نۇھ ئەدەبىيات بلوگى » نۇھ
ئەختەم ئۆمەر پوۋېستلىرىدىكى تراگېدىيىلىك قىممەت( 1)

ئەختەم ئۆمەر پوۋېستلىرىدىكى تراگېدىيىلىك قىممەت( 1)

ۋاقتى: 2011 - يىلى 13 - سېنتەبىر | ئاپتورى: | سەھىپە: ئەدەبىي تەنقىد | ئىنكاس: 1 پارچە | زىيارەت: 940 قېتىم


ئەدەبىيات بىر خىل قىممەت ئىلمىدۇر. ئېنىقراق قىلىپ ئېيىتقاندا، ئالاھىدە بەلگە ئارقىلىق ئۆز ۋەزىپىسىنى ئۆتەيدىغان قىممەت سىستىمىسىدۇر. ئۇ ئىنسان روھىي پائالىيەتلىرىنىڭ مۇھىم بىر تەرىپى. ئۇنىڭ پەيدا بولۇشى ۋە تەرەققىياتى ناھايىتى مۇرەككەپ يەككە پىسخىك ئامىل ۋە ئىجتىمائىي، تارىخىي ئامىللارغا باغلىق بولىدۇ. ئۇ كۆپ خىل مۇناسىۋەتلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالغان مەنىۋىي مەھسۇلات بولغاچقا، ھەر خىل ئىجتىمائىي ئاڭ فورماتىسىيەلىرىنىڭ ھەممىسى ئەدەبىياتتا ئۆزىنىڭ ئىپادىسىنى تاپقان بولىدۇ. ئالاھىدە ئىجتىمائىي رىئاللىق ئۇنىڭغا مۇقەررەر تەلەپ قويغان بولىدۇ. شۇڭلاشقا ھەر قانداق ئەدەبىي ئەسەرگە مۇرەككەپ ئىجتىمائىي مەزمۇن ۋە يەككە شەخىسنىڭ پىسخىك مەزمۇنى يوشۇرۇنغان بولىدۇ. ئۇ ئوخشىمىغان مۇناسىۋەتلەرنى ئىپادىلىگەندە، ئوخشىمايدىغان قىممەتنى نامايان قىلىدۇ.

[ تەپسىلاتى ]

مىللەتلەر ئەدەبىياتى تەتقىقاتى ۋە جوڭگو ھازىرقى زامان ئەدەبىياتى قۇرۇلىشى ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى ئۈرۈمچىدە ئۆتكۈزىلدى

مىللەتلەر ئەدەبىياتى تەتقىقاتى ۋە جوڭگو ھازىرقى زامان ئەدەبىياتى قۇرۇلىشى ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى ئۈرۈمچىدە ئۆتكۈزىلدى

ۋاقتى: 2011 - يىلى 22 - ئاۋغۇست | ئاپتورى: | سەھىپە: يېڭىلىق | ئىنكاس: 2 پارچە | زىيارەت: 998 قېتىم


مىللەتلەر ئەدەبىياتى تەتقىقاتى ۋە جوڭگو ھازىرقى زامان ئەدەبىياتى قۇرۇلىشى ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنى 2011 –يىلى 8- ئاينىڭ 20 –كۈنىدىن 22 – كۈنىگىچە ئۈرۈمچىدە ئۆتكۈزۈلدى. بۇ يىغىن جوڭگو ھازىرقى زامان ئەدەبىياتى تەتقىقات جەمىيىتىنىڭ يىللىق يىغىنى بولۇپ، بۇ يىغىن تۇنجى قېتىم ئۈرۈمچىدە ئۆتكۈزىلىشى. بۇ قېتىمقى يىغىنغا مەملىكەتنىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىن مۇتەخەسسىس، تەتقىقاتچىلار بولۇپ 60 يېقىن كىشى قاتناشتى.

