روھ دىئالوگى

 روھىڭنى يوقۇتۇپ قويدۇڭ. روھىڭنى ئىزدەش سېنى يىگانىلىققا ئېلىپ باردى. يىگانىلىق ئۆزىنى چۈشۈنۈش،ئۆزىنى بىلىشنىڭ تۈنجى قەدىمى.  ئىجتىمائىي نۇقتىدىن ئېيتقاندا سەن روبىنزون كروزو ئەمەسسەن. سەن ھەم مەلۇم غايىۋىلىكنىڭ نىشانى سۈپۈتىدە يارىتىلغان قەھرىمانمۇ ئەمەس ھەم تەقدىرنىڭ قىسمەتلىرى بىلەن مەلۇم فىزىكىلىق ماكانغا قامىلىپ، يىگانىلىقنىڭ ئاجايىپ ئاچچىق ئازاپلىرى ۋە ئۆلۈمنىڭ قورقۇنۇچلىرىنى بارغانسېرى مۇزلاۋاتقان تېنىڭ ھەم شۇنداقلا تېخىچە ھاياتتىن ئاداققى ئۈمىدىنى ئۈزمىگەن روھىڭ بىلەن سېزىۋاتقان تەۋەككۈلچى سەيياھمۇ ئەمەسسەن.
سەن رىئال ئادەم. ھەرىكىتىڭ سېنى توختىماستىن رىئاللىقنىڭ قوينىغا چىللايدۇ. سېنىڭ ئۆزۈڭ ئىجتىمائىلىق.
لېكىن سەن يەنىلا يالغۇز-يىگانە. زامانىۋىي ھاياتنىڭ شاۋقۇن –سۈرەنلىرى، رەڭدار كۆرىنىشلىرى سېنى مەپتۇن قىلىدىيۇ لېكىن سەن ئۇنىڭدىن بىزار. سەن ھەم ياتلىشىشتىن قورقىسەن، قورققانسرى شۇنچىلىك ياتلىشىۋاتقانلىقىڭدىن ھەيرانسەن.
يىگانىلىق _____غېرىپلىق…
ئەسىرنىڭ رەھىمسىز رىقابىتى سېنى جەڭ مەيدانىغا چىللايدۇ. سەن ئۆز قۇۋۋىتىڭ ۋە ماھارىتىڭنىڭ خۇددى دونكىخوت بىلەن سانچۇ پانسانىڭ قەھرىمانلىقىدەك كۈلكىلىك نەتىجىگە قالىدىغانلىقىنى بىلىسەن.
يىگانىلىق_____بىچارىلىق…
ئەتراپىڭ ئىجتىمائىلاشقان مەخلۇقلارنىڭ توپى. ساختا تەبەسسۇملار، ساختا دىئالوگلار، ساختا تەنتەنىلەر، ساختا ھاياجانلىنىشلار، ساختا ۋەدىلەر سېنى بىزار قىلىدۇ. ئۆزەڭ بىلەنلا پىچىرلىشىشقا مەجبۇر بولىسەن. ئۆز روھىڭنىڭ مونولۇگىلا سېنى سەمىمىيەتكە باشلايدۇ.
يىگانىلىق______روھنىڭ ئىزتىراپى…
ئۆز روھىڭنى چۈشىنىش ئىستىكى سېنى يىگانىلىقنىڭ دەشتلىرىگە باشلايدۇ.
يىگانىلىق______ئاشىقلىق سەۋداسى….
يىگانىلىق______ئارىپلىق سەۋداسى….
سەن كىم؟ خۇددى دەشتى – باياۋاندىكى ئالۋۇننى كۆرۈش مۈمكىن بولسىمۇ ئۇنىڭغا يەتكىلى ۋە تۇتقىلى بولمىغاندەك سەن ئۆزەڭدىكى يوقلۇقنى ۋە چەكسىزلىكنى مەڭگۈ تولدۇرۇپ ۋە ئېنىقلاپ بولالمايسەن.
سەن بىر تىلسىمات. بۇ تىلسىماتنىڭ ئاچقۇچى سېنىڭ روھىڭدۇر. يىگانىلىق بۇ ئاچقۇچقا ئىگە بولۇشتىكى يول.
