىر قېتىم “تۆت پەسىل” رېستۇرانتىدا باش قوشۇپ، گېرمانىيە ھەربى كۈچلىرىنى قايتىدىن قۇرۇپ چىقىشنىڭ ھەر تۈرلۈك چارىلىرى ئۈستىدە مۇھاكىمە قىلىشاتتى. ئۇلار بۇ كىچىك تەشكىلات ھەققىدە مۇھاكىمە قىلىشقاندىن كېيىن، پەقەت گېرمانىيە ئىشچىلىرىغا تايىنىش ئارقىلىقلا مەقسەتكە يەتكىلى بولىدىغانلىقىنى قارارلاشتۇرىشىدۇ. شۇڭا ئۇلار، بۇ كىچىك تەشكىلات “گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسى” نى باشلىنىش نوقتىسى قىلىپ تاللىۋېلىپ ھەرىكەت باشلاش قارارىغا كېلىشىدۇ. كاپىتان مايېرنىڭ دېيىشىچە، بىر كۈنى گېنېرال لودىدورف مايېرنىڭ ئىشخانىسىغا كىرىپ كېلىدۇ. ئۇ، ھىتلېرنىڭ بۇ تەشكىلاتقا ئەزا بولۇپ، بۇ پارتىيىنى قۇرۇپ چىقىش جەھەتتە ياردەمچى بولىشىنى تەلەپ قىلىدۇ.

يېڭى ئارمىيىنىڭ ئەسكەرلىرى ھەر قانداق بىر سىياسى تەشكىلاتقا ئەزا بولىشى ئەسلىدە قانۇنغا خىلاپ بىر ھەرىكەت ھېساپلىناتتى. ئەمما “لودىندورفنىڭ كۆڭلىنى دەپ (ئۇنىڭ غايىلىرى ھەربىلەر ئارىسىدا يەنىلا ھۆرمەت قىلىناتتى)، ھىتلېرگە بۇ ئىشچىلار پارتىيىسىگە قاتنىشىپ ئۇلارنىڭ پارتىيىسىنىڭ كۈچلىنىشىگە ياردەمچى بول، دەپ بويرۇق قىلدىم. بۇنىڭ ئۈچۈن ئادولف ھەپتىسىگە بۈگۈنكى پاخاللىشىپ كەتكەن پۇل ھېساۋىدا 20 مارك پۇل ئالىدىغان بولىدۇ” دەيدۇ كاپىتان مايېر. شۇڭا، مەلۇم مەنىدىن ئېيتقاندا، ھىتلېر ئەسلىدە ئۆزى قىلماقچى بولۇپ تۇرىۋاتقان بىر ئىشنى بويرۇق بىلەن ۋەزىپىسى ھالىغا كەلتۈرۈپ ئىجرا قىلىدىغان بولغان دېيىشكىمۇ بولاتتى. شۇنداق قىلىپ، ھىتلېر “گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسى” نىڭ رەسمى ئەزاسى بولۇپ، تىزىمغا ئالدۇرۇپ پارتىيە ئەزالىق كىنىشكىسىنى تاپشۇرۇپ ئالىدۇ.

ھىتلېر سىياسىي پا’ئالىيەتلەرگە قەدەم قويۇش بىلەن بىرگە، ئىدىيىۋى جەھەتتىمۇ زور دەرىجىدە ئىلگىرلەيدۇ. بۇمۇ كاپىتان مايېرنىڭ بۇيرۇقىنىڭ بىر نەتىجىسى ھېساپلىناتتى. مەسىلەن، بىر قېتىم ما’ئارىپ ساھەسىدىن بىر ئوقۇغۇچى خەت يېزىپ، يەھۇدىي تەھدىتى مەسىلىگە ئا’ئىت ماتېرىيال بىلەن تەمىنلەش ئىمكانىيىتىنىڭ بار-يوقلىقىنى سورايدۇ. بۇ ئىشقىمۇ كاپىتان مايېر ھىتلېرنى بەلگىلەپ، ئۇنىڭ بۇ مەسىلىگە جاۋاپ تېپىشىنى بۇيرۇق قىلىدۇ. ستېناركابۇرگ (斯特纳卡布劳) يىغىنىدىن 4 كۈن  ۋاقىت ئۆتكەن بىر كۈنى، ھىتلېر ئۇزۇن يېزىلغان بىر پارچە جاۋاپ خەت تەييارلايدۇ. بۇ جاۋاب خەتتە ھىتلېرنىڭ يەھۇدىيلار مەسىلىسىنى ھەل قىلىش جەھەتتە قولغا كەلتۈرگەن ھەيران قالارلىق ئىلگىرلىشى ئوتتۇرغا چىققان ئىدى. ئۇنىڭ يازغان بۇ خېتى پۈتۈنلەي يەھۇدىيلارغا قارشى ھۇجۇم قىلىنغان سۆزلەر بىلەن تولغان بولۇپ، بۇنى كېيىن ھەممە كىشى تولۇق بىلىپ كېتىدۇ: “يەھۇدىيلار دېموكراتىيىنىڭ ئىچىگە سوقۇنۇپ كىرىۋېلىپ، خەلق ئاممىسىنىڭ قەلبىنى ئالدامچىلىق يولى بىلەن قولغا كەلتۈرىۋالغان؛ ئۇ مەلئۇنلار خەلقنىڭ غۇرۇرى ئالدىدا ئۆمۈلەپ ماڭغاندەك قىلغىنى بىلەن، ئۇلارنىڭ تونۇيدىغىنى پەقەتلا پۇلدىن ئىبارەت بۇ نەرسىنىڭ قىممىتىدىنلا ئىبارەتتۇر. … بۇ نەرسىلەرنىڭ ھەر بىر ھەرىكىتى، ھەممە كىشىنى بۇ ئىرقنىڭ سىبلىس كېسىلى بىلەن يۇقۇملاندۇرۇش بىلەن نەتىجىلىنىپ كەلمەكتە.” ھىتلېرنىڭ بۇ تۈر خۇلاسىسى، يەھۇدى دۈشمەنلىك نىزامنامىسىدا ئۇلارنى چەتئەللىك ئىرقىدىن كەلگەنلەر دەپ قاراپ، قانۇنى يول بىلەن يەھۇدىيلارنىڭ بەزى ئالاھىدە ھوقۇقلىرىنى بىكار قىلىشتىن ئىش باشلاشقا توغرا كېلىدۇ دەپ خۇلاسىگە كېلىدۇ. “شۇنداقتىمۇ، شۇنىڭغا تولۇق ئىشىنىشكە بولىدىكى، ئەڭ ئاخىرقى مەقسىدىمىز يەھۇدىيلارنى قەتئى ئىرادىگە كېلىپ سۈپۈرۈپ تازىلىۋېتىش (بۇ يەردە سۈپۈرۈپ تازىلىۋېتىش دېگەن مەنىسىدىن باشقا يەنە قۇمۇرۇپ تاشلاش، يەنى يەھۇدىيلارنى يوق قىلىۋېتىش مەنىسىنىمۇ بىلدۈرىشى مۇمكىن) بولىشى كېرەك.” دەيدۇ.

بۇ جاۋاب خەت، ھىتلېرنىڭ تۇنجى قېتىملىق سىياسىي ماتېرىيالى ئىدى. شۇنىڭدەك يەنە بۇ ماقالىسى ئارقىلىق ھىتلېر يەھۇدى ئۆچمەنلىكىنى تۇنجى قېتىم ھەقىقى سىياسى پروگرامما ھالىتىگە كەلتۈرەلىگەن ھېسابلىناتتى.

semenyoli

ئىككىنچى بۆلۈم


بىخلىنىش دەۋرى – مەۋجۇدىيىتىمىز


تۆتىنچى باب  


بىر سىياسى پارتىيىنىڭ دۇنياغا كېلىشى


1919~1922



(1)



ھىتلېر، “مەن بۇ كىچىك گۇرۇپ كىشىلەر ئارىسىغا كىرىپ كەلگەن ۋاقتلىرىمدا، ئۆز ئالدىمغا بىرەر سىياسى تەشكىلات قۇرۇش ياكى سىياسى پا’ئالىيەت بىلەن شوغۇللىنىش جەھەتتە بىرەر قىيىنچىلىقىم يوق ئىدى.” دەيدۇ. ئەمما، شۇ يىلى كۈزدىن باشلاپ ئىشچىلار پارتىيىسى ھىتلېر ئۈچۈن ئۆز ئىدىيىسىنى تەشۋىق قىلىدىغان رەسمى تەشۋىقات سورىنىغا ئايلىنىشقا باشلايدۇ. خۇددى مايىنخېم (曼纳海姆) كۈتۈپخانىسىدا تۇنجى قېتىم ئۇنىڭ ئۆچمەنلىكى ئوتتۇرغا چىقىپ غايە بولۇپ شەكىللىنىشكە باشلىغىنىدەك، ھەممىدىن نارازى بولۇپ يۈرگەن بۇ بىر ئۇچۇم كىشىلەر ئۇنىڭغا لازىملىق تۈرتكە بولۇش رولىنى ئويناشقا باشلىدى.

ئۇنىڭ قىلىشىغا تېگىشلىك بىرىنچى ئىش، ئاساسەن تالاش-تارتىش ھالىتىدە تۇرىۋاتقان بۇ كلوبنى بىر سىياسى تەشكىلات ھالىتىگە كەلتۈرۈش مەسىلىسى ئىدى. “پۈتكۈل پارتىيىگە ۋەكىللىك قىلىدىغان ئادەم پەقەتلا شۇ 7 نەپەرلا ئادەم ئىدى. شۇڭا بۇ تەشكىلنى بىرەر ئاممىۋى كلوبتىن باشقا نەرسە ئەمەس دېيىشكىلا بولاتتى.” گېزىتلاردا شۇ كۈنلەر ھەققىدىكى چاتما ھىكايىلار ئېلان قىلىنغىنىدا، ھىتلېر ئەسلەپ كېلىپ ئۇ كۈنلەرنى قىزىقارلىق قىلىپ مۇنداق تەسۋىرلەيدۇ: “1919-يىلقى مىيونخېندىكى كۈنلىرىمىز ھەقىقەتەنمۇ مۇشەققەتلىك كۈنلەر ئىدى. چىراقنىڭ يېغى تۈگەي دەپ پىلدىرلاپ تۇرغان، ئەخلەتلەر دۆۋىلىنىپ كەتكەن، يىرتىق-ياماق كىيىنگەن كىشىلەر، نامىرات ئەسكەرلەر، قىسقىسى، ئۇلارنىڭ ھەممىسى شۇ 4 يىللىق ئۇرۇش بىلەن ئىنقىلاپ دېگەن سېسىق نامى پۈر كەتكەن پاجى’ئەلەرنىڭ ئېچىنىشلىق ئاقىۋىتى ئىدى.”

روزىنبارد (罗森巴德) نىڭ كەينى ھۇجرىسىدىكى يىغىنخانىدا، ھەر قېتىملىق يىغىنىدىكى چىرىقىمىز غۇۋا يۇرۇپ تۇرىدىغان بىر گازۋاي چىراق ئىدى. “بىز يىغىن ئاچقاندا … قىياپەتلىرىمىز قانداق ئىدى دەيسىلەر؟ بەكلا ۋەيرانە ئىدۇق. ھەربىچە قىسقا ئىشتان، تولا بويىلىپ پىتى قالمىغان كونا چاپان، بېشىمىزغا كەيگىنىمىز بىر-بىرىمىزنىڭكىگە ئوخشىمايدىغان ياغلىشىپ پارقىراپ كەتكەن قالپاق-كەپكىلەر، ئايىقىمىزغا كەيگىنىمىز تۇلا قونجىلاپ تىتىلىپ كەتكەن كونا ئۆتۈك، قولىمىزدا ئۆزىمىز ياسىۋالغان ياغاچ ھاسسا.” ئۇ كۈنلەردىكى بۇ كۆرۈنۈشلەر، ئۇ كىشىلەرنىڭ ھەقىقەتەنمۇ خەلققە ۋەكىللىك قىلىدىغان كىشىلەر ئىكەنلىكىنى كۆرسەتمەكتە ئىدى.

“يىغىنىمىز ھەر دا’ئىم شۇ بىر قانچە كىشى بىلەنلا ئۆتكۈزىلەتتى. … ئاۋال بىر-بىرىمىز بىلەن قېرىنداشلارچە سالام قىلىشاتتۇق. ئاندىن ھەممە بىر-بىرلەپ، جايلارغا ئۇرۇق چېچىلدى، ھەتتا بۇ چېچىلغان ئۇرۇقلار يىلتىز تارتىپ بىخلىنىشقا باشلىدى، دەپ مەلۇمات بېرىشەتتى؛ بۇ ئىشلارنى ئورتاق دوكلات قىلىشقا ئىمكان يوقمىدى؟ بىز ھەر دا’ئىم ئايرىم پا’ئالىيەت قىلىشنىلا تەكىتلەيتتۇق. بۇنىڭ ئۈچۈن ئادەتتە 5 مارك پۇل سەرىپ قىلىشىمىزغا تورا كېلەتتى. شۇنداقتا ھەر قېتىملىق پا’ئالىيىتىمىز ئۈچۈن جەمئى 17 مارك خەجلەشكە مەجبۇر ئىدۇق.”

ھىتلېر ئاخىرى كومىتىت ئەزالىرىنى چوڭىراق بىر يىغىن ئۇيۇشتۇرۇش ئارقىلىق پارتىيە ئەزا سانىنى كۆپەيتىش مۇمكىن دېگەنگە قايىل قىلىدۇ. ھەربى لاگىردا ئادولف روتىنىڭ خەت ماشىنكىسىدىن پايدىلىنىپ بۇ قېتىمقى يىغىلىشقا تەكلىپ قىلىنىدىغان كىشىلەرگە ئىۋەرتىلىدىغان ئاتكىرتكىلارنى يېزىپ چىقىدۇ. بەزىلىرىگە قولدا يېزىلغان ئاتكىرتكىلار تەييارلىنىدۇ. تۇنجى قېتىم ئۇيۇشتۇرۇلغان بۇ مىتىنگ ئاخشىمى، 7 نەپەر كومىتىت ئەزاسى “يىغىنغا قانچە ئادەم كېلەر” دەپ پەرەز قىلىشقا كىرىشتى. بىرەر سا’ئەتتەك كۈتۈپ باققان بولسىمۇ يىغىنغا تەكلىپ قىلىنغانلاردىن بىرسىمۇ كۆرۈنمەيتتى. “بىز يەنىلا شۇ بۇرۇنقى 7 كىشى بىر-بىرىمىزگە قارىشىپ ئولتۇراتتۇق. يىغىن زالىدا يەنە شۇ 7 كىشى، …” شۇندىن كېيىن، ھىتلېر تاكتىكىسىنى ئۆزگەرتىدۇ. باغاقلارنى شىپىگىرافتا بېسىپ تارقىتىدۇ. بۇ قېتىم يىغىنغا بىر قانچە كىشى كەلگەن بولدى. شۇنداق قىلىپ يىغىنغا قاتناشقۇچىلارنىڭ سانى 11 كىشىگە، ئۇنىڭدىن يەنە 13 كىشىگە كۆپەيدى. ئاخىرى بىر كۈنلىرى يىغىندا 34 كىشى بولغان ئىدى.

ئۇلار يىغىن قاتناشقۇچىلىرىنىڭ ئىنئانىلىرىنى ئېلان سەنئەت ئۈچۈن سەرىپ قىلىشىدۇ. ئۇلار يەنە يەھۇدىيلارغا قارشى گېزىتقىمۇ ئېلان بېرىپ، 16-ئۆكتەبىر كۈنى خوفبۇراۋس (霍夫布劳斯) پىۋىخانىسىنىڭ گەمە قەۋىتىدە ئاممىۋى يىغىن چاقىرىدىغانلىقىنى ئۇختۇرۇش قىلىدۇ.

ئەگەر بۇ قېتىمقى يىغىلىشقىمۇ يەنە شۇ بۇرۇنقىچىلىك ئادەم قاتنىشىدىغانلا بولىدىكەن، بۇ قېتىمقى يىغىن ئۈچۈن خەجلەنگەن پۇل سەۋەبىدىن ئىشچىلار پارتىيىسى ۋەيران بولۇپ تارقىلىپ كېتىشكە مەجبۇر ئىدى. بۇنىڭدىن خارلېي (哈尔雷) بەكلا ئۈمىتسىزلەنگەن ئىدى. ئەمما ھىتلېر: قورقما، چوقۇپ كېلىدۇ، پەرەز قىلغىنىمىزدىنمۇ ئارتۇق ئادەم كېلىدۇ، دەپ ئىشەنچ بىلەن تەسەللى بېرەتتى. ئاخشىمى سا’ئەت 7 لەردە، ئىس-تۈتەك قاپلاپ كەتكەن پىۋىخانا زالىدا 77 نەپەر ئادەم يىغىلغان ئىدى. ئۇ ئاخشىمى كىشىلەر باش نۇتۇقچىغا قانداق باھا بەرگەنلىكى ھەققىدە بۈگۈن قولىمىزدا ھېچقانداق بىر دەلىل يوق. ئەمما شۇنىسى ئېنىقكى، ھىتلېر نۇتۇق سۆزلەيدىغان سەھنىدىكى قوپال بىر ئۈستەل ئالدىغا كەلگەن ۋاقتىدا، يىغىن قاتناشقۇچىلىرى گويا توك سوقىۋەتكەندەك جىمىپ كېتىشىدۇ. پىلان بويىچە ھىتلېر 20 مىنوت سۆزلىشى ئورۇنلاشتۇرۇلغان بولسىمۇ، ئۇ سەھنىگە چىقىپ توختىماي يېرىم سا’ئەت سۆزلەيدۇ. ئۇ نۇتقىدا قارىلاشلار، تەھدىت قىلىشلار ۋە ۋەدىلەر بىلەن سۇدەك سۆزلەپ كېتىدۇ. ئۇ ئۆزىنى يوقۇتۇپلا قويغان بولۇپ، پۈتۈنلەي ھاياجان ئىچىدە سۆزلەپ كېتىدۇ. ئۇ گۈلدىراس ئالقىشلار ئىچىدە جايىغا كېلىپ ئولتۇرغان ۋاقتىدا، چىلىق-چىلىق تەر ئىچىدە قالغان ئىدى. ھىتلېر بۇ نۇتقىنى پۈتۈن زېھنىنى سەرىپ قىلىپ سۆزلىگەن بولغاچقىمىكىن، سۆزلىگەن نۇتقىدىن ئۇنىڭ ئۆزىمۇ رازى ئىدى. “بۇ يەردە بۇرۇن مەن ئىچىمدە ھېس قىلىپ ئەمەلىيەتتە سىناق قىلىش پۇرسىتىگە ئېرىشەلمىگەن بىر ئالاھىدىلىكىمنى ئىسپاتلاپ كۆرسەتكەن ئىدىم. يەنى، مەن ھەقىقەتەنمۇ بىر ناتىق ئىكەنلىكىمنى كۆرسىتىپ قويغان ئىدىم.”

بۇ قېتىمقى يىغىن، ئۇنىڭ ھاياتىدىكى بىر بۇرۇلۇش نوقتىسىلا بولۇپ قالماي، “گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسى” نىڭمۇ بىر بۇرۇلۇش نوقتىسىغا ئايلانغان ئىدى. قىزغىن ئالقىشلار ئىچىدە يىغىن قاتناشقۇچىلىرى شۇ يەردىلا 300 مارك ئىنئانە قىلىشىدۇ. مانا ئەندى، ئۇلار تېخىمۇ كۆپ ئېلان بېرىپ تېخىمۇ كۆپ شۇ’ئار چاپلاش پۇرسىتىنى قولغا كەلتۈرگەن ئىدى. 13-نويابىر كۈنى، ئىككىنچى قېتىملىق ئاممىۋى يىغىن ئۇيۇشتۇرۇلىدۇ. ئۇلار بۇ قېتىمقى يىغىننى ئەيپىربىراۋۇس (埃伯尔布劳) پىۋىخانا زالىغا ئورۇنلاشتۇرغان ئىدى. يىغىنغا 130 دىن ئارتۇق كىشى قاتنىشىدۇ (يىغىن قاتناشقۇچىلىرىنىڭ كۆپۈنچىسى ستۇدېنلار، ئۇششاق سودىگەرلەر ۋە ئوپىسسېرلاردىن تەشكىل تاپقان ئىدى). يىغىندا جەمئى 4 كىشى سۆزگە چىققان بولۇپ، يىغىنغا كىرىش بېلىتى 50 سىنىت قىلىپ بەلگىلەنگەن ئىدى. ئاممىۋى يىغىنلارغا بىلەت سېتىپ قاتناشتۇرۇش ئىشى سىياسى پا’ئالىيەتلەردىكى تۇنجى قېتىملىق بىر ئىش ئىدى. شۇنچە كۆپ كىشىلەرنىڭ بۇ يىغىنغا قاتنىشىش ھەۋىسىنى ئاساسلىقى ھىتلېر پەيدا قىلغان ئىدى. نۇتۇق سۆزلىنىپ يېرىمىغا كەلگەندە بىر قىسىم خۇلىگەرلەر قالايماقان ۋارقىراپ-جارقىرىشىپ يىغىن تەرتىۋىنى بۇزۇشقا ئۇرۇنىدۇ. ھېلىمۇ ياخشى، ھىتلېر ئاللىمۇقاچان بۇنداق بىر ئېھتىماللىق ئۈچۈن تەييارلىق قىلىپ قويغان بولۇپ، يىغىن تەرتىۋىنى ساقلاش ئۈچۈن قىسىمدىكى سەپداشلىرىنى خەۋەرلەندۈرۈپ قويغان ئىكەن. شۇڭا، جىدەل باشلىنىپ بىر قانچە مىنوتقا قالماي جىدەل تېرىغۇچىلار يۈز-كۆزىگە مۇش يىيىشىپ بېشىنى قاماللىغىنىچە زالدىن قېچىپ چىقىدۇ. نۇتۇقنىڭ يېرىمىدا ئۈزۈلۈپ قېلىشى ھىتلېرنىڭ ھاياجىنىنى تېخىمۇ ئارتتۇرغان ئىدى. ھىتلېر نۇتقىنىڭ ئاخىرىدا، خەلق ئاممىسىغا “گېرمانىيىنىڭ بۈگۈنكى پاجى’ئەلىك قىياپىتىنى قەتئى تۈردە پولاتتەك مۇشتۇم كۈچىگە تايىنىپلا تۈزەش مۇمكىن، شۇنداق كۈنلەر چوقۇم كېلىدۇ!” دەپ خەلقنى غەلىيانغا كۈشكۈرتىدۇ.

ھىتلېر يىغىن قاتناشقۇچىلىرىنى يەنە بىر قېتىم ئۆزىگە قارىتىۋالغان ئىدى. ئۇنىڭ ئاۋازى بەكلا تەبى’ئى، ھېسسىياتىمۇ بەكلا ئەركىن ئىدى. ئۇنىڭ نۇتۇق سۆزلەشتىكى بۇ ئالاھىدىلىكى، مەخسۇس نەزەرىيەلەرگە تايىنىپ نۇتۇق سۆزلەشكە ئادەتلەنگەن زىيالىيلاردىن تۈپتىن پەرق قىلاتتى. يىغىنغا قاتناشقان بىر ساقچى، ھىتلېرنى بىر ئېلىپ-ساتارغا ئوخشىتىپ: “ بۇ ئادەم ھاياجىنىنى تېزگىنلەشنى بەكلا ياخشى بىلىدىغان بىرسى ئىكەن. بۇ ئادەم كەلگۈسىدە چوقۇم ئەڭ داڭلىق كەسىپى ناتىقلاردىن بىرسىگە ئايلانغىدەك” دەپ باھالاپ دوكلات تەييارلىغان. ئۇنىڭ چاقىرىقلىرى چىن كۆڭلىدىن چىققان گەپلەر بولۇپ، ۋەتەننى سۆيۈش ھېسسىياتى بىلەن تولۇپ تاشقان ئىدى. ئۇ يىغىندا، 1918-يىلقى مەغلوبىيەتنى يەھۇدىيلار پەيدا قىلغان، دەپ ئوچۇق ئېلان قىلىدۇ. ئۇنىڭ بۇنداق سۆزلەش ئۇسلۇبىغا، شۇنىڭدەك ئۇنىڭ نۇتۇقتا ئىشلەتكەن كوچا تىلى بىلەن ئاكوپ تىلىغا، كونا ئەسكەرلەر بەكلا قايىل بولغان ئىدى. ئۇلار، مانا بۇ ئادەم بىزگە ئوخشاش جەڭ مەيدانلىرىدا پىلىموت ئوقلىرىنى، چېگرا سىملىرىنى ۋە پاسكىنا دېموكراتىيىنى تەڭ كۆرگەن بىرسى ئىكەن، بۇ ئادەم ئالدىنقى سەپلەردىكى قەھرىمان شىھىتلىرىمىزنىڭ ئارزۇسىنى نامايەن قىلىپ بەرمەكتە، دەپ قارىشاتتى.

ئىككى ھەپتىگە قالمايلا يەنە بىر قېتىملىق داغ-دۇغىلىق ئاممىۋىي يىغىن چاقىرىلىدۇ. بۇ قېتىم يىغىن قاتناشقۇچىلىرىنىڭ سانى 170 كىشىگە يېتىدۇ. 10-دېكابىردا، ئۇلار تېخىمۇ چوڭ بىر پىۋىخانا زالىنى – “گېرمانىيە ئىمپىرىيىسى” نامىدىكى پىۋىخانىنى ئىجارىگە ئالىدۇ. گەرچە يىغىن زالىدا رادىياتور بىلەن ئىسىتىش ئەسلەھەسى بارلىقى ئەسكەرتىلگىنىگە قارىماي، كىشىلەر يىغىن تۈگىمەيلا تارقىلىشقا باشلايدۇ. بۇ چاغدا، بىر قانچە پارتىيە كومۇتىت ئەزاسى نارازىلىق بىلدۈرۈپ، يىغىن ئېچىشىمىز بەكلا كۆپ بولۇپ كەتكەچكە بۇ ئەھۋال كۆرۈلدى دېيىشىدۇ. شۇنداق قىلىپ پارتىيە ئىچىدە جىددە تالاش-تارتىش پەيدا بولىدۇ. ھىتلېر ئۇلارنى تەنقىتلەپ كېلىپ، 700 مىڭ ئاھالىسى بولغان بىر شەھەردە ئىككى ھەپتىدە بىر قېتىم ئاممىۋى يىغىن ئورۇنلاشتۇرۇش ئەمەس، بەلكى ھەپتىسىگە 10 قېتىم يىغىن ئېچىلسىمۇ ئازلىق قىلىدۇ دەپ چىڭ تۇرىدۇ. ھىتلېر، بىز توغرا يول تۇتماقتىمىز؛ شۇڭا غەلىبە چوقۇم بىر كۈنى بىزنىڭ بولىدۇ، دەپ تۇرىۋالىدۇ. دېگەندەك، ئۇنىڭ چىڭ تۇرىۋېلىشى ئۆز مىۋىسىنى بېرىدۇ. قايتا ئورۇنلاشتۇرۇلىدىغان يىغىن ئورنى ئۈچۈن داخاۋىيېر (达豪埃) كوچىسىغا جايلاشقان بىر زالى تاللىۋېلىنىدۇ. بۇ يەر ھەربى گازارمىغىمۇ يېقىن بىر يەر ئىدى. يېغىنغا ئەسكەرلەرمۇ تۈركۈم-تۈركۈملەپ كېلىشكە باشلايدۇ. بۇ قېتىم يىغىن قاتناشقۇچىلىرىنىڭ سانى 200 كىشىدىن ئېشىپ كېتىدۇ.

ھىتلېرنىڭ پارتىيە ئىچىدىكى ئىناۋىتىنىڭ بۇنچە تېز كۆتۈرۈلۈپ كېتىشى، بەزى كومىتىت ئەزالىرىنى ئەنسىرىتىشكە باشلايدۇ. ئۇلار ھىتلېرنىڭ ۋولقاندەك پارتىلاپ ئەركىن قايناپ سۆزلەپ كىتىشىگە قوشۇلمايتتى. شۇنىڭدەك يەنە تەشكىلگە نۇرغۇنلىغان قوپال ئەسكەرلەرنىمۇ قوبۇل قىلىشقا كىرىشكەچكە، بۇ تەشكىلاتنىڭ پۈتۈن قۇرۇلمىسىدىمۇ ئۆزگىرىشلەر پەيدا بولۇشقا باشلايدۇ. سىپايە مىجەزلىك ئەزالار، بۇنداق كېتىۋەرسە، چوقۇم بىر كۈنى پارتىيىمىز ۋەيرانچىلىققا ئۇچرايدۇ دەپ ئەنسىرىشەتتى. درېكسىل (德莱克斯勒) مۇ ئۇلاردەك ئەنسىرەيتتى. شۇنىڭغا قارىماي ئۇ يەنىلا ھىتلېر بۇ پارتىيىنىڭ بىردىن-بىر ئۈمىدى دەپ چىڭ تۇرىدۇ. شۇڭا، درېكسىل (德莱克斯勒) نىڭ قوللىشى بىلەن ھىتلېر پارتىيىنىڭ تەشۋىقاتقا مەسئۇل ئادىمى ئورنىغا كەلتۈرۈلىدۇ. ۋەزىپىسى ئۆستۈرۈلگەن ھىتلېر، پارتىيە ئىشلىرىدىكى ئۈنۈمسىزلىكلەرنى قاتتىق تەنقىتلەشكە باشلايدۇ. پارتىيىنىڭ يا بىر ئىشخانىسى، يا تۈزۈكىرەك ئىشخانا سايمانلىرى بولمىسا بۇ پارتىيە قانداقمۇ ئىش بېجىرەلەيدۇ؟ دەپ سۇ’ئال قوياتتى. شۇڭا ئۇ ئۆزى بىۋاستە قول تىقىپ، ئۇنى پارتىيىگە قوبۇل قىلىشقان ستېناكل (斯特纳卡) دېگەن يەردىن ئىشخانا قىلىشقا بولىدىغان بىر ئۆي ھەل قىلىدۇ. گەرچە بۇ ئۆي بەكلا كىچىك، رېستۇراننىڭ كىچىك ھۇجۇرىسى قىلىپ ئىشلىتىلگەن يەر بولسىمۇ، ئۆي ئىجارىسى ئەرزان بولۇپ، ئايلىق ئىجارىسى ئارانلا 50 مارك ئىدى. ئۆي ئىگىسى ئوتتۇردىكى بۆلۈش ئۈچۈن قويۇلغان تاختايلارنى سۆكۈپ تاشلاپ، كىچىك ھۇجرا ئەمەس بىر زال كۆرىنىشىدە بولسۇن دېيىشىگىمۇ ھېچ كىم نارازىلىق كۆرسەتمەيدۇ. ھىتلېر كاپىتان مايېر (梅耳) بەرگەن پۇل بىلەن پارتىيە مەبلىغىدىن پايدىلىنىپ ئىشخانىغا توك كىرگۈزۈپ لامپۇچكا، تېلېپون ئورنىتىدۇ. ئاندىن ئۈستەل-ئورۇندۇق، كىتاپ ئىشكاۋى، قاچا ئىشكاۋى قاتارلىقلارنىمۇ ئالىدۇ. كېيىن يەنە مەخسۇس ئىش بىجىرگۈچىدىن بىرنى ئېلىپ پۈتۈن كۈن ئىش بىجرىدىغان قىلماقچى بولىدۇ. بۇنىڭ ئۈچۈن ھەربى گازارمىدىن بىر ئون بېشىنى تېپىپ كېلىدۇ. بۇ ئەسكەر ئاق كۆڭۈل، ساداقەتلىك ۋە يۇۋاش بىر ئادەم ئىدى. ئىشقا چۈشكىنىدە ئۆزىنىڭ ئېدلېر (艾德勒) ماركىلىق خەت ماشىنكىسىنىمۇ بىرگە ئېلىپ كېلىدۇ.

شۇ يىلى دېكابىردا، ھىتلېر پارتىيە تەشكىلاتىدا ئومۇمى يۈزلۈك ئۆزگەرتىش قىلىپ، تالاش-تارتىشلار بىلەن كۈن ئۆتكۈزىدىغان بۇ كلوپنى رەسمى بىر سىياسىي پارتىيە ھالىغا كەلتۈرۈشنى تەلەپ قىلىدۇ. قالغان ئەزالار بۇ تەشكىلاتنىڭ رادىكال ئوڭچى خاراكتېرلىق بىر كۇرزھۇك ھالىتىدە بولۇشىنى خالايدىغان بولغاچقا، مۇتلەق كۆپ كىشىلەر بۇنداق بىر ئىسلاھات يۈرگۈزۈشكە قوشۇلمايدۇ. تەشكىلاتتىكى كىشىلەر ھىتلېرغا ئوخشاش پارتىيىنىڭ تەشۋىقات ھەرىكىتىنى مەقسەت ئەمەس بەلكى ۋىيمار جۇمھۇرىيىتىنى ئاغدۇرۇپ تاشلاشتىكى بىر ۋاستە سۈپىتىدە تونىغىدەك سەۋىيىدە ئەمەس ئىدى. بۇ چاغدىمۇ مەيدانىنىڭ تايىنى يوق درېسىل (德莱克斯勒) يەنە بىر قېتىم ئوتتۇرغا چىقىپ ھىتلېرنى قوللاپ چىقىدۇ. درېكسىل (德莱克斯勒) نىڭ ئۆيىدە ھىتلېر ئىككىسى پارتىيە لايىھىسى بىلەن نىزامنامىسىنى تۈزۈشكە جىددى كىرىشىپ كېتىدۇ. ئۇلار ئىككىسى بۇنىڭ ئۈچۈن تالاش-تارتىش قىلىپ سا’ئەتلەپ ئولتۇرۇپ كېتەتتى. ئۇلار ئىككىسىنىڭ مۇناسىۋىتى ئاساسلىقى يەھۇدىيلارغا ئىشەنمەسلىكى ۋە ئۇلارغا بولغان ئۆچمەنلىكى ئاساسىغا تايانغان دېيىش مۇمكىن ئىدى. درېكسىل (德莱克斯勒) نىڭ دېيىشىچە، يەھۇدىيلار بىلەن ئىشچىلار ئۇيۇشمىسىنىڭ مۇناسىۋىتى سەۋەبىدىن نەچچە قېتىم ئىشسىز قالغان بولۇپ، شۇ سەۋەبتىن كېيىن “ئەسەبى يەھۇدىي دۈشمىنى ۋە ماركسىزم دۈشمىنىگە ئايلانغان ئىكەن.” درېكسىل (德莱克斯勒) ئىنتايىن راھەت ياشاشقا بولىدىغان نىمفون (尼姆芬) رايونىدا ياشايتتى. ھىتلېر ئۇنىڭ ئۆيىگە كۆپۈنچە ۋاقىتلاردا ترامۋايلىق بېرىپ كېلەتتى. ئۇلار ئىككىسى ئىش بىلەن بولۇپ كېتىپ، كەچلىك تامىقىنىمۇ ئۇنتۇپ قېلىشاتتى. درېكسىل (德莱克斯勒) نىڭ ئايالى ئۇلارنى تاماق يېۋىلىڭلار دەپ پات-پات جىكىلەشكە مەجبۇر بولاتتى. “كىچىك قزىم ھەر دا’ئىم ھىتلېرنىڭ بوينىغا ئېسىلىۋېلىپ ئوينايتتى. قىزىم ئادولفقا بەكلا ئامراق ئىدى” دەيدۇ درېكسىل (德莱克斯勒) ئەسلەپ كېلىپ. بۇ قىز ئادولفنى ھەقىقەتەنمۇ تاغىسى ئورنىدا كۆرەتتى.

1919-يىلى چىقىۋاتقان بىر ئاخشىمى، ھىتلېر “بىر ئارگىنالنى قولتۇقىغا قىستۇرۇپ” درېكسىل (德莱克斯勒) نىڭ ئۆيىگە كىرىپ كېلىدۇ. بۇ نەرسىلەر پارتىيە نىزامنامىسىنىڭ لايىيە ئارگىنالى ئىدى. ئىككىسى باش چۆكۈرۈپ بىر قانچە سا’ئەت ھەپىلىشىپ، نىزامنامە لايىھىسىنى ئىمكانىيەتنىڭ بارىچە ئىخچام ھالغا كەلتۈرۈشىدۇ. “شۇنداق، بىز بۇ نىزامنامە ئۈچۈن باش قاتۇرىمىز دەپ مېڭىمىزنىڭ قېتىقى چىقىپ كەتكەن ئىدى.” دەيدۇ درېكسىل (德莱克斯勒) ئەسلىمىسىدە. ئۇلار تاڭ سەھەردىلا ئاران بۇ ئىشنى پۈتتۈرىدۇ. ھىتلېر ئورنىدىن سەكراپ تۇرغىنىچە ئۈستەلنى مۇشلاپ تۇرۇپ: “ئەندى بۇ قاراشلىرىمىز ھىندىنبۇرگ (惠登伯格) دەرۋازىسىغا ئېسىلغان رود (路德) تاختىسىدا يېزىلغانلارغا تەڭ كېلەلەيدىغان بولدى!” دەپ ۋارقىراپ كېتىدۇ.