[ تەپسىلاتى ]

ئەدەبىي زوق بولسا ئەدەبىي تەنقىدنىڭ ئاساسى

ئەدەبىي زوق بولسا ئەدەبىي تەنقىدنىڭ ئاساسى

ۋاقتى: 2011 - يىلى 6 - ئاۋغۇست | ئاپتورى: | سەھىپە: ئەدەبىي تەنقىد | ئىنكاس: 1 پارچە | زىيارەت: 867 قېتىم


بەزىلەر ئەدەبىي تەنقىد تەسىرات شەكىللىك تەنقىد، زوق شەكىلىدىكى تەنقىد ھەم تەھلىل شەكلىدىكى تەنقىد، ھۆكۈم شەكلىدىكى تەنقىد قاتارلىقلارغا بۆلىنىدۇ، ئالدىنقىسىدا ئەدەبىي زوقنى ئاساس قىلىش كېرەك، لېكىن كېيىنكى ئىككىسىدە تەنقىدنى توغرىدىن توغرا ئۇقۇمدىن باشلاش كېرەك دەپ قارىشىدۇ، ئېنىقكى كېيىنكى باياندا خاتالىق كۆرۈلگەن.

[ تەپسىلاتى ]

بايان نۇقتىسى

بايان نۇقتىسى

ۋاقتى: 2011 - يىلى 22 - ئىيۇل | ئاپتورى: | سەھىپە: بايانشۇناسلىق | ئىنكاس: يوق | زىيارەت: 861 قېتىم


بايان نۇقتىسى(point of view, angle of observation) كۈزىتىش نۇقتىسى، كۈزىتىش فوكوسى، بايان نۇقتىسى، فوكۇس دەپمۇ ئاتىلىدۇ. ئۇ پروزىنىڭ بايان قىلغۇچىسى بىلەن مۇناسىۋىتى ناھايىتى قويۇق بولغان يېزىش ماھارىتى بولۇپ، ھېنرىي جامېس 1907- 1909 – يىلىغىچە يازغان پروزا تەھلىلىدە پروزا تەنقىدچىلىكىنىڭ بىر ئاتالغۇسى سۈپىتىدە ئوتتۇرىغا قويغان.

[ تەپسىلاتى ]

پروزىنىڭ ئالاھىدىلىكلىرى

پروزىنىڭ ئالاھىدىلىكلىرى

ۋاقتى: 2011 - يىلى 19 - ئىيۇل | ئاپتورى: | سەھىپە: پروزا نەزەرىيىسى | ئىنكاس: 2 پارچە | زىيارەت: 976 قېتىم


پروزا پېرسۇناژلارنى كۆپ تەرەپلەردىن ئىنچىكە تەسۋىرلەش ئىمكانىيىتىگە ئىگە. پروزىدا ئوبرازنى تەسۋىرلىگەندە ماكان زاماننىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچرىمايدۇ، درامما ئەسەرلىرىگە ئوخشاش سەھنىدە ئورۇنلاش شەرتلىرىنىڭ توسالغۇسىغا ئۇچرىمايدۇ، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا تىلدىن قىسىلمايدۇ، پروزىچى ھەم ئوبرازنىڭ تاشقى پورتېرىتى، كىيىم كېچەكلىرىنى تەسۋىرلىسىمۇ، ھەرىكەتلىرىنى يازسىمۇ، يەنە پىسخىك كەچۈرمىشلىرى، ھىسىىسياتىنى يازسىمۇ بولىدۇ.

[ تەپسىلاتى ]

بىر ئوقۇتقۇچىنىڭ يەتتە نەزىرىدە سۆزلەنگەن نۇتۇق

بىر ئوقۇتقۇچىنىڭ يەتتە نەزىرىدە سۆزلەنگەن نۇتۇق

ۋاقتى: 2011 - يىلى 7 - ئىيۇل | ئاپتورى: | سەھىپە: قەلب تىۋىشلىرى, نادىر ئەسەرلەر | ئىنكاس: 5 پارچە | زىيارەت: 2,260 قېتىم


كۆڭلىگە نى-نى ئارمانلارنى پۈككەن بۇ ئەزىمەت ئارىمىزدىن بەك بالدۇر كېتىپ قالدى. ئۇ ئاخىرقى دەرسىنى تۈگىتەلمەيلا كەتتى. ئۇ ئوقۇغۇچىلىرىغا خوش دىيەلمەيلا كەتتى، ئۇ پەرزەنىتلىرىنى ئاتا مېھرىگە، قېرىنداشلىرىنى ئاكا ۋە ئۇكا مېھرىگە قاندۇرالمايلا كەتتى. ئۇ ئۆمۈرلۈك ھەمراھىغا ۋەسىيەت قالدۇرالمايلا كەتتى. ئۇ يالقۇنلۇق نەسىرلىرىنى تۈگىتەلمەيلا كەتتى. ئۇ ئەمدىلا دۇنياغا كۆز ئاچقان نەۋرىسىنى كۆرەلمەيلا كەتتى.