بارسا كېلەر………
بارسا كەلمەس……..
بارسا كېلەر ياكى كەلمەس…….
روھىڭنى ئىزدەش ئۆتمۈشنىڭ تەپەككۈرى بىلەن زامانىۋىي تەساۋۋۇرلارغا تۇتاشقان. ئىزدەشنى رىئاللاشتۇرىۋاتقان ئادەم ____ ئۇ سەن ئۆزۈڭسەن.
يىگانىلىق يولى ئارقىلىق ئېرىشكىنىڭ ئازغۇنلۇق بولسا تاللىغىنىڭ بارسا كەلمەس يولدۇر.
ئارىپلىق مۇقامىغا ئېرىشمەكنى كۆڭلىگە پۈككەن زاھىت ئېتىقادىدىن تەۋرەنسە ئارىپلىق مۇقامىغا يېتەلمىگەندەك، روھى ئازغۇنلۇق ساڭا بەرىكەتسىز خامان قالدۇىدۇ.
روھلار ئاقماقتا…….. كىتاپلارنىڭ ئىچىدىكى ھەرپ-بەلگىلەر بىلەن، رادىيو-تېلىۋىزورلارنىڭ بوشلۇقتىكى چاستوتىلىرى بىلەن، ھوللىۋۇد كىنو قەھرىمانلىرىنىڭ غەرپ مەدەنىيىتىنىڭ جاسارىتى سىڭدۈرۈلگەن كۆرىنىشلىرى بىلەن، بوللىۋۇد كىنو ساھىپجماللىرىنىڭ زامانىۋىي چۆچەكلىرى بىلەن……..
روھلار ئاقماقتا………بەزىلىرى غەرپكە قاراپ، يەنە بەزىلىرى شەرققە قاراپ………
روھىڭ سېنى توختىماستىن رىئاللىقنىڭ قوينىغا چىللايدۇ. سەن رىئاللىققا يۈزلەنگىنىڭ ئۈچۈن ئىنسانسەن. روھىڭ تاللاشقا مۇھتاج. ئالتۇن ئوتتا تاۋلانغاندەك، روھىڭ رىئاللىقتا تاۋلىنىدۇ. بۇ بارسا كېلەر يا بارسا كەلمەس يولدۇر.
زامانىۋىلىق تەسەۋۋۇر بىلەن بىرلىشىپ كەتتى. لېكىن روھىڭنى ئىزدەشنى تەسەۋۋۇر بىلەن ھەل قىلىش مۈمكىن ئەمەس. بۇ يول چۆچەكلەردىكى غايىۋىي يول ئەمەس. ئوڭۇشلۇق،خەۋپ-خەتەرسىز يولنىڭ بولىشىمۇ مۈمكىن ئەمەس. بۇ ھەم چۆچەك دەۋرى ئەمەس، بارسا كېلىدىغان يولنى ھىچكىم ۋەدە قىلالمايدۇ.
سەن ئىجتىمائىلىققا تەۋە بولۇش بىلەن، ئۆزۈڭگە تەۋەسەن، ئۆزلۈك______ يىگانىلىق. يىگانىلىق ئۆزلۈك ھەققىدە ئويلىنىشنىڭ ياخشى پۇرسىتى. ئۆزۈڭنى چۈشەنگىن، روھىڭنى چۈشەنگىن .ھەقىقى،گۈزەل،پەردازسىز دۇنيا سېنىڭ ئالدىڭدا نامايەن بولىدۇ.
روھنى ئىزدەش _________ يىگانىلىقنىڭ دىئالوگى.
روھنى ئىزدەش چۆچەكلەردىكى غايىۋىلىك بىلەن رىئاللىقتىكى رىقابەتلەرگە يۇغۇرۇلۇپ كەتكەن.
ئىزدىگۈچى سەن، مەنزىلىڭ ھەم سەن.

2004-يىل 19-فېۋرال

ئالدىنقى يازما: بلوگ يېزىش

كېيىنكى يازما: 20 – ئەسىر ئۇيغۇر يازغۇچىلىرىنىڭ پروزا ئېڭىنىڭ كېڭىيىشى توغرىسىدا (1)