بۇ نىزامنامە جەمئى يىگىرمە بەش ماددىدىن تەشكىل تاپقان بولۇپ، ھىتلېر بۇ ماددىلارنى ئاممىۋى يىغىندا خەلققە ئاشىكارە ئېلان قىلىش تەلىۋىنى ئوتتۇرغا قويىدۇ.

پەرەز قىلىشقا بولىدۇكى، بۇ نىزامنامىغا كومىتىت ئەزالىرى چوقۇم قوشۇلمايتتى. ئۇلار بۇ نىزامنامىنىڭ مەزمونىغىلا قارشى تۇرۇپ قالماي، ئاممىۋى يىغىندا ئېلان قىلىنىشىغىمۇ قوشۇلمايتتى. دەسلىۋىدە درېكسىل (德莱克斯勒) مۇ بۇ لايىھىدىن گۇمانلانغان بولسىمۇ، كېيىن يەنىلا ھىتلېرنىڭ پىكىرىگە قوشۇلۇپ يەنە بىر قېتىملىق يىغىندا ھىتلېرنىڭ تەرىپىنى ئالىدۇ. شۇنداق قىلىپ قارشى چىققۇچىلارنىڭ پىكىرى پۈتۈنلەي رەت قىلىنىدۇ. ئۇلار ئاممىۋى يىغىن كۈنىنى 1920-يىلىنىڭ 24-غېنىۋار كۈنىگە بېكىتىشىدۇ.

كزنى قاماشتۇرغىدەك قىزىل خەتلىك شۇ’ئار-پىلاكاتلار پۈتۈن مىيونخېن كوچىلىرىغا ئېسىلىدۇ. ئەندى كېلىپ ھىتلېرمۇ قورقۇپ قالغان ئىدى. ئۇ، سۆزلەيدىغان نۇتقى كىشىلەرنى ئۈركىتىۋېتىشىدىن قورقاتتى. يىغىن ئاخشىمى سا’ئەت يەتتە يېرىمدا باشلىناتتى. سا’ئەت 7 دىن چارەك ئۆتكەندە، ھىتلېر خوفبراخاۋۇس (霍夫布劳斯) پىۋىخانىسىنىڭ مۇراسىم زالىغا كىرگىپ كېلىدۇ. ئۇ، زالدا ئىككى مىڭ كىشىلىك يىغىن قاتناشقۇچىلىرىنىڭ تىقلىم-تىقلىم ئولتۇرۇپ كەتكەنلىكىنى كۆرۈپ خوشاللىقىدىن يۈرىكى قېپىدىن چىقىپ كەتكىدەك ھاياجانلىنىپ كېتىدۇ. بولۇپمۇ، يىغىن قاتناشقۇچىلىرىنىڭ يېرىمىدىن كۆپىرەك قىسمى كومىنىستلار ياكى مۇستەقىل سوتسىيالىزمچىلاردىن تەشكىل تاپقانلىقى ئۇنى تېخىمۇ بەك خوش قىلىۋەتكەن ئىدى. ھىتلېر، دۈشمەن سېپىدىكى يىغىن قاتناشقۇچىلىرى ئارىسىدىكى ھەقىقى غايىلىك كىشىلەر چوقۇم ئۇلارنى ھىمايە قىلىشىغا تولۇق ئىشىنەتتى. شۇنىڭدەك، ئۇلارنىڭ يىغىن تەرتىۋىنى قالايماقان قىلىشىنىمۇ خالايتتى.

يىغىن باشلانغىنىدا، زال ئىچىدىكى يىغىن قاتناشقۇچىلىرى تىم-تاس ھالەتكە كېلىپ ساقلىماقتا ئىدى. بىرىنچى بولۇپ سەھنىگە چىققان كىشى مول ئاممىۋى ھەرىكەت تەجرىبىسىگە ئىگە ناتىق دىنگېرفىلد (丁格费尔德) ئىدى. ئۇ، نۇتقىدا ئايلاندۇرۇپ يۈرۈپ يەھۇدىيلارغا زەربە بېرىپ سۆزلەيدۇ. ئۇ نۇتقىدا شېكىسپيېر بىلەن شىللېرنىڭ سۆزلىرىدىن ئۈزۈندىلەر ئېلىپ، ئىنتايىن سىلىقلىق بىلەن ھۇجۇمغا ئۆتكەچكە، كومۇنىستلارمۇ ئۇنىڭ نۇتقىدىن بى’ئاراملىق ھېس قىلمايدۇ. ئۇنىڭ كەينىدىن ھىتلېرگە نۆۋەت كېلىدۇ. ئۇ ئورنىدىن تۇرۇپ سەھنىگە كېلىدۇ. ھېچ كىم قالايماقان ۋارقىراپ ئىسقىرتىشمايدۇ. ئۇنىڭ ئۇچىسىدا بەكلا كونىراپ كەتكەن كۆك رەڭلىك پەلتۇ بار ئىدى. مۇنداق قارىماققا، ھىتلېرنىڭ بۇ قىياپىتىگە قاراپ ئۇنى ھېچ كىم بىر ناتىققا ئوخشىتالمايتتى. ئادولف نۇتقىنى باشلىغىنىدا ئالاھىدە ھاياجان پەيدا قىلىدىغان جۈملىلەرنى ئىشلەتمەي ناھايىتى خاتىرجەم ۋە ئېغىر بېسىقلىق بىلەن سۆزلەيدۇ. ئۇ، ئۆتكەن ئون يىللىق تارىخنى قىسقىچە ئەسلىتىپ ئۆتىدۇ. ئاندىن، گەپ گېرمانىيىنى قاپلىغان ئىنقىلاپ بورانلىرى ئۈستىگە كەلگىنىدە ئۇنىڭ ئاۋازى ھاياجان بىلەن جاراڭلاپ چىقىشقا باشلايدۇ؛ قولىنى شىلتىپ سۆزلەشكە كىرىشىدۇ، ئۇنىڭ كۆزلىرىدىن ئوت ئۇچقۇنلىرى چاقناشقا باشلايدۇ. ئۇنىڭ غەزەپلىك ئاۋازى زالنىڭ بارلىق بۇلۇڭ-پۇچقاقلىرىغىچە جاراڭلاپ تۇراتتى. زال ئىچى پىۋا پۇرىقىقا بىر كېلىپ ھەر تەرەپكە چېچىراشقا باشلايدۇ. ئۆكتىچىلەر قولىدىكى پىۋىلىرىنى ھەر تەرەپكە چېچىشقا باشلىغان ئىدى. دەل شۇ پەيتتە شلانكا ۋە قامچىلار بىلەن قۇراللانغان ئەسكەرلەر – ئادولفنىڭ ھەربىلەردىن كەلگەن تەرتىپ ساقلىغۇچىلىرى – “خۇددى قاۋان ئىتتەك ئۇلارنىڭ ئۈستىگە تاشلىنىپ، كرۇپ (克虏伯) پولات تۆمۈر شىركىتى ئىشلەپ چىقارغان پولات-تۆمۈرلەردەك مۇستەھكەم قورغان بولۇپ ئۇيۇشۇپ، جىدەل تېرىغۇچىلارنى ئەدەپلەشكە كىرىشىدۇ”. ئۇزۇنغا قالمايلا جىدەل تېرىغۇچىلار ئۆزلىرىنى پىۋىخانا سىرتىدا كۆرىدۇ. يىغىن تەرتىۋى بىرئاز تىنجىغان بولسىمۇ، كۈلكە-چاخچاقلار تېخى بېسىقمىغان ئىدى. ھىتلېرمۇ نۇتىقىنى داۋاملاشتۇرىدۇ. زالدىكى ئاۋازلار ئۇنىڭ پەرۋايىغىمۇ كەلمىگەن ئىدى. ئادولف مانھېيمدا (曼纳海姆) تۇرىۋاتقان ۋاقىتلىرىدا بۇنداق ئاۋازلارغا كۆنۈپ كەتكەنلا بولماي، ئۇ يەردىمۇ بەزى تەجرىبىلەرنى قولغا كەلتۈرۈپ، بۇنداك ۋارقىراشلاردىن كۈچ توپلاشنى ئۆگەنگەن ئىدى. ئۇنىڭ كۆتۈرەڭگۈ روھلۇق قىياپىتى بىلەن ئۇنىڭ سۆزلىرى يىغىن قاتناشقۇچىلىرىنى خاتىرجەم قىلىشقا يەتكەن ئىدى. كۆپچىلىك قايتىدىن گۈلدىراس ئالقىش ياڭرىتىشقا باشلايدۇ. بۇ ئالقىش سادالىرى قارشى چىققۇچىلارنىڭ غۇدۇراشلىرىنى پۈتۈنلەي باستۇرىۋەتكەن ئىدى. ھىتلېر، نۇتقىدا ھۆكۈمەت دا’ئىرىلىرىنىڭ توننىلاپ پۇل بېسىپ تارقىتىۋاتقانلىقىنى قاتتىق سۆكۈپ كۆرسىتىش بىلەن بىرگە، سوتسىيال دېموكراتچىلارنىڭ ئاددى خەلق ئاممىسىدىنلا قورقىدىغانلىقىنى پاش قىلىدۇ. “ئەگەر فامىلىسى ھاممىربېرگ (汉梅尔伯格) ياكى ئىستېرباخ (伊西多尔巴赫) بولمىغان تۈۋەن تەبىقە خەلقى قانداق قىلىشى كېرەك؟” دېگەندەك يەھۇدىيلارغا قارشى گەپلەرنى دېيىشى بىلەن قارشى تەرەپتىكىلەر بىلەن قوللىغۇچىلار تەرەپنىڭ بىر-بىرسىگە ھۇجۇم قىلىپ ۋارقىراشلىرى قايتىدىن زالغا بىر كېلىدۇ. بۇ چاغدا ھىتلېر ھۇجۇم نىشانىسىنى شەرقلىق يەھۇدىيلارغا قاراتقىنىدا ئالقىش سادالىرى ۋارقىراش ئاۋازىنى بېسىپ چۈشۈپ، نۇرغۇنلىغان كىشىلەر “يوقالسۇن يەھۇدىيلار!” دەپ توۋلىشىپ كېتىدۇ.

ھىتلېر بۇنچە كۆپ ئامما ئالدىدا سۆزلەپ باقمىغىنى ئۈچۈن، ئۇنىڭ ئاۋازىمۇ بەزىدە كۆتۈرۈلۈپ چىقسا، بەزىدە پەسىيىپ قالاتتى. شۇنىڭغا قارىماي، ئۇنىڭ بۇ جەھەتتىكى تەجرىبىسىزلىكىنىڭ ئۆزىمۇ كىشىلەرنى قىزىقتۇرىدىغان بىر ئالاھىدىلىك بولۇپ قالىدۇ. ئۇنىڭ ئەستايىدىل خراكتېرى ھانس فرانك (汉斯•弗兰克) ئىسىملىك 20 ياشلىق بىر قانۇن ستيۇدېنتىنى قاتتىق ھاياجانلاندۇرىۋېتىدۇ. “بۇ ياش ئۇنىڭ سەمىمى ساپ دىللىقىدىن قاتتىق تەسىرلىنىپ، كۆڭلىدىكى گەپلەرنى يۇشۇرماي دېيەلەيدىغان بىرسى ئىكەن، ھەرگىز خەلقنى ئالدايمەن دەپ يالغان سۆزلىمەيدىكەن، ئۆزى تولۇق قايىل بولۇپ كەتمىگەن نەرسىلەرنى ھەرگىز سۆزلەپ يۈرمەيدىكەن” دەپ باھا بېرىدۇ. بىرىنچى بولۇپ سەھنىگە چىققان كىشىنىڭ ھەشەمەتلىك سۆزلىگەن نۇتۇقىدىن كېيىن، ھىتلېرنىڭ سۆزلىرى پارتىلاش خاراكتېرلىك تەسىر كۆرسىتىدۇ. ئۇنىڭ سۆزلىرى ئادەتتە بەكلا قوپال بىلىنگىنى بىلەن، ئۇنىڭ ئىپادىلەش قابىلىيىتى ھەقىقەتەنمۇ كۈچلۈك ئىدى. يىغىننى مەخسۇس قالايماقانلاشتۇرماقچى بولۇپ كەلگەنلەرمۇ ئۇنىڭ سۆزلىرىگە قۇلاق سېلىشقا مەجبۇر بولىدۇ. ئۇ، نۇتقىنى ئاددى سۆزلەر بىلەن باشلاپ، بارغانسىرى ماھىيىتىگە يەتكۈزۈپ سۆزلەشكە تىرىشاتتى. ئاۋازىمۇ جاراڭلىق بولۇپ، ئەڭ كەينىدە ئولتۇرغان كىشىلەرمۇ ئۇنىڭ گەپلىرىنى ئېنىق ئاڭلىيالايتتى، دەيدۇ. فرانك (弗兰克) نى ھەممىدىن بەك تەسىرلەندۈرگىنى، “كاللىسى بەك ئىشلەپ كەتمەيدىغان ئەڭ دۆت كىشىلەرمۇ ئۇنىڭ نېمە دېمەكچى بولغانلىقىنى چۈشىنەلەيتتى. … ئۇ ھەقىقەتەنمۇ مەسىلىنىڭ ماھىيىتىنى ئېچىپ بېرىش ماھارىتىگە ئىگە بىرسى ئىكەن.”

ھىتلېر، نۇتقىنىڭ ئاخىرىدا 25 ماددىلىق پروگراممىسىنىڭ مۇھىم نوقتىلىرىنى خەلققە ئوقۇپ بېرىپ، بۇ ماددىلارنى بىر-بىرلەپ ماقۇللىتىدۇ. بۇ پىرىنسىپلار يەھۇدىيلاردىن باشقا بارلىق كىشىلەرگە لازىملىق بەزى مەزمۇنلارنى ئۆز ئىچىگە ئالاتتى. يەنى، ۋەتەنپەرۋەر كىشىلەرگە بارلىق گېرمانىيە خەلقى بىرلىشىپ بۈيۈك بىر ئىمپىرىيە قۇرۇپ چىقىش لازىملىقىنى؛ نوپۇس ئارتىپ كېتىش مەسىلىسىنى مۇستەملىكىلەرنى قولغا كەلتۈرۈش يولىغا تايىنىپ ھەل قىلىش كېرەكلىكىنى؛ دۇنيا مىللەتلىرى ئارىسىدا نېمىس مىللىتى تەڭ باراۋەر ھوقۇققا ئىگە قىلىنىشى كېرەكلىكىنى؛ ۋېرسال شەرتنامىسىنى چوقۇم ئەمەلدىن قالدۇرۇش كېرەكلىكىنى؛ چوقۇم بىر مىللى قۇراللىق ئارمىيە قۇرۇپ چىقىش كېرەكلىكىنى؛ قانۇن-تۈزۈملەرنى كۈچەيتىپ، جىنايەتچىلەرگە قارشى رەھىمسىزلەرچە كۈرەش قىلىش كېرەكلىكىنى ئوتتۇرغا قويىدۇ.

ئىشچىلار سىنىپىغىمۇ پايدىلىق نەرسىلەر بار ئىدى: ئىشلىمەي چىشلەشنى بىكار قىلىش؛ ئۇرۇش غەنىمەتلىرىنى ئومۇمنىڭ قىلىش؛ يەرلەرنى مۇسادىرە قىلىپ ئاممىۋى مۈلۈككە ئايلاندۇرۇش؛ چوڭ تىپتىكى زاۋۇت-كارخانىلارنىڭ پايدىسىنى ئىچكى قىسىمدا تەڭ تەقسىم قىلىش دېگەندەكلەر بەلگىلەنگەن ئىدى. ھاللىق سىنىپلارغىمۇ تېگىشلىك نەرسىلەر بار ئىدى: چوڭ تىپتىكى تۈرلۈك ماللار سودا سارايلىرىنى جەمىيەت مۈلكىگە ئايلاندۇرۇش ئارقىلىق، تۈۋەن ئۆسۈم بىلەن ئۇششاق تىجارەتچىلەرگە ئەرزان ئىجارىگە بېرىش؛ پۈتۈن مەملىكەتتىكى ياشانغانلارنىڭ تەن ساغلىق سۈپىتىنى زور كۈچ بىلەن ياخشىلاشنى تەكىتلەيدۇ. مىللەتچى ئەقىدىدىكى كىشىلەر ئۈچۈن بولسا، يەھۇدىيلارنى چەتئەل مۇھاجىرى قاتارىدا مۇ’ئامىلە قىلىپ، ئۇلارنىڭ ئاشكارە ئىش يېرى ئېچىش ھوقۇقىنى بىكار قىلىش؛ ئەگەر مەملىكەت بويىچە خەلق تۇرمۇشىغا كاپالەتلىك قىلىش ئىمكانىيىتى بولماي قالغاندا بۇ مۇھاجىرلارنى چېگرىدىن قوغلاپ چىقىرىش؛ 1914-يىلى 2-ئاۋغۇستتىن باشلاپ چېگرىدىن كىرىۋالغان يەھۇدىيلارنى دەرھال قوغلاپ چىقىرىش دەيدىغان مەزمونلار كىرگۈزۈلگەن ئىدى.

ھىتلېر، ھەر بىر ماددىنى ئوقۇپ بولغىنىدا توختىۋېلىپ زالدىكىلەردىن چۈشىنىپ-چۈشەنمىگەنلىكىنى، بۇلارغا قوشۇلۇپ-قوشۇلمايدىغانلىقىنى سوراپ تۇرىدۇ. يىغىندىكىلەرنىڭ مۇتلەق كۆپ قىسمى قوشىلىمىز، دەپ توۋلاشسىمۇ، يەنە بىر قىسىملار تەشكىللىك تۈردە مازاق قىلىپ كۈلىشەتتى. قايسى بىر نارازى بولغۇچى ھەتتە ئورۇندۇقىغا چىقىۋېلىپ ۋارقىراپ كېتىدۇ. بۇ چاغدا قامچا-توخماقلىق تەرتىپ ساقلىغۇچىلار ئۇلارنى بىر-بىرلەپ ئەدەپلەپ چىقىدۇ. ھىتلېر، توپ-توغرا ئىككى يېرىم سا’ئەت سۆزلەيدۇ. ئۇ گېپىنى تۈگىتىپ سەھنىدىن ئايرىلماقچى بولغىنىدا، كۆپچىلىك بىرلىكتە ئۇنىڭ ھەر بىر سۆزىگە قوشۇلىدىغانلىقىنى ئىپادىلىشىپ ھۇررا دەپ سادا كۆتۈرىشىدۇ. يىغىن تۈگىشى بىلەن، پۈتۈن خەلق گۈلدىراس ئالقىش سادالىرىنى ياڭرىتىۋېتىدۇ. بايىقى ياش، يەنى فرانك (弗兰克)، “ئەگەر گېرمانىيىنىڭ تەغدىرىنى قولىدا تۇتالايدىغان بىرەر كىشى بار دېيىلسە، بۇ ئادەم دەل ئادولف ھىتلېر بولغىدەك” دەپ ئىشەنگەن ئىدى.

ھىتلېر ئۈچۈن ئېيتقاندا، شۇ كۈنكى يىغىلىش، قارشى تەرەپتىكىلەرنىڭ قالايماقانلىق تېرىغانلىقىنىمۇ قوشۇپ قارىغاندا، يىغىن تولۇق مۇۋەپپىقىيەتلىك بىر يىغىن ھېساپلىناتتى. كىشىلەر يىغىن زالىدىن تىزىلىپ چىقىۋاتقىنىدا، ھىتلېر، ئۆزىنىڭ كەلگۈسى يولىنىڭ داغدام ئېچىلغانلىقىنى ھېس قىلىدۇ: “مەن، بۈگۈنكى يىغىنىمىز تامام، دەپ ئېلان قىلغان ۋاقتىمدا، مەنلا ئەمەس، نۇرغۇن كىشىلەر ‘ئەندى بۆرە ئىنىدىن چىقىدىغان بولدى’ دەپ ئويلىماقتا ئىدى. بۇ بۆرە، چوقۇم خەلق ئاممىسىنى ئالداپ ئاخماق قىلىپ يۈرگەنلەرگە قاراپ ھۇجۇمغا ئۆتىدۇ.” ھىتلېر ھەقىقەتەنمۇ قېدىمقى نېمىس خەلقىدىن كەلگەن “تەلەيلىك بۆرى” دېگەن سۆزگە لايىق بىر بۆرى ئىدى. شۇ كۈندىن باشلاپ، “بۆرى” دېگەن بۇ لەقەم، ئۇنىڭ ئۈچۈن ھەقىقەتەنمۇ مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە بىر ئىسىم بولغان ئىدى. شۇندىن باشلاپ ئۇنىڭ يېقىنلىرى ھىتلېرغا بۇ لەقەمنى قويغان ئىدى. ئۇنىڭ ئۈچۈن، شۇنىڭدەك سىڭلىسى باۋرا ئۈچۈن ئېيتقاندا، بۇ لەقەم ئۇنىڭ مەخپى ئىسمى ئىدى. كېيىنكى ۋاقىتلاردا، كۆپلىگەن ھەربى قوماندانلىق شىتاپلىرىدا بۇ لەقەم ھىتلېرنى بىلدۈرىدىغان بىر ئىسىم ھالىغا كېلىدۇ.

ھىتلېرنىڭ ئوتتۇرغا چىقىشى شۇ كۈنلەردىكى مىيونخېن گېزىتلىرىنى بەك قىزىقتۇرۇپ كېتەلمەيدۇ. ئەمما بۇ قېتىمقى يىغىن، گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسى ئۈچۈن ئېيتقاندا ئالغا تاشلانغان چوڭ بىر قەدەم ھېسابلىناتتى. شۇ كۈنى پارتىيىگە يېڭىدىن 100 كىشى ئەزا بولۇپ قوشۇلىدۇ. ھىتلېرنىڭ چىڭ تۇرىۋېلىشى بىلەن، پارتىيىنىڭ تىزىملىك دەپتىرى تۇرغۇزىلىدۇ. شۇنىڭدەك پارتىيە ئەزالىق كىنىشكىسىمۇ تارقىتىلىدۇ. كىشىلەرگە بۇ پارتىيىنى راسلا چوڭ بىر پارتىيە ئوخشايدۇ دەيدىغان تۇيغۇغا كەلتۈرۈش ئۈچۈن پارتىيە ئەزالىق كىنىشكىسىنىڭ بىرىنچىسىنى 501-ئەزا دەپ باشلاپ، ئۇنىڭدىن كېيىنكىلەر پارتىيە ئەزالىرىنىڭ ئىسىمىنىڭ باش ھەرىپى تەرتىۋى بويىچە تىزىملىنىدۇ. كەسىپى “رەسسام” دەپ يېزىلغان ھىتلېرنىڭ پارتىيە ئەزالىق كىنىشكىسىنىڭ نومۇرى 555-نومۇر ئىدى.

semenyoli

(2)


شۇندىن ئىتىۋارەن، ئادولف يەپ-يېڭى ھاياتقا قەدەم قويىدۇ.

ھىتلېرنىڭ ئارىلىشىپ يۈرگەن كىشىلەر دا’ئىرىسى كېڭىيىشكە باشلاپ، بېرىش-كېلىش قىلىدىغان ئادەملىرىمۇ ھەر تۈرلۈك كىشىلەردىن تەشكىل تاپماقتا ئىدى. بۇ كىشىلەرنىڭ ئورتاق بىر يېرى، ئۇلارنىڭ ھەممىسىلا گېرمانلىقنىڭ ھەممە نەرسىسىنى ياخشى كۆرۈپ، ماركسىزمنىڭ ھەممە نەرسىسىدىن نەپرەتلىنىدىغان كىشىلەر ئىدى. مىيونخېندا بىر ئىچكى كېسەللىكلەر دوختۇرى بار بولۇپ، ئۇ تەغدىرنى خالىغانچە ئۆزگەرتىشكە بولىدىغانلىقىغا ئىشىنەتتى. ئۇ يەنە بۇ ئەھۋال ھەر قانداق بىر ئىنسان گۇرۇپپىسى ئارىسىدىن يەھۇدىيلارنى بىر قاراپلا پەرقلەندۈرۈش ئىمكانىيىتىنى بېرەلەيدىغانلىقىنىمۇ ئوتتۇرغا قويىدۇ. تېخىمۇ قىزىق يېرى، كاپىتان ئېرنىست روم (恩斯特•罗姆) ئەسلىدە بىر بەچچىۋاز بولۇپ، بىر ۋاقىتلاردا روتا كوماندىرلىق ۋەزىپىسىنى ئۆتىگەن ئىدى. ئۇ بىر ئۈلگىلىك ئوفىسسېر بولۇپ، خىيىم-خەتەرلىك ۋاقىتلاردا ئەڭ ئىشەنچىلىك سەپداش ھېسابلىناتتى. ئۇنىڭ تۇرقى پاكار ھەم دۇغلاق سېمىز، چاچلىرىنى ھەر دا’ئىم رەتلىك قىرقىتىپ يۈرىدىغان، كۈلىشىمۇ ئۆزگىچە بىرسى ئىدى. ئۇنى، ئۇرۇشنىڭ تىرىك مىس ھەيكىلى دېيىشكە بولاتتى: ئۇنىڭ بۇرنى ئوق زەربىسىدە پۇچىلىپ كەتكەن، يۈزىدىمۇ چوڭقۇر بىر تاتۇقى بار بولۇپ، ئۇ ھازىر دۆلەت مۇداپىيە ئارمىيىسىنىڭ بىر ئوفىسېرى ئىدى. ئۇ، “مەن رەھىمسىز بىرسى بولغىنىم بىلەن، تېخى تولۇق پىشىپ يېتىلگەن بىرسى ھېسابلانمايمەن. شۇڭا، مېنىڭ قىزىقىدىغان ئىشىم سىلەرنىڭ قىزىقىدىغىنىڭلاردەك ئۇنداق پۇخرالارچە قۇرۇق گەپ سېتىپ يۈرىدىغان ئىشلار ئەمەس، بەلكى ئۇرۇش ۋە توپىلاڭ چىقىرىش” دەيدۇ. روم (罗姆) بىلەن ھىتلېر ئىككىسى مىللەتچىلىك كۇرزھۇكى (تۆمۈر مۇشتۇمچىلار كۇرزھۇكى) نىڭ بىر قېتىملىق مەخپى يىغىنىدا كۆرۈشكىنىدىن ئىتىبارەن، بىر-بىرسىگە بولغان ئىشەنچ تېخىمۇ كۈچىيىپ بارغان بولۇپ، بۇ پىداكار ئون بېشى “گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسى” گە رەھبەرلىك قىلىدىغان ئەڭ مۇۋاپىق نامزات ئىكەن، دەپ قارايتتى. رۇم (罗姆)، بۇ پارتىيىگە نۇرغۇنلىغان ئەسكەرلەرنى ئەزا قىلغان  بولغاچقا، ئەمەلىيەتتە ئۇ درېكسىل (德莱克斯勒) -ھارلېي (哈尔雷) تەشكىلىنىڭ ئىشچىلار سىنىپى ئالاھىدىلىكىنى ئۆزگەرتىۋېتىدۇ. ئەسلىدە ئۇرۇش-جىدەللەر بىلەن بولۇپ تۇرىدىغان ئاممىۋى يىغىلىشلارنىڭ تەرتىۋىنى ئەنە شۇ ئەسكەرلەر ساقلايتتى. ھىتلېر بىلەن روم (罗姆) ئىككىسى ئالدىنقى سەپتىكى جەڭلەردە ئەسكەرلەرگە قول-پۇت بولۇپ كۆڭۈل بۆلۈشتە ئەجرىسى بولغان كىشىلەر بولغاچقا، جاپا-مۇشەققەتلىك قانلىق جەڭلەردە ئورتاق ھېسسىياتقا ئىگە يېقىن سەپداشلاردىن بولۇپ قالغان ئىدى. گەرچە يېقىندا روم (罗姆)، كاپىتان مايېر (梅耳) نىڭ ئورنىنى ئېلىپ ھىتلېرنىڭ قوماندانلىرىدىن بىرسىگە ئايلانغان بولسىمۇ، ئۇ يەنىلا ھىتلېرنىڭ سىزلەپ ھۆرمەت قىلىشىغا ماقۇل دېمەيتتى. ئۇنىڭ ھىتلېر بىلەن بۇنچە يېقىن مۇناسىۋەتتە بولىشى، ھىتلېرنى باشقا ئوفىسېرلارنىڭمۇ ھۆرمەت قىلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقارماقتا ئىدى.

ھىتلېر، يازغۇچى دىترىخ ئېكارت (家底特利希•埃卡特) بىلەنمۇ ئارىغا قىل سىغمايدىغان بەكلا يېقىن مۇناسىۋەت ئورناتقان ئىدى. بۇ ھەقتە ئېكارت (埃卡特) مۇنداق دەيدۇ: يېڭى دەۋرنىڭ سىياسى داھىلىرى چوقۇم پىلىموت-توپ ئوقىنىڭ ئاۋازىغا بەرداشلىق بېرەلەيدىغان قابىلىيەتكە ئىگە كىشىلەردىن بولىشى كېرەك. … مەن، قىزىللارغا قارشى رەھىمسىز جاۋاپ قايتۇرالايدىغانلا بولىدىكەن، ئۇنداق بىرسى قىلچە ئابرويى يوق بىر مايمۇن بولغىنىدىمۇ قەتئى ئۇنىڭ تەرىپىدە تۇرىمەن. خۇددى شۇنىڭدەك، يوقۇرى بىلىملىك بىر پروفېسسور، ئەگەر خەلق ئاممىسى غەزەپلىنىپ ئورۇندۇقلارنى سۇندۇرۇپ ئۇنىڭ ئۈستىگە ياغدۇرىۋەتسىمۇ يىغىننى تاشلاپ قاچماي تۇرۇپ بېرەلەيدىغانلا بولىدىكەن، مەن يەنىلا بۇ تۈردىكى بىلىملىكلەرنى ھىمايى قىلغۇچىلاردىن بولىمەن. … ئۇنىڭ ئۈستىگە بۇ ئادەم بىر بويتاق. شۇنداق بولغاچقا تەشكىلاتىمىز تېخىمۇ كۆپ خوتۇن-قىزلارنى ئۆزىگە جەلىپ قىلالىشى مۇمكىن!” ھىتلېر بىلەن بۇ قېرى زىيالى، ياش جەھەتتىن بەكلا چوڭ پەرقى بار كىشىلەر (ئۇ يازغۇچى بىلەن ھىتلېر ئوتتۇرسىدا 21 ياش پەرق قىلاتتى)، ھەمدە ئۇلارنىڭ كېلىپ چىقىشىمۇ تۈپتىن پەرقلىق (ئېكارت 埃卡特 ئۇنىۋېرسىتېت پۈتتۈرگەن بىلىملىك بىرسى) بولسىمۇ، ئۇ ئىككىسى سىياسىي جەھەتتىلا يېقىن بولۇپ قالماي، كۈندىلىك تۇرمۇشتىمۇ يېقىن دوستلۇق ئورناتقان ئىدى. ئۇلارنىڭ ھەر ئىككىسىلا بوسىمىيىلىك بولۇپ، ھەر ئىككىسىلا تۆۋەن تەبىقە تىلىنى ياخشى بىلىدىغان كىشىلەر ئىدى؛ يەنە كېلىپ ئىككىسىلا مىللەتچى بولۇپ، يەھۇدىيلارغا بەكلا ئۆچ ئىدى. شۇڭا، ئېكارت (埃卡特) ئادەتتە نېمىستىن خوتۇن ئالغان بىر يەھۇدىينى 3 يىللىق كېسىپ قاماققا ئېلىش كېرەك؛ ئەگەر يەنىلا باش تولغاپ بۇ جىنايىتىنى داۋاملاشتۇرىدىكەن، ئۇنداق بىر يەھۇدىغا قەتئى تۈردە ئۆلۈم جازاسى بېرىش كېرەك، دەيتتى.

ئېكارت (埃卡特)، رومانتىك بىر ئىنقىلاپچى بولۇپ، قەھۋىخانا مۇنازىرىلىرىنىڭ ئۇستىسى ئىدى. ئۇ، ھەممىدىن ئەنسىرەپلا يۈرىدىغان، ئەمما ھېسسىياتقا ئەھمىيەت بېرىپ كىشىلىك تۇرمۇشقا ئەھمىيەت بەرمەيدىغان بىرسى ئىدى؛ ئۇ ھەقىقەتەنمۇ ئىسمى-جىسمىغا لايىق بىر نوچى بولۇپ، ھەر دا’ئىم ئەڭ ئالدىدا يۈرۈپ بېرەتتى.
ئەگەر نۇتۇق سۆزلەش ئۈچۈن ئازىراقلا بىر پۇرسەت بولىدىكەن، مەيلى ئۆي، مەيلى كوچا ياكى قەھۋىخانا بولسۇن قىلچە تارتىنماي ئىنتايىن جەلىپ قىلارلىق نۇتۇق سۆزلىيەلەيدۇ. ئەمما ئۇ زەھەرلىك چىكىملىك خۇمارى بىرسى بولۇش بىلەن بىرگە، يەنە زابوي ئىدى. ئۇنىڭدىكى بۇنداق ئادەتلەر جەمىيەتنىڭ ئارقا كوچىلىرىنى تولۇق ئەكىس ئەتتۈرۈپ تۇراتتى. ھىتلېر، قىزغىن سۆھبەتلىك، سۇدەك راۋان سۆزلىيەلەيدىغان بۇ زىيالىغا بەكلا ئامراق ئىدى. ئۇ يەنە مىيونخېننىڭ غارايىپ كېچىلىك دۇنياسىدا ھىتلېرنىڭ ھېنرىگ (亨利) شاھزادىسى ئۈچۈن فورسداۋلىق (福尔斯达夫) رول ئوينايدىغان بىرسىگە ئوخشايتتى (فورسداۋ – شېكىسپيېر كومېدىيىلىرىدىكى بىر پېرسۇنازھ بولۇپ، پو ئېتىشنىڭ سىموۋۇلى). ئېكارت (埃卡特) بىر مەنىدە بۇ ئىشلاردىكى ھىتلېرنىڭ ئۇستازى ھېسابلىناتتى. ئۇ ھىتلېرغا بىر ھەربى پەلتو سوغات قىلغان؛ گرامماتىكىلىق خاتالىقلىرىنى تۈزىتىشكە ياردەمچى بولاتتى؛ ئۇنى ئالى دەرىجىلىك رېستۇرانت ۋە قەھۋىخانىلارغا باشلاپ باراتتى. شۇنىڭدەك ھىتلېرغا داڭلىق ئەدىپ كىشىلەرنى تونۇشتۇرۇپ تۇراتتى (كىشىلەرگە ھىتلېرنى، بۇ كىشى چوقۇم بىر كۈنى گېرمانىيىنى قۇتقۇزىدىغان بىرسىگە ئايلىنىدۇ، دەپ تونۇشتۇراتتى). ئىككىسى ئولتۇرۇپ مۇزىكا، ئەدەبىيات-سەنئەت ۋە سىياسەت ھەققىدە سا’ئەتلەپ سۆزلىشىپ كېتەتتى. شۇنداق قىلىپ، بۇ قوپال يازغۇچى ھىتلېرغا ھەقىقەتەنمۇ نۇرغۇن ئادەتلەرنى يۇقتۇرغان ئىدى.