[ تەپسىلاتى ]

ئەنەيتۇللا قۇربان نەسىرلىرى

ئەنەيتۇللا قۇربان نەسىرلىرى

ۋاقتى: 2011 - يىلى 4 - ئىيۇل | ئاپتورى: | سەھىپە: نادىر ئەسەرلەر | ئىنكاس: 3 پارچە | زىيارەت: 1,323 قېتىم


ئەنەيتۇللا قۇربان مۇئەللىم مۇنبەردە دەرس سۆزلەۋېتىپ مېڭىگە قان چۈشۈش سەۋەبىدىن يىقىلدى، كېسەلخانىدا 10 نەچچە كۈن ھۇشسىز ھالەتتە ياتتى، شۇنداقتىمۇ بىز ئۇنىڭ پات ئارىدا ساقىيىپ ئارىمىزغا قايتىپ كېلىشىدىن ئۈمۈتۋار ئىدۇق. مۇئەللىمگە ئاللاھتىن شىپالىق تىلىدۇق، ئۇنىڭ كېسەل بىلەن ئېلىشىۋاتقانلىقى ھەممەيلەنگە ئايان ئىدى، بىز ياردەم قىلالمايتتۇق، پەقەتلا مەدەت تىلەيتتۇق. ئەزرائىل ئۇنى ئېلىپ كەتتى، بىز بۇ مۇسىبەت خەۋىرىنى ئىشتكەن قۇلاقلىرىمىزغا ئىشەنمىدۇق. ئەتراپىمىزدىن ئەنەيتۇللا قۇربان مۇئەللىمنىڭ ۋەزمىن ئاۋازىنى، مەزمۇت ۋە زەبەردەست گەۋدىسىنى ئىزدىدۇق. لېكىن بۇ ئاچچىق رىئاللىق ئىدى، ھىچكىم ئۇنى تېتىماي مۈمكىن ئەمەس!

[ تەپسىلاتى ]

بايانشۇناسلىق ھەققىدە

بايانشۇناسلىق ھەققىدە

ۋاقتى: 2011 - يىلى 27 - ئىيۇن | ئاپتورى: | سەھىپە: بايانشۇناسلىق | ئىنكاس: 1 پارچە | زىيارەت: 1,044 قېتىم


بايانشۇناسلىق نەزەرىيىسىدە بۇ ئاتالغۇنىڭ ئورنىنى قانداق بېكىتىش ناھايىتى بىر تەس كاتوگىرىيە. ئىلگىرى بىز ئۇنى پروزا نەزەرىيىسى سۈپىتىدە ئىشلەتكەن ئىدۇق، لېكىن پروزا نەزىرىيىسى بۇنى تولۇق ئۆز ئىچىگە ئېلىپ بولالمايدۇ، چۈنكى بايانشۇناسلىقنىڭ دائىرىسى بەك كەڭ. بايانشۇناسلىق دىگىنىمىز زادى نىمە؟ بايانشۇناسلىق يەنى بايان قانۇنىيىتى ھەققىدىكى تەلىمات. تودوروۋنىڭ تەبىرى مۇنداق: بايان بولسا بىردىن ئارتۇق ۋەقەنىڭ بايان قىلىنىشى؛ رېنېت : بايان بولسا بىر ياكى بىردىن ئارتۇق چىن ۋە توقۇلما ۋەقەلەرنىڭ بايان قىلىنىشىدۇر

[ تەپسىلاتى ]

خەنزۇ چاغداش ئەدەبىياتىنىڭ پەن تارىخى

خەنزۇ چاغداش ئەدەبىياتىنىڭ پەن تارىخى

ۋاقتى: 2011 - يىلى 21 - ئىيۇن | ئاپتورى: | سەھىپە: خەنزۇ ئەدەبىياتى | ئىنكاس: 3 پارچە | زىيارەت: 1,094 قېتىم