خوفبراخاۋۇس (霍夫布劳) ئاممىۋى يىغىلىشتىن كېيىنكى بىر قانچە ھەپتىدە ئۇ ئىككىسى بىرلىكتە بېرلىنگە قاراپ بىر قېتىملىق تەۋەككۈلچىلىك سەپىرىگە ئاتلىنىدۇ. گېنېرال خورد فون لۇدىۋىك (霍尔德•冯•卢特维兹) يېتەكچىلىكىدىكى “تاللانغان ئەركىن پولك” قا ۋېيمار سوتسىيالىستىك ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن تارقىلىپ كېتىش بۇيرۇقىي چۈشۈرۈلگەن بولسىمۇ، بۇ ھەربى قىسىم تارقىلىپ كېتىش ئۇياقتا تۇرسۇن، ئەكسىچە پايتەختكە يۈرۈش قىلىپ بېرلىننى ئىشغال قىلىۋېلىپ بىر باش ۋەزىر تىكلەيدۇ. بۇ باش ۋەزىرنىڭ ئىسمى كاپ (卡普) بولۇپ، ئەسلىدە ئادەتتىكىلا بىر مەمورى كادىر ئىدى. ھىتلېر بىلەن ئېكارت (埃卡特) ئىككىسى كاپ (卡普) ئوڭچىلار گۇرۇھىنىڭ قوزغىلىڭى ئىنتايىن زور يۇشۇرۇن كۈچكە ئىگە ئىكەنلىكىنى مۆلچەرلىشىپ، ئىككىسى بىرلىكتە ئۆز ئىختىيارى بىلەن بېرلىنغا بېرىپ، باۋارىيە بىلەن بىرلىشىپ ئىنقىلابى تەدبىر قوللىنىش ئىمكانىيىتى بار-يوقلىقىنى بەلگىلەپ كەلمەكچى بولىدۇ. كاپىتان روم (罗姆) مۇ بۇ لايىھەنى ماقۇللاپ، ئۇ ئىككىسىنى بىر مەشىق ئايروپىلانىغا ئولتارغۇزۇپ يولغا سېلىپ قويىدۇ. بۇ ئايروپىلان ھىتلېرغا تەۋە ئايروپىلان ئىدى. ئۇنىڭ ليوتچىكى لېتىنات روبېرت رىت فون گرېم (罗伯特•利特•冯•格莱姆) ئۇرۇش مەزگىللىرىدە ئەڭ ئۇستا ليوتچىكلاردىن بىرى ئىدى. بۇ ليوتچىك تېخى ياش بولۇپ، “ئوچقۇچىلار بىرىنچى دەرىجىلىك مۇكاپاتى” غا ئېرىشكەن ئىدى. كېيىن ھىتلېر ئۇنى ھاۋا ئارمىيىسىنىڭ ئەڭ ئاخىرقى قوماندانلىقىغا تەيىنلەيدۇ. ئۇلار بېرلىنغا قاراپ ئۇچقان كۈنىسى ھاۋا بەكلا ناچار ئىدى. گەرچە ئۇچقۇچى گرېم (格莱姆) نىڭ ئايروپلان ئۇچۇرۇش تېخنىكىسىغا گەپ كەتمىسىمۇ، ھىتلېر تىنماي قەي قىلىپ چىقىدۇ. ئوتتۇر يولدا بېنزىن ئالىدىغان ئايروپورتنى ئىش تاشلىغان ئىشچىلار ئىگەللىۋالغانلىقى ئۈچۈن، بۇ قېتىمقى بېرلىن سەپىرى ئوڭۇشسىزلىققا ئۇچراشقا قىل قالىدۇ. شۇ چاغدا ھىتلېرنىڭ ئەقلىگە بىر ئىش كېلىپ، دەرھال ئۆزىگە بىر پارچە ئۆچكە ساقىلى تاقاپ گىرىم قىلىدۇ. ئېكارت (埃卡特) مۇ ئۆزىنى سودىگەر قىياپىتىدە گىرىم قىلىدۇ. شۇنداق قىلىپ، ئىشچىلار ئۇلارنىڭ بېرلىن سەپىرىگە يول قويۇشىدۇ. ئايروپلان بېرلىنغا بېرىپ قونغاندا ھىتلېرنىڭ چىرايى تاتىرىپلا كەتكەن بولۇپ، “بۇندىن كېيىن ھەرگىزمۇ ئايروپلانغا چىقمايمەن” دەپ قەسەم قىلىۋېتىدۇ.

گەرچە ئىسىيانچىلار 13-مارت كۈنى بىر پايمۇ ئوق ئاتماي بېرلىن دەرۋازىسىدىن كىرەلىگەن بولسىمۇ، ئۇلارنىڭ بۇ غەلىبىسى ئاتاقتىكىلا بىر غەلىبە بولۇپ قالىدۇ. يەنى، بەلگىلىك سالاھىيەتكە ئىگە كىشىلەردىن بىرمۇ ئادەم “باش ۋەزىر” كاپ (卡普) نىڭ كابېنتىدا ۋەزىپە ئېلىشنى خالىمايدۇ. بۇ قېتىمقى ئالدىراپ-سالدىراپ قوزغىتىلغان قوزغىلاڭ ھەرىكىتى، باشلىنىشىدىن تارتىپلا مەغلوبىيەتلىك بىر قوزغىلاڭ ھېسابلىناتتى. ئۇلارنىڭ مەغلوب بولىشىنى بىرەر قايتارما ھۇجۇم ياكى بىرەر بۇزغۇنچىلىق ھەرىكىتى پەيدا قىلغان بولماستىن، پۈتكۈل گېرمانىيە خەلقىگە ئوخشاش، بېرلىنلىقلارمۇ ھەربىلەرنىڭ ھاكىمىيەت ئورۇنلىرىدا كۈچلىنىپ كېتىشىنى خالىمايدىغانلىقى ئۈچۈن، پۈتۈن خەلق ھەربى ئىسيانچىلارغا قارشى دولقۇن قوزغىۋىتىدۇ. ھەربى تەرەپمۇ بۇندىن كېيىن داۋاملىق ئىنقىلاپ قوزغاشنىڭ مەنىسى قالمىغانلىقىنى ھېس قىلىشىدۇ. شۇڭا، ئېيرپورت (埃尔伯特) ھۆكۈمىتى مەملىكەتلىك ئومۇمى يۈزلۈك ئىش تاشلاش چاقىرقىنى چىقارغان ۋاقتىدا، ئىشچىلار ئۇلارنى پۈتۈن كۈچى بىلەن قوللاپ، كاپ (卡普) ھۆكۈمىتىنى پالەچ ھالغا چۈشۈرۈپ قويىدۇ.

شەھەردە توك كېسىلگەن، ترامۋايلار بىلەن مېترولار (يەرئاستى تۆمۈريول قاتنىشى) توختاپ كەتكەن، ۋودىپروۋۇتلار كېسىلگەن، كوچىلاردا ئەخلەتلەر يىغىلىپ پۇراشقا باشلىغان؛ ماگازېن-مەمورى ئورگانلار تاقىلىپ كەتكەن بولۇپ، قاراڭغۇ كوچىلاردىكى ياكى مۇم يۇرىقى ئاستىدا ياشىتىلغان كېچىلىك ھايات يەرلىرىلا ئۆز ئىشىنى توختاتماي داۋاملاشتۇرۇپ كەلمەكتە ئىدى. بۇنىڭدەك چىرىگەن سورۇنلار ھەددىدىن ئېشىپ كەتكەن قايسى بىر سېرىق كىنونىڭ تۈرتكىسىدە ئوتتۇرغا چىقماقتا ئىدى. بۇ كىنودا 11 ياشلىق بىر تۈركۈم ئۇششاق پا’ئىشىلەر ئاشۇرۇپ گىرىم قىلىشىپ، ئۇزۇن ئۆتۈكلەرنى كىيىپ يۈرىدىغان ئامازون (亚马逊) لۇقلارنىڭ ھەسەتخورلۇقىنى تېما قىلغان ھېكايىلەردىن ئىشلەنگەن كىنو ئىدى. شەھەر ئىچىدە ھەر تۈرلۈك ئىشقىۋازلارغا لايىق، ھەر خىل مىجەزلىكلەرگە ئۇيغۇن قەھۋىخانىلار، رېستۇرانتلار – يەنى ئەر ياكى ئايال بەچچىۋازلار، يالىڭاچلىق خۇمارىدىكىلەر، كۈندەشلەر ۋە كۈندەشكە ئۇچرىغانلارغا لايىق سورۇنلار قۇمدەك ئىدى. يالىڭاچلىنىشلار ھەۋەسلىنىدىغان، سەنئەت نامىنى سېتىپ ھۇزۇرلىنىدىغان، خىيالى دۇنيا يارىتىپ مەس بولىدىغان غەلىتىلىكلەر ئەڭ كۆپ كۆرۈلىدىغان پاسكىنىچىلىقلار ھېسابلىناتتى. بېرلىن شەھىرى دادا’ئىزىم سەنئەت ئېقىمىنىڭ پا’ئالىيەت مەركەزلىرىدىن بىرىگە ئايلىنىپ قالغان ئىدى. بۇ ئېقىمغا مەنسۈپ شا’ئىر خورت مىلىن (霍尔特•梅林) رەھىمسىزلەرچە مازاق قىلىپ بىر شى’ئېر يازغان بولۇپ، بۇ شى’ئېر ئارقىلىق بېرلىنلىقلارنىڭ قورقۇنۇشلۇق ئاقىۋىتىنى تەسۋىرلەپ بەرگەن:

چاققان كېلىڭلار بالىلار،
ھەممە ھۇزۇر ئىچىدە ئۆلۈم مەيدانىغا ئالدىراڭلار،
ئىشتانبېغىڭلارنى چىڭ باغلاپ، يەھۇدىي بۆرىلىرىنى ھايداڭلار.
يېنىڭلارغا زەھەرلىك گاز بىلەن كىرىست بەلگىسىنى ئېلىپ،
جاما’ئەت ئارىسىدا قىرغىنچىلىق قىلىڭلار!

ئېيرپورت (埃尔伯特) ھۆكۈمىتىنىڭ ئومۇمىي يۈزلۈك ئىش تاشلاش چاقىرىقى ھەقىقەتەن فرانكىشتېيىن (弗兰肯斯坦) نىڭ بېشىغا ئاپەت ياغدۇرىدۇ. كاپ (卡普) كۈچلىرى يەر بىلەن يەكسان قىلىۋېتىلىدۇ. شۇنداق قىلىپ، سولچىلارنىڭ يەنە بىر قېتىملىق دولقۇنى ئۈچۈن يول ئېچىپ بېرىدۇ. كومىنىستلارنىڭ گېرمانىيە تەۋەسىدە پەيدا قىلغان توپىلىڭى شۇنداق نوقتىلارغا بېرىپ يەتتىكى، ئېيرپورت پرىزدېنت (埃尔伯特) قىزىللارنىڭ ئىسىيانىنى يىمىرىپ تاشلاش ئۈچۈن ئىلاجىسىز نەچچە كۈن ئاۋال ھۆكۈمەت ئىشلىرىدىن قولىنى تارتىپ كېتىپ قالغان گېنېرال فون سېك (冯•塞克) نى قۇراللىق كۈچلەر باش قۇماندانلىقىغا تەيىنلەيدۇ. بۇ گېنېرالنىڭ بىرىنچى ئىشى تېخى يېڭىلا تارقىتىۋېتىلگەن “ئەركىن پولك” ئەسكەرلىرىنى قايتىدىن بىر يەرگە يىغىش بولىدۇ. بۇ ئىشلار ھەقىقەتەنمۇ كۈلكىلىك ئىدى: تۈنۈگۈنكى توپىلاڭچى قوشۇن بۈگۈن قانۇننى كۈچەيتىپ تەرتىپ ساقلاش ۋەزىپىسىگە قويۇلىۋاتاتتى. بۇنداق غەلىتە ئىشلارنى پەقەتلا دادا’ئىزم دراماتورگىلا قىلالايدىغان كومىدىيىلىك ئىشلار ئىدى. ئېيرپورت (埃尔伯特) بۇ ئەسكەرلەرگە بەرگەن مېداللار، دەل كاپ (卡普) ھۆكۈمىتىنىڭ “ئەركىن پولك” تىكىلەرگە ئېيروپرت (埃尔伯特) ھۆكۈمىتىنى ئاغدۇرۇپ تاشلىغانلىقى ئۈچۈن بەرمەكچى بولغان مېداللارنىڭ دەل ئۆزى ئىدى.

ئۆزگەرتىپ تەشكىللەنگەن “ئەركىن پولك” نىڭ ئالدىدىكى ۋەزىپە بەكلا ئېغىر ئىدى. ساكسونىيىدە (萨克森)، سوۋېت جۇمھۇرىيىتى ھاكىمىيەتنى تارتىپ ئېلىۋالغان ئىدى؛ 20-مارت كۈنى، 50 مىڭ كىشىلىك ئىشچىدىن تەشكىل تاپقان قىزىل ئارمىيە قوشۇنى رور (鲁尔) رايونىنىڭ كۆپ قىسىم شەھەرلىرىنى قولغا كىرگۈزۈپ بولغان ئىدى. شۇ كۈنىسى كومپارتىيىنىڭ «رور ساداسى» گېزىتى “غالىپ قىزىل بايراق چوقۇم پۈتۈن مەملىكەت بويىچە لەپىلدەيدۇ. – دەپ ئېلان قىلىپ، − گېرمانىيە چوقۇم سوۋېت جۇمھۇرىيىتىگە ئايلىنىشى كېرەك، سوۋېت رۇسىيىسى بىلەن بىرلىشىپ دۇنيا ئىنقىلاۋى بىلەن دۇنيا سوتسىيالىزمىنىڭ غەلىبىسىنى قولغا كەلتۈرۈشنىڭ باشلىنىش نوقتىسىغا ئايلىنىشى كېرەك!” دەپ يازىدۇ.

3-ئاپرېل كۈنى، “ئەركىن پولك” قوشۇنلىرى رور (鲁尔) غا بېسىپ كىرىپ، قىزىل ئارمىيە پوزىتسىيىلىرىنى  تارمار كەلتۈرۈپ، ساق قالغان قىزىل ئارمىيە ئەسكەرلىرىنى رەھىمسىزلەرچە باستۇرىدۇ. “ئەگەر بۇ ئىشنى سۆزلەپ بەرسەم چوقۇم يالغان گەپ قىلىۋاتىسەن دېيىشىڭلار مۇمكىن. –دەپ يازىدۇ ‘ئەركىن پولك’ نىڭ بىر ئەسكىرى ئا’ئىلىسىگە ئىۋەرتكەن خېتىدا، − قىلچە رەھىم قىلمايتتى، … ھەتتا بىز 10 نەپەر قىزىل ئارمىيە ئۈچۈن ئىشلەۋاتقان قىزىل كىرىست جەمىيىتىنىڭ سىستىراسىنىمۇ يېنىڭلاردا قورال بار ئىكەن دېگەننى باھانە قىلىپ ئېتىپ تاشلىدۇق. بىز بۇ كىچىك قىزلارنى ئۆلتەردۇق. ھەتتا ئۇلارنىڭ جان ئازاۋىدا بىر قوشۇق قېنىدىن كېچىشلىرىنى تەلەپ قىلىپ يىغلاپ يالۋۇرۇشلىرىنى تاماشا قىلىپ كۆڭلىمىزنى خوش قىلدۇق. ياق، سىلەرگە ھەرگىز رەھىم قىلالمايمىز، قۇراللىق ھەر قانداق بىرسى بىزنىڭ دۈشمىنىمىز! دەيتتۇق.”

ھىتلېر بىلەن ئېكارت (埃卡特) ئىككىسى ھېلىقى كۆڭلىنى ئايلاندۇرۇپ تۇلا قۇستۇرىۋەتكەن ئايروپلانغا ئولتۇرۇپ بېرلىنغا كېلىپ قونغان ۋاقتىدا، كاپ (卡普) قوزغىلىڭى ئاخىرلىشىۋاتقان ئىدى. ئۇ ئىككىسى ئايروپلاندىن چۈشۈپلا ئۇدۇل ئىمپىرىيە باش مىنىستىرلىك بىناسىغا بېرىپ كاپ (卡普) نىڭ ئاخبارات ۋەكىلى بولغان ۋېنگىرىيىلىك يەھۇدىي لىبكېخنت لىنكىن بىلەن سۆھبەت ئۆتكۈزىشىدۇ. بۇ بىر تەۋەككۈلچى ۋېنگىر بولۇپ، رەسمى بىر لۈكچەكتەكلا بىرسى ئىدى. بۇ كىشى بىر ۋاقىتلاردا نيۇيوركتا گېرمانىيە ئىمپىراتورىنىڭ جاسۇسى دەپ قولغا ئېلىنغان ئىكەن. بۇ ۋېنگىر ئۇلارغا كاپ (卡普) نىڭ يېڭىلا قېچىپ كەتكەنلىكىنى، شۇڭا بۇ ئىككەيلەن ياخشىسى سالاھىيىتىنى ھېچ كىمگە ئۇختۇرماي يوشۇرۇن تۇتىشى كېرەكلىكىنى، بولمىسا قولغا ئېلىنىپ كېتىش خەۋىپى بارلىقىنى ئېيتىپ ئاگاھلاندۇرىدۇ. بەزى خەۋەرلەردىن قارىغاندا، شۇ چاغدا ئېيكارت (埃卡特) بۇ ئادەمنىڭ بىر يەھۇدىي ئىكەنلىكىنى بىلىپ قېلىپ ھىتلېرنى نوقۇپ پىچىرلىغان: “ئادولف قوي بۇ ئىشنى، بۇ يەردە بىزگە پايدىلىق ھېچ ئىش يوق ئىكەن.” دېگەنمىش.

شۇنداقتىمۇ، ئۇلارنىڭ قەلبىدىكى قەھرىمان ھېساپلىنىدىغان لۇدېندورفنى كۆرۈپ كېلىش ئۈچۈن پايتەختكە بارىدۇ. ئادەتتە، لودىندورف باشقىچە ياسىنىپ جەنۇپ تەرەپلەرگە قېچىپ بېرىشنىڭ تەييارلىقىنى قىلىپ يۈرگەن بولۇپ، شۇ قاتاردا نۇرغۇنلىغان ئوخشاش قاراشتىكى شىمالى گېرمانىيىلىكلەر بىلەن مەسلىھەتلىشىپ يۈرەتتى. ئۇنىڭ مەخپى ئۇچۇرىشىپ يۈرگەن ئادەملىرى ئارىسىدا “دۇبۇلغىلىقلار” پارتىيىسىدىكىلەر بولۇپ، بۇ تەشكىلاتتىكىلەر كونا ئەسكەرلەردىن تەشكىل تاپقان ھەددىدىن تاشقىرى مىللەتچى گۇرھ ئەزالىرى ئىدى. شۇنىڭدەك يەنە زور مىقداردا سانا’ئەتچىلەر ياردىمىغا ئېرىشىپ كېلىۋاتقان ئاممىۋى تەشكىلات رەھبەرلىرى بىلەنمۇ مۇناسىۋەت قىلىپ كەلمەكتە ئىدى. ئېكارت (埃卡特)، ھىتلېرنى پىيانو زاۋۇدىنىڭ ئايالى ھېلىن بېشىستېيىن (赫仑•贝希斯坦) رىياسەتچىلىكىدە تەشكىللەنگەن سالونغا ئاپىرىپ ئۇنىڭغا تونۇشتۇرىدۇ. بۇ ئايال ھىتلېرنى بىر كۆرۈپلا “گېرمانىيىنى قۇتقازماقچى بولغان بۇ يىگىت” كە مەھلىيا بولىدۇ. شۇڭا بۇ ئايال ھىتلېرنى ئۆز تەۋەسىدىكى تەسىرى كۈچلۈك كىشىلەر بىلەن تونۇشتۇرۇش ۋەدىسىنى بېرىدۇ.

31-مارت كۈنىسى، ھىتلېر مىيونخېنغا قايتىپ كېلىدۇ. شۇ كۈنى، ھىتلېر ھەربى سەپتىن چېكىنىپ چىقىپ ئاددى بىر پۇخراغا ئايلىنىدۇ. ئۇنىڭ بۇنداق قىلىشى ئۆز تەلىۋى بويىچە بولغان بولىشى ئېھتىمال. ياكى باشقىلارنىڭ تەلىۋىگە ئاساسەن ھەربى سەپتىن چېكىنگەن بولىشىمۇ يىراق ئەمەس. ھىتلېر 50 ماركا چېكىنىش سوممىسىنى ئېلىپ، بىر پەلتو، بىر شەپكە، بىر قۇر كىيىم، بىر قانچە ئىشتان، ئاياق-پايپاق ۋە ئىچ كىيىملىرىنى چامىدانىغا سېلىپ گازارمىدىن ئايرىلىدۇ. ئۇ باشقىلارنىڭ ۋاستىچىلىقى بىلەن دېرس (德尔希) كوچىسى 41-نومۇرلۇق بىنادىن چاققانغىنە بىر ئۆينى ئىجارىگە ئېلىپ جايلىشىدۇ. بۇ ئۆي ھاللىق سىنىپلار ئولتۇراق رايونىغا تەۋە يەردىكى ئۆي بولۇپ، يىنسار (易萨尔) دەرياسىنىڭ بويىدىكى بىر بىنادا ئىدى. بۇ يەردىكى ئۆيلەرنىڭ ھەممىسىلا دېگىدەك 3~4 قەۋەتلىك بىنالار بولۇپ، ئاستى قەۋىتى دۇكان ياكى ئىشخانا قىلىنغان، ئۈستى قەۋەتلىرى چاققان-چاققان ئۆيلەردىن ياكى بويتاقلار ئۆيىدىن تەشكىل تاپقان ئىدى.
ھىتلېر ئىجارىگە ئالغان ئۆي بەكلا كىچىك بولۇپ، ئۇزۇنلىقى 15 غېرىچ، كەڭلىكى 8 غېرىچلا كېلەتتى. بۇ ئۆي ئۇنىڭ مانخېيم (曼纳海姆) دىكى ئۆيىدىن پەرقى يوق دېگىدەك ئىدى. بۇ ئۆي، بىنادىكى ئەڭ سوغۇق ئۆي بولۇپ، ئۆي غوجايىنى ئېرلىنگ (埃尔兰格)، “بۇ ئۆينى ئىجارىگە ئېلىپ ئولتۇرغان خېرىدارلىرىمنىڭ تولىسى كېسەل بولۇپ چىقىپ كەتكەن ئىدى. شۇڭا، بۇ ئۆينى ئەندى ھېچكىمگە ئىجارىگە بېرەلمەيدىغان بولدۇم دەپ ئۇششاق-چۈششەك نەرسىلەرنى ساقلايدىغان ئىسكىلات قىلىپ قويغان ئىدىم” دەيدۇ.

ھىتلېر تاللىۋالغان بۇ ئۆي، «مىيونخىئېن كۈزەتكۈچىلىرى» گېزىتى تەھرىراتىغا يېقىنلا بىر يەردىكى بىنادا بولۇپ، ھىتلېر بۇ يەرنى شۇنىڭ ئۈچۈن تاللاپ ئىجارىگە ئولتۇرغان ئىدى. چۇنكى بۇ گېزىت، ئىسمىنى «خەلق كۈزەتكۈچىلىرى» دېگەنگە ئۆزگەرتىۋالغاندىن كېيىنمۇ ئىزچىل تۈردە يەھۇدىيلارغا، ماركسىزمچىلارغا قارشى كانايلىق ۋەزىپىسىنى ئۆتەپ كەلمەكتە ئىدى. ھىتلېرنىڭ يەھۇدىيلارغا قارشى ئىدىيىلىرىنىڭ مۇتلەق كۆپ قىسمى ئەنە شۇ گېزىتنىڭ تەسىرى ئارقىلىق شەكىللەنگەن دېيىش مۇمكىن. مەسىلەن، تېخى يېقىندىلا بۇ گېزىتتا بېسىلغان بىرىنچى بەت باش ماقالىسىغا «يەھۇدىيلارغا ئۆزىمىزنى تونۇتۇپ قويايلى!» دەپ تېما قويۇلغان بولۇپ، ئاپتور ماقالىسىدا ھەر قانچە رەھىمسىز تەدبىر قوللىنىشقا توغرا كەلگەندىمۇ يەھۇدىيلارنى پۈتكۈل گېرمانىيە تەۋەسىدىن بىرنىمۇ قويماي تازىلاپ چىقىش كېرەكلىكىنى تەكىتلىگەن. بۇنداق ماقالىلارنىڭ مۇتلەق كۆپ قىسمىنى رۇسىيىدىن قېچىپ چىققان مۇساپىرلار يازغان بولۇپ، ھىتلېر بۇ ماقالىلاردىن كومۇنىزمنىڭ كۈندىن-كۈنگە خەتەرلىك تۈس ئېلىۋاتقانلىقى ھەققىدىكى مەلۇماتلارغا ئېرىشىپ كەلمەكتە ئىدى.

ھىتلېر ئۈچۈن ئېيتقاندا، ئۇنىڭ ئالدىنقى ئورۇندا تۇرىدىغان ھۇجۇم نىشانى يەھۇدىيلار بىلەن تېنچلىق سۇلھىسىغا قول قويغانلار ئىدى. بۇ ئىشلار تۈگىگەندىن كېيىنلا ئاندىن ماركسىزمغا قارشى كۈرەشكە ئاتلىنىشى مۇمكىن ئىدى. ئۇنىڭ ئۈستىگە، ھىتلېر بىلەن ئېكارت (埃卡特) ئىككىسى كومىنىستلارنىڭ ئۆزىنى پىدا قىلىش روھىغا ئاز-تۇلا قايىل ئىدى. شۇڭا ئۇلار بۇ كومىنىستلارنى ئۆز يېنىغا قارىتىۋېلىشنى بەكلا ئارزۇ قىلىشاتتى. ئۇ ئىككىسى بىرلىشىپ تەييارلىغان «نېمىسلار ۋە يەھۇدىي بولشېۋىكچىلىكى» دېگەن ماقالىسىدا، ئېكارت (埃卡特) ھەتتا “نېمىس بولشېۋىكچىلىكى” دېگەننى تەرغىپ قىلىشتىنمۇ يانمىغان ئىدى. شۇڭا ئۇ، ھىتلېر بىلەن بىرگە قاتناشقان بىر قېتىملىق يىغىندا، پارتىيە ئىچىدىكىلەرگە قارىتىپ “گېرمانىيەدىكى كومىنىستلار ھەقىقەتەنمۇ غايىلىك ئىنسانلاردۇر، شۇڭا ئۇلار ئۆزلىرىمۇ ھېس قىلمىغان ھالدا گېرمانىيىنى ئازاد قىلىش كۆرىشى بىلەن شوغۇللىنىپ كەلمەكتە” دەپ سۆزلەيدۇ.

ئەمما رۇسىيىدىن قېچىپ چىققان مۇساپىرلار بۇنداق كېلىشتۈرمىچىلىككە قەتئى قارشى ئىدى. ئۇلارنىڭ بولشېۋىكچىلىكنىڭ خەۋىپى ھەققىدە يازغان ياكى سۆزلەپ بەرگەنلىرى، ھىتلېرغا كۈندىن-كۈنگە كۈچلۈك تەسىر قىلىشقا باشلايدۇ. شەرقتىن كەلگەن بۇ ئاخىرزامان مەلئۇنلىرى ئارىسىدا كىشىنى سۆز بىلەن قايىل قىلىشقا ئەڭ ماھىر بىرسى بار بولۇپ، ئۇنىڭ ئىسمى ئالفېرد روسېنبېرگ 罗森堡 ئىدى. بۇ ئادەم ئىستونىيىلىك بىناكارلىق قۇرۇلۇش ئېنجىنېرى بولۇپ، ئۆز ۋاقتىدا يەنە بىر رەسسام ئىدى. بۇ كىشى بىلەن ھىتلېر يېڭى تونۇشۇپلا بىر-بىرسىگە ئۇنچىۋالا يېقىن بولۇپ كېتەلمەيدۇ. “ئەگەر مەن ئۇنى بىر كۆرۈپلا پۈتۈنلەي قايىل بولدۇم دېسەم قېپ-قىزىل يالغان گەپ قىلغان بولىمەن. − دەيدۇ روسېنبېرگ () كېيىن ئەسلىمىلىرىدە. ئەسلىدە ئۇ، ھىتلېر بىلەن ئۆتكۈزگەن ئادەتتىكى سۆھبەتلىرىگە قارىغاندا ئۇنىڭ سۆزلىگەن نۇتۇقلىرىغا بەكىرەك قايىل ئىدى، − مەن بۇ يەردە، ئەركىن بىر پۇخرالىق جاسارىتى بىلەن قۇرۇق قول ئوتتۇرغا چىقىپ، مۇقىم بىر غايە ئۈچۈن كىشىنى قايىل قىلارلىق كۈرەشكە ئاتلانغان ئالدىنقى سەپلەردە جەڭ قىلغان پىشقەدەم بىر ئەسكەرنى كۆردۈم؛ مەن ئۇنىڭ نۇتقىنى 15 مىنوت ئاڭلاپلا ھىتلېرنىڭ ئەنە شۇنداق بىر ئادەم ئىكەنلىكىنى تونۇپ يەتتىم.”

شۇنىڭدىن كېيىنكى بىر قانچە ئاي جەريانىدا روسېنبېرگ 罗森堡 نىڭ يازغان ماقالىلىرى ئېكارت () نىڭ ھەپتىلىك زھۇرنىلى بىلەن باشقا مىللەتچى زھۇرناللاردا كەينى-كەينىدىن ئېلان قىلىنىشىغا ئەگىشىپ ھىتلېر بىلەن ئۇ ئىككىسى تېخىمۇ يېقىنلىشىپ بىر-بىرسىدىن زادىلا ئايرىلالماس ھالغا كېلىدۇ. ھىتلېرغا ئەڭ چوڭقۇر تەسىر قىلغىنى، روزېنبېرگ (罗森堡) نىڭ “بولشېۋىكلار ھەرىكىتى، يەھۇدىيلارنىڭ دۇنيانى بوي سۇندۇرۇشتىن ئىبارەت يەرشارى خاراكتېرلىق ستىراتىگىيىسىنىڭ بىر باسقۇچىدىنلا ئىبارەتتۇر” دېگەن گېپى ئىدى. بۇنىڭ ئەڭ ئاخىرقى دەلىلىنى تارىخى ئەھمىيەتكە ئىگە خاۋفبراخاۋۇس (霍夫布劳斯) چوڭ يىغىنىدىن بىر كۈن كېيىن قولغا چۈشۈرگەن ماتېرىيالى ئىدى. شۇ كۈنىسى، «خەلق كۈزەتكۈچىلىرى» گېزىتىدا «دۆلەتنى تىرىلدۈرگۈچىلەر خىتاپنامىسى» ئېلان قىلىنىدۇ. بۇ خىتاپنامىنى ماسۇنلار شىۋىتسارىيىنىڭ برۇكسېل (巴塞尔) شەھىرىدە چاقىرغان قۇرۇلتىيىدا ئېلان قىلغان دەپ قارالماقتا. بۇ خىتاپنامە، ئەسلىدە دۇنيانى ھىلە بىلەن قولغا كەلتۈرۈش ئۈچۈن چاقىرىلغان 24-نۆۋەتلىك مەخپى قۇرۇلتىيىدا ماقۇللانغان بىر دوكلات تىزىسى ئىدى. (بۇ “خىتاپنامە” نىڭ لايىھىسى ئەسلىدە يەھۇدىيلارغا قارشى تۇرغۇچىلارنىڭ بۈشۈگى بولغان فرانسىيىدە يېزىلغان بولۇپ، ئۇنىڭ يازغۇچىسى چاررۇسىيىنىڭ بىر ئىشپىيونى ئىدى. ئارىدىن بىر قانچە يىل ئۆتۈپ، يەنى 19-ئەسىرنىڭ ئاخىرلىرىدا روسىيىدە ئېلان قىلىنىدۇ. گېرمانىيىدە تۇنجى قېتىم ئېلان قىلىنىشى ئۇرۇش توختۇتۇش كىلىشىمى ئىمزالىنىپ بىر يىلدىن كېيىنكى ئىش بولۇپ، گېرمانىيىدە تۇرىۋاتقان رۇسىيىلىك مۇھاجىرلار چىقىرىۋاتقان بىر زھۇرنالدا بېسىلغان بولسىمۇ، ئۇ ۋاقىتلاردا تۈزۈك تەسىر قوزغىيالمىغان ئىدى. بۇ خىتاپنامە ئەسلىدە ئىختىيارى يازغۇچىلار تەرىپىدىن قۇراشتۇرۇپ چىقىرىلغان ئۇيدۇرما ھۈججەت ئىدى. ئەمما بۇ ماتېرىيال ئىككىنچى ۋىلھېلم () بىلەن ئىككىنچى نىكولاي تەرىپىدىن گۆھەر تېپىۋالغاندەك ئەتىۋارلىنىدۇ. رۇسىيە چار پادىشا جەمەتى ئۆلتۈرۈلگەندىن كېيىن، يىكاتىرىنبۇرگدا چار پادىشاسى تۇرغان يەردە بىر پارچە «ماسۇنلار خىتاپنامىسى»، بىر پارچە «ئىنجىل» ۋە بىر پارچە «ئۇرۇش ۋە تېنچلىق» دېگەن كىتاپلار تېپىلغان ئىدى.) بۇ «خىتاپنامە»، ھىتلېرنىڭ يەھۇدىيلارغا بولغان بىر تەرەپلىمە قارىشى بىلەن يەھۇدىي تەھدىتى ئۈچۈن قىممەتلىك بىر پاكىت بولۇپ قالىدۇ. شۇنىڭدەك يەنە روسېنبېرگ () بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىنىڭ بۇرۇلۇش نوقتىسى بولۇپ قالىدۇ. شۇنىڭدىن كېيىن، ھىتلېر، روسېنبېرگ (罗森堡) نىڭ بولشېۋىكلارغا قارىتا سەگەك بولۇش كېرەك دېگەن گېپىنى ھەرگىز ئۇنۇتمايدۇ. شۇنىڭدەك يەنە شۇ كۈنلەرگىچە قوشۇمچە ئورۇندا تۇرىۋاتقان كومۇنىزم مەسىلىسى ئاستا-ئاستا پارتىيە ئەقىدىلىرىنىڭ مۇھىم تەركىۋى قىسىمىغا ئايلىنىشقا باشلايدۇ.

بۇ «خىتاپنامە» نىڭ راستلىقىغا ئىشەنگەنلەر يالغۇز ھىتلېر بىلەنلا چەكلەنگەن ئەمەس ئىدى. شۇ يىلىنىڭ ماي ئېيىدا لوندوندا چىقىدىغان «تايمىس» گېزىتىمۇ بۇ ھەقتە ئۇزۇن بىر ماقالە ئېلان قىلىدۇ. بۇ ماقالىدا، بۇ «خىتاپنامە» يەھۇدىينىڭ يەھۇدىيغا قارىتىپ يازغان راست بىر ھۈججىتى؛ شۇڭا، بۇ ماتېرىيالغا ھەقىقەتەنمۇ ئەستايىدىللىق بىلەن مۇ’ئامىلە قىلىشىمىز كېرەك، دەپ باھا بېرىدۇ. يەھۇدىي دۈشمەنلىكى ئەسلىدە خرىستىيان دىنىغا ئېتىقات قىلىدىغان كىشىلەر تەرىپىدىن تەرغىپ قىلىنغان بىر قاراش ئىدى؛ «خىتاپنامە» پۈتكۈل ياۋروپادىكى ھەر قايسى ئەللەر ئىچىدىلا تارقىلىپ قالماي، يەنە جەنوبى ۋە شىمالى ئامېرىكا قىتئەلىرىدىمۇ ئېلان قىلىنىدۇ. بۇمۇ يامان غەرەزلىك يەھۇدىي دۈشمەنلىكىنى كۈچەيتىۋىتىدۇ. ئەسىرلەر بويىچە كاتولىكلارنىڭ ئالغان تەربىيىسى “ئىيسانى يەھۇدىيلار ئۆلتۈرىۋەتكەن دېيىش بىلەن باشلىناتتى؛ بۇ دىننىڭ بىرىنچى مورتى بولغان مارتىن لوتېرمۇ يەھۇدىيلارغا ھۇجۇم قىلىپ كېلىپ، يەھۇدىيلار تەڭرىنى جىنغا ئوخشىتىۋېلىپلا قالماستىن، ئۇلارنىڭ ئۆزىمۇ سىبلىس، ۋابا، تەل-تۈكۈس ئاپەتنىڭ دەل ئۆزى” دەيدۇ. قىسقىسى، يەھۇدىيلار خرىستىيانلار بىلەن پۈتكۈل دۇنيانىڭ ئەشەددى دۈشمىنى بولغاچقا، ئۇلارغا ئەڭ قاتتىق تەدبىرلەرنى قوللىنىپ تاقابىل تۇرۇش كېرەك، دەيدىغان قاراش ھەممىگە ھاكىم ئىدى.

ھىتلېرنىڭ يەھۇدىيلارغا بولغان ئۆچمەنلىكى، ئاساسلىقى ئۇنىڭ ئۇرۇشنىڭ كېيىنكى مەزگىللىرىدە ۋە شۇنىڭدەك ئۇرۇشتىن كېيىنكى ئىنقىلاب دەۋرىدىكى كۈزىتىشلىرىدىن كەلگەن بولۇپ (بۇ يۇيەردە بەكلا ئاجايىپ كۆرۈنگىنى، ھىتلېرنىڭ بۇ ۋاقىتلاردىكى ئۆي غوجايىنى بولغان ئېرلىنگر (埃尔兰格) مۇ بىر يەھۇدى ئىدى. بۇ يەھۇدى ئۇ كۈنلەردىكى كۆڭۈللۈك كۈنلەرنى ئەسلەپ مۇنداق دەيدۇ: “مەن ئۇنىڭ بىلەن پەلەمپەيدە ياكى تاشقارقى ئىشىك تۈۋىدە پات-پات دوقۇرۇشۇپ قالاتتىم. ئۇنىڭ يېنىغا سەپ يۈرىدىغان خاتىرە دەپتىرىنى چىقىرىپ بىر نەرسىلەرنى خاتىرلەپلا يۈرىشىنى كۆرەتتىم. … مەن ئۇنىڭ بىز توغرىلىق باشقىچە قاراشقا كېلىپ قېلىش ئېھتىمالىنى ھەرگىز پەرەز قىلالمايمەن.”)، ئەمما بۇ تۈر قاراشلىرى يەنە كېلىپ روسېنبېرگ (罗森堡)، تۆرې جەمىيىتى (图里会) ياكى گابىنو (戈比诺)، رود (路德) ۋە شۇ قاتاردىكى بىر قىسىم يەھۇدىي دۈشمەنلىكىدىكى كىشىلەردىن ئالغان قاراشلىرىنى بۇ كۈزىتىشلەردە ئىسپاتلاپ چىققانلىقىنىڭ بىر نەتىجىسى دېيىشكىلا بولاتتى. يەنى، ھىتلېر بۇ تۈر كىشىلەرنىڭ قاراشلىرىدىن شۇ ۋاقىتتا ئۇنىڭغا لازىم بولىۋاتقان بەزى قاراشلارنىلا تاللىۋالغان دېيىش مۇمكىن. ۋە بەلكىم ئۇنىڭغا ئەڭ قاتتىق تەسىر قىلغان نەرسە يەنىلا شۇ كىچىك بروشۇرلار، ئاغزىدىن زەھەر تامچىپ تۇرىدىغان يەھۇدى دۈشمىنى قارىشىدىكى پەسكەش ئوڭچىل گېزىت-زھۇرناللار بولىشىمۇ مۇمكىن. چۇنكى ئۇ، بۇرۇندىن تارتىپلا، يەنى ۋيېنادىكى ۋاقىتلىرىدىن تارتىپلا بۇنىڭدەك پەسكەش نەرسىلەرنى قاينىتىپ ئىچىۋالغاندەك ئوقۇپ يۈرگەن ئىدى. بۇ تۈردىكى پەسكەش ئەدەبى نەرسىلەر ئۇنىڭ كاللىسىغا تېرىۋەتكەن ئۇرۇقلار 1920-يىلى 13-ئاۋغۇستتا، مىيونخېندىكى داڭلىق خوفبراخاۋۇس (霍夫布劳斯) ئاممىۋى يىغىنىدا ئۆز مېۋىسىنى بەرگەن ئىدى.

شۇ قېتىملىق يىغىندا، ھىتلېر “بىز نېمە ئۈچۈن يەھۇدىيلارغا قارشىمىز” دېگەن تېما بويىچە ئىككى سا’ئەت تىنماي سۆزلىگەن ئىدى. ھىتلېر سۆزىنى باشلا-باشلىمايلا “پەقەت بىزنىڭ پارتىيىمىزلا سىلەرنى يەھۇدىيلار ھۆكۈمرانلىقى ئاستىدىن ئازات قىلالايدۇ!” دەپ ئېنىق ئېلان قىلىدۇ. ھىتلېر نۇتقىدا، يەھۇدىيلارنىڭ ئوتتۇرا ئەسىرلەردىن تارتىپلا جەمىيەتنى بۇلغاپ كېلىۋاتقانلىقى ھەققىدە تەپسىلى توختىلىپ ئۆتىدۇ. ئۇنىڭ نۇتقى ئالاھىدە مەزمون ياكى رېتىمى بولمىسىمۇ، ئۇنىڭ بۇ تۈردىكى تەشۋىقاتلىرىنىڭ كۆرسىتىدىغان تەسىرى ھەقىقەتەنمۇ كۈچلۈك ئىدى. ئەسلىدە، ئۇنىڭ ئوتتۇرغا قويىۋاتقان يەھۇدىي دۈشمەنلىك قارىشى ئۇنىڭ ئۆزىگىلا خاس بىر قاراش بولۇپ، تارىخ بىلەن قىلچە مۇناسىۋىتى يوق ئىدى. ئەمما ئۇ بۈگۈنكى ھادىسىلەر بىلەن تارىخى ۋەقەلىكلەرنى ئۇستىلىق بىلەن يۇغۇرۇش قابىلىيىتىگە ئىگە بولغاچقا، يەھۇدى خەۋىپىنى تارىخى ئارقا كۆرۈنۈشكە ئىگە قىلىۋالغان ئىدى. دەرۋەقە، بۇنىڭ پايدىسىنىمۇ كۆرىدۇ: خەلق بۇ تۈردىكى بايانلاردىن ھەقىقەتەنمۇ غەلىيانغا كەلتۈرۈلگەن ئىدى. شۇ قېتىملىق يىغىندا خەلق ئاممىسى ئۇنىڭ سۆزىنى ماقۇللاپ ئالقىش ياڭرىتىپ ئون نەچچە قېتىمدەك سۆزىنى بۆلۈپ تۇردى. بولۇپمۇ يەھۇدىيلارنى كۆچمەن قاراقچىلارغا ئوخشىتىپ، ئۇدۇل كەلگەن يەردە خەلقنىڭ يولىنى توساپ بۇلاڭچىلىق قىلىپ ئادەتلەنگەن بىر خەلق دېگىنىدە، خەلق ئاممىسى ھەقىقەتەنمۇ قاتتىق ئالقىشلاپ كەتكەن ئىدى.

ئەستايىدىللىق بىلەن ئالدىن پىلانلاپ يېزىپ چىققان قارىلاش نۇتۇقلىرىغا سېلىشتۇرغاندا، ھىتلېرنىڭ بۇرۇنقى ۋاقىتلاردىكى يەھۇدىيلارغا ھۇجۇم قىلىشى بۇ قېتىمقىسىغا سېلىشتۇرغاندا ھېچ نېمىگە ئەرزىمەي قالاتتى. ئۇ، تۇنجى قېتىم ئاشكارە ھۇجۇمغا ئۆتۈپ، يەھۇدىي سۈيىقەستىنىڭ خەلقارالىق خاراكتېرغا ئىگە ئىكەنلىكى، ئۇلار تەرغىپ قىلىپ كېلىۋاتقان بارلىق مىللەتلەر باپ-باراۋەر بولىشى ۋە شۇنىڭدەك خەلقارالىق ئىتتىپاقلىق قاتارلىقلار ئۆزىدىن باشقا مىللەتلەرنىڭ جاسارىتىنى سۇندۇرۇش ئۈچۈن تەييارلانغان بىر سۈيىقەست ئىكەنلىكىنى تىلغا ئالىدۇ. بولۇپمۇ يەھۇدىيلارنىڭ يۈزسىز، ئەخلاقسىز ۋە تەييارتاپ بىر مىللەت ئىكەنلىكىنى؛ بۈگۈنكى كۈندە يەھۇدىيلار بۇزغۇنچى، بۇلاڭچى ھەمدە “بارلىق مىللەتلەرگە زىيان سالىدىغان زىيانداش” قا ئايلانغانلىقىنى تەكىتلەيدۇ. شۇ سەۋەپتىن ئۇلارغا قارشى ئومۇمى يۈزلۈك قەتئى كۈرەش قىلىشقا چاقىرىدۇ. بۇ كۈرەشتە يەھۇدىيلارنى شەرقلىق ياكى غەربلىك، ياخشى ياكى يامان، نامىرات ياكى باي دەپ ئايرىپ يۈرمەسلىك كېرەكلىكىنى، بۇ كۈرەش بىر يەھۇدىي ئىرقىغا قارشى كۈرەش بولغانلىقى ئۈچۈن قىلچە پەرقلەندۈرمەي يەھۇدىيلا بولىدىكەن ئۇلارغا ئومۇمى يۈزلۈك قارشى تۇرۇش كېرەكلىكىنى تەكىتلەيدۇ. “پۈتۈن دۇنيا پرولېتارلىرى بىرلىشەيلى!” دېگەن بۇ شۇ’ئار بۈگۈنكى دەۋرگە ماس كەلمەس بولۇپ قالدى؛ شۇڭا بۈگۈنكى جەڭگىۋار شۇ’ئارىمىز “پۈتۈن دۇنيادىكى يەھۇدىيلارغا قارشى تۇرغۇچىلار بىرلىشەيلى!”، “ياۋروپا خەلقىگە ئازاتلىق!” دېگەندەك ئۆزگەرتىلىشى كېرەك دەيدۇ. قىسقىسى، ھىتلېر يەھۇدىيلار مەسىلىسىنى “ئۈزۈل-كېسىل بىر تەرەپ قىلىش” كېرەكلىكىنى تەكىتلەيدۇ. گەرچە ھىتلېر بۇ مەسىلىنى ئوتتۇرغا قويىشى نىسبەتەن تۇتۇق بولغاندەك قىلسىمۇ، يەنىلا ئىنتايىن رەھىمسىز بىر چاقىرىق ئىدى: “يەھۇدىيلارنى خەلقىمىز ئارىسىدىن تولۇق تازىلىۋېتىش كېرەك!” دەپ قاتتىق تەكىتلەيدۇ. ھىتلېر، يەھۇدىيلارغا قارشى كۈرەش قىلىش يولىغا خېلى بۇرۇنلا ئاتلىنىپ بولغان ئىدى. شۇ يىلىنىڭ باشلىرىدىلا «مىيونخېن پوچتىسى» گېزىتىدا ھىتلېرنىڭ يەھۇدىيلارنى مازاق قىلىپ دوراپ يۈرۈشىنى كۈلكىلىك دەپ ھېساپلاپ، “ئادولف ھىتلېر خۇددى بىر سىرىك سەنئەتچىسىگىلا ئوخشاپ قالغان بولۇپ، ئۇنىڭ نۇتۇق سۆزلەش شەكلى بىر سىرىك ئويۇنچىسىنىڭ نەق ئۆزى” دەپ يازغان ئىدى. بۇ قېتىملىق نۇتقىغا قارىتا بۇ گېزىت خېلىلا سەگەك مۇ’ئامىلىدە بولغان بولۇپ، ھىتلېرنىڭ نۇتۇقلىرى ھەقىقەتەنمۇ سىھىرلىك كۈچكە ئىگە ئىكەنلىكىنى تەكىتلەپ كېلىپ، “شۇنىڭغا ئىشىنىشىڭلار كېرەككى، ئەگەر ھىتلېرنىڭ نۇتۇقلىرىنى تىلغا ئېلىشقا ئەرزىگىدەك نېمىسى بار دەپ سورالغىنىدا، مىيونخېندا قوزغىلاڭچى ئاممىنى زىرىكمەي كۈشكۈرتۈپ كەلگەن ئادەم، دەل شۇ ھىتلېردۇر” دەپ يازىدۇ.

ئەمما ھىتلېر، بۇ جەھەتتە قالايماقانلىق تېرىغۇچىلار بىلەن ئىرقچىلارغا چاقىرىق قىپلا قالمايدۇ. ئۇنىڭ ئاكتىپلىق بىلەن يەھۇدىيلارغا قارشى چاقىرىق قىلىشتا قىزىقىدىغان كىشىلەردىن ئۇلۇغ ئىمپىرىيە قۇرۇشنى ئاخىرقى غايە قىلىشقان كىشىلەرنى، يەنى ھۆرمەت قىلىنىپ كېلىۋاتقان ھاللىق سىنىپلارنىڭ ئوتتۇرا ياشلىق شەھەر ئاھالىسىمۇ بار ئىدى. 1913-يىلىسىلا، بۇ تۈردىكى كىشىلەر “پان گېرمان ئىتتىپاقى” نىڭ باشلىقى ھېلىش كراس (汉利希•克拉斯) نىڭ “يەھۇدىيلار بارلىق خەۋىپلەرنىڭ بىردىن-بىر مەنبەسى؛ يەھۇدىيلار بىلەن نېمىسلار قەتئى چىقىشالمايدىغان ئىككى خىل خەلق” دېگىنىگە قەتئى ئىشىنەتتى. كراس (克拉斯) يەنە “چوقۇم بىرسى چىقىپ نېمىس خەلقىگە يىتەكچىلىك قىلىپ يەھۇدىيلارغا قارشى كۈرەش باشلىتىدۇ. بىز ئەنە شۇنداق بىر لىدېرنىڭ ئوتتۇرغا چىقىشىنى كۈتمەكتىمىز! سەۋىر قىلايلى، زېرىكمەي ئۇنىڭ كېلىشىنى كۈتەيلى، ئۇنداق بىرسى چوقۇم ئوتتۇرغا چىقىدۇ! شۇڭا بۇ كۈرەشتە قەتئى چىڭ تۇرىشىمىز كېرەك، بۇ جەھەتتە بىردەك ئىتتىپاقلىشىپ پا’ئالىيەت قىلىشىمىز كېرەك!” دەپ تەكىتلىگەن ئىدى.

شۇ كۈنلەردە ھىتلېرنىڭ سۆزلىگەن نۇتۇقلىرىنىڭ تىزىسىدىن ئۇنىڭ يەھۇدىيلاردىن ھەقىقەتەنمۇ قاتتىق قورققانلىقىنى كۆرىۋېلىشىمىز مۇمكىن: “قان شوراپ تەييارتاپلىققا كۆنۈپ كەتكەن يەھۇدىيلار! خەلقىمىزنىڭ مەنىۋى يىتەكچىلىك روھىنى سۇندۇرماقتا. بۇ يەرنى رۇسىيىنىڭ جەسەت ساقلايدىغان مەيدانى ھالىغا ئايلاندۇرماقتا!” … “يەھۇدىيلار بۈگۈنكى گېرمانىيىنىڭ مۇستەبىتلىرى بولۇپ كەلمەكتە. بۇ كۈرەش ھەرگىزمۇ دېموكراتىيە بىلەن مۇستەبىتلەر ئوتتۇرسىدىكى بىر كۈرەش ئەمەس. ياق، ياق، ھەرگىزمۇ ئۇنداق بىر كۈرەش ئەمەس. بۇ كۈرەش يەھۇدىيلار بىلەن نېمىسلار ئوتتۇرسىدىكى بىر كۈرەش. بۇنى كىم تونۇپ يېتەلىدى؟” … “ئاكىتسىيە بازىرى بىلەن ھايانكەشلىككە تايىنىپ بارلىققا كەلتۈرگەن تېنچلىق – يەنى پۇل پاخاللىقى دەۋرىدىكى ئاچارچىلىقنىڭ نېمىلىكىنى بىلەمسىلەر؟ زىننەت بۇيۇملىرىغا بولغان تەلەپلەرنى، ۋە شۇنىڭغا ئوخشاش ھادىسىلارنىڭ ئوتتۇرغا چىقىرىلىشىنىڭ غەرىزىنى بىلەمسىلەر؟ بۇلاردىن كىم مەنپەتدار بولىۋاتقانلىقىنىچۇ؟ يەھۇدىيلار! … بۇلارنىڭ ھەممىسى يەھۇدىيلارنىڭ كەڭ كۆلەملىك ئىرقى قىرغىنچىلىق ئۈچۈن قىلىۋاتقان بىر تەييارلىق! بۇنى پۈتمەس-تۈگىمەس تەلەپلەر، ئاچارچىلىق تولۇق كۆرسىتىپ بەرمەكتە. بولۇپمۇ ئاچارچىلىق پەيدا قىلىش، ئۇلارنىڭ تارىختىن بۇيانقى قۇرالى بولۇپ كەلمەكتە. ئاچارچىلىق يەھۇدىيلار ئۈچۈنلا مەنپەت كەلتۈرۈپ كەلمەكتە.” … “دۇنيا ئىنقىلاۋى دېگەنلىك، پۈتۈن دۇنيانىڭ خەلقارالىق ئاكىتسىيە بازىرىنىڭ غوجايىنلىرىغا، يەنى يەھۇدىي مۇستەبىتلىرىگە ئەل بولۇشى دېگەنلىكتۇر.”

مىسال كەلتۈرۈلگەن بۇ ئۈزۈندىلەردىن كۆرىۋېلىشقا بولىدىكى، ھىتلېرنىڭ يەھۇدىي قورقۇنچىسى بىلەن يەھۇدىي ئۆچمەنلىكى رەسمى سىياسى پەلسەپەسى ھالىغا قاراپ تەرەققى قىلىۋاتقانلىقى ئېنىق ئوتتۇرغا چىقماقتا ئىدى. يەنە شۇ ۋاقىتلاردا، ئۇنىڭدىكى تېخى يۇمىران بىخ ھالىتىدە تۇرىۋاتقان دېپلوماتىيە سىياسىتى چۈشەنچىلىرىنىڭمۇ شەكىللىنىشكە باشلىغانلىقىنى كۆرىۋېلىشىمىز مۇمكىن. شۇ يىلى سىنتەبىردە، سۆزلىگەن نۇتۇقلىرىدا مۇنداق دەيدۇ: “بىز بۈگۈن پۇت-قولى چۈشەلگەن، مىدىر-سىدىر قىلالماس، ئۈن چىقىرالماس ھالغا كەلتۈرۈلدۇق. بىز گەرچە قارشىلىق كۆرسىتىش كۈچىمىزدىن مەھرۇم قالدۇرۇلغان بولساقمۇ، دۈشمىنىمىز بولغان فرانسۇزلار بىلەن ئۇرۇشۇپ قېلىشتىن ھەرگىز قورقماسلىقىمىز كېرەك” دەپ خىتاپ قىلىدۇ. شۇنىڭدەك يەنە باشقا دۆلەتلەر بىلەن ئىتتىپاقداشلىق تۈزۈش مەسىلىسىنىمۇ كۆڭلىگە پۈككەن ئىدى. ئۇزۇنغا قالماي، ھىتلېر “بىز ئۈچۈن ئېيتقاندا، دۈشمەنلىرىمىز ئىتالىيە ياكى باشقا يەردە ئەمەس بەلكى رېيىن دەرياسىنىڭ قارشى قىرغىقىدا بىزگە تىكىلىپ تۇرماقتا.” دەپ ئېلان قىلىدۇ. شۇنىڭدەك يەنە، تۇنجى قېتىم يەھۇدىلارنىڭ پەيدا قىلغان ئىنتېرناتسيونالىزمىغا قارشى ھۇجۇم قىلىشقا باشلايدۇ. ئۇنىڭ بۇ قاراشلىرى روسېنبېرگ (罗森堡) ۋە ئۇنىڭ يازغان «خىتاپنامە» سىدىن ئىلھاملىنىپ شەكىللەنگەن بولىشى مۇمكىن. ھىتلېر، يەھۇدىيلار بىلەن ئىنتېرناتسيولىزمنى تەڭ ئورۇنغا قويۇپ قارايتتى. فرانسىيىگە قارشى تۇرۇشتا ئىتالىيە بىلەن ئىتتىپاقداش بولۇش كېرەكلىكىنى تاللىۋالىدۇ؛ گەرچە بۇ قاراشلىرى ھىتلېرنىڭ دەسلەپكى قاراشلىرى ھېسابلانسىمۇ، مەنتىقىلىق ھەمدە ئەمەلىيەتتە مۇمكىن بولىدىغان دېپلوماتىيە سىياسىتى تىكلەش ئۈچۈن پۈتۈن زېھنىنى سەرىپ قىلىپ كەلگەنلىكىنى كۆرسىتىپ بەرمەكتە. ھىتلېرنىڭ ئوق دورا پۇراقلىرى قاپلاپ كەتكەن جەڭ مەيدانلىرىدىن ئالغىنى ئالدىنقى سەپلەردە بولغان ئەسكەرلەردە ئەزەلدىن بولۇپ كەلگەن چۈشەنچىلەر بىلەن بىر تەرەپلىمە قاراش ئىدى؛ كىشىلەرگە بىر مۇنچە ئېغىر جاراھەتلەرنى ئېلىپ كەلگەن قىزىللار ئىنقىلاۋىدىن چىقارغان خۇلاسىسى بولسا پۇخرالاردا ئەزەلدىن بار بولۇپ كەلگەن چۈشەنچىلەر ۋە بىر تەرەپلىمە قاراشلار ئىدى. ئەندىلىكتە بولسا، ئۇ ئۆزىنىڭ يوقۇرقىدەك چۈشەنچىلىرىنى رەتكە سېلىپ سىستىمىلاشتۇرۇشقا كىرىشكەن ئىدى. ئەمما ئۇنىڭ ئەڭ مۇھىم غايىسى بولغان ۋيېنادىكى جاپا-مۇشەققەتلىك ئۆتكەن كۈنلىرىدە جان تالىشىش جەريانىدا ئادەتتە ئىچىدە ساقلىنىپ كەلگەن يەھۇدىيلارغا بولغان ئۆچمەنلىكى، ھەرگىزمۇ ئۇنىڭ ئەزەلدىن بار بولغان غايىسى ئەمەس ئىدى.

ئادولف ھىتلېر، ئەمىلى سىياسى ساھەلەر بويىچە قەدىمىنى تېزلىتىشكە باشلايدۇ. ئادولف، ئاساسەن قۇرۇق قول دېگىدەك پارتىيىنىڭ ئاساسىنى كېڭەيتىشكە كىرىشىدۇ. يەنى، بۇ پارتىيە بۈگۈن “نېمىس مىللەتچى سوتسيالىزم ئىشچىلار پارتىيىسى” دېگەن نام بىلەن ئاتالماقتا ئىدى (خىتايچە تەرجىمىلىرىنىڭ كۆپ قىسمىدا بۇ ئىسىم “دۆلەت سوتسىيالىزمى گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسى” دەپ تەرجىمە قىلىناتتى. بۇ تەرجىمىدە گېرمانىيە سۆزى باشقا ئېلىنغان.

شۇنىڭدەك، خىتاي سىياسى قارىشى بويىچە، ھەر قانداق بىر دۆلەت پەقەت بىرلا مىللەتكە تەۋە بولىدىغانلىقى، شۇڭا دۆلەت ئۇقۇمى پەقەتلا شۇ دۆلەتنىڭ غوجايىنى بولغان مىللەتنىلا ئىپادىلەپ، كۆپ مىللەتلىك تەڭ-باراۋەر ئومۇم خەلق دۆلىتى ئۇقۇمىنى قوبۇل قىلمايدىغان خىتاي شوۋېنىست ئادىتى بويىچە خىتاي مىللىتى سۆزى بىلەن تەڭ مەنىدىكى دۆلەت ئاتالغۇسىنى ئىشلىتىپ ئادەتلەنگەن خىتايلار بۇ يەردىمۇ مىللەت ئورنىغا دۆلەت ئاتالغۇسىنى ئىشلىتىپ كېلىۋاتقان ئىدى. ئەمما «كۈرەش يولۇم» نىڭ قايسى بىر خىتايچە تەرجىمىسىدە بۇ ئىسىمدىكى “دۆلەت” ئاتالغۇسى ھەيران قالارلىق شەكىلدە ئەسلى مەنىسى بويىچە “مىللىي” دەپ توغرا تەرجىمە قىلىنغان. بۇ يەردە، ئۇيغۇرچە تەرجىمىلەردە مۇقىملىشىپ قالغان “دۆلەت سوتسىيالىزم گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسى” دەپ ئېلىش ئورنىغا “نېمىس مىللەتچى سوتسىيالىزم ئىشچىلار پارتىيىسى” دەپ ئېلىشنى توغرا تاپتىم. چۇنكى بۇ يەردە، ئىشچىلارنىڭ نېمىس مىللەتچىسى بولۇشى تەكىتلەنگەن بولماستىن، سوتسىيالىزم تۈزۈمىنىڭ نېمىس ئىرقىغا خاس بىر تۈزۈم بولىشى تەكىتلەنگەن دەپ قارايمەن. شۇنداق بولغىنىدىلا ھىتلېرنىڭ ئىرقچىلىق غايىسىنى مۇستەبىتلىكىگە كاپالەتلىك قىلالايدىغان سوتسىيالىزم تۈزۈمى ئارقىلىق ئىشقا ئاشۇرۇشقا بولىدىغانلىقىنى، بۇ ھەرىكەت ئۈچۈن ئىشچىلارنىڭ ئاساسىلىق كۈچ بولىشى كېرەكلىكىنى تولۇق ئىپادىلىيەلەيدۇ دەپ قارايمەن. – ئۇ.ت). ھىتلېر بۇ ئىسىم ئارقىلىق نېمىس خەلقىنى رىغبەتلەندۈرۈش، قورقۇنچاقلارنى قورقۇتۇش، ئۆز مىللىي غايىسى ئۈچۈن قان تۆككەن نېمىسلارنى جەلىپ قىلىشنى مەقسەت قىلغان ئىدى.

خۇددى شۇ مەقسەتتە، ھىتلېر پارتىيە بايرىقىنىمۇ كومپارتىيىنىڭ قىزىل رەڭلىك بايرىقى بىلەن تەڭ تۇرالىشى كېرەك دەپ چىڭ تۇرۇپ، “بىزنىڭ بايرىقىمىز كومۇنىستلارنىڭ بايرىقىدىنمۇ بەكىرەك قىزىل بولىشى كېرەك” دەيدۇ.

درېكسىل (德莱克斯勒) بۇ ھەقتىكى ئەسلىمىسىدە ھىتلېرنىڭ دېگىنىنى ئەسلەپ مۇنداق دەيدۇ: بىزنىڭ بايرىقىمىزنىڭ قىزىل رەڭگى قىزىللارنىڭكىدىنمۇ ئېشىپ چۈشىشى كېرەك. ئەمما ئۇلاردىن ئېنىق پەرقلىنىپ تۇرىشى كېرەك، دېگەنلىكىنى ئېيتىدۇ. ئاخىرى بىر كۈنى ستانبۇرگ (斯坦伯格) لۇق بىر چىش دوختۇرى يۇرتىدا پارتىيە شۆبىسى قۇرۇلغاندا ئىشلەتكەن كىرىست بەلگىلىك بىر بايراقنى سوغا قىلىدۇ. بۇ بايراقنىڭ رەڭگى قارا-ئاق-قىزىل ئۈچ خىل رەڭدە ئىدى. بايراقتىكى تەتۈر چىشلىق كىرىست بەلگىسى، يەنى سانسكرىت يېزىقىدا “ئۇچۇق-ئاشكارە” دېگەن مەنىنى بىلدۈرىدىغان بۇ بەلگە، ئۇزۇن مەزگىل سەلىپ كاۋاللىرلارنىڭ (条顿武士) بەلگىسى بولۇپ كەلگەن، لانس فون لىبىنفورست (兰斯•冯•莱本弗尔斯)، “تۆرى جەمىيىتى” (图里会)، “ئەركىن پولكلار” نىڭ خېلى كۆپ ئورگانلىرى قاتارلىقلارمۇ ئىشلەتكەن بىر بەلگە ئىدى. نۇرغۇن ئەسىرلەر مابەينىدە بۇ بەلگە ياۋروپانىڭ ۋەكىل خاراكتېرلىق بەلگىسى بولۇش بىلەنلا قالماي، شىمالى ئامېرىكىنىڭ بەزى قەبىلىلىرىنىڭ قۇياش بەلگىسى ياكى ئاخىرزامان بەلگىسى ئىدى. بۇ بەلگە، شۇنىڭدىن كېيىن، بەلكىم مەڭگۈلۈك بىر گۇناھنى بىلدۈرىدىغان بەلگە بولۇپ قالىدۇ.

semenyoli

3)


كاپ (卡普) قوزغىلىڭى بىلەن گېرمانىيىنىڭ ئوتتۇرا قىسىملىرىدا قۇرۇلغان كومۇنىستلار ھاكىمىيىتى تارمار قىلىنغاندىن كېيىن، سوتسىيالىزم ئىشلىرى لىڭشىپلا قالىدۇ. ئېيپورت (埃伯特) بىلەن “سوتسىيالىزمچىلار كۆپسانلىقى” پۇرسەتپەرەستلىك (ئوپىرتونىستلىق) مەيدانى بويىچە “ئەركىن پولك” قىسىملىرىدىن پايدىلىنىپ پور () رايونىدىكى ئىشچىلارغا قارشى چىقىپ، ئۇلارنىڭ سولچىل “مۇستەقىل سوتسىيالىزمچىلار” ئوتتۇرسىدىكى ھاڭ چوڭقۇرلۇشىشقا باشلايدۇ. 1920-يىلى باش باھاردا، خا’ئىنلىق قىلغانلار، ئۆز ئىچىدە يەنە كومۇنىستلارغا يېقىنلىق قىلىدىغانلار ۋە كومۇنىستلارغا دۈشمەنلىك قىلىدىغانلار دەپ ئىككى گۇروھقا بۆلۈنۈپ كېتىدۇ. بۇ ئىككى گۇروھنىڭ كۈچلىرى بىر-بىرسىگە تەڭ ئىدى. ئۇلار “مۇستەقىل سوتسىيالىزمچىلار پارتىيىسى” نىڭ كەلگۈسى تەرەققىيات يۈزلىنىشى بىلەن بۇ پارتىيىنىڭ ئۈچىنچى ئىنتېرناتسيونال بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىنى بەلگىلەش ئۈچۈن خال (哈勒) دا 5 كۈنلۈك قۇرۇلتاي چاقىرىلىدۇ. يىغىندا سۆزگە چىققانلار ئىچىدە كىشىلەرنى ھەممىدىن بەك ئۆزىگە جەلىپ قىلغىنى ئۈچىنچى ئىنتېرناتسيونالنىڭ باشلىقى، موسكۋادىن كەلگەن گرىگورى زھىنوۋىيېۋ (格利戈里•季诺维也夫) ئىدى. سوۋېتلەرنىڭ ئۇنى بۇ يىغىنغا قاتناشتۇرۇشتىكى مەقسىدى، 900 مىڭ كىشىگە يېقىن گېرمانىيە سوتسىيالىزمچىلارنى رادىكال سولچىلار تەرىپىگە تارتىپ كېلىش ئىدى. زھىنوۋىيېۋ بىر قانچە سا’ئەتلىك نۇتقى جەريانىدا “كېكەچلەپ نېمىسچە سۆزلىيەلىگەندەك قىلسىمۇ، ئۇنىڭ نۇتقى يەنىلا كۈچلۈك تەسىر قوزغايدۇ.” ئۇنىڭ نۇتقى كومۇنىستلارغا يېقىنلىق قىلغۇچىلار گۇروھى تەرىپىدىن گۈلدىراس ئالقىشلارغا ئېرىشىدۇ.

كەينىدىنلا ئوڭ-سول ئىككى قانات كىشىلەر شىددەتلىك مۇنازىرە قىلىشىدۇ. بۇ مۇنازىرىدە ئوڭچىللىققا مايىل گۇروھتىكىلەرنىڭ كۆرسەتكەن دەلىللىرى ئۈستۈلۈكتە ئىدى. ئەمما دۇنيا ئىنقىلابى ھەققىدىكى كۆزقاراشلارمۇ كىشىلەرنى ھاياجانغا سېلىپ تۇرغاچقا، ئۇنىڭغا ھېچكىم قارشى چىقالمايدۇ. يىغىندا، 237 ئاۋاز بىلەن لېنىننىڭ شەرتلىرى بويىچە تەشكىل قىلىنغان ئۈچىنچى ئىنتېرناتسيونالغا قاتنىشىش ماقۇللىنىدۇ. بۇنىڭغا قارشى ئاۋاز بەرگەنلەرنىڭ سانى 156 ئاۋاز بىلەن چەكلىنىپ قالغاچقا، ئاۋازغا قويۇش ئىشى تاماملانغاندىن كېيىن ئۇلارنىڭ كۆپۈنچىسى يىغىننى تاشلاپ چىقىپ كېتىشىدۇ. چىقىپ كەتمىگەنلەرنىڭ مۇتلەق كۆپ قىسمى كومۇنىستلارغا ئايلىنىپ كېتىدۇ.

بۇ ۋەكىللەردىن بىرسى چۈچۈپ ئويغانغان ھالدا خال (哈勒) دىن ئايرىلىدۇ. بۇ كىشى ئوتتو ستىراس (奥托•斯特拉塞) دېگەن كىشى ئىدى. بۇ ئادەم زھىنوۋىيېۋنىڭ نۇتقىنى ئاڭلاپ بارغانسىرى ناخوش بولۇپ ئەنسىرەشكە باشلىغان ئىدى. ئۇ بۇ ھەقتە توختىلىپ مۇنداق دەيدۇ: “مەن ئۇنىڭ سۆزلىرىنى ئاڭلاپ گويا يېڭى بىر دۇنيانى قۇتۇلدۇرۇش تەلىماتىنى ئاڭلىغاندەك ھېسسىياتلارغا كەلگەن ئىدىم، يەنى موسكۋا گېرمانىيىگە ھۆكمۈرانلىق قىلماقچى بولىۋاتقانلىقىنى ھېس قىلغاندەك بولدۇم.” ستىراس (斯特拉塞)، چوڭ ئاكىسى گرىگور (格里戈尔) ئىككىسى ئۇزۇندىن بۇيان سوتسىيالىزم خامخىيالىنى قىلىشىپ يۈرگەن كىشىلەردىن ئىدى. ئۇ ئىككىسى قەتئى تۈردە شىددەتلىك ئىسلاھات ئۈچۈن تەييار تۇرىدىغان كىشىلەر بولسىمۇ، بۇنداق بىر ئىسلاھات چەتئەللىكلەرنىڭ تەسىرىگە قەتئى ئۇچرىمايدىغان بىر ئىسلاھات بولىشىنى ئارزۇ قىلىشاتتى. ئۇلارنىڭ ئارزۇ قىلىدىغىنى گېرمانىيىگە خاس سوتسىيالىزم بولىشى كېرەك ئىدى. ئوتتو (奥托)، بۇنداق بىر ئىش ئۈچۈن پەقەتلا ئىنقىلاۋى تۈس ئالغان “مۇستەقىل سوتسىيالىستلار پارتىيىسى” ئىچىدىنلا ئادەم تېپىلىدۇ دەپ قارىغان ئىدى.

خال (哈勒) يىغىنىدىن كېيىن، ئوتتو (奥托) پارتىيىسىز بىرسىگە ئايلىنىدۇ. ئۇنىڭ قەلبى بەكلا پاراكەندە، شۇڭا لانست (兰舒特) قا بېرىپ چوڭ ئاكىسى بىلەن مەسلىھەتلەشمەكچى بولىدۇ. گرىگور (格里戈尔) “ئەركىن پولك” شەكلىدە پىيادە قىسىمى، توپچىلار باتارىيىسى ۋە پىلىموتچىلار روتىلىرى بولغان ئۆزىگە تەۋە قوشۇندىن بىرنى تەشكىللەپ چىقىدۇ. گرىگور (格里戈尔)، بىز ئۈچۈن رۇسىيىدىنمۇ ئېغىر خەۋىپ يوق، ئەمما ھېچ بىر پارتىيە رۇسىيىگە قارشى ئوڭۇشلۇق ھەرىكەت قىلالىغان ئەمەس” دەپ قارايتتى. “قۇرۇق گەپلەر بىلەنلا ئىش پۈتمەيدۇ، − دەيدۇ گرىگور (格里戈尔)، − چوقۇم ھەرىكەتكە ئاتلىنىشىمىز كېرەك.” بۇ مەسىلىنى دەرھال مۇزاكىرە قىلىش ئۈچۈن ئۇنىڭ قېشىغا ئىككى مېھمان كېلىدۇ.

ئوتتۇ ستىراس (奥托•斯特拉塞) نىڭ دېيىشىدىن قارىغاندا، ئەتىسى چۈشتىن بۇرۇن چوڭ بىر ئاپتوۋۇز ئاكىسىنىڭ ئاپتىكىسى ئالدىغا كېلىپ توختايدۇ.
ئاپتوۋۇزدىن ئىككى ئەر كىشى چۈشۈپ كېلىدۇ. ئوتتو (奥托) ئۇلاردىن ئالدىدا ماڭغان بىرسىنى تونىۋالىدۇ. ئۇ كىشى بارلىق مىللەتچىلەر قەلبىدىكى قەھرىمان ھېساپلىنىۋاتقان  لودىندورف ئىدى. ئۇنىڭ كەينىدە تاتىراڭغۇ چىراي، بەكلا قېلىن ئەمما قىسقا بۇرۇتلۇق بىر يىگىتمۇ بار بولۇپ، ئۇچىسىغا پەقەتلا ياراشمىغان كۆك رەڭلىك پەلتو كىيىۋالغان ئىدى. ئۇ ئادەم خۇددى “باتالىيون كوماندىرىنىڭ خەۋەرچىسى” گىلا ئوخشايتتى. ئۇ كىشى دەل ھىتلېر دېگەن كىشى ئىدى. “بىز چوقۇم بارلىق مىللەتچىلەرنىڭ تەشكىلاتلىرىنى ئىتتىپاقلاشتۇرىشىمىز كېرەك.” دەيدۇ گېنېرال لۇدىندورف. ئۇ يەنە، سىياسى تەلىم-تەربىيە ئىشلىرىغا ھىتلېر ئەپەندىنىڭ مەسئۇل بولىدىغانلىقىنى؛ بۇ مىللەتچى تەشكىلاتلارنىڭ ھەربى ھوقۇقىنى ئۆزى قولىدا تۇتىدىغانلىقىنى؛ گرىگور بىلەن قالغان ھۇجۇمچىلار ئەترىتى “مېنىڭ قۇماندانلىقىمغا بوي سۇنىشى، شۇنىڭدەك ھىتلېر ئەپەندىنىڭ پارتىيىسىگە قوشۇلىشى كېرەكلىكى” نى تەكىتلەيدۇ.

ھىتلېر، گرىگورنى مەملىكەتلىك بىرىنچى رايونىنىڭ پارتىكوم رەھبىرى بولىشىغا قوشۇلىدىغانلىقى، شۇنىڭدەك تۆۋەنكى باۋارىيىنى ئۇنىڭغا تاپشۇرىدىغانلىقى، ئوتتونىڭ ئەھۋالى ئۆزىگە پۈتۈنلەي قاراڭغۇ ئىكەنلىكىنى ئېيتىدۇ. بۇ چاغدا ئوتتو نېمىس مىللەتچى سوتسىيالىزم ئىشچى پارتىيىسىنىڭ پروگراممىسى نېمە دەپ سورايدۇ. “مەسىلىنىڭ تۈگۈنى پروگراممىنىڭ قانداق بولىشىدا ئەمەس. − دەيدۇ ھىتلېر، − مۇھىم بولغىنى ھوقۇق مەسىلىسى.” ئوتتو بۇ گەپكە  رەددىيە بېرىپ، ھوقۇق، پروگراممىنى ئىجرا قىلىشنىڭ بىر ۋاستىسىدىنلا ئىبارەت، خالاس دەپ تۇرىۋالىدۇ. “بۇ دېگەنلىرىڭ پۈتۈنلەي زىيالىيلارچە قاراشلار. – دەيدۇ ھىتلېر قىسقىچىلا، − بىز ھوقۇققا مۇھتاجمىز!” روشەنكى، ھىتلېر ئوتتونى پەقەتلا ياراتمايدۇ. كۆپ ئۆتمەيلا ئوتتونى قىزىللارنىڭ تەرىپىنى ئالغان، كاپ (卡普) ھۆكۈمىتىگە قارشى ئادەم ئىكەنسەن دەپ تەنقىتلەيدۇ.

بۇ گەپكە ئوتتو دەرھال رەددىيە بېرىدۇ. ئۇ ئۆزىنىڭ بىر مىللى سوتسىيالىزمچىسى ئىكەنلىكىنى، شۇڭا كاپ (卡普) قا ئوخشاش ئەكسىيەتچى بىرسىنى ھەرگىزمۇ ھىمايە قىلالمايدىغانلىقىنى ئېيتىدۇ. ئۇ ھىتلېرغا چۈشۈندۈرۈپ كېلىپ، ئۆزىنىڭ بىر سوتسىيالىست بولۇش سۈپىتى بىلەن بېرلىندا كۈرەش قىلغانلىقىنى، يەنى خۇددى ھىتلېرغا ئوخشاش بۇرۇن مىيونخېندا سوۋېت ھاكىمىيىتىگە قارشى چىققانلىقىنى تەكىتلەيدۇ. ئۇ ئىككىسىنىڭ تالاش-تارتىشلىرىدىن قارىغاندا ئۇلار ئىككىسىنىڭلا تۇتقان يولى توغرىدەك كۆرۈنەتتى. ھەر ئىككىسىلا ئۆزى تۇتقان يولنىڭلا ھەقىقى سوتسىيالىزم يولى بولىدىغانلىقىدا چىڭ تۇرىدۇ.

بۇ چاغدا لودىندورف گەپكە ئارىلىشىدۇ: “مىللەتچى مۇخالىپلارنىڭ تۇتىدىغان سىياسىتى ھەرگىزمۇ كومۇنىزم سىياسىتى بولالمايدۇ. خۇددى شۇنىڭدەك كاپىتالىزىم سىياسىتى بولىشىمۇ مۇمكىن ئەمەس.” ئۇ، تولۇق قۇراللانغان ئارمىيە يېتىپ كەلگىنىدە، ئىشچىلارغا قارىغاندا كاپىتالىستلارنىڭ باش ئاغرىقى تېخىمۇ كۆپ بولىدىغانلىقىنى تەكىتلەيدۇ. ئۇنىڭ كىشىنى چۈچىتكىدەك بۇ گەپلىرى سۆبەت مۇھىتىنى پۈتۈنلەي ئۆزگەرتىۋېتىدۇ. شۇنىڭ بىلەن سۆھبەتلەرمۇ دوستانە مۇھىت ئىچىدە ئاخىرلىشىدۇ. شۇنداقتىمۇ، گرىگور كەسكىن بىر نېمە دېمەي ئويلىشىپ بىر نېمە دەيدىغانلىقىنى بىلدۈرىدۇ. شۇ كۈنى ئاخشىمى، گرىگور ئىنىسىگە مۇنداق دەيدۇ: “مېنىڭچە گېنېرالىمىز ئۇنىڭدىن مۇۋاپىق تۈردە پايدىلىنىشنى بىلىدۇ. بۇ جەھەتتە مەن لودىندورفقا ئىشىنىمەن.”

ھىتلېرنىڭ ئوتتو ستراس (奥托•斯特拉塞) قا پارتىيە پروگراممىسىنى ئاشىكارىلاشنى خالىماسلىقىدىكى ئاساسى سەۋەپ، ئۇنى چۈشەنمىگەنلىكى ياكى ئېنىق تونىماسلىقىدىن بولماستىن ئۆزىنىڭ ھەددىدىن ئارتۇق جاھىل بولغانلىقى، يەنى بۇرۇن كاپ (卡普) قا قارشى چىققان بىر “ۋەتەن خا’ئىنى” بىلەن بۇ ھەقتە مۇنازىرە قىلىشنى خالىمىغانلىقىدىن دېمىگەن ئىدى. شۇنىڭدەك، ھىتلېرنىڭ بۇ زىيارىتىنىڭ مەقسىدى گرىگور بىلەن ئۇنىڭ تەشكىللەپ چىققان ئارمىيىسىنى ئۆزىگە تارتىشنىلا مەقسەت قىلغان ئىدى. خوشلىشىش ۋاقتىدا، ھىتلېر بۇ ئىككىسىنىڭ چوقۇم بىر كۈنى ئۇنىڭ سېپىگە كېلىپ قوشۇلىدىغانلىقىنى ھېس قىلىدۇ. گرىگور ستراس (格里戈尔•斯特拉塞) بىلەن ھىتلېر ئوخشاش تىپتىكى ئادەملەردىن ئىدى: ئالدىنقى سەپتە تۇرۇپ باققان تۈۋەن دەرىجىلىك بۇ ئوفىسسېر خۇددى ئۆزىگە ئوخشاش بىرىنچى دەرىجىلىك قارا كىرىست مېدالىغا ئېرىشكەن بىرسى ئىدى. روشەنكى، بۇ كىشىمۇ چوقۇم ئەقىدىلىك بىرسى؛ ئۇمۇ قىزغىن مىللەتچى بىرسى، يەنى ماركسىزمغىمۇ، كاپىتالىزمغىمۇ قارشى تۇرىدىغانلىقى ئېنىق ئىدى. شۇنىمۇ تونۇپ يەتكەنكى، يەھۇدىيلار مەسىلىسى ھەر ئىككىسىنىڭلا بېشىنى ئاغرىتىدىغان مەسىلە ھېسابلىناتتى.

ھىتلېر ئۆز ۋاقتىدا تايىنى يوق بىر پارتىيە ھېساپلانغان گېرمانىيە ئىشچىلار پارتىيىسىگە ئەزا بولغىنىدىن بويان، گرىگور ستراس (格里戈尔•斯特拉塞) نى يېنىغا تارتالىغانلىقى ئۇنىڭ ئورۇندىغان ۋەزىپىلىرىدىن پەقەت بىرسىلا ھېسابلىناتتى. ھىتلېر، بىر يىلغا قالماي بۇ پارتىيىنىڭ خاراكتېرىنى ئۆزگەرتىش بىلەنلا قالماي، پارتىيە ئەزالىرىنىڭ سانىنىمۇ 3 مىڭ كىشىگە يەتكۈزەلىگەن ئىدى. ئادولف، پۈتۈن زىھنىنى نېمىس مىللەتچى سوتسىيالىزم ئىشچىلار پارتىيىسىگە ئاتىۋەتكەن ئىدى. ئۇ ھەممە يەرگە بېرىپ نۇتۇق سۆزلەپ يۈرۈپ ئۆزىنىڭ ۋە پارتىيىنىڭ داڭقىنى چىقىرىۋەتكەن ئىدى. ئادولف ئاساسلىق نۇتۇق سۆزلىگۈچى سۈپىتىدە 80 قېتىمدەك ئاممىۋى يىغىندا سۆزگە چىقىدۇ؛ كاپ (卡普) قوزغىلىڭى مەزگىلىدە ئېيكارت (埃卡特) بىلەن بىرگە بېرلىنگە بارغىنىدا، مىللەتچى سوتسىيالىستلار سالزبۇرگ (萨尔斯堡) يىغىنىدىمۇ نۇتۇق سۆزلىگەن ئىدى.

شۇ قېتىمقى يىغىننىڭ مۇۋەپپىقىيىتىدىن ھىتلېر ئۇنچە بەك مەغرۇرلىنىپ ئۆزىنى يوقۇتۇپ قويغىدەك ھالغىمۇ كەلمىگەن ئىدى. ئەسلىدە، ئۇ تۇرغان ئۆيىدە تىنماي ئالدى-كەينىگە مېڭىپ، مۇھاپىزەتچىسى ئورلىچ گراف (乌尔里希•格拉夫 بۇ كىشى بۇرۇن بىر قاسساپ ئىدى) قا ئۆزىنىڭ قابىلىيەتسىزلىكى ئۈستىدە قايناپ، “ئۆزەمنىڭ بىلگەنلىرىمنى چىقىپ خەلقىمگە ئۇختىرالمايۋاتىمەن. ئۆزەمنىڭ قىلماقچى بولغان ئىشلىرىمنى خەلقىمگە دەپ بېرەلمەيۋاتىمەن.
مەن نېمىشكە نۇتۇق سۆزلەشنى بىلەيدىغان بىرسى بولۇپ قالغاندىمەن! بىر ناتىق بولۇشنى نەقەدەر خالايتتىم!” دەپ ۋارقىراپ ئۆزىنى كايىپ كېتەتتى. ئۇ، ئۆزىنىڭ نۇتۇق سۆزلەش ئۇسلۇبى بىلەن ئاممىۋى يىغىنلاردا خەلقنىڭ قەلبىنى تىزگىنلەش ئۇسۇلىدىن رازى بولمىغاچقا، بۇ ئىككى قابىلىيىتىنى ياخشىلاش ئۈچۈن پۈتۈن كۈچى بىلەن تىرىشاتتى. بۇنىڭ ئۈچۈن رەقىپلىرىنىڭ ئاممىۋى يىغىنلىرىغا بېرىپ قاتنىشىپ باققان، ئۇ يەرلەردە ئاساسى ناتىقنىڭ نۇتۇق سۆزلەش ۋاقتىدا “ئۇلارنىڭ ئۇسلۇبى خۇددى ئىنتايىن مۇكەممەل يېزىلغان گېزىت-زھۇرناللاردىكى چاتما ماقالىلاردەك، ئىلمىي ماقالىلاردەك رەتلىك ئىكەنلىكىنى، ھاياجانلاندۇرارلىق سۆزلەرنى ئىشلەتمەيدىغانلىقىنى، ھەتتا بەزىدە بىر قىسىم چاخچاقلارنىمۇ ئارىلاشتۇرۇپ قويىدىغانلىقىنى” كۆرىدۇ. بۇنداق ئۇزۇنغا سوزۇلىدىغان ئاممىۋى يىغىنلاردا نېمىلەرگە دىققەت قىلىشى كېرەكلىكىنى ئۆگىنىۋالىدۇ. ئۇ ئۆزىنىڭ نۇتۇق تىزىسىنى تېخىمۇ سۈپەتلىك، تېخىمۇ جانلىق، رىغبەتلەندۈرۈش كۈچى يوقۇرى ھالغا كەلتۈرۈش ئۈچۈن تىرىشىدۇ. مۇھىتىنىمۇ ئەمەلىيەتكە ئۇيغۇن يېقىملىق ھالغا كەلتۈرۈش ئۈچۈن تىرىشىش بىلەن بىرگە، كۆپۈنچە ۋاقىتلاردا پىۋا، قېيزا قاتارلىق نەرسىلەرنى يىغىن قاتناشقۇچىلىرىغا بىكارغا تارقىتىپ تۇرىدۇ. ئەگەر پارتىيە مەبلىغى يېتەرلىك بولۇپ بەرگىنىدە يەنە بەزىدە ئاكاردىيون چېلىپ خەلق ناخشىلىرىنى ئېيتىپ خەلقنى روھلاندۇرۇشقا تىرىشىلىدۇ. شۇنداق قىلىپ خەلق رەسمى قىزىپ جانلانغان پەيتتە ھىتلېر مۇزىكا مارشلار، كىرىست بەلگىلىك بايراقلار بىلەن بىرگە مەيدانغا كىرىپ كېلىدۇ. كۆپۈنچە ۋاقىتلاردا ھىتلېر نۇتقىنى باشلاش ۋاقتىدا ئىنتايىن خاتىرجەم، ئۆزىنى تۇتىۋالغان قىياپەتتە گېپىنى باشلايدۇ.  ئاندىن خۇددى بىر ئارتىسقا ئوخشاش خەلق ئاممىسىنىڭ ھېسسىياتىنى پۇختا ئىگەللىۋالغان ھىتلېر، ئاممىنىڭ مىجەزىگە ئاساسەن نۇتقىنىڭ رېتىمى بىلەن مەزمونىنى تەڭشەپ يغىن مەيدانىدا كۈچلۈك ھاياجان پەيدا قىلىپ، خەلق ئاممىسىنىڭ قىزغىنلىقىنى پەقەتلا تىنجىتىش مۇمكىن بولمايدىغان ۋەزىيەتنى شەكىللەندۈرىدۇ.

ئاممىۋى يىغىلىشلاردا قولغا كەلتۈرۈلگەن بۇ تۈر ئۇتۇقلاردىن ھىتلېر يەنىلا رازى ئەمەس ئىدى. ئۇنىڭغا بۇنىڭدىنمۇ كەڭىرى بىر سەھنە، يەنى ئۆزىگە تەۋە بىر گېزىتمۇ بولىشى لازىم ئىدى. بۇرۇنقى «خەلق كۈزەتكۈچىلىرى» دېگەن گېزىت قارىلاش سۆزلىرىنىڭ بەكلا كۆپلىكى سەۋەبىدىن تاقىلىپ قېلىش گىرداۋىغا كېلىپ قالغان ئىدى. بۇ گېزىت دەل ھىتلېرنىڭ تەلىۋىگە ماس كېلىدىغان بىر گېزىت ئىدى. شۇنىڭدەك بۇ گېزىتنىڭ مالىيە كىرىزىسكە پېتىپ قېلىشىمۇ ئۇنىڭ ئۇزۇندىن بېرى كۈتىۋاتقىنى ئىدى. 17-دېكابىر سەھەر سا’ئەت ئىككىدە، ھىتلېر تۇيۇقسىزلا ئېيكارت (埃卡特) نىڭ ئۆيىگە كىرىپ قاتتىق ھاياجان ئىچىدە ئۇنىڭغا بۇ گېزىت بەكلا كۆپ قەرزگە بوغۇلۇپ كەتكەنلىكىنى، شۇڭا بۇ گېزىت قەتئى تۈردە قولدىن چىقىرىلىش ئالدىدا تۇرغانلىقىنى، ئەمما بۇ گېزىتكە كۆز تىكىپ يۈرگەن بىر بۆلگۈنچى تەشكىلات بۇ گېزىتنى سېتىۋېلىپ ئۆزىنىڭ پروگراممىسىنى تەشۋىق قىلىدىغان سورۇنغا ئايلاندۇرۇش غەرىزىدە يۈرگەنلىكىنى، شۇڭا بۇ گېزىتنى، يەنى «خەلق كۈزەتكۈچىلىرى» نى ناتسىتلار پارتىيىسىنىڭ سېتىۋېلىشى لازىم ئىكەنلىكىنى ئېيتىدۇ. ھىتلېر بۇ گېزىت ئۈچۈن بەكلا ئەرزان بىر باھا قويىدۇ. يەنى بۇ گېزىتنى سېتىۋېلىش ئۈچۈن 180 مىڭ ماركلا يېتەرلىك بولىدىغانلىقىنى ئېيتىدۇ. ھىتلېر، بۇنچىلىك پۇلنى ئېيكارت (埃卡特) پۇلى بار دوستلىرى ئارىسىدىن يىغالايدىغانلىقىغا ئىشىنەتتى.

ئەتىسى ئەتىگەن سا’ئەت 8 دە درېكسىل (德莱克斯勒) ئېيكارت (埃卡特) نىڭ ئىشىكىدە پەيدا بولىدۇ. بۇ ۋاقىتلار كەينىنى ئويلايدىغان بىرسى ئۈچۈن ئېيتقاندا ھەقىقەتەنمۇ قىيىنچىلىق بىلەن تولغان، ئەمما ئېغىزدىن چىقىرىشمۇ تەس بولغان بىر پەيت ئىدى. درىكسىل (德莱克斯勒) بۇ ھەقتە ئەسلەپ مۇنداق دەيدۇ: “دەسلىۋىدە ئۇ رەنجىپ ۋارقىراپ چىچاڭشىپ كېتىدۇ. كېيىن ئىككىمىز بىرلىكتە پۇل تېپىش ئۈچۈن يولغا چۈشتۇق.” چۈشكە يېقىن ئۇ ئىككىسى گېنېرال فون ئېيپ (冯•埃普) نىڭ ئالدىغا بارىدۇ (بۇ گېنېرال نىڭ “ئەركىن پولك” قىسىملىرىنىڭ ھەمكارلىقى ئاستىدا 1919-يىلى مىيونخېندىكى سوۋېت ھۆكۈمىتى ئاغدۇرۇپ تاشلانغان ئىدى). ئۇ ئىككىسى بۇ كىشىدىن 60 مىڭ ماركا ئى’ئانە ئالىدۇ. قالغان ئى’ئانىچىلاردىن (يەھۇدىي دۈشمىنى بولغان بىر دوختۇرنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالغان ھالدا) 30 مىڭ مارك ئى’ئانە توپلايدۇ. درىكسىل (德莱克斯勒) ئۆزىلا بۇ گېزىتنىڭ 100 مىڭ ماركتىن ئارتۇق قەرزىنى ئۆز ئۈستىگە ئالىدۇ. شۇ كۈنى چۈشتىن كېيىن سا’ئەت 4 تە، «خەلق كۈزەتكۈچىلىرى» گېزىتخانىسىنى سېتىۋېلىش رەسمىيەتلىرى پۈتكۈزۈلىدۇ. بۇ چاغدا، ھىتلېر، نېمىس مىللەتچى سوتسىيالىزم ئىشچىلار پارتىيىسىدىكىلەرگە، ئاساسلىقى غەلىتە مىجەزلىك يازغۇچى بولغان بىرسى بىلەن قۇرال-سايمان ئىشلەپچىقىرىش كاپىتالىستىنىڭ ياردىمىگە تايىنىپ كېيىنكى ئىلگىرلەش تەييارلىقلىرىنى كۆرۈپ قويىدۇ.

semenyoli

(4)


ئارىدىن بىر ئاي ۋاقىت ئۆتكەندە، يەنى 1921-يىلى 22-يانىۋار كۈنىسى، نېمىس مىللەتچى سوتسىيالىزم ئىشچىلار پارتىيىسى مىيونخېندا بىرىنچى قېتىملىق يىللىق قۇرۇلتىيىنى چاقىرىدۇ. بۇ بىر يىلدىن ئارتۇق ۋاقىت ئىچىدە باۋارىيە ئوڭچىل سىياسى كۈچلەر ئارىسىدا بۇ پارتىيە ئىنتايىن كۈچلۈك بىر سىياسى ئېقىم ھالىغا كەلگەن ئىدى. بۇنىڭ تۈپكى سەۋەبى، ھىتلېرنىڭ كىشىلەرنى ماگنېتتەك ئۆزىگە جەلىپ قىلىش خاراكتىرى ۋە زىھنىگە ئىگە بىرسى بولغانلىقى ئىدى. شۇنىڭدەك يەنە ھىتلېرنىڭ نۇتۇق سۆزلەشتىكى قابىلىيىتىمۇ بۇرۇنقى قۇرۇق پاراڭدىن باشقا قولىدىن تۈزۈك بىر ئىش كەلمەيدىغان تەشكىلاتنى ھەرىكەتكە يېتەكلەش قابىلىيىتىدىن كەلمەكتە ئىدى. درېكسىل (德莱克斯勒) نىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالغان بۇ پارتىيىنىڭ كۆپ قىسىم قۇرغۇچىلىرى پارتىيىسىنىڭ بۇ تۈردىكى ئۆزگىرىشىگە قاتتىق كۆڭۈل بۆلۈپ كەلمەكتە ئىدى. گەرچە ئۇلار ھىتلېرنىڭ ئىنتايىن پاسسىپ بىر تەشكىلاتنى جانلاندۇرىۋىتەلىگەنلىكىدىن قاتتىق تەسىرلەنگەن بولسىمۇ، بۇنداق جانلاندۇرۇلۇشنىڭ ھاجىتى بار-يوقلىقىنىمۇ ئويلىنىشقا باشلىغان ئىدى. ئىنتايىن قىسقا ۋاقىت ئىچىدىلا ھىتلېر پارتىيە ئىچىدە ھۈكۈمىران ئورنىغا ئېرىشىپ، ئەتىراپىدىكى كىشىلەرنىڭ قوللىشىنى قولغا كەلتۈرىۋالىدۇ. ئۇنىڭ بۇ خىل ئەگەشكۈچىلىرىدىن روم (罗姆)، ستراس (斯特拉塞) ئاكا-ئۇكىلار، روسېنبېرگ (罗森堡) قاتارلىق كىشىلەرنىڭ پارتىيىگە ئېلىپ كىرگەن ئەقىدىلىرى زوراۋانلىق قىلىش ئېھتىمالى كۈچلۈك ئەقىدىلەر ئىدى. ھىتلېر يېقىن مۇناسىۋەت قىلىپ كېلىۋاتقان بەزى كىشىلەرنىڭ پارتىيىگە ئېلىپ كىرىلگەن بۇ تۈردىكى كونا ئەسكەرلەردىن بەكلا زىرىككەن ئىدى. ئۇلار، ھىتلېرنىڭ بۇ ئادەملىرىدە بوسىمىيىلىك (波希米亚) يۇرتۋازلىق خاراكتېر بەكلا كۈچلۈك دەپ ھېس قىلىشاتتى. شۇنىڭدەك يەنە ھەقىقى سوتسىيالىزمچى بولغان قايسى ئادەم بانكىرلار بىلەن، فابرىكاتورلار بىلەن، شۇنىڭدەك بېشىستېيىن (贝希斯坦) غا ئوخشاش سوتسىيالىزمچىلاردىن قايسى بىرسى بۇنچە زىچ مۇناسىۋەت قىلىپ باقتى؟

مۇنداق قارىماققا، بىرىنچى قېتىملىق يىللىق قۇرۇلتايدا ھىتلېر توپىلاڭ چىقىرىپ ئاشكارە ھوقۇق تارتىۋېلىش ھەرىكىتى بىلەن شوغۇللىنىدىغاندەكلا كۆرۈنمەكتە ئىدى. قۇرۇق قول ھاكىمىيەتنى تارتىۋېلىش ئارزۇسى مەنتىقىلىقتەك كۆرۈنمەكتە ئىدى. ئەمما ئاران 411 نەپەر ۋەكىللا مىيونخېنغا يۈرۈش قىلىش چاقىرىقىغا ئاۋاز قوشىدىغانلىقىنى كۆرگەن ھىتلېر ئۆزىنى تۇتىۋالىدۇ؛ يەنە بىر تەرەپتىن، سىياسەت ۋە تاكتىكىغا دا’ئىر مەسىلىلەردە بارغانسىرى كۈچىيىپ كېتىۋاتقان پىكىر ئىختىلاۋىنى ئادەتتىكى پارتىيە ئەزالىرى ئۇنچە بەك چۈشىنىپمۇ كەتمەيتتى. شۇنداق بولغاچقا، كۆرۈنۈشتە قۇرۇلتاي ئىنتايىن ئىتتىپاقلاشقان كۆرۈنۈشتە بولسىمۇ، ئىچكى ئەھۋاللاردىن خەۋىرى بار كىشىلەر قۇرۇلتايدا كۆرۈنۈشتە مۇزاكىرە قىلغاندەك كۆرۈنگىنى بىلەن ئاستىرىتىن قاتتىق كۈرەش كېتىپ بارغانلىقىنى ئېنىق بىلەتتى. شۇنداق بولغاچقا، كۆپچىلىك بىرلىككە كېلىپ  12 كۈندىن كېيىن ھىتلېرنى چېركوس كرونا (济尔库斯•克罗纳) دا مۇۋەپپەقىيەتلىك ھالدا ئوتتۇرغا چىقىرىشقا تەييارلىق قىلىدۇ.

شۇ يىلى قىشتا كۈن ئۆتكۈزمەك ھەقىقەتەنمۇ قىيىنلىشىپ بارماقتا ئىدى. گېرمانىيە تەۋەسى بويىچە ئاشلىق بۇلاش ۋەقەلىرى پات-پاتلا كۆرۈلۈپ تۇراتتى. پارىزھدىكى “ئىتتىپاقداش دۆلەتلەر ئەڭ ئالى ھەربى ئىشلار كومۇتىتى” گېرمانىيىدىن زور مىقداردا ئۇرۇش چىقىمى تۆلىتىش تەلىۋىدە بولىشى نەتىجىسىدە جەمىيەت مۇقىملىقى تېخىمۇ ئېغىر بۇزۇلۇشقا باشلايدۇ. ۋەيران بولۇش گىرداۋىغا كېلىپ قالغان گېرمانىيە 13 مىليون 400 مىڭ مارك ئۇرۇش چىقىمى تۆلەيدۇ. بۇنىڭ ئاقىۋىتىدە نۇرغۇنلىغان كىشىلەر زىمىستان سوغۇقتا ئاچقۇرساق تىتىرەپ قىشنى چىقىرىشقا مەجبۇر بولىدۇ. مەلۇماتلارغا قارىغاندا، ئىشچىلارنىڭ بىر يىللىق ما’ئاشى ئارانلا قۇرساق تويغۇزۇشقا يېتىدىكەن. ھەتتا ھاللىق سىنىپلارمۇ قىيىن كۈنلەرگە قالغان.

خەلق ئاممىسىنىڭ غەزىۋى تېشىپ چېكىگە يەتكەنلىكى سەۋەبىدىن ئاساسلىق پارتىيىلەر كنىش (科尼希) مەيدانىدا بىرلەشمە نارازىلىق مىتىنگى ئۆتكۈزسەكمۇ-قانداق دەپ مۇزاكىرى قىلىشىدۇ. ئەمما ئۇلار بۇ تۈر نارازىلىق ھەرىكىتى ئارقىلىق قىزىللارنىڭ ئارىغا بۆلگۈنچىلىك سېلىپ پارچىلىۋېتىشىدىن ئەنسىرەپ بۇ پىلانىدىن ۋاز كېچىدۇ. 1-غېنىۋار كۈنى ھىتلېر ئاخىرقى قارارغا كېلىشنى تەلەپ قىلىدۇ. ھەرىكەت كومۇتىتى تەشكىللىنىش تولۇق بولالمىدى دەپ، چوقۇم بۇ بىر ھەپتە ئىچىدە چوڭ يىغىن ئېچىش ۋەدىسىنى بېرىدۇ. “بۇ گەپنى ئاڭلاپ سەۋرىم تاشتى. شۇنداق قىلىپ ئۆز ئالدىمىزغا نارازىلىق نامايىشى ۋە مىتىنگى ئۆتكۈزۈش قارارىنى ئالدۇق” دەيدۇ ھىتلېر. شۇ كۈنى چۈشتە، ھىتلېر تاج سىرىك تىياتىر زالىدا ئەتىسى ئاخشىمى مىتىنگ ئۆتكۈزۈش ئۈچۈن سۆزلىشىپ قويىدۇ. بۇ ئۆمەكنىڭ مودىرى ناتسىتلار پارتىيىسىنىڭ ئەزاسى ئىدى.

مەلۇماتلاردىن قارىغاندا، ئۇ كىشى ھىتلېرغا بەكلا ئاز كىرىش ھەققى ئېلىشى، ھەتتا ھەقسىز كىرىش تەكلىۋىنى بېرىدۇ. ئاندىن ئەمەلىيەتكە ماس كەلمەيدىغان بىر ئېلان مەزمونىنى ئېغىزچە ئېيتىپ بېرىدۇ. نۇرغۇنلىغان سادىق پارتىيە ئەزالىرى بۇنىڭدىن قاتتىق يىرگىنىپ كېتىدۇ. بۇ سىرىك تىياتىرخانىسىغا 6 مىڭ تاماشىبىن سىغاتتى. ۋاقىت بەكلا زىچ بولۇپ قالغاچقا، مىتىنگكە ئۇنىڭدىن ئارتۇق ئادەم چاقىرىش پۇرسىتىمۇ يوق ئىدى.

يىغىن ئۇقتۇرۇشى پەيشەنبە كۈنى چۈشتىن بۇرۇن ئاران پۈتكۈزۈلۈپ كوچىلارغا چاپلىنىدۇ. ئۇ كۈنى قار-شىۋرىغان تېخىمۇ كۈچىيىپ كېتىدۇ. بۇ ئەھۋالغا قاراپ ھىتلېرمۇ غەمگە پېتىپ، تەشۋىقات ۋارىقىنىڭ مەزمۇنىنى دۇدۇقلاپ يۈرۈپ ئارانلا ئېيتىپ بېرەلەيدۇ. ئاندىن بۇ تېزىس بويىچە باستۇرۇپ كېلىشكە بىرسىنى يولغا سالىدۇ. چۈشتىن كېيىن، ئۇلار كىرالىغان ئىككى يۈك ماشىنىسىغا ئولتۇرۇپ، مەشئەل-پانۇسلارنى، كىرىست بەلگىلىك بايراقلارنى كۆتۈرۈشۈپ شەھەر ئىچىدىن نامايىش قىلىپ ئۆتىدۇ. ھەر ماشىنىدا 10 نەچچە پارتىيە ئەزاسى ئولتۇرغان بولۇپ، ئۇلار بىر تەرەپتىن شۇ’ئار توۋلاپ، بىر تەرەپتىن تەشۋىق ۋاراقلىرىنى تارقىتاتتى. مىيونخېن كوچىلىرىدا كومۇنىست بولمىغانلارنىڭ ئالا-چىپار رەڭلىك تەشۋىقات ماشىنىسىنىڭ كۆرۈلۈشى تېخى تۇنجى قېتىملىق ئەھۋال ئىدى. ئىشچىلار ئاھالە رايونىنىڭ بەزىلىرىدە ئۇلارنى مۇش كۆتۈرۈپ غەزەپ بىلەن ھاقارات قىلىپ ۋارقىراشلارمۇ كۆرۈلىدۇ.

ئاخشىمى سا’ئەت 7 ئەتراپىدا، ھىتلېرغا تاج سىرىك تىياتىرخانىسىدىن كىشىنى ئۈمىدسىزلەندۈرىدىغان بىر تېلپون كېلىدۇ: زالدا يىغىلغان ئادەم سانى بەكلا ئاز ئىدى. ئارىدىن ئون مىنوت ۋاقىت ئۆتكەندە ئەھۋال سەل ياخشىلىنىدۇ. سا’ئەت سەككىزگە چارەك قالغاندا يىغىنغا كەلگەنلەرنىڭ سانى زالنىڭ ئۈچتە بىر قىسم ئورنىنى تولدۇرىدۇ. ئىشىك تەرەپتە ئۇزۇن بىر كورىدور قالدۇرۇلغان ئىدى. ھىتلېر زالغا كىرگىنىدە، خۇددى بۇندىن بىر يىل بۇرۇن خوفبراخاۋۇس (霍夫布劳斯) زالىغا كىرگەن ۋاقتىدىكىگە ئوخشاش ئىنتايىن ھاياجانلانغان ئىدى. “زالدا مىڭلىغان، تۈمەنلىگەن ئادەم قىستىلىپ ئولتۇراتتى. بۇ زال خۇددى چوڭ بىر سىنارىيەت بومبىسىغا ئوخشاش ئالدىمدا سوزۇلۇپ ياتاتتى.” سىرىك تىياتىر زالى ئادەملەر بىلەن لىق تولغان ئىدى.

“يا ئىستىقبال−يا يوقۇلۇش!” – بۇ، ھىتلېرنىڭ بۈگۈنكى نۇتقىنىڭ تېمىسى ئىدى. ھىتلېر ئىنتايىن خوشال، ئۆزىنىڭ ئىستىقبالى مەيداندىكى خەلق ئاممىسىنىڭ قولىدا ئىكەنلىكىگە قەتئى ئىشىنەتتى. نۇتقىنى باشلاپ يېرىم سا’ئەتتىن كېيىن، ئاڭلىغۇچىلارنىڭ قەلبىنى ئۆزىگە قارىتىۋالىدۇ. “ئىستىخىيىلىك پارتىلىغان گۈلدىراس ئالقىش سادالىرى” پات-پاتلا نۇتقىنى بۆلۈپ تۇراتتى. كەينىدىنلا پۈتۈن زال تىمتاس ھالغا كېلىپ، ئىنتايىن ھەيۋەتلىك تۈسكە كىردى. “بۇنچە كۈپ ئامما ئارىسىدا كىشىلەرنىڭ تىنىق تارتىشىدىن باشقا ئاۋاز ئاڭلانمايتتى. پەقەت ئارىلاپ پارتىلىغان گۈلدىراس ئالقىش سادالىرىلا بۇ جىمجىتلىقنى بۇزۇپ تۇراتتى. نۇتقىنىڭ ئەڭ ئاخىرقى جۈملىسىنى پۈتتۈرگەندىن كېيىن،سىرىك تىياتىر زالىدىن گۈلدۈرمامىدەك ئالقىش ساداسى كۈتۈرىلدى. خەلق ئاممىسى قاتتىق ھاياجان ئىچىدە «گېرمانىيە تۇپراقلىرى» دېگەن مارشنى ئېيتىشىپ، جاراڭلىق ناخشا ساداسى ئىچىدە مىتىنگ ئاخىرلاشتى.” خەلق ئاممىسىنىڭ ھېسسىياتىنى سەلدەك ئۆركەشلىتىۋەتكەن ھىتلېرنىڭ ئۆزىمۇ بۇ جوشقۇنلۇق مۇھىت ئىچىدە خوشاللىقىدىن ئۆزىنى يوقىتىپلا قويىدۇ. ئۇ، نۇتۇق سەھنىسىدە ئەتراپنى كۈزىتىپ 20 مىنوتتەك تۇرۇپ كىشىلەرنىڭ مەيداننى بوشىتىشىنى تاماشا قىلىدۇ. ئاندىن ئۇ، ئىنتايىن ھاياجانلانغان ھالدا زالدىن چىقىپ قار ئىچىدە مېڭىپ ئۆزىنىڭ ھېلىقى قاراڭغۇ، سوغوق ھۇجرىسىغا قايتىپ كېتىدۇ.

ھىتلېرنىڭ تاج سىرىك تىياتىر زالىدا ئوينىغان رولى، مىيونخېن گېزىتلىرىدە ھەجىۋىلەشتۈرۈلۈپ مازاق قىلىندى. ئەلىۋەتتە مەدىھىلىمەيمۇ تۇرالمىدى. ھىتلېر، مەتبۇ’ئاتلارنىڭ ھاقارەتلىرى بىلەن مەدىھىلەشلىرىنىڭ ھەر ئىككىسىدىنلا رازى ئىدى. ئۇ، كۈچلۈك قارشى تۇرۇشقا دۈچ كېلىپ زەربىگە ئۇچرىغانلىق ئەھۋالىغا قاراپ ھەقىقەتەنمۇ خەلقنىڭ چوڭقۇر ھاياجىنىنى قوزغىيالىغانلىقىنى ھېس قىلىدۇ. گەرچە جىدەل ماجىرالار ئۇنىڭ تەرىپىدىكىلەردىن كۆرۈلۈپ تۇرغان بولسىمۇ، ھىتلېرچىلار يەنىلا خەلق ئاممىسىنىڭ ئەڭ ھۆرمەتكە سازاۋەر مىللەتچىلىك كۈچلىرىنىڭ ئەكە بالىسىغا ئايلانغان ئىدى. شۇ ۋاقىتلاردا مىللەتچىلەر مىيونخېننى ئۆزلىرىنىڭ مەركىزى ھالىغا كەلتۈرۈش بىلەنلا قالماي، ساقچى باشلىقى بىلەن ئۇنىڭ قول ئاستىدىكىلەرنىڭ، يەنى سىياسى باشقارما مۇدىرىنىڭ يوشۇرۇن قوللىشىغىمۇ ئېرىشكەن ئىدى.

ئادەتتە، كىشىلەر ساقچى دا’ئىرىلىرىگە ئەرز قىلىپ، ساقچىلار بالدۇر قول سېلىپ ھەرىكەتكە ئاتلانمىغاچقا، بۇ پارتىيە مۇقىملىقنى بۇزۇپ كەلمەكتە، ساقچىلار ناتسىتلار تەرىپىدە تۇرىۋالدى دېيىشەتتى. ئەمما بۇ ئىككى ئەمەلدار بۇنداق نارازىلىقلارنى باستۇرۇشقا تىرىشىدۇ. “بىز، بۇ ھەرىكەتنى، يەنى مىللەتچى سوتسيالىزم ھەرىكىتىنى باستۇرماسلىقىمىز كېرەك دەپ قارايمىز.” ئارىدىن ئۈچ يىل ئۆتكەندە ھىتلېر سوتلانغىنىدا، بۇ ئىككى ئەمەلدار چىقىپ شاھىتلىق قىلىپ، “بىز ھەقىقەتەنمۇ شۇنداق قىلغان ئىدۇق. بىز بىلىپ تۇرۇپ شۇنداق قىلدۇق. چۇنكى بىز بۇ پارتىيىدە گېرمانىيىنىڭ قايتا تىرىلىشىنىڭ ئۈندۈرمىلىرىنى كۆرگەن ئىدۇق. بىز باشتىن تارتىپلا بۇ ھەرىكەت ماركسىزم تەرىپىدىن قاتتىق بۇلغىۋېتىلگەن ئىشچىلار ئارىسىدا چوڭقۇر يىلتىز تارىتىدىغانلىقىنى، ئۇ ئىشچىلارنى مىللەتچىلىك سېپىگە قايتۇرۇپ كېلەلەيدىغانلىقىغا قەتئى ئىشىنەتتۇق. مانا بۇلار، مىللەتچى سوتسيالىزم ھەرىكىتىدىكىلەرنى، ھىتلېر ئەپەندىنى قوغداپ كەلگەنلىكىمىزنىڭ تۈپكى سەۋەبى ئىدى.”

(بۇنىڭدەك ئوڭچى كۈچلەرنى قوغدىغانلار بۇلارلا ئەمەس. ھىتلېرنى چەكلەشنى ئارزۇ قىلىدىغان ھەربىلەر، شۇنىڭدەك سودىيىلەر، ساقچى ئەمەلدارلىرى، دۆلەت كادىرلىرى بىلەن يەرلىك مەمورى كادىرلارمۇ زوراۋانلىق ھەرىكەتلىرى بىلەن شوغۇللىنىپ كېلىۋاتقان مىللەتچىلەرگە ئالاھىدە يېقىنچىلىق كۆرسىتىشىدۇ.

1919-يىلى يانىۋاردىن تا 1922-يىلى ئىيۇنغىچە بولغان ۋاقىت ئىچىدە گېرمانىيە بويىچە يۈز بەرگەن 376 قېتىملىق سىياسىي سۈيىقەست دېلوسى ئىچىدە 22 قېتىمىنى سولچىلار پەيدا قىلغان بولسا، 354 قېتىمقىسىنى ئوڭچىلار پەيدا قىلغان. ئەمما سولچىلار ئوتتۇرا ھېساپ بىلەن 15 يىللىقتىن قاماق جازاسىغا كېسىۋېتىلگەن بولسا، ئوڭچىلار ئارانلا 14 ئايلىق قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىنغان. بۇ جەرياندا 10 نەپەر سولچىغا ئۆلۈم جازاسى بېرىلگەن بولسا، ئوڭچىلاردىن بىرسىمۇ ئۆلۈم جازاسى بىلەن جازالانمىغان.)

باۋارىيە ھۆكۈمىتىمۇ ئۇلارنى بەلگىلىك دەرىجىدە ئېتراپ قىلىپ تۇردى. ھىتلېر بىلەن باشقا پارتىيە رەھبەرلىرى ئوڭچى مىنىستىر گۇستاۋ لىت فون كارل (古斯塔夫•里特•冯•卡尔) تەرىپىدىن قوبۇل قىلىنىپ تۇرغان. بۇ مىنىستىر، باۋارىيىنىڭ غەلىتە ئورنىنى ساقلاپ قېلىش ئۈچۈن ۋىمار (魏玛) ھۆكمىتىنىڭ بېسىۋېلىشىنى پۈتۈن چارىلارنى ئىشقا سېلىپ توساپ كەلمەكتە ئىدى. شۇنداق قىلىپ، باۋارىيىنى بىر مۇنچە ئاپتونومىيىلەردىن بەھرىمەن قىلىپ تۇتۇپ كەلمەكتە ئىدى (ئالايلۇق، باۋارىيىنىڭ ئۆز ئالدىغا پوچتا ئورنى بولىشىغا ئوخشاش). شۇنىڭدەك يەنە ئاخماق شىماللىقلاردىن كەلگەن ھەر قانداق بىر يوليورۇقنى قوبۇل قىلماي كېلىدۇ. بۇ مەسىلىدە، ھىتلېر بىلەن كارل ئورتاق بىر نوقتىغا كېلەلىگەن ئىدى.

گەرچە كارل نۇرغۇنلىغان مەسىلىلەردە بۇ “تەرسا ئاۋىسترىيىلىك” بىلەن ئوخشاش پىكىردە بولالمىسىمۇ، ئۆزىنىڭ ۋىمار دا’ئىرىلىرى بىلەن بولغان كۈرىشىدە نېمىس مىللەتچى سوتسىيالىزمچىلارنىڭ بۇ رەھبىرىدىن تەشۋىقات قۇرالى سۈپىتىدە پايدىلىنىپ كەلمەكتە ئىدى.

خەلق ئاممىسىمۇ كارلنىڭ دوستانە مۇ’ئامىلىدە بولۇپ كېلىشىدىن ھىتلېرنىڭ بۈگۈنكى سىياسى كۈچلەردىن بىرسىنىڭ ۋەكىلى دەپ تونۇلغانلىقىنى ھېس قىلماقتا ئىدى. بۇنداق ئەھۋال، ھىتلېرنىمۇ خوشال قىلاتتى. چۇنكى، ھىتلېر بىلەن ياشانغان كارل ئوتتۇرسىدىكى ئوخشىمىغان قاراشلار رەسمى قىزىشىشقا باشلىغان ئىدى. ھىتلېرنىڭ باشقىلارنى ئۆزىگە جەلىپ قىلىش كۈچى ئىنتايىن كۈچلۈك، خەلق ئاممىسىمۇ ھىتلېرغا ئالاھىدە قىزىقىپ كېلىۋاتقانلىقى سەۋەبىدىن، ھىتلېر رەسمى داڭدار ئادەم بولۇپ تۇنۇلماقتا ئىدى. بۇ ئەھۋاللار شۇنى كۆرسەتمەكتىكى، ئادولف پارتىيىنىڭ ئەسلىدىكى غايىسىنى ئۆزگەرتىۋېتىپلا قالماستىن، يەنە ھاكىمىيەتنى قولغا ئېلىش ئويىغىمۇ كەلگەن ئىدى. شۇڭا، ئۇنىڭ سىياسى دۈشمەنلىرى ئۇنىڭ بېرلىندىكى پۇرسىتىدىن پايدىلىنىپ (ئۇ، بۇ يەردىكى مۇتە’ئەسسىپلەر، مىللەتچىلەر ۋە ئوڭچىل رادىكاللار بىلەن باغلىرىنى كۈچەيتىش ئارقىلىق)، ئوسبۇرگ (奥斯堡) دىكى بىر بۆلۈم سوتسىيالىستلار بىلەن ئىتتىپاق تۈزىدۇ. بۇنىڭ ھېچقانداق زىيىنى بولمىسىمۇ، ھىتلېر بۇ ئىشلارنى ئۆزىنىڭ تەسىرىنى ئازايتىش ئۈچۈن قىلىنغان بىر ھىلە دەپ چۈشىنىدۇ. شۇڭا ئۇ دەرھال مىيونخېنغا قايتىپ ئۇلارنىڭ تەييارلىقسىز تۇرغان پەيتىدىن پايدىلىنىپ قايتارما ھۇجۇمغا ئۆتىدۇ. 11-ئىيۇل كۈنى، ھىتلېر پارتىيىدىن چېكىنگەنلىكىنى ئېلان قىلىدۇ. ئارىدىن ئۈچ كۈن ئۆتكەندە، ھىتلېر ئۆزىنىڭ پارتىيىدىن چېكىنىش سەۋەبىنى ئەڭ ئاخىرقى ئۇلتىماتوم شەكلىدە بارلىق پارتىيە ئەزالىرىنىڭ ئالدىغا قويىدۇ. بۇ ئۇلتىماتومىدا، ئەگەر پارتىيىنىڭ رە’ئىسلىك ۋەزىپىسىگە قويۇلمايدىكەنمەن، شۇنىڭدەك مۇستەبىتلىك ھوقۇقىغا ئىگە بولالمايدىكەنمەن، بۇ پارتىيىگە قايتىپ كەلمەيمەن دەپ بايانات بېرىدۇ: “مېنىڭ بۇنداق تەلەپتە بولىشىم ھەرگىزمۇ ھوقۇق تۇتۇشقا ھىرىسمەن بولغانلىقىمدىن ئەمەس. – دەيدۇ ھىتلېر، − بۈگۈنكى ۋەزىيەت مېنى شۇنداق ئويلاشقا مەجبۇر قىلماقتىكى، ئەگەر پارتىيىمىزدە پولاتتەك كۈچلۈك رەھبەرلىك بولمايدىكەن، … بۇ پارتىيە ئۇزۇنغا قالماي تۈزلەڭلىك خاراكتىرىنى يوقۇتۇپ قويىدۇ: يەنى غەرپتىكى قايسى بىر جەمىيەت بولىشىدىن ئەمەس بەلكى مىللەتچى سوتسىيالىزم خاراكتىرلىق نېمىس ئىشچىلار پارتىيىسى بولۇشتىن چىقىپ كېتىدۇ.” مانا بۇ، ھىتلېرنىڭ ئۇرۇش مەيدانىدىن ئېلىپ كەلگەن كۆزقارىشىنىڭ – كوماندىرىغا شەرتسىز بوي سۇنۇش دېگەن رەھبەرلىك پىرىنسىپىنىڭ تۇنجى قېتىم ئېنىق ئوتتۇرغا قويىلىشى ئىدى.

ھىتلېر پارتىيە كومۇتىتىدىن 18 كۈنلۈك مۇھلەت ئىچىدە (‘8 كۈن ئىچىدە’ بولىشى كېرەك – ئۇ.ت) تەدبىر ئېلىنىشىنى تەلەپ قىلىدۇ. ئەمما درېكسىل (德莱克斯勒) بۇنداق بىر تەلەپكە قەتئى نارازى بولۇپ، ئۇنىڭ بىلەن يارىشىشنى رەت قىلىپ تۇرىۋالىدۇ. ئەينى ۋاقىتتا پارتىيە ئىچىدە ئىمزاسىز بىرىشوردىن بىرسى تارقىلىپ يۈرمەكتە بولۇپ، بۇ كىتاپچە ۋەزىيەتنى تېخىمۇ قاتماللاشتۇرىۋېتىدۇ. بۇ كىتاپچىغا «ئادولف ھىتلېر – خا’ئىنمۇ؟» دېگەن نام بېرىلگەن بولۇپ، ئەمەلىيەت بىلەن پەرەزلەر بىر-بىرسىگە ئارلاشتۇرۇپ يېزىلغان ئۇيدۇرما بولۇپ، ئۇنىڭغا بەكلا ئېغىر كەلگەن ئىدى. بۇ كىتابتىكى گەپلەر، مەسىلەن ھىتلېر ئۆزىنى مىيونخېن پادىشاسى دەپ تونۇتماقتا؛ ئاياللار ئۈچۈن بەكلا نۇرغۇن پۇل زايا قىلماقتا؛ ئۇ يەھۇدىيلار سېتىۋېلىپ ئىشلىتىۋاتقان جاسۇس، … دېگەندەك بەكلا كۈلكىلىك گەپلەر يېزىلغان بولۇپ، بۇنداق گەپلەرگە بەلكىم ئۇ كىتابچىنىڭ ئاپتورنىڭ ئۆزىمۇ ئىشەنمەسلىكى مۇمكىن ئىدى.

8 كۈنلۈك مۇھلەت ئۆتۈپ كېتىدۇ. درېكسىل (德莱克斯勒) بىلەن پارتىكوم يەنىلا بىرەر ھەرىكەت قىلىشتىن باش تارتىپ تۇرىۋالىدۇ. كۆرۈنۈشتىن قارىغاندا ھىتلېرنىڭ بۇ پوپوزىسى كارغا كەلمەيدىغاندەك قىلاتتى. ئەمما ئەڭ ئاخىرقى قېتىملىق مەخپى يىغىندا ئېيكارت (埃卡特) نىڭ درېكسىل (德莱克斯勒) غا قىلغان كېلىشىپ قېلىش ھەققىدىكى يالۋۇرۇشلىرى كارغا كېلىدۇ. شۇندىن كېيىن درېكسىل (德莱克斯勒) مۇ ھىتلېرنى قاتماي تۇرۇپمۇ ئۆز ئالدىغا بىر گۇروھ تەشكىل قىلالايمىزغۇ، دەپ ئويلايدىغان كومىتىت ئەزالىرىنى ماقۇلغا كەلتۈرىدۇ. شۇنداق قىلىپ، ئۇلار، ھىتلېرغا پارتىيىگە يالغۇز ھۈكۈمران بولۇش ھوقۇقىنى بېرىدىغانلىقى ھەققىدە خەۋەر قىلىدۇ. شۇنىڭ بىلەن بىرگە، ئاجايىپ چىرايلىق مەدىھىلەر بىلەن ھىتلېرنى پارتىيىنىڭ رە’ئىسلىكىنى ئۈستىگە ئېلىشىنى تەكلىپ قىلىشىپ، “سىزنى پەۋقۇلئاددە بىلىملىك، پارتىيىمىزنىڭ ئۆسۈپ يېتىلىشى ئۈچۈن ئاجايىپ قەھرىمانلىق كۆرسىتىپ شەرەپلىك تۆھپىلەرنى قوشقان، شۇنىڭدەك ئاجايىپ جاسارەتلىك ناتىق بولۇش سۈپىتىڭىز بىلەن بۇ ۋەزىپىنى ئۈستىڭىزگە ئېلىشىڭىزنى بىردەك تەكلىپ قىلىمىز” دېگەندەك مەدھىلەر بىلەن ئۇنىڭ كۆڭلىنى ئېلىشقا تىرىشىدۇ.

ھىتلېرنىڭ پارتىيە رە’ئىسلىكىنى رەسمى قوبۇل قىلىشى ئۈچۈن 29-ئىيۇل كۈنى پەۋقۇلئاددە قۇرۇلتاي چاقىرىش قارارى ئېلىنىدۇ. قۇرۇلتايغا ھېرمان ھېس (赫尔曼•埃塞) ئىسىملىك باۋارىيىلىك بىرسى رىياسەتچىلىك قىلىدۇ. گەرچە ھىتلېردىن چوڭ بولسىمۇ، ھېس (埃塞) فيۇرېر (پارتىيە داھىسى – ئۇ.ت) نىڭ كۆڭلىدىكىدەك بىر مەسلىھەتچىسى بولۇپ قالىدۇ. ھېس دېگەن بۇ كىشى ئاياللار بىلەن مۇناسىۋەت قىلىشقا بەكلا ئامىراقلىقى بىلەن تونۇلغان بىرسى بولۇپ، ھىتلېر ئۇنى “قەتئى يۈگەنلىنىپ تۇرۇشى شەرت بولغان قاۋان ئىت” دەپ ئاتايدۇ. قۇرۇلتايدا، ھېس سۆزگە چىقىپ ھىتلېرنى يىغىن قاتناشقۇچىلىرىغا تەغدىم قىلىدۇ. ئۇنىڭ كەينىدىن ھىتلېر سەھنىگە چىقىپ، بۇ پارتىيىنىڭ بىرەر چايخانا تەشكىلاتىغا ئۆزگىرىپ كەتمەسلىكى ئۈچۈن ئىزچىل كۈرەش قىلىپ كەلگەنلىكىنى ئوتتۇرغا قويىدۇ.

“بىز باشقا ھەر قانداق بىر تەشكىلات بىلەن بىرلىشىشنى خالىمايمىز. – دەيدۇ ھىتلېر، − ئەكسىچە ئۇلارنىڭ بىزگە كېلىپ قوشۇلۇشىنى ئۈمىد قىلىمىز. شۇنداق بولغاندىلا ئاندىن رەھبەرلىك ھوقۇقىنى قولىمىزدا تۇتۇپ تۇرالايمىز. ئەگەر كىمكى بۇ پىرىنسىپنى قوبۇل قىلالمايدىكەن، ئۇنداقلارغا يول ئوچۇق: پارتىيىدىن چىقىپ كەتسۇن. – ھىتلېر بۇ گەپلەرنى ئوسبۇرگ (奥斯堡) گۇرۇھىدىكىلەرگە، شۇنىڭدەك شەھەر سىرتىدىكىلەرگە قارىتىپ ئېيتماقتا ئىدى، − بىزنىڭ بۇ ھەرىكىتىمىز مىيونخېندىن باشلانغان، شۇڭا مىيونخېندا داۋاملاشتۇرىلىدۇ.” ئۇ، سۆزىنىڭ ئاخىرىدا درېكسىل (德莱克斯勒) بىلەن بولغان يېقىن دوستلۇقىنى قايتا-قايتا تەكىتلەپ كېلىپ، پارتىيىنىڭ رە’ئىسلىكىنى ئۆز ئۈستىگە ئېلىشقا تەييار ئىكەنلىكىنى ئېلان قىلىدۇ. ئاۋازغا قويۇلۇش نەتىجىسىدە، بىرگە قارشى 543 ئاۋاز بىلەن ھىتلېرنىڭ رە’ئىسلىكى تەستىقلىنىدۇ.

ھىتلېر بىلەن ئۇنىڭ “قۇراللىق بوسىمىيىلىكلىرى (波希米亚人)” نېمىس مىللەتچى سوتسىيالىزم ئىشچىلار پارتىيىسى – ناتسىتلار پارتىيىسىنىڭ مۇتلەق ھوقۇقىنى قولغا ئالغىنىدىن كېيىن، پۈتكۈل پارتىيىنىڭ تولۇق ماقۇللىشى نەتىجىسىدە، كونا ئۇسلۇپلار ئاساسىدا يېڭى تۈزۈم يولغا قويۇش ئىمكانى بولمايدىغانلىقى ئۈچۈن، بۇرۇنقى نېمىس ئىشچىلار پارتىيىسىنىڭ بارلىق ئەنئەنىلىرى پۈتۈنلەي سۈپۈرۈپ تاشلىنىدۇ. شۇندىن باشلاپ، پارتىيە ئىچىدە ئۇنداق پارلامىنت پاسونىدىكى مۇنازىرە قىلىنىش ھەمدە دېموكراتىك تۈزۈملەرگە قەتئى يول قويۇلماس بولىدۇ. بۇندىن كېيىن، پۈتۈن پارتىيە فيۇرېرنىڭ تۇتقان يولىغا شەرتسىز بوي سۇنىشى شەرت بولىدۇ.

شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، ھىتلېر ھوقۇقى گەۋدىلەندۈرۈلمىگەن شەكىل بويىچە ياشانغان پارتىيە قۇرغۇچىسىنى پەپىلەپ تۇرىدۇ. ئۇ، رە’ئىسلىك تەختىگە چىققىنىدىن كېيىن پارتىيە ئىچىدە بىرەرمۇ بويرۇق، بىرەرمۇ ئىنتىزام قا’ئىدىسى ئېلان قىلمايدۇ. ئەكسىنچە، شۇ يىلى يازدا مىيونخېندا پارتىيە ئىچىدىكى ئۆز تەرەپتارلىرىنى كۈچەيتىش ھەرىكىتىگە ئاتلىنىپ، تۇيغۇزماستىن بۇرۇن مىتىنگلەردە تەرتىپ ساقلاشقا مەسئۇل بولغان رەھىمسىزلىكتە داڭ چىقارغان بىر گۇرۇپ كىشىلەرنى يىغىپ، ئۇلارنى كېڭەيتىپ تەشكىلى ئىنتىزاملىق، ئۇچىسىغا مەخسۇس ئۈنفورما كىيىدىغان شىتات سىرتىدا قۇراللىق قىسىم تەشكىللەشكە كىرىشىدۇ. شىتات سىرتىدا قۇرۇلىدىغان بۇ ئەتىرەتلەر ئاۋغۇستنىڭ باشلىرىدا قۇرۇلۇپ، “تەنھەركەتچىلەر دىۋىزىيونى” دېگەن نامنى ئالىدۇ. پارتىيىنىڭ بىر ئۇقتۇرۇشىدىن قارىغاندا، بۇ دىۋىزىيوننىڭ قۇرۇلۇش مەقسىدى “ياش پارتىيە ئەزالىرىنى كۈچلۈك بىر تەشكىلات قوينىغا ئېلىپ، ئۇلاردىن ھۇجۇمچىلار سۈپىتىدە پايدىلىنىش، بۇ ئەترەت پارتىيىنىڭ قۇماندانلىقىدا بولۇش” دەپ يېزىلغان. ئىككى ئايدىن كېيىن، بۇ ئەتىرەت مەقسىدىنى بىر قەدەر ئېنىق ئىپادىلەيدىغان يېڭى بىر ئىسىم – “ھۇجۇمچىلار ئەتىرىتى”، يەنى s.A.Chilar (ئېس-ئاچىلار) ئەترىتى دېگەن نامىنى ئالىدۇ. ھىتلېر ئۈچۈن ئېيتقاندا، بۇ ھۇجۇمچىلار ئەتىرىتى ھەرگىزمۇ تەرتىپ ساقلاشنىڭ بىر ۋاستىسى بولۇش بىلەنلا قالمايتتى. بۇ ئەتىرەت ئۆز ۋاقتىدا يەنە ئۇچىسىغا مەخسۇس ئۈنفورما كىيىپ كوچىلاردا پاتىروللۇق قىلىپ، پاتىروللارنى ياخشى كۆرىدىغان شەھەر خەلقى ئالدىدا ئۆزىنى نامايىش قىلىپ كۆرسىتىۋېلىش بىلەنمۇ مەشغۇل بولاتتى. ئەمما ئېس-ئاچىلار ئەترىتىنىڭ ئەتىرەت باشلىقى بولغان روم ئۈچۈن ئېيتقاندا، بۇ ئەترەتنى رەسمى قۇراللىق قىسىم دەپ دەپ ھېسابلاپ، ئۇنى ئۆزىنىڭ شەخسى ئارمىيىسى دەپ تونىماقتا ئىدى. ھۇجۇمچىلار ئەتىرىتىنىڭ يادرولۇق كۈچىنى “ئەركىن پولك” قىسىملىرىدىن كەلگەنلەر تەشكىل قىلغان بولۇپ، ئۇلار ئۆزىنىڭ بۇرۇنقى مارشىنى سەل-پەل ئۆزگەرتىپ بۇ ئەتىرەتنىڭ مارشىغا ئايلاندۇرۇشقان ئىدى:

بېشىمىزدا كرىست بەلگىلىك مىس قالپاق،
بېلىكىمىزدە قارا-ئاق-قىزىل يەڭلىك،
ھىتلېر ئېرس-ئاچىلىرىبىز،
بۇ نامىمىز ھەممىدىن ئەڭ جاراڭلىق!

پارتىيىنىڭ ئۆزىگە تەۋە يېڭى بىر قوشۇنى قۇرۇلۇپ، بۇ قۇراللىق كۈچنى ھىتلېر تولۇق تېزگىنلەپ تۇرغاچقا، ئۇ يەنە پارتىيىنى “تېخىمۇ ئىنقىلاۋىي” بولغان يەپ-يېڭى يولغا يېتەكلەپ مېڭىشقا كىرىشىدۇ. شۇنىڭدىن كېيىنكى بىر قانچە ئاي ئىچىدە، ھىتلېر بۇ ئەترەتنى بىر مۇنچە ئاشكارە ئۆكتەملىك ۋەقەلىرىنى پەيدا قىلىشقا قۇتۇراتقۇلۇق قىلىدۇ. بۇ تۈر قۇتىراتقۇلۇقلار مۇنداق قارىماققا قىلچە مەقسەتسىز ئوتتۇرغا چىققاندەك تۈس ئالغان ئىدى: كوچىدا قايسى بىر يەھۇدىي تاياق يەيتتى، قانۇنسىزلىق بىلەن بايراقلىرىنى كۆتۈرۈشۈپ كوچىنى بېشىغا كېيىشەتتى، تەشۋىقات ۋاراقلىرى تارقىتىشاتتى. يەنە بەزى ئۇششاق جىدەللەرنىمۇ پەيدا قىلىشاتتى. … ئەمما بۇ تۈردىكى ئۇششاق-چۈششەك تەرتىپنى قالايماقانلاشتۇرىدىغان ھەرىكەتلەر يۈز بەرگىنىدىن كېيىن، 1921-يىلى 14-سىنتەبىر كۈنى چوڭ بىر ۋەقە يۈز بېرىدۇ. ۋەقە “باۋارىيە پولكى” نىڭ روۋېنبۇرگ (罗文布劳) پىۋىخانىسىدا ئورۇنلاشتۇرۇلغان مىتىنگدا يۈز بېرىدۇ. “باۋارىيە پولكى” ئەسلىدە فېدېراتسىيىچىلەرنىڭ بىر تەشكىلاتى بولۇپ، ۋىمار (魏玛) ھۆكۈمىتىنىڭ ئىجتىما’ئى پىرىنسىپلىرىنى قوبۇل قىلىشقان، يەنى بىر مەركەزلىك ھاكىمىيەت تۈزۈمىگە قارشى تۇراتتى. بۇ تەشكىلنىڭ رەھبىرى، ھىتلېر تەرىپىدىن “ئەڭ خەۋىپلىك ئۆكتىچى” دەپ قارىغان ئېنجىنېر پالېست (巴勒斯特) سەھنىگە چىقىپ نۇتۇق سۆزلەشكە باشلىغىنىدا، ھىتلېر داغدام قەدەملەر بىلەن يىغىن زالىغا كىرىپ كېلىدۇ. ئۇنىڭ ئالدىدا نۇرغۇنلىغان پۇخراچە كېيىنگەن ئېس-ئاچىلار يىغىن قاتناشقۇچىلىرى قاتارىدا زالغا چاندۇرماي كىرگۈزىۋېتىلگەن ئىدى. ئۇلار ھىتلېرنىڭ كىرگىنىنى كۆرۈپ ھەممىسى بىردەك ئورنىدىن تۇرۇپ ۋارقىرىشىپ ھىتلېرغا كۈچ بولۇپ بېرىشكە باشلايدۇ.

يىغىن قاتناشقۇچىلىرى ئارىسىغا كىرگۈزىۋېتىلگەن يۈزلىگەن پارتىيە تەرەپبازلىرىمۇ ئۇلارغا قوشۇلۇپ ھىتلېرنى رىغبەتلەندۈرۈشكە كىرىشىدۇ. ھېرمان ھېس بىر ئورۇندۇقنىڭ ئۈستىگە چىقىپ “باۋارىيىنىڭ بۈگۈنكىدەك قالاق ھالغا چۈشۈپ قېلىشىغا بىردىن-بىر سەۋەپچى بولغانلار دەل يەھۇدىيلاردۇر!” دەپ ۋارقىراشقا باشلايدۇ. بۇ سۆزنى ئاڭلىغان قالغان مىتىنگ قاتناشقۇچىلىرىمۇ تەڭ ۋارقىرىشىپ، بالېستقا “نۇتۇق سۆزلەش ئورنىنى ھىتلېرغا ئۆتكىزىپ بەر!” دەپ توۋلىشىدۇ. ئوتتۇرلۇقتا جىدەل چىقىپ كەتمىسۇن دەپ بىرسىلىرى دەرھال چىراقنى ئۆچۈرىۋېتىدۇ.
ئەمما قاراڭغۇدا ھەممە تەرەپتىن پات-پاراقچىلىق كۆتۈرۈلۈپ تېخىمۇ قالايماقانچىلىق يۈز بېرىدۇ. چىراق قايتا يېقىلغان ۋاقتىدا، ئېس-ئاچىلار سەھنىگە ئېتىلپ چىقىپ بالېست (巴勒斯特) نى ئوتتۇرغا ئېلىپ راسا ئەدەپلىگەندىن كېيىن ئۇنى يىغىن زالىغا چۆرۈپ تاشلىۋېتىشىدۇ.

ساقچى دا’ئىرىلىرى بۇ قېتىمقى قالايماقانچىلىق چىقارغانلارنى تەكشۈرۈشكە كەلگىنىدە، ھىتلېر مەسئولىيەتنى بوينىغا ئېلىش پوزىتسىيىسىدە بولۇش ئۇياقتا تۇرسۇن، ئەكسىنچە “ھېچ ئىش يوق، بىز ئۆز مەقسىدىمىزگە يەتتۇق. پالېستنىڭ سۆزلىشىنى توساپ قالالىدۇق” دەپ بىر خىيالىدا يوق ئۆز گېپىنى قىلىپ چىڭ تۇرىدۇ. ئىش بۇنىڭلىق بىلەنلا تۈگىمەيتتى. ھىتلېر بىلەن ھېس ئىككىسى سوتنىڭ چاقىرىق قەغىزىنى تاپشۇرىۋالىدۇ. سوتتا ئۇلارغا جەمىيەت ئامانلىقىنى قالايماقانلاشتۇرغان دېگەن گۇناھ قويۇلىدۇ. ئەمما ئۇلار ئىككىسىگە چىقىرىلغان ھۈكۈمدە زورلۇق كۈچىدىن پايدىلانغان، دېگەن جىنايەت ئارتىلغان ئىدى. 4-نويابىردا، ھىتلېر مىيونخېننىڭ خوفبراخاۋۇس (霍夫布劳斯) پىۋىخانىسىدا نۇتۇق سۆزلەۋاتقىنىدا، زوراۋانلىق ھەرىكىتى يۈز بېرىدۇ. ئاخشىمى سا’ئەت 8 گە چارەك قالغاندا ھىتلېر زالغا كىرىدۇ. بۇ چاغدا پىۋىخانا زالىدا 800 دىن ئارتۇق ئادەم بار ئىدى. ئاياللارنى ئالدىنقى رەتتە ئولتۇرۇش بەلگىلەنگەن بولۇپ، ئىمكان بار ماجىرا پەيدا بولىدىغان ئىشىك تەرەپتىن يىراقتا بولىشى تەلەپ قىلىنغان ئىدى. ئەمما بۇنداق ئاگاھلاندۇرۇش ماگدالىنا سۋىيا (马格达莲娜•施威耶) خانىمنىڭ خىيالىغىمۇ كىرىپ چىقمىغان بولۇپ، قىزىللاردىن قىلچە قورقمىغان. بۇ ئايال ھىتلېر تۇرىدىغان ئۆينىڭ ئۇدۇلىدىكى بىر كۆكتات دۇكىنىنىڭ ئىگىسى بولۇپ، ھىتلېرغا بەكلا سادىق بىر ئايال ئىدى.

“مەن راستىنلا بەكلا ھاياجانلىنىپ كەتكەن ئىدىم. ئەمما قىلچىمۇ قورقمىدىم. جىدەل چىقىدىغانلىقى مانا مەن دەپلا كۆرىنىپ تۇراتتى. زالدىكىلەرنىڭ كۆپۈنچىسى قىزىللار ئىدى.” ئەسلىدە يىغىنغا كەلگەن ھىتلېرغا قارشى بۇ كىشىلەر مورفى (马非) زاۋۇتىدىن، ئىسالىيە (伊萨利亚) نازۇك ئەسۋاپلار زاۋۇتىدىن ۋە باشقا بەزى زاۋۇتلاردىن كەلگەن ئىشچىلار ئىدى. بۇ ئىشچىلار سان جەھەتتە ھىتلېر تەرەپتارلىرىدىن خېلىلا كۆپ ئىدى. ئۇنىڭ ئۈستىگە ناتسىتلار پارتىيىسى باۋارىيە ھۆكۈمەت تەرەپنىڭ يۇشۇرۇنچە بولسىمۇ ھىمايە قىلىش پۇرسىتىدىنمۇ مەھرۇم بولۇپ قالغان ئىدى. يەنى، باش مىنىستىر فون كارل ۋەزىپىسىدىن ئىستىپا بەرگەن بولۇپ، ئۇنىڭ ئورنىغا تېخىمۇ مۇتىدىل يۇمشاقباش بىرسى چىققان ئىدى.

ھىتلېر زالغا كىرىپ ئەتىراپنى بىر قۇر كۈزەتكەندىن كېيىن دەرھال بارلىق ئىشىكلەرنى تاقىۋېتىڭلار دەپ بويرۇق قىلىدۇ. ئەسلىدە ھىتلېر زالغا كىرەر كىرمەيلا سوتسىيال دېموكرات پارتىيىسىنىڭ ئادەملىرى ئاللىمۇقاچان كوپ قىسىم ئورۇنلارنى ئىگەللەپ بولغانلىقىنى سېزىۋالىدۇ. ئۇ، ئېس-ئاچىلىرى (50 نەپەر ئەتىراپىدا) غا “مانا سىلەرنىڭ ھەرىكىتىمىزگە ساداقەت كۆرسىتىدىغان ۋاقتىڭلار كەلدى، ئۆلۈكىنى كۆتۈرۈپ سىرتقا ئاتمىغىچە ھېچقايسىنى سىرتقا چىقارماڭلار” دەپ بويرۇق قىلىدۇ. ئۇلارنىڭ نەزىرىيىسى، ھۇجۇم قىلىش – ئەڭ ياخشى مۇداپىيىلىنىش. شۇڭا، بىرەر زوراۋانلىق ھەرىكىتى كۆرۈلىشى ھامان دەرھال زەربە بېرىلىشى كېرەك. “ھەممە بىردەك خايل! خايىل! خايىل! دەپ ئۈچ قېتىم بىر-بىرسىدىن كۈچلۈك ياشىسۇن دەپ شۇ’ئار توۋلاشتى.” ھىتلېرنىڭ رومانتىك خاراكتېرلىق بۇ خىل بايان قىلىش ئۇسلۇبى ئۇنىڭ ئەگەشكۈچىلىرىنىڭ زىھنىدىمۇ ئەكس ئەتكەن ئىدى. خۇددى ھىتلېرغا ئوخشاش ئۇلاردىن قىلچە گۇمان قىلمىغىنىدەك، ئەگەشكۈچىلىرىمۇ ئۇنىڭغا شۇنداق سادىق ئىدى.

“ئاكوپلاردىن چىقىپ كەلگەن، پولاتتەك ئىرادىگە ئىگە جەڭچىلەرگە تايىنىش ئارقىلىقلا ۋەتەننىڭ شان-شەرىپىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈش مۇمكىن” دېيىشەتتى.

ھىتلېر ئەندىلا سەھنىگە قاراپ قەدەم تاشلىشى بىلەن، ئىشچىلار قاتتىق توۋلىشىپ ئۇنىڭغا تەھدىت سېلىشقا باشلايدۇ. ھىتلېر ئۇلارغا قىلچىمۇ پىسەنت قىلماي يولىغا داۋام قىلىدۇ. بۇ چاغدا ھېرمان ھېس ئالدىدا تۇرغان سەھنە ئۈستىلى ئۈستىگە چىقىپ يىغىن باشلىنىدۇ، كۆپچىلىك تىنچ، دەپ ۋارقىرايدۇ. ئۇ سەھنىدىن چۈشىشى بىلەن ھىتلېر سەھنىدە نۇتقىنى باشلايدۇ. دەسلىۋىدە يىغىن زالىدىن “ۋەئەئەت!” دېگەن مازاق قىلىش ئاۋازلىرى كېلىشكە باشلايدۇ. ئەمما سەل تۇرۇپ مەخسۇس ھىتلېرنى شاڭخو قىلىش ئۈچۈن ئۇيۇشتۇرۇلغان بۇ كىشىلەرمۇ قۇلاقلىرىنى دىڭ قىلىپ ھىتلېرنىڭ نۇتقىنى ئاڭلاشقا باشلايدۇ. شۇنداق قىلىپ، ھىتلېرمۇ يېرىم سا’ئەتتەك قىلچە دەخلىسىز نۇتۇق سۆزلەيدۇ. شۇنداقتىمۇ ئۇنىڭ رىقابەتچىلىرى پەيت كۈتۈپ پىۋا قۇتىلىرىنى قۇرال قىلىش ئۈچۈن ئورۇندۇقىنىڭ ئاستىغا يوشۇرۇشۇپ تەييار تۇرىشاتتى. تۇيۇقسىز بىرسى سەكرەپ چىقىپ ھىتلېرنىڭ نۇتقىنى بۆلىۋېتىدۇ. ھىتلېرمۇ دەرھال ئۇ كىشىگە رەددىيە بېرىدۇ. زال ئىچىدە غەزەپلىك ۋارقىراپ جارقىراشلار كۆتۈرىلىدۇ. ئارىدىن بىرسى ئورۇندۇقىغا چىقىپ “ئەركىنلىك!” دەپ ۋارقىرايدۇ. شۇ ۋاقىتتا پىۋا شىشىسىدىن بىرسى ھىتلېرنىڭ بېشىغا ئېتىلىدۇ.

كەينىدىنلا يەنە بەش-ئالتىسى ئېتىلىدۇ. بىرسى ئالدى قاتاردىكى ئاياللارغا “دەرھال جوزا ئاستىغا يوشۇرنۇڭلار!” دەپ ۋارقىرايدۇ. سۋىيا خانىم (施威耶) دەرھال بېشىنى ئىگىدۇ. “ھەر تۈرلۈك ئاۋازلار، پىۋا بوتولكىلىرىنىڭ سۇنۇشلىرى، بىر-بىرىنى ئۇرىۋاتقان تاياق ئاۋازلىرى، ئورۇندۇق ئۈستەللەرنىڭ ئۆرۈلۈپ سۇنغان ئاۋازلىرى كېلىشكە باشلاپ ھېچ نېمىنى پەرق قىلغىلى بولماس ھالغا كېلىدۇ. زالدا ئېس-ئاچىلار راسا ئۆزىنى كۆرسەتمەكتە ئىدى.” دەيدۇ بۇ ئايال.

نېمە بولۇپ كېتىۋاتقانلىقىنى كۆرۈپ باقماقچى بولۇپ بېشىنى كۆتەرگەن بۇ ئايال ھاڭ-تاڭ بولۇپ قېتىپلا قالىدۇ: شۇنچە كۆپ پىۋا بوتولكىلىرىنىڭ ئۇچۇپ كېلىشىغا پەرۋا قىلماي ھىتلېر جايىدىن قىمىرمۇ قىلماي بۇرۇنقى يېرىدە تۇراتتى. سان جەھەتتە بەكلا ئاز ئېس-ئاچىلار ئۆزىنى كۆرسىتىشىپ قىزىللارنىڭ راسا ئەدىۋىنى بەرمەكتە ئىدى. يېرىم سا’ئەتكە قالماي دۈشمەنلەر بىنادىن تازىلاپ چىقىرىلدى. قارىماققا زال ئىچى يېڭىلا سىنارىيەت ئوقىدا تىتما-تىتما بولۇپ كەتكەندەك ئورۇندۇق-ئۈستەللەر ئۆرۈلگەن، پۈتۈن ئەتىراپ پىۋا پوتولكىسى بىلەن تولغان ئىدى.

قالايماقانچىلىق ئارىسىدا قايتىدىن ھېرمان ھېسنىڭ ئاۋازى كەلدى: “يىغىنىمىز ئوچۇق، ناتىق سۆزىنى داۋام قىلسۇن!”

ھىتلېر نۇتقىنى داۋاملاشتۇرىدۇ. بۇ چاغدا ئېس-ئاچىلارنىڭ بەزىلىرى يارىلىرىنى تېڭىۋاتقان، يەنە بەزىلىرى نۇسۇلكىلىق سىرتقا توشۇلماقتا ئىدى. ھىتلېرنىڭ سۆزى تۈگىشى بىلەن تەڭ، ئالقىش سادالىرى كۆتۈرىلىيدۇ. دەل شۇ چاغدا ئىشىكتىن ئالدىراپ كىرىپ كەلگەن بىر ساقچى “يىغىندىن تارقىلىڭلار، تارقىلىڭلار!” دەپ قاتتىق ۋارقىراشقا باشلايدۇ.

semenyoli

(5)


بۇ قېتىمقى پىۋىخانا جىدىلىدىن ھىتلېر شۇنى ئېنىق كۆردىكى، قىلچە تەمتىرىمەي زورلۇق كۈچىگە تايىنىپ ھۇجۇم قىلغاندىلا ئاندىن غەلىبە قىلىش مۇمكىن. شۇ كۈنى ئاخشامقى غالىبىيەت، ھىتلېر بىلەن نېمىس مىللەتچى سوتسىيالىزم ئىشچىلار پارتىيىسىنىڭ داڭقىنى پۈتۈن جاھانغا پۈر كەتكۈزىدۇ. شۇنداقتىمۇ پارتىيە ئەزا سانىنىڭ ئارتىپ بېرىشىغا ئەگىشىپ، سەمىمى، ئاق كۆڭۈل شەھەر ئاھالىسى بۇ تۈردىكى قالاق ۋەقەلەرنى توختىتىش تەلىۋىنى ئوتتۇرغا قويۇشقا باشلايدۇ. باۋارىيە يېڭى ھۆكۈمىتىمۇ ھىتلېرغا قارىتا جىددى تەدبىر قوللىنىپ چەكلىمە قويۇشقا كىرىشىدۇ. ئەمما بۇنىڭ ئۈچۈن ھىتلېرنىڭ ھەقىقەتەنمۇ قۇتۇراتقۇلۇق قىلغانلىقىغا دا’ئىر ئېنىق پاكىتلار بولىشى كېرەك ئىدى. يېڭى ھۆكۈمەت، ھىتلېرغا ئۆزىنى قوغداش ئۈچۈن تاپانچا بىلەن يۈرۈشكە بولىدۇ دەيدىغان يانقۇرال رۇخسەت قەغىزى بېرىپ ئادىل مۇ’ئامىلىدە بولغانلىقىنى كۆرسەتمەكچى بولىدۇ.

ئۇنىڭ زورلۇق كۈچىدىن پايدىلىنىشى، پۈتۈن مەملىكەتتىكى مىللەتچىلەر بىلەن خەلق ئاممىسىغا نارازىلىق بىلدۈرۈش جاسارىتىنى بېرىش بىشارىتىنى بەرگەن ئىدى. شۇ يىلىنىڭ باشلىرىدا، گېرمانىيە ھۆكۈمىتى ئىتتىپاقداش دۆلەتلەرنىڭ ئۇرۇش چىقىم مىقدارىنى ئۈستۈرۈپ تۆلىتىش تەلىۋىنى رەت قىلىدۇ. فرانسىيە بىلەن بىلىگىيە ئارمىيىسى دۇ’ئىسبۇرگ (杜伊斯堡) بىلەن دۇسېلدورف (杜塞尔多夫) نى ئىشغال قىلىپ بۇنىڭغا نارازىلىقىنى ئىپادىلەيدۇ. ئىككى ئايدىن كېيىن ئىتتىپاقداش دۆلەتلەر ئەڭ ئاخىرقى ئۇلتىماتوم تاپشۇرۇپ، گېرمانىيىنى ئۇرۇش چىقىمى ئۈچۈن ئىكىسپورت مىقدارىنىڭ يۈزدە يىگىرمە بەش قىسمى بىلەن قوشۇپ يىلىغا 2 مىليارد مارك تۆلىشىنى تەلەپ قىلىدۇ. بۇ ئۇلتىماتومدا يەنە ئەگەر بۇ تەلەپلىرىمىزگە ماقۇل بولمايدىكەن، لور (鲁尔) رايونىنى پۈتۈنلەي ئىشغال قىلىۋالىدىغانلىقى بىلەن تەھدىت قىلىدۇ.

موتىدىل ھەم كونسىرىۋاتىپ ئىچكى كابىنت بۇنىڭغا قەتئى ماقۇل بولمايدىغانلىقىنى بىلدۈرسىمۇ، بۇ ۋاقىتتا ھۆكۈمەت تېزگىنىدىكى “مەركىزى پارتىيە” ئىتتىپاقداش دۆلەتلەرنىڭ بۇ تەلىۋىگە باش ئېگىپ ماقۇل بولىدۇ. ئۇلارنىڭ بۇنداق تەسلىمچىلىك ھەرىكىتى ھىتلېرغا ئوخشاش مىللەتچىلەرنى قاتتىق غەزەپلەندۈرىۋېتىدۇ. شۇڭا بۇ تۈر مىللەتچى كۈچلەر مەركىزى پارتىيە رەھبىرى، ئۇرۇش توختىتىش شەرتنامىسىغا قول قويغان “جىنايەتچى” ماكسىياس ئېرسبېرگ (马西阿斯•埃尔茨伯格) نى سۈيىقەست بىلەن ئۆلتۈرۈشتەك بىر مۇنچە زوراۋانلىق ھەرىكەتلىرىنى قوزغايدۇ. قانۇن ۋە تەرتىپنى قوغداش تەلىۋىدە بولغان نېمىسلارنىڭ كۆپ قىسمى بۇ سۇيىقەستلەرنى پەيدا قىلغان قاتىللارنى قەھرىمان ھېسابلاپ تەبرىكلىشىدۇ.

1921-يىلىنىڭ ئاخىرلىرىدا، بىرلەشكەن مىللەتلەر، پولشانىڭ يوقۇرى سىلىسىيىنى () قايتۇرىۋالىدۇ دەپ ئېلان قىلىدۇ (گېرمانىيىنىڭ بەشتە تۆت قىسىم كانلىرى بىلەن ئېغىر سانا’ئىتى  بۇ يەردە ئىدى). بۇ ھەرىكەتمۇ مىللىتچىلەرنى غەزەپلەندۈرگەن يېڭى سەۋەپ بولۇپ بېرىدۇ. قىش يېقىنلىشىش بىلەن مارك پاخاللىشىشقا باشلىشى، شۇنىڭدەك يەنە بۇ سەۋەپتىن كېلىپ چىققان ھەر تۈرلۈك قىيىنچىلىقلار سەۋەبىدىن، نېمىسلارنىڭ نارازىلىق كەيپىياتلىرى تېخىمۇ كۈچىيىدۇ. 1922-يىلى مەسىخ بايرىمى كۈنىدە تاشقى ئىشلار ۋەزىرى ۋورد رادىنوۋ (霍尔德•拉德诺) تۇيۇقسىزلا شەرققە يۈزلىنىپ، رابالودا سوۋېتلەر ئىتتىپاقى بىلەن كىلىشىم تۈزىدۇ. بۇمۇ زوراۋانلىق ھەركەت مۇھىتىنى كۈچەيتىۋېتىدۇ. بولشېۋىكلارغا قارشى ھىتلېر ئېقىمىدىكىلەر، بۇنداق ئىتتىپاقداشلىقنىڭ ئىمپىرىيىنىڭ گۈللىنىشى ئۈچۈن پايدىلىق بولىدىغانلىقىنى بىلمىگەچكە، بۇنىڭدىنمۇ قاتتىق غەزەپلىنىدۇ. گېرمانىيە سىياسى مۇستەقىللىقىنىڭ كۈچىيىپ بېرىشىدىن غەرب ئىتتىپاقداشلىرى پەقەتلا خاتىرجەم ئەمەس ئىدى. شۇنىڭغا قارىماي ئۇلار بۇ ئۆزگىرىشلەرنى يەنىلا كۆرمەسكە سالىدۇ.
گېرمانىيە، رۇسىيە بىلەن دېپلوماتىك مۇناسىۋىتىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە ماقۇل كېلىپ، بىر-بىرسىدىن ئۇرۇش چىقىمى تۆلىتىش تەلىۋىدىن ۋاز كېچىشىپ سودا مۇناسىۋىتىنىمۇ ئەسلىگە كەلتۈرىشىدۇ.

شۇنىڭدەك، يەنە بىر تەرەپ بىلەن مۇزاكىرە قىلماي تۇرۇپ، قايسى بىر تەرەپ ئۆز ئالدىغا دوستىنىڭ ئىقتىسادى كىلىشىمىگە تەسىر يەتكۈزىدىغان ئۈچىنچى بىر دۆلەت بىلەن ھەر قانداق بىر ئىقتىسادى كىلىشىم ئىمزالاشمايدۇ، دەپ كېلىشىدۇ. رۇسىيە زامانىۋى تېخنىكىلارغا ئېھتىياجى بار ئىدى؛ گېرمانىيە بولسا، ۋېرسال (凡尔赛) شەرتنامىسىنىڭ ھەربى كۈچلىرىنى مەلۇم دا’ئىرىدە چەكلەش دەيدىغان ماددىلىرىغا ئەمەل قىلماسلىققا جاسارەت قىلىش، يەنە بىر تەرەپتىن گېرمانىيىدە تۇرۇشلۇق خەلقارا چەكلەش كومۇتىتىنى گۇمانغا قالدۇرماسلىقنىمۇ ئويلايتتى. لېنىن، خېلى بۇرۇنلا گېرمانىيىدىن سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ قىزىل ئارمىيىنى ئۆزگەرتىپ تەشكىللىشىگە ياردەم قىلىشىنى تەلەپ قىلماقتا بولۇپ، گېرمانىيە دۆلەت مۇداپىيە ئارمىيىسىنىڭ رەھبىرى گېنىرال خانس فون ساكت (汉斯•冯•塞克特) مۇ بۇنىڭغا ماقۇل بولۇشقا ئالدىرىماقتا ئىدى. شۇڭا، ئىككى دۆلەت ھەربى دا’ئىرىلىرى بېرىش-كېلىش مۇناسىۋەتلىرىنى زىچلاشتۇرماقتا ئىدى. كىچىككىنە گېرمانىيە ئارمىيىسى قىزىل ئارمىيىگە تەلىم-تەربىيە بېرىشكە كىرىشىپ، بۇ جەرياندا ئالاھىدە يېڭى قۇراللاردىن پايدىلىنىش بىلىملىرىنىمۇ ئۆگەنمەكتە ئىدى.

بۇ تۈردىكى ھەمكارلىقنىڭ دا’ئىرىسى قانچىلىك، تەسىرى قانچىلىك ئىكەنلىكىدىن رادىنوۋ (拉德诺) نى تەنقىت قىلغۇچىلار پەقەتلا بىلەلمەيتتى. گەرچە ئۇنىڭ سوۋېتلەر ئىتتىپاقى بىلەن تۈزۈشكەن شەرتنامىسى گېرمانىيىنى قايتىدىن قۇراللاندۇرۇش جەھەتتە كۈچلۈك تۈرتكە بولۇپ بەرگەن بولسىمۇ، ئۇنىڭ ئۆزى گېرمانىيە كۈچلۈك بىر ئارمىيىگە ئىگە بولىشىنى تەلەپ قىلىۋاتقان نېمىسلار تەرىپىدىن سوۋېتلىكلەر بىلەن ھەمكارلاشقانلىقى سەۋەبىدىن قىزىل پاچاق دەپ قارىلىدۇ. بۇنداق قاراش ئۇنى قارىلاش ھېساپلىناتتى. ئەمەلىيەتتە بولسا، رادىنو (拉德诺) ۋېرسال (凡尔赛) شەرتنامىسىدا ۋەدە قىلىنغان كىشىنى چۈچۈتكىدەك ئېغىر ئىقتىسادى تۆلەم ۋەدىسىگە رى’ئايە قىلىشقا غەيرەت قىلغانلىقى سەۋەبىدىن خېلى بۇرۇنلا غەرىپلىكلەرگە باش ئەگكەن قۇللۇق ئۈلگىسى دەپ قارىلىپ كەلمەكتە ئىدى. شۇنىڭدەك يەنە ئۇ بىر باي يەھۇدىي بولغاچقا، ناتسىتلار تەرىپىدىن يەھۇدىيلارنىڭ دۇنياغا غوجايىن بولۇشى ئۈچۈن يۇشۇرۇنچە پىلان تۈزۈپ كەلمەكتە دەپ قارىلانماقتا ئىدى. 4-ئىيۇن كۈنى، ئىقتىدارلىق ۋەتەنپەرۋەر بولغان بۇ ئادەم، ئىككى نەپەر “ئەركىن پولك” نىڭ سابىق ئەزاسى تەرىپىدىن ۋەھشىلەرچە قەستلەپ ئۆلتۈرۈلىدۇ.

شۇ كۈنى، باۋارىيىدە بۇ قورقۇنۇشلۇق ھەرىكەتنى پەيدا قىلغانلار قولغا ئېلىنىپ قاماققا ئېلىنىدۇ. ھىتلېر ئۇلارنىڭ ئەگەشكۈچىلىرىگە “بۇندىن 2 مىڭ يىل بۇرۇن، ئېرۇسالىمدىكى بىر ئۇچۇم زوراۋانمۇ خۇددى بۈگۈنكىدەك جاللات ئالدىغا كەلتۈرۈلگەن ئىدى” دېتىشى بىلەن تەڭ، ئۇنى “توپىلاڭ قىلىشقا كۈشكۈرتكەن” دېگەن جىنايەت بىلەن ستاديۇم (斯达德廉) تۈرمىسىگە قامايدۇ. گۇندىپاي ئۇنى ئىچىدە يۈز يۇيۇش يېرى بار بىر كامىرغا يېتىلەپ كىرىدۇ. ئاندىن “دوستانە قىياپەت” بىلەن بۇ ھۇجۇرىدا نۇرغۇنلىغان داڭلىق كىشىلەرنىڭ ياتقانلىقى، مەسىلەن باۋارىيىنىڭ داڭلىق دراماتورگى لودىۋېك توما (路德维希•托马)، ئىنقىلاپچى كۇرت ئېسنېر (库尔特•埃斯纳) لار بۇ خانىدا ياتقانلىقىنى ئېيتىدۇ. رادىنو (拉德诺) نىڭ زىيانكەشلىككە ئۇچرىغانلىق خەۋىرى ھىتلېرنى ئۇنچە بەك خوشال قىلالمايدۇ. بۇنداق يالغۇز بېشىغا قىساس ئېلىش ھەرىكەتلىرى ئۇنىڭچە بولغاندا ئۇنچە بەك قىممىتى يوق ئىشلار ئىدى؛ شۇنداقتىمۇ بۇ سۈيىقەست ھەرىكىتى ئۇنىڭغا بىر سىياسى ساۋاق بېرىدۇ. شۇندىن كېيىن ئۇمۇ پىكاۋىنىڭ كەينىگە كۈچلۈك چىراقلاردىن بېكىتىپ، پېيىغا چۈشكەنلەرنى كۈچلۈك چىراق نۇرى بىلەن كۆزىنى ئاچالماس قىلىۋېتىپ سۇيىقەست قىلىشىغا ئىمكان بەرمەيدىغان قىلىۋالىدۇ.

شۇ قېتىمقى سۈيىقەستتىن كېيىن، ۋىمار ھۆكۈمىتى ئالدىراپ-تىنەپ «جۇمھۇرىيەتنى قوغداش قانۇنى» نى تۈزۈپ ئېلان قىلىدۇ. بۇ قانۇن، بەكلا رەھىمسىز بىر قانۇن بولۇپ، ئاساسلىقى رادىكال ئوڭچىل تېررچىلىقنى چەكلەش مەقسەت قىلىنماقتا ئىدى. شۇڭا، بۇ قانۇن باۋارىيىنىڭ ھەر تۈرلۈك مىللەتچىلىرىنىڭ كۈچلۈك قارشى تۇرۇشىغا دۈچ كېلىدۇ. بۇ ھەقتىكى جىدەللەر ئايرىغىلى بولمىغىدەك ھالغا كەلگىنىدە، ھىتلېر ستادىيۇم (斯达德廉) تۈرمىسىدىن قويۇپ بېرىلىدۇ. ھىتلېر، ئەسەبى سىياسىي سەھنىدىن ئايرىلىپ قالغان مەزگىل ئىچىدە ئۆزىنىڭ قاينام-تاشقىنلىق كۆزقاراشلىرىنى قايتىدىن كۆزدىن كۆچۈرۈشكە مەجبۇر بولغان ئىدى. ئۇ، تەخمىنەن 5 ھەپتىلىك تۈرمە ھاياتى جەريانىدا كىتاپ ئوقۇش ۋە پىكىر يۈرگۈزۈش بىلەن شوغۇللىنىشتىن باشقا قىلىدىغان ئىشىمۇ يوق ئىدى. بۇ جەرياندا ھىتلېر ئۆزىنىڭ يەھۇدىيلارغا بولغان ئۆچمەنلىكى بىلەن يىرگىنىشىنى نىسبەتەن سىستېمىلىق، مەقسىدىمۇ بىر قەدەر ئېنىق بولغان نەزىرىيە ھالىغا كەلتۈرۈش پۇرسىتىگە ئېرىشىدۇ. شۇڭا ئۇ، تۈرمىدىن چىقار-چىقماي ۋاقىتنى چىڭ تۇتۇپ «جۇمھۇرىيەتنى قوغداش قانۇنى» غا رەددىيە بېرىش ھەرىكىتىگە ئاتلىنىدۇ. ئۇ تۈرمىدىن چىققان كۈنىسى، «ئەركىن دۆلەتمۇ ياكى قۇللۇقمۇ؟» دېگەن تېمىدا شۇ چاققىچە سۆزلەپ باقمىغان ئىنتايىن ئۆتكۈر نۇتۇقتىن بىرنى سۆزلەيدۇ. مۇنداق قارىماققا، ئۇنىڭ بۇ نۇتقى مەخسۇس يېڭى قانۇنغا قارىتىلغاندەك كۆرۈنسىمۇ، ئەمەلىيەتتە يەھۇدىيلارغا ۋە ئۇلارنىڭ دۇنياغا يالغۇز ھۈكۈمىرانلىق قىلىش ھىلىمىكىرىگە رەددىيە بېرىشنى ئاساس قىلغان ئىدى. يەھۇدىيلارنىڭ قانداقلارچە بۇنچە چوڭ ھوقۇقلارغا ئېرىشەلىگەنلىكى ھەققىدە ئوتتۇرغا قويغان پاكىتلىرى ھېچ قاچان بۇنچە تولۇق، تەسىرىمۇ بۇنچە كۈچلۈك بولۇپ باققان ئەمەس. ھىتلېر يەھۇدىي زوراۋانلىقى ئۈستىدە ھېچقاچان “بۇنچە مەنتىقىلىق، بۇنچە پاكىتلىق” سۆزلەپ باققان ئەمەس ئىدى.

ھىتلېر، ئاۋازىنى پۈتۈن بۇلۇڭ-پۇچقاقلاردا ئېنىق ئاڭلىغىلى بولىدىغان بۇرگېربراخاۋس (布尔格布劳) پىۋىخانىسىدا جىمجىت ئولتۇرۇپ نۇتقىنى ئاڭلاۋاتقان يىغىن قاتناشقۇچىلىرىغا، مىللەتچىلىك ۋە ئاممىۋى كۈچلەرنىڭ غايىسى بىلەن ئىنتېرناتسيونالىزمچى يەھۇدىيلار غايىسى ئوتتۇرسىدا كېتىۋاتقان شىددەتلىك كۈرەشنىڭ پۈتكۈل ياۋروپا قىتئەسى بويىچە كۈچلۈك قانات يايغانلىقى ئۈستىدە توختىلىدۇ. سوتسىيال دېموكراتىيە بىلەن كومۇنىزمنىڭ ئاساسىنى تىكلىگەن كىشىمۇ بىر يەھۇدىي ئىكەنلىكىنى؛ ئاكىتسىيە بازىرى بىلەن ئىشچىلار ھەرىكىتىنى تېزگىنلەپ يۈرگەنلەرنىڭمۇ يەنە شۇ يەھۇدىيلار ئىكەنلىكىنى كۆرسىتىپ ئۆتىدۇ. ھىتلېر سۆزلەپ بۇ يەرگە كەلگىنىدە، ھەتتا سەھنىلەردە ئويۇن قويۇپ يۈرىدىغان يەھۇدىيلارنىڭ سىكىلەك چېچىنى كەينىگە تاشلاش قىلىقىنىمۇ دوراپ بېرىپ مىتىنگدىكىلەرنى قاتتىق كۈلدۈرىۋېتىدۇ. بۇنىڭدىن خوشال بولغان يىغىن ئەھلى قۇلاقنى يارغىدەك ئالقىش كۆتۈرىشىدۇ. ھىتلېر سۆزىنى داۋاملاشتۇرۇپ، يەھۇدىيلار بۇزغۇنچى، بۇلاڭچى، قان شورىغۇچى! دەيدۇ. شۇنىڭدەك يەنە، بولشېۋىك يەھۇدىيلار بۈگۈنكى كۈندە ھەل قىلغۇچ جەڭگە ئاتلانماقتا، ئۇلارنىڭ مۇنداق ئىككى تۈرلۈك غايىسى بار، دەپ كېلىپ، “دۆلەتلەرنى قۇرالسىزلاندۇرۇش ھەمدە خەلقنى ئىدىيىۋى قۇرالدىن مەھرۇم قىلىش!” دەيدۇ. (1922-يىلىدىكى ھىتلېر، يەھۇدىيلارغا ھۇجۇم قىلىش جەھەتتە پىكىرىنىڭ چوڭقۇرلىقى ۋە زەھەرلىكلىكى بىلەن گەۋدىلىك ئوتتۇرغا چىققان ئىدى. بۇ ھەقتە، شۇ يىللاردا ئۇنىڭ بىلەن يېقىن ئۆتكەن جونس خول (约瑟夫•赫尔) بىلەن ئۆتكۈزگەن بىر قېتىملىق سۆھبىتىدە ئېنىق گەۋدىلەنگەن ئىدى. شۇ قېتىمقى سۆھبەتتە خول (赫尔) ھىتلېرغا سۇ’ئال قويۇپ، ئەگەر يەھۇدىيلارنى باشقۇرۇش جەھەتتە تولۇق ھوقۇقلۇق بولغىدەك  قىلسا، ئۇلارنى قانداق قىلار ئىدىڭ؟ دېگىنىدە، ھىتلېر تۇيۇقسىزلا ئۆزگىرىدۇ. كۆزىنى دەرھال مەندىن ئېلىپ قاچتى.

ئاسمانغا قارىغىنىچە ئاۋازىنى تەدىرىجى يوقۇرى كۆتۈرۈپ سۆزلەپ كەتتى. ئۇنىڭ پۈتۈن ۋۇجۇدى كىرىشىپ تىتىرەپ كېتىدۇ. قاتتىق ۋارقىراپ سۆزلەشكە باشلايدۇ. شۇ پەيتتە گويا مەن ئۇنىڭ ئالدىدا تۇرغان مىتىنگ مەيدانىدىكى خەلق ئاممىسى ئىدىم. ‘ئەگەر مەن كۈنلەرنىڭ بىرىدە راستىنلا پۈتۈن ھوقۇقنى قولغا ئالالىغىدەك بولسام، مېنىڭ قىلىدىغان بىرىنچى ئىشىم، مېنىڭ ئەڭ مۇھىم ئىشىم، يەھۇدىيلارنى يوقۇتۇش ئىشى بولاتتى. مەن ھوقۇقنى قولغا كىرگۈزگىدەك بولسام، ھەممە يەرگە دارلارنى تىكىۋىتەتتىم. مەسىلەن مىيونخېننىڭ مارىيان (马里安) مەيدانىدا، قاتناشقا توسالغۇ بولمىغىدەكلا ئىمكانىيەت بولىدىكەن، بۇنداق دارلارنى كۆپلەپ تىكلىگەن، بۇ دارلارغا يەھۇدىيلارنى بىر-بىرلەپ ئېسىۋەتكەن، ئۇلارنىڭ جەسىدىنى تا سېسىپ پۇرىمىغىچە داردىن چۈشەرتمىگەن بولاتتىم. شۇ شەكىلدە دارغا ئېسىلغانلارنى داۋاملىق يېڭىلاپ، تاكى مىيونخېندا ئەڭ ئاخىرقى بىر يەھۇدىيمۇ دارغا ئېسىلىپ بولمىغىچە بۇ ئىشنى توختاتمىغان بولار ئىدىم. باشقا شەھەرلىرىمىزدىمۇ بۇ تۈزۈم يولغا قويۇلۇپ، پۈتۈن ۋەتىنىمىز تەۋەسىدە بىرمۇ يەھۇدىي قالمىغانغىچە شۇنداق ئېسىش داۋام قىلغان بولار ئىدى! − دەيدۇ.) بۇنىڭ ئۈچۈن يەھۇدىيلارنىڭ ئاشكارە نارازىلىق بىلدۈرۈشكە جاسارەت كۆرسىتەلەيدىغانلىكى ئېغىزلىرىنى تۇۋاقلاشقا مەجبۇر ئىكەنلىكىنى تەكىتلەپ كۆرسىتىدۇ.

ھىتلېر، نۇتقىدا يەھۇدىيلار ھەققىدە يوقۇرقىدەك شىكايەتلەر بىلەن بىرەر سا’ئەتتەك توختالغاندىن كېيىنلا ئاندىن رەسمى تېمىسىغا ئۆتىدۇ: “بىزگە مەلۇمكى، بۈگۈن بېرلىندىن كېلىۋاتقان ئاتالمىش «جۇمھۇرىيەتنى قوغداش قانۇنى» دېگىنى پەقەتلا تەنقىتنى باستۇرۇش، كىشىلەرنى سۆزلەش ئەركىنلىكىدىن مەھرۇم قالدۇرۇشنىڭ بىر ۋاستىسىدىن باشقا نەرسە ئەمەس.” شۇنىسى ئېنىقكى، مىللەتچى سوتسىيالىزمچىلارنىڭ ئاغزىنى ھەرگىزمۇ ئېتىۋىتەلمەيدۇ، دەيدۇ. ئۇ، يەنە خەلقنى بىۋاستە زوراۋانلىق كۈچىدىن پايدىلىنىشقا چاقىرىق قىلىدۇ. “شۇڭا، مەن بۇ نۇتقىمنى تاماملىشىمدىن بۇرۇن ئاراڭلاردىكى ياشلارنىڭ بىر ئىشقا ئاتلىنىشىنى ئۈمىت قىلىمەن. بۇنداق ئىش بەكلا زۆرۈر بولۇپ تۇرماقتا. بۇرۇنقى پارتىيە، ياشلىرىمىزنى سۆز قابىلىيىتىنى ئۆستۈرۈشكىلا يىتەكلەپ كەلگەن بولسا، ئەندى مەن ياشلارنى جىسمانى كۈچىنى چېنىقتۇرۇشقا يىتەكلىمەكچىمەن. مەن سىلەرگە شۇنداق چاقىرىق قىلىمەنكى، خەلقىنىڭ تەغدىرىنى تۈزەش يولىنى تاپالماي يۈرگەن ياشلار، ئەڭ ئاخىرقى چارىنى ئىشقا سالىدىغانلا بولىدىكەن، بۇ يولنى چوقۇم تاپالايدۇ. ئەگەر پەلسەپەلىك جەھەتتىكىلا تەتقىقاتلار ئىچىگە چۆكۈپ كېتىپ، پۈتۈن ۋاقتىنى كىتاپقىلا بېرىۋەتكىنىدە ياكى ئىسسىق ئۇچاق ئالدىدا ئولتۇرۇپ ۋاقتىنى ئۆتكىزىشنىلا ئويلايدىكەن، بۇنداق بىر ياش، نېمىس بولۇش ھەققىگە ئىگە ئەمەس! سىلەرگە شۇنى چاقىرىق قىلىمەنكى، ھەممىڭلار ھۇجۇمچىلار ئەتىرىتىگە بېرىپ قوشۇلۇڭلار!”

ئۇ يەنە ئاگاھلاندۇرۇپ مۇنداق دەيدۇ: سىلەرنىڭ ئالدىڭلاردىكى ۋەزىپە ھەقىقەتەنمۇ ئېغىر بىر ۋەزىپە، بۇ ۋەزىپىنى ئورۇنداپ بەلكىم ھېچ نېمىگە ئېرىشەلمەسلىكىڭلار مۇمكىن. ھەتتا ھەممىدىن مەھرۇم بولۇپ قېلىشىڭلارمۇ مۇمكىن. “بىز بىلەن بىر سەپتە كۈرەش قىلىۋاتقان خەلق، ھېچ قانداق بىر ئورۇنغا ئېرىشەلمەسلىكى، بولۇپمۇ ھەر قانداق بىر ماددى مەنپە’ئەتنى قولغا كەلتۈرەلمەسلىكى مۇمكىن. ھەتتا تۈرمىلەردە ئۆمۈر بويى چىرىپ يېتىپ كېتىشىمۇ مۇمكىن. بۈگۈنكى كۈندە داھى بولماقچى بولىۋاتقان بىرسىدە چوقۇم ئېنىق بىر غايە بولىشى كېرەك. ئۇنداق بولماي، پەقەت بىرسىلىرىگە يىتەكچىلىك قىلىش ئۈچۈنلا يىتەكچى بولۇشنى ئويلىغان بولىدىكەن، ئۇنداق بىر داھى ھېچ ئىشقا يارىمايدىغان بىرسى ھېساپلىنىدۇ.” ئۇنىڭ غايە ئۈچۈن جان پىدا قىلىش دەيدىغان بۇ چاقىرقى يىغىن زالىدىكىلەرنى قاتتىق ھاياجانلاندۇرىۋېتىدۇ.

شۇنىڭدىن كېيىنكى ئىككى ھەپتە جەريانىدا، ھىتلېر يېڭى قانۇنغا ئىزچىل تۈردە رەددىيە بېرىپ كېلىدۇ. 16-ئاۋغۇست كۈنى، ھىتلېر كىنىكس (科尼希) مەيدانىدىكى ئاممىۋى يىغىننىڭ رەسمى چولپانىغا ئايلىنىدۇ. بۇ قېتىمقى يىغىلىش ئەسلىدە “مەملىكەتلىك بىرلىكسەپ” تەرىپىدىن ئۇيۇشتۇرۇلغان بىر مىتىنگ بولۇپ، مىيونخېندىكى ھەر قايسى ۋەتەنپەرۋەر تەشكىلاتلارنىڭ بىرلىشىپ قاتنىشىشى بىلەن شەكىللەنگەن ۋىمار (魏玛) ھۆكۈمىتىنىڭ يېڭى قانۇنىغا ئورتاق نارازىلىق بىلدۈرۈش يىغىنى ئىدى. ھىتلېر قاتارىدىكى كىشىلەر يىغىن مەيدانىغا كېلىشتىن بۇرۇن، يىغىن مەيدانى بىر قەدەر تېنچ ۋەزىيەتتە كېتىۋاتاتتى. تۇيۇقسىز، يىراقتىن ھاياجانلىق ناغرا-سۇنايلىق ئىككى ئوركىستېر ئۈمىگى مەيدانغا كېلىشكە باشلايدۇ. كەينىدىنلا كەينى ئۈزۈلمەي كېلىۋاتقان كرىست بەلگىلىك يەڭلىك تاقىغان كىشىلەر رەتلىك قەدەملەر بىلەن يىغىن مەيدانىغا كىرىپ كېلىدۇ. ئۇلار ئالتە گۇرۇپلۇق ئەتىرەتلەر بويىچە 15 تال “مىللەتچى سوتسىيالزمچىلار” بايرىقى ئاستىدا كەلمەكتە ئىدى.

نەچچە مىنوتقا قالماي مەيدان ھاياجانغا تولغان 15 مىڭدىن ئارتۇق ئادەم بىلەن لىق تولىدۇ.

ھىتلېر يىغىن سەھنىسى ئالدىدا پەيدا بولغىنىدا، مەيداندىن كۆتۈرۈلگەن ئالقىش سادالىرى ئۇنچە بەك كۈچلۈك ئەمەس ئىدى. ئادولف، نۇتۇق سەھنىسىدە بىر مىنۇت ئۈن-تۈنسىز تۇردى. ئاندىن، نۇتقىنى باشلىدى. دەسلىۋىدە ئۇ نۇتقىنى بەكلا سىلىق باشلىغان بولۇپ، قىلچىمۇ ھاياجان پەيدا قىلماي سۆزلەيدۇ.

يالقۇنلۇق مىللەتچى بىرسى بولغان كۇرت رادىك (库尔特•卢德克) (ئۇ ھىتلېرنى شۇ كۈنى تۇنجى قېتىم كۆرمەكتە ئىدى) شۇ كۈنىسىنى ئەسلەپ مۇنداق دەيدۇ: “سەل ئۆتكەندىن كېيىن، ئۇنىڭ ئاۋازى ئاستا-ئاستا كۆتۈرۈلۈپ، ئەڭ ئاخىرقى چېكىگىچە بېرىپ يېتىدۇ. ئۇنىڭ ئاۋازى كىشىنىڭ ھېسسياتىنى ئالقىنىغا ئېلىپ، پەۋقۇلئاددە تەسىر پەيدا قىلىۋىتەتتى.” ئەندى ئۇ ئىنتايىن ۋەھشى باشقا بىر ئادەم قىياپىتىگە كىرگەن بولۇپ، كىچىك ئىككى قولىنى ئويناتقىنىچە ئۆتكۈر كۆك كۆزلىرىنى ئوينىتىپ بىر تەرەپتىن كىشىلەرنى تەھدىت قىلغاندەك، يەنە بىر تەرەپتىن كىشىلەرگە يالۋۇرغاندەك قىلىقلارنى قىلاتتى، دەيدۇ. شۇنداق قىلىپ، رادىك (卢德克) مۇ ئىختىيارسىز ھىتلېرغا مەھلىيا بولۇپ، خۇددى سىزىمىنى يوقاتقان، گىپنوزلانغاندەك ھالەت ئىچىگە چۈشۈپ قالىدۇ. شۇنداق قىلىپ، ھىتلېر دېگەن بۇ ئەسەبى ئادەم ئۇنىڭ كۆز ئالدىدا تۇيۇقسىزلا تەڭداشسىز بىر ۋەتەنپەرۋەر قەھرىمان، يەنە بىر لودىۋىك (路德) بولۇپ كۆرۈنۈشكە باشلايدۇ. “ئۇنىڭ نېمىس ئەرلىرىگە كۆرسەتكەن تەسىر كۈچى، ئۇلارنى دەرھال قولۇڭلارغا قۇرال ئېلىپ ئاتلىنىڭلار دەۋاتقىنىدەك، خۇددى مۇتلەق ھەقىقەت دەپ تونۇلغان ئىنجىل ئايەتلىرىدەك قاتتىق تەسىر پەيدا قىلاتتى.” شۇنداق قىلىپ، ھىتلېر بۇ مەيداندا كەم كۈستىسىز يەنە بىر سادىق ئەگەشكۈچىنى قولغا كەلتۈرگەن ئىدى.

شۇ كۈنى ئاخشىمى، رادىك (卢德克) ھىتلېرنىڭ يەنە بىر قېتىملىق نۇتقىنى ئاڭلايدۇ. بۇ قېتىمقى يىغىن چېركاس كرونا (济尔卡斯•克罗纳) دا تەشكىللەنگەن ئىدى. نۇتۇق ئاخىرلاشقاندىن كېيىن، رادىك ھىتلېرگە تونۇشتۇرىلىدۇ. بۇ چاغدا ھىتلېرنىڭ چاچلىرى چۇۋۇلۇپ كەتكەن، چىلىق-چىلىق تەر ئىچىدە قالغان ئىدى. ئۇ، ئاكوپلاردا كىيىدىغان يىرتىلىپ كىرلىشىپ كەتكەن بىر پەلتونى مۆرىسىگە ئىلىۋالغان ئىدى. شۇنداقتىمۇ، رادىك (卢德克) نىڭ كۆزىگە كۆرۈنگەن بۇ ئادەم، مىجەزى كەسكىن، غەيرەتلىك بىر ئادەم ئىدى. ئەتىسى، ئۇ ئۆزىنىڭ پۈتۈن ئىشىنى قىلچە ئاياپ قالماي پۈتۈنلەي ھىتلېرغا ئاتىۋېتىدۇ. ئۇ ئىككىسى 4 سا’ئەتتەك پاراڭلىشىدۇ. ئاندىن، بىر-بىرسى بىلەن دەبدەبىلىك قول ئېلىشىدۇ. “مەن ئۇنىڭغا روھىمنىمۇ بېرىۋەتكەن ئىدىم” دەيدۇ رادىك.

semenyoli

(6)


«جۇمھۇرىيەتنى قوغداش قانۇنى» توغرىسىدىكى مۇنازىرىلەر بىلەن بىرگە ۋىمار (魏玛)-باۋارىيە ئوتتۇرسىدا كۈنسايىن چوڭقۇرلىشىپ كېتىۋاتقان ھاڭ، يەنە بىر قېتىملىق سىياسى ئۆزگىرىش ئۈچۈن پۇرسەت يارىتىشقا باشلايدۇ. بۇ قېتىملىق سىياسى ئۆزگىرىشنى نامىمۇ چىقمىغان مىيونخېنلىق بىر سەھىيە مەمورى كادىرى بولغان ئوتتو پاتىنگ (奥托•彼庭格) ئىسىملىك بىر دوختۇر قوزغىتىدۇ. بۇ كىشى، نېمىس مىللەتچى سوتسىيالىزم ئىشچىلار پارتىيىسى بىلەن باشقا مىللەتچى تەشكىلاتلارنىڭ ياردىمىگە تايىنىپ باۋارىيە ھۆكۈمىتىنى ئاغدۇرۇپ تاشلاش، ئۇنىڭ ئورنىغا سابىق مىنىستىر فون كارل (冯•卡尔) نىڭ مۇستەبىت ھاكىمىيىتىنى تىكلەشنى پىلانلايدۇ.

شۇڭا، كۇرت رادىك (库尔特•卢德克)، يەنى ھىتلېر يېڭىدىن ئۆزىگە قوبۇل قىلغان مورتىنى بېرلىن تەۋەسىگە بېرىپ ھەمكارلىشىش ئىمكانىيىتى بار يۇشۇرۇن سۈيىقەستچىلەرگە ئەڭ ئاخىرقى يوليورۇقىنى بېرىش ئۈچۈن يوللايدۇ. رادىك (卢德克) شىمالى گېرمانىيىنى ئايلىنىپ ئۆتۈپ، “گېرمانىيىنىڭ پاۋل لىۋىرى (保罗•里维尔) قىياپىتى بىلەن ئوتتۇرغا چىقىپ”، مىللەتچىلەرنى ياتقان يېرىدىن تۇرغۇزىۋېتىدۇ – كېيىن مەلۇم بولىشىچە، باۋارىيىدە ھېچ قانداق بىر ھادىسە يۈز بەرمىگەنلىكى مەلۇم بولىدۇ. ئۇ، پويىز ئارقىلىق مىيونخېنغا قايتىپ كېلىپ، − 1922-يىلى سىنتەبىرنىڭ ئاخىرلىرى – دەرھال ماشىنىلىق پوتىنگېر (彼庭格) نىڭ شىتابىغا كېلىشى بىلەن بۇ دوختۇرغا دۈچ كېلىدۇ. “بۇ قانداق بىر سىياسى ئۆزگىرىش؟” دەيدۇ رادىك (卢德克) خاپا بولغان ھالدا. ئەمما “كۆزئەينەك تاقاپ، مەغرۇرانە تۇرغان” پوتىنگىن، رادىك (卢德克) قا قاراپمۇ قويماي، مەرسەدەس ماركىلىق پىكاۋىغا ئولتارغىنىچە ئالپىس تاغلىرىدا دەم ئېلىش ئۈچۈن كېتىپ قالىدۇ. ئۇنىڭ قوزغىلاڭ خىيالى يوققا چىقىدۇ. پەقەت سوتسىيالىست ئىشچىلار پارتىيىسىلا تەييارلىقىنى قىلىپ كېتىۋېرىدۇ. ئەمما ئۇلارنىڭ داھىسى يوشۇرىنىۋېلىشقا مەجبۇر بولىدۇ. رادىك (卢德克)، ۋەيرانە بىر بىنانىڭ بالكون قەۋىتىدە ھىتلېرنى تاپىدۇ. بىر مۇھاپىزەتچىسى گراف (格拉夫) بىلەن يۇغان بىر بۆرى ئىتىلا ئۇنىڭ بىلەن بىرگە ئىدى.

رادىك (卢德克) قا “مەن تەييارلىقىمنى پۈتتۈردۈم. مېنىڭ ئادەملىرىممۇ تەييار! − دەيدۇ ھىتلېر غەزەپلەنگەن ھالدا، − بۇنىڭدىن كېيىن، مەن ئۆز ئالدىمغا يالغۇز ھەرىكەت قىلىمەن.” دەپ، ھېچكىم ئۇنىڭ كەينىدىن ماڭمىسىمۇ ئۆزى يالغۇز قالسىمۇ بۇ ئىشقا تۇتۇش قىلىدىغان بولىدۇ، − بۇندىن كېيىن پوتىگېر (彼庭格) دېگەندەك نەرسىلەرگە، ۋەتەن جەمىيىتى دېگەندەكلەرگە يالۋۇرۇپ يۈرمەيمەن. مەن پەقەت بىرلا پارتىيىگە، ئۆزىمىزنىڭ پارتىيىسىگە تايىنىپلا بۇ ئىشنى ئەمەلگە ئاشۇرىمەن. ھەي شۇ كاتتا ئەپەندىلەر، شۇ كاتتا بايىۋەتچىلەر بىلەن شۇ گېنېراللار – ئۇلارنىڭ قولىدىن ھېچ ئىش كەلمەيدىكەن. بۇ ئىشنى مەن قىلىمەن، يالغۇز قىلىمەن!”

شۇ يىلىنىڭ دەسلەپكى ئايلىرىدا، ھىتلېر ئارۇي مول بلاك (阿瑟•摩勒•布拉克) (بۇ كىشى «ئۈچىنچى ئىمپىرىيە» دېگەن بىر كىتاپ يېزىش بىلەن مەشغۇل بولماقتا ئىدى) قا مۇنداق دەپ ئېتراپ قىلغان ئىدى: “سېنىڭدە بار نەرسىلەر مېنىڭدە بىرسىمۇ يوق. سەن گېرمانىيىنىڭ قايتا يۈكسىلىشى ئۈچۈن روھى ئۇزۇق تەييارلاپ كەلمەكتىسەن. ئەمما مەن پەقەت قۇرۇق بىر داپچى، بىر ئادەم توپلىغۇچى بىرسىمەن. شۇنداق بولغاچقا ئىككىمىز بىرلىشىپ ھەركەت قىلساق قانداق دەيسەن؟” دەيدۇ. مول (摩勒) نىڭ ئىشىنىدىغىنى بىر خىل مىللەتچىلىك ئاساسىدىكى سوتسىيالىستىك ئاپتونومىيە دۆلىتى بولغاچقا، ھىتلېرنىڭ تەلىۋىنى رەت قىلىدۇ. كېيىن ئۇ بىر كەسىپدىشىغا “ھىتلېر دېگەن بۇ مەخلۇق ھەرگىزمۇ مېنى قولغا چۈشىرەلمەيدۇ. مەن ئۆزەمنى ئۆلتۈرىۋېلىشقا مەجبۇر بولساممۇ ئۇنى ئىشخانامدا كۆرۈشنى خالىمايمەن” دەيدۇ.

بىرلىشىپ قوزغىلاڭ كۆتۈرىمىز دەپ پوتىنگېر (彼庭格) تەرىپىدىن ئىزاغا قالدۇرۇلغان ھىتلېر، بۇ ئىشلاردا قەتئى ئىرادىلىك بولۇش كېرەك ئىكەن دېگەن ساۋاققا ئېرىشىدۇ، بۇ ئىشتا ئۆزىلا داھىلىق قىلىپ ھەرىكەت قىلىشى كېرەكلىكى ھەققىدە قەتئى ئىرادىگە كېلىدۇ. ئۇنىڭ بۇنداق ئويغا كەلگەنلىكىدىن رادىك (卢德克) بەكلا خوشال ئىدى. شۇڭا ئۇ دەرھال پارتىيىمىز مۇسسولىننىڭ ئۇسۇلىدىن پايدىلىنىش كېرەك دەيدىغان تەكلىپنى بېرىدۇ. ئۇ ۋاقىتتا مۇسسولىن ئىتالىيىنىڭ داھىسى بولۇش يولىغا قاراپ كېتىۋاتاتتى. ئۇنىڭ فاشىزم ھەرىكىتىمۇ ئەسلىدە بىر مىللەتچىلىك ھەرىكەت، شۇنىڭدەك سوتسىيالىست ھەرىكەت بولۇپ، بولشىۋېكچىلىققا قارشى ئىدى. ئۇنىڭ قارا كۆڭلەكلىكلەر پارتىيىسى يېقىندا لاۋىنا (拉维纳) بىلەن ئىتالىيىنىڭ باشقا شەھەرلىرىنىمۇ قولغا ئېلىشقا باشلىغان ئىدى. رادىك، ئاتىكاچىلىق قىلىپ ھىتلېرغا ۋاكالىتەن ئىتالىيىگە بېرىپ مۇسسولىننىڭ پايدىلىق بىر ئىتتىپاقداش بولۇشقا شەرتى توشۇپ-توشمايدىغانلىقىنى كۆرۈپ كېلىشكە تەييار ئىكەنلىكىنى بىلدۈرىدۇ.

مىلاندا، گەرچە مۇسسولىن ھىتلېر دەيدىغان بىرسىنى پەقەتلا ئاڭلاپ باقمىغان بولسىمۇ، يەنىلا رادىكنى قىزغىن كۈتىۋالىدۇ. ۋېرسال (凡尔赛) شەرتامىسى بىلەن خەلقارالىق پۇل مۇ’ئامىلە مەسىلىلىرىدە ھىتلېر بىلەن ئوخشاش قاراشتا ئىكەنلىكىنى بىلدۈرگەن بولسىمۇ، يەھۇدىيلارغا قارشى تەدبىر مەسىلىسىدە ئېنىق بىر نېمە دېمەيدۇ. رادىكقا ئەڭ بەك تەسىر قىلغان يېرى، مۇسسولىندىن، ئەگەر ئىتالىيە ھۆكۈمىتى ئۇنىڭ تەلىۋىگە باش ئەگمەي تۇرىۋالسا ھۆكۈمەتكە قارشى قۇرال ئىشلىتىپ-ئىشلەتمەسلىكىنى سورىغىنىدا، مۇسسولىننىڭ جاۋابى بەكلا كەسكىن ئىدى: “بىز بىر دۆلەت قۇرماقچىمىز. – ئۇنىڭ گېپى بەكلا قاتتىق ئىدى. خۇددى ئۇ ھەممىدىن ئۈستۈن تۇرىدىغاندەك ئىدى، − مانا بۇ بىزنىڭ غايىمىز.”

رادىك ھىتلېرغا قىزغىنلىق بىلەن دوكلات قىلىدۇ. ئۇ، مۇسسولىن ئېھتىمال بىر قانچە ئاي ئىچىدە ئىتالىيىنى قولغا ئېلىشى مۇمكىندەك قىلىدۇ، دەيدۇ. ئۇ يەنە، فاشىزم بىلەن ناتسىزم ھەيران قالارلىق دەرىجىدە ئوخشاشلىقلارغا ئىگە ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلاپ كۆرسىتىدۇ. يەنى بۇ ئىككى ئەقىدىنىڭ ھەر ئىككىسىلا يالقۇنلۇق مىللەتچى ئىكەنلىكىنى، ھەر ئىككىسىلا ماركسىزم بىلەن سوتسىيالىزمغا قارشى ئىكەنلىكىنى، ھەر ئىككىسىلا يەپ-يېڭى تۈزۈم تىكلەش ئۈچۈن ئۆزىنى پىدا قىلىدىغانلىقىنى ئېيتىدۇ. شۇنىڭدەك يەنە، بۇ ئىككىلا داھى بىر-بىرسىگە ئوخشاپ كېتىدىغانلىقىنى، ھەر ئىككىسىلا خەلق ئارىسىدىن كەلگەنلىكىنى، ئىككىسىلا جەڭ مەيدانىدا پىشىپ يېتىلگەن جەڭچى ئىكەنلىكىنى ئېيتىدۇ.

ھىتلېرنى ئەڭ بەك قىزىقتۇرغىنى، مۇسسولىننىڭمۇ قۇراللىق كۈچكە تايىنىپ ھاكىمىيەتنى تارتىپ ئالماقچى ئىكەنلىكى ئىدى. كېيىن رادىك ئەسلەپ مۇنداق دەيدۇ: “ھىتلېر قارا كۆڭلەكلەر پارتىيىسىنىڭ بولشېۋىكلەشكەن شەھەرلەرگە باستۇرۇپ كىرىپ ئۇ يەرلەرنى ئىگەللىمەكچى ئىكەنلىكىنى، يەرلىك قىسىملار بىلەن بىتەرەپ مۇناسىۋەت تىكلەيدىغانلىقىنى، بەزى يەرلەردە خاتىرجەم ھالدا قارا كۆڭلەكلىك پارتىيىنى كەڭ كۆلەمدە ئورۇنلاشتۇرۇپ يەرلىشىش پىلانىنى ئاڭلاپ ئۇنىڭمۇ شۇنداق ئويدا ئىكەنلىكىنى ھېس قىلدىم.” ئۇ، قورقماي پىلان تۈزۈش ئارقىلىق تېخىمۇ زور غەلىبىلەرنى قولغا كەلتۈرۈش مۇمكىنلىكىنى ئىسپاتلايدۇ!

مۇسسولىن غالىبىيىتىنىڭ تۈرتكىسى ھەمدە باۋارىيە تەۋەسىدىكىلەرنىڭ ئۇنى بارغانسىرى كۈچلۈك ھىمايە قىلىشقا ئەگىشىپ، ھىتلېرمۇ شۇ يىلى كۈزدە قۇراللىق كۈچىنى نامايەن قىلىشقا باشلايدۇ. ئۇ، يوقۇرى باۋارىيىدىكى كۇباۋ (科堡) دېگەن كىچىك بىر شەھەرنى قوزغىلاڭ باشلاش نوقتىسى قىلىپ تاللىۋالىدۇ. بۇ شەھەر مىيونخېننىڭ شىمالدا 160 چاقىرىم يىراقلىقتا بىر يەر ئىدى. شۇ كۈنىسى، شۇ يەرلىك بىر قانچە ئاممىۋىي جەمىيەتلەر پا’ئالىيەت تەشكىللەپ “گېرمانىيە كۈنى” نى تەبىرىكلىمەكچى بولغان ئىدى. بۇ تەبرىكلەش پا’ئالىيىتىنىڭ ئاساسلىق مېھمىنى كوباۋ (科堡) كىنەزى بىلەن كىنەز خانىشى ئىدى. بۇ ئىككى ئادەم ئاشكارە مىللەتچى ئادەملەر بولۇپ، كىنەز خانىشى يەنە كېلىپ ئۆلۈپ كەتكەن چار پادىشانىڭ بىر يېقىن تۇغقىنى ئىدى.

ئۇلار ھىتلېرنى بىر قانچە ھەمراسى بىلەن بىرگە كېلىپ بۇ مۇراسىمغا قاتنىشىپ بېرىشىنى تەكلىپ قىلىدۇ. يولغا چىقىشتىن ئاۋال ھىتلېر بۇ مۇراسىمغا تەكلىپ قىلىنىشىنى كەڭ مەنىدە چۈشەندۈرۈپ ئۆتىدۇ. 1922-يىلى 14-ئۆكتەبىر كۈنى (شەنبە كۈنى) چۈشتىن بۇرۇن، 600 نەپەر ئېس-ئاچىلار ئەترەت ئەزاسى بىلەن بىرلىكتە (بۇ كىشىلەرنىڭ نۇرغۇن قىسمى ئۆزى پۇل تۆلەپ يولغا چىقىدۇ) مەخسۇس پويىز بىلەن مىيونخېندىن يولغا چىقىدۇ. ئېس-ئاچىلارنىڭ ھەر بىرسى ئىككى كۈنلۈك يەيدىغىنىنى يېنىغا ئېلىپ خۇددى بايرام قىلغىلى ماڭغاندەك 42 كىشىلىك ئوركىستىر مۇزىكىسىنىڭ رېتىمىغا ماسلاشتۇرۇپ ماڭغىنىچە پويىزغا چىقىدۇ.

بۇ كىشىلەر بىر تەرەپتىن قىزغىن چاقچاق قىلىپ كۈلىشكىنىچە ساياھەتكە چىققاندەك خوشاللىق بىلەن سەپەر قىلىشىدۇ. ھەتتا ھىتلېر ئولتۇرغان ۋاگوندىمۇ بايرام مەنزىرىسى بار ئىدى. ھىتلېر بىلەن بىرگە كامىردا جەمئى 7 كىشى بار بولۇپ، ئۇلارنىڭ ھەممىسىلا ئۇنىڭ يېقىن ئادەملىرى، ئوڭ-سول قول ياردەمچىلىرى ئىدى: يەنى بۇ كىشىلەر بىر سابىق ئون بېشى (مېكس ئامىن (梅克思•阿曼))، بىر چېلىشچى (گراف (格拉夫))، بىر دەللال ھەم قاۋاقخانا قوغدىغۇچىسى (كرىستېيىن ۋېبىر (克里斯汀•韦伯))، بىر سابىق كومۇنىست ھەم بروشۇر يازغۇچىسى (ھېس (埃塞))، بىر بىناكارلىق ئېنجىنېرى (روزىنبېرگ (罗森堡))، بىر يازغۇچى (ئېيكارت (埃卡特)) ۋە بىر كونا چاتاقچى (رادىك (卢德克)) قاتارلىق كىشىلەر ئىدى. بۇلارنىڭ ئىچىدە رادىك (卢德克) نى ئەڭ قىزىقتۇرىدىغان ئىككى كىشى بار بولۇپ، ئۇلاردىن بىرسى ئۇچۇق ۋە خوشخۇي ئېيكارت (埃卡特) بولۇپ، “بۇ كىشى ئالامەت قابىلىيەتلىك ھەم بىلىملىك بىرسى بولۇپ، كىشى ئۇنىڭ ئالدىدا زادىلا ئېغىز ئاچالمايتتى”. يەنە بىرسى روسىنبېرگ (罗森堡) دېگەن مۇز چىراي بىرسى ئىدى. بۇ ئادەم شۇنداق ھۈمىيىپ قاراپ تۇرۇغلۇقمۇ، ئۇنىڭ ئالدىدا ھېچ كىم يوقتەك بۇتتەك قاراپ تۇراتتى.

پويىز تېخىمۇ كۆپىرەك ئادەم ئېلىۋېلىش ئۈچۈن نيۇرېنبېرگ (纽伦堡) دا يېرىم سا’ئەتتەك تۇرۇپ قالىدۇ. بۇ چاغدا ئوركىستىر قايتىدىن جانلىنىپ كېتىدۇ. پويىزدىكىلەرمۇ ۋارقىراشقىنىچە پەنجىرىدىن كىرىست بايراقلىرىنى چىقىرىپ لەپىلدىتىشكە باشلايدۇ. تاماشا كۆرگۈچىلەر بۇ كەلگەنلەرنىڭ قايسى سىرىك ئۈمىگى ئىكەنلىكىنى بىلىپ بېقىش ئۈچۈن كېلىپ پويىزنى ئورىۋېلىشقان ئىدى. يان يولدا توختىغان يەنە بىر پويىز ۋاگونىدىكى يەھۇدىيلار، كىرىست بەلگىلىك بايراقلارغا قاراپ چىرايلىرىنى پۈرۈشتۈرەتتى. كېيىنكى ۋاقىتلاردا ھىتلېرنىڭ شەخسى شوپۇرلىقىنى قىلىدىغان يولى’ئوس شرېك (尤利埃斯•施列克) “دەرھال يەھۇدىيلار ئارىسىغا ئېتىلىپ كىرىپ ئۇلارنى بىر مۇنچە ئەدەپلەپ” قىزىق ئويۇن چىقىرىپ بېرىدۇ.
پويىز كۇباۋ ئىستانسىسىغا كىرگىنىدە ئېس-ئاچىلارنىڭ سانى 800 گە يەتكەن ئىدى. ھىتلېرنىڭ چىرايى جىددى تۈس ئالغان ھالدا پويىزدىن چۈشىدۇ. ھىتلېر، بۇ يەردىكى سوتسىيالىزمچىلار بىلەن كومىنىستلارنىڭ سانى ھەددىدىن ئارتۇق كۆپ بولغانلىقى سەۋەبىدىن بۇ شەھەرنى جەڭ مەيدانى قىلىپ تاللىۋالغان ئىدى. ھىتلېر بۇ يەردە خۇددى مۇسسولىنغا ئوخشاش ئۇلارنى گازارمىلىرىدىن قوغلاپ چىقىرىشنى مەقسەت قىلغان ئىدى. تېخى يېقىنقى ئىككى يىل مابەينىدىلا باۋارىيىگە قوشۇلغان بۇ شەھەر خەلقى بۇ كىشىلەرنىڭ ۋارقىراپ-جاقىراشقىنىچە كاناي-سۇنايلىرىنى چېلىشىپ قىزىل بايراقلارنى لەپەڭشىتىپ ھىتلېرنىڭ كەينىدىن ئەگىشىپ سەھنىگە چىقىپ كېلىشىنى كۆرۈپ چۈچۈپ كېتىشىدۇ. ئوركىستېر مارشقا چېلىشقا باشلىشى بىلەن، ئېس-ئاچىلار مارشقا دەسسىگىنىچە شەھەر ئىچىگە كىرىپ كېلىدۇ. ئەڭ ئالدىدا ماڭغان 8 نەپەر قىسقا خۇرۇم ئىشتانلىق باۋارىيە پالۋانلىرى قولىدا ئۇمۇت-تۆمۈر توخماق، ئۇلارنىڭ كەينىدىن كېلىۋاتقانلار قىزىل ۋە قارا بايراقلارنى لەپەڭشىتىپ سەپ بولۇپ كەلمەكتە ئىدى.

ھىتلېر بولسا 7 نەپەر ھەمرايى بىلەن بايراقلىقلارنىڭ كەينىدىن پىيادە كەلمەكتە ئىدى. ئۇلارنىڭمۇ كەينىدە بايىقى 800 كىشىلىك ئېس-ئاچىلار قوشۇنى قوللىرىدا شلانكا ياكى قىڭغىراق مەشكە دەسسەپ كېلىدۇ. ئۇلارنىڭ بەزىلىرىنىڭ ئۇچىسىدا كونىراپ ئۆڭۈپ كەتكەن ياماق چۈشكەن كۈلرەڭ ھەربى فورما، يەنە بەزىلىرى ئەڭ ياخشى كىيىملىرىنى كېيىشكەن بولۇپ، ئۇلارنىڭ بىردىن-بىر ئورتاق بەلگىسى سول بىلىكىدىكى كىرىست بەلگىلىك يەڭلىكى ئىدى. ھىتلېرنىڭ قىياپىتىمۇ باشقىلاردىن كۆپ پەرق قىلمايتتى. بىرلا ئوخشىمايدىغان يېرى، ھىتلېر ھەربى پەلتو كىيىۋالغان بولۇپ، بېلىنى تاسما بىلەن چىڭ باغلىغان، بېشىدا قاسقان شەپكە، پۇتىغا تەتۈر قونجىلىق غەلىتە بىر ئۆتۈك كىيىۋالغان ئىدى.

يول بويىدىكى بىر قىسىم ئىشچى ئۇلارغا ئېتىلىپ كېلىپ “قاتىللار! بۇلاڭچىلار! دېڭىز قاراقچىلىرى! جىنايەتچىلەر!” دەپ ۋارقىرىشىدۇ. ئەمما ناتسىتلار قوشۇنى ئۇلارغا پەرۋايى پەلەك، تەكشى قەدەملەر بىلەن ئۆز يولىنى داۋام قىلىۋېرىدۇ. يەرلىك ساقچىلار بۇ نامايىش قوشۇنىنى شەھەر مەركىزىدىكى خاۋفبراخاۋۇس (霍夫布劳斯) پىۋىخانىسىغا باشلاپ كىرگۈزۈپ ئىشىكنى سىرتىدىن قۇلۇپلىماقچى بولغاندا، ھىتلېر ئادەملىرىنى ئاتىش مەيدانىدا چۈشكۈن قىلىمەن دەپ چىڭ تۇرىۋالىدۇ. شۇنداق قىلىپ، ئېس-ئاچىلار قايتىدىن داقا-دۇمباقلار بىلەن دۈشمەنلىك كۆزى بىلەن قارىشىپ تۇرغان شەھەر خەلقىنىڭ ئارىسىدىن ئۆتۈپ شەھەر بويىغا قاراپ يۈرۈش قىلىدۇ. بۇ چاغدا تۇخۇمەك تاشلار ئۇلارنىڭ بېشىغا يامغۇردەك يېغىشقا باشلايدۇ؛ ھىتلېر قامچىسىنى بىرلا ئويىنىتىۋىدى ئېس-ئاچىلار دەرھال شلانكا توخماقلار بىلەن تاش ئاتقان كىشىلەر توپىغا ئېتىلىپ بارغىنىچە باش-كۆزلىرىگە ئۇرۇشقا باشلايدۇ. كىشىلەر توپى ئۈركۈپ چېكىنىشكە باشلىشى بىلەن قوشۇن ئالغا ئىلگىرلىشىنى داۋام قىلدۇرىدۇ. نامايىشچىلار قوشۇنى كۆتۈرەڭگۈ روھلۇق بىلەن بىرىنچى قېتىملىق ھۇجۇمنى چېكىندۈرگەن ئەسكەرلەردەك مەغرۇر قەدەملەر بىلەن ئىلگىرلەيدۇ. بۇلارنىڭ ئىچىدە ئۆزىنى ئەڭ مەغرۇر ھېساپلىغىنى بۇ سىناقتىن ئۆتكەنلىكىدىن خوشال بولۇپ كەتكەن رادىك (卢德克) ئىدى. ئۇ ئۆزىنى تۆۋەن تەبىقە كىشىلىرى ئارىسىدىن ئورۇن ئالالىغانلىقىدىن مەغرۇرلىناتتى. “كىيىملىرىنىڭ سۈپىتى قانداق بولىشىدىن قەتئى نەزەر، كىشىلەر قەھرىمانلارچە كۈرەشكە ئاتلاندى. بۇ ئەھۋالنى كۆرگەنلەر چوقۇم مېنىڭ كېيىمىمنى تىككەن تىككۈچىمنىمۇ كېچۈرىۋەتتى بولغاي.”

ئەتىسى چۈشتىن بۇرۇن، يەنى يەكشەنبە كۈنىسى، سولچىل ئۇنسۇرلار ئاممىۋىي نامايىش قىلىپ، “ناتسىتلارنى قوغلاپ چىقىرايلى!” دەپ شۇ’ئار توۋلىشىدۇ. بۇ نارازىلىق نامايىشىغا قاتناشقانلارنىڭ سانى تەخمىنەن ئون مىڭ كىشىگە يېتەتتى. ئۇلار مەيدانغا يىغىلىشىدۇ. ئەمما ئۆكتىچىلەر قوشۇنى سان جەھەتتىن بەكلا ئۈستۈن بولۇپ ھىتلېرنىڭ پىلانىنى ئاستىن-ئۈستىن قىلىۋېتىش خەۋىپى بار ئىدى. شۇڭا ئۇ، “بىر ھۇجۇم بىلەنلا قىزىللار تېررورچىلىقىنى مەڭگۈلۈك بېسىقتۇرىۋېتىش” غەيرىتىگە كېلىدۇ. شۇنىڭ ئۈچۈن شۇ ۋاقىتقىچە كۆپىيىپ بىر يېرىم مىڭ كىشىگە يەتكەن ئېس-ئاچىلار قوشۇنىنى يان يوللار بىلەن مەيداندىن ئايلاندۇرۇپ ئۆتكۈزۈپ كوباۋ شەھەر قەلئەسىگە قاراپ ئىلگىرلىتىدۇ. چۈش ۋاقتىدا، ھىتلېر تۇيۇقسىز ھۇجۇم ئەترەتلىرىنى مەيدانغا باشلاپ بارغىنىدا، مەيداندا ئارانلا نەچچە يۈزدەك ئۆكتىچىنىڭ بارلىقىنى كۆرىدۇ. ئالدىنقى كۈنى، شەھەر خەلقى پىيادىلار يولىدا تۇرۇپ ئۈن-تۈنسىز قارشىلىق كۆرسىتىش قاراشلىرى بىلەن ئېس-ئاچىلارنىڭ پارات قىلىپ ئۆتىشىنى كۈزىتىپ تۇرۇشقان ئىدى. بۈگۈن بولسا، خەلق دېرىزىلىرىگە يۈزلىگەن ئىمپىرىيە بايرىقىنى ئېسىشقان ئىدى. يول بويىدا قاتار كەتكەن دوستانا كۆرۈنۈشتىكى خەلق، غەلىتى بەلگىلەرنى تاقاشقان مىللەتچى سوتسىيالىزمچىلارنى قىزغىنلىق بىلەن كۈتىۋېلىشىدۇ. بۇ كەلگەنلەر قىزىللارنىڭ كوباۋ شەھىرىنىڭ ھەر قايسى كوچىلىرىدىكى ھاكىممۇتلەقلىقىگە خاتىمە بەرگۈزگەن كىشىلەر بولغاچقا، بۈگۈن ئۇلار قەھرىمانلار قاتارىدا كۈتىۋېلىنماقتا ئىدى. “مانا بۇ بۇرجۇ’ئازلارنىڭ تىپىك ئۈلگىسى. – دەيدۇ ھىتلېر يېنىدا كېتىۋاتقانلارغا، − خەۋىپ يېقىنلاشقاندا قورقۇپ قاچىدىغان، ئىش تۈگىگەندە پو ئېتىشىدىغان خاراكتېر، بۇرجۇ’ئازىيىنىڭ تىپىك مىجەزى!”

كوباۋ (科堡) ۋەقەسى ھىتلېرغا، ئۇ ۋە ئۇنىڭ ھۇجۇمچىلار ئەتىرىتىدىكىلەر مىيونخېندىكىلەرنىمۇ خۇددى شۇ شەكىلدە تارمار كەلتۈرەلىشى مۇمكىن دېگەننى ئىسپاتلاپ بەرمەكتە ئىدى. ئارىدىن ئىككى ھەپتىدىن كۆپىرەك ۋاقىت ئۆتكەندە، مۇسسولىن يەنە بىر ئۈلگە تىكلەپ بېرىدۇ: 28-ئۆكتەبىر كۈنىسى، مۇسسولىننىڭ قارا كۆڭلەكلىكلىرى رىمغا قاراپ يۈرۈش قىلىپ (مۇسسولىن ئۆزى پويىزلىق) رىمنى قولغا ئېلىۋالىدۇ.

ئارىدىن 4 كۈن ئۆتكەندە، ئادەتتىكى ۋاقىتلاردىكىدەك، ھېس (埃塞) ھىتلېرنى تونۇشتۇرغۇچى سۈپىتى بىلەن خوفبراخاۋستىكى زىياپەت زالىدا “گېرمانىيىنىڭ مۇسسولىنى – بىزنىڭ ھىتلېر!” دەپ ئېلان قىلىدۇ.

niyaz1

پايدىلىنىش قىممىتى بار ياخشى تېمىكەن ئەجرىڭىزگە كۆپ رەھمەت .
ئەپسۇس ،سىز قالدۇرغان مۇنبەر ئېچىلمىدى .ئېغىر كۆرمىسىڭىز ،مۇمكىن بۇلسا شۇ ئىلكىتاپلارنى  ئېخەتكە يوللاپ بېرەلەرسىزمۇ؟

956634844@qq.com

ئېخەت نېمىشقا تەتۈر چىقىپ قالىدۇ؟