جوڭگو بۈگۈنكى زامان ئەدەبىياتى كۆپ خىل ئەدەبىيات پەنلىرىنىڭ ئىچىدىكى ئەڭ ياش بىر تەتقىقات يۆنىلىشى بولۇش سۈپىتى بىلەن، ئالدىنقى ئەسىرنىڭ 80 – يىللىرىدىن باشلاپ  ئىزچىل مۇجىمەل( 暖昧 ) ھالەتتە تۇرۇپ كەلدى، بۇ سۆزنىڭ مەنىسى نىمە؟ بۇ سۆزىمىز ئىككى خىل مەنىنى بىلدۈرىدۇ، بىرى بۈگۈنكى زامان ئەدەبىياتى تارىخى يېزىشنىڭ مۈمكىنچىلىكى مەسىلىسى، تېخىمۇ ئېنىق ئېيتقاندا، چاغداش ئەدەبىيات تارىخىنى تىكلەشنىڭ [...]

[ تەپسىلاتى ]

پروزا

پروزا

ۋاقتى: 2011 - يىلى 11 - ئىيۇن | ئاپتورى: | سەھىپە: پروزا نەزەرىيىسى | ئىنكاس: 2 پارچە | زىيارەت: 1,064 قېتىم


گەرچە پروزا بىزنىڭ ئەڭ باي، ئەڭ خاراكتېرلىك، ئەڭ مودا ئەدەبىيات مەھسۇلاتىمىز بولسىمۇ، ئۇ گەرچە ئىلگىرى كۆرۈلۈپ باقمىغان ئۈنۈمگە، پۈتۈنلەي يېڭى بولغان قۇرۇلمىغا ۋە ماھارەتلەرگە ئىگە بولۇپ، تەنقىدچىلەرنى ھەيران قالدۇرۇۋاتقان بولسىمۇ، لېكىن ئۇ كېيىنكى ھادىسە، ئۇنىڭ بەدىئى شەكىللىرى يەنىلا تەرەققىيات ئۈستىدە تۇرۇۋاتىدۇ.

[ تەپسىلاتى ]

نىگاھىڭىزغا...

نىگاھىڭىزغا…

ۋاقتى: 2011 - يىلى 7 - ئىيۇن | ئاپتورى: | سەھىپە: ئۇيغۇرشۇناسلىق, نادىر ئەسەرلەر | ئىنكاس: 3 پارچە | زىيارەت: 1,285 قېتىم


سىز ئادەتتە ھېچنېمە ئەمەس، لېكىن كىملەرگىدۇ دۇنياسىز! ئۆز ئىشقىدا پادىشاھنى يىغلىتىپ كۆزلىرىنى كۆر قىلغان، شائىرنى ئاشقلىق دەشتىدە ئۆمۈربۇيى غەزەل پۇتكۈزگەن شور پىشانە دېھقان قىزى-گۈل، قانداق بەخىتلىك- ھە! ھەي، دۇنيانىڭ ئىشلىرى ئاجايىپ، «ئەلگە پادىشاھ،ئىشىققا قۇل» دېگەن ھېكمەت بىكارغا ئېيتىلمىغان! نەۋايىغا شائىرلىققا شاگىرت كىرمەكچى بولغان پادىچى يىگىتنى ئۇ قانداق يېتەكلىگەن؟ سىز سەلتەنەتلىك «خەمسە» توغرىسىدا ئاڭلىغان. لېكىن پادىشاھنىڭ شائىرنىڭ ئېتىنى يىتىلىشى ئالەم پەيدا بولغاندىن بېرى كۆرۈلمىگەن ئىشلار.

[ تەپسىلاتى ]

ئۆي

ئۆي

ۋاقتى: 2011 - يىلى 4 - ئىيۇن | ئاپتورى: | سەھىپە: قەلب تىۋىشلىرى | ئىنكاس: يوق | زىيارەت: 883 قېتىم


شېئىر يېزىقىتىن پۈتۈلگەن قۇرۇلما، ئۇ مەنە ۋە تىلنىڭ مۇناسىۋىتىدە ئۆز فۇنكىتسىيىسىنى ئادا قىلىدۇ، بۇ جەرياندا ئاھاڭدارلىق ۋە قاپىيەنىڭ يېزىق قۇرۇلمىسىنى ئىستېتىك قۇرۇلمىغا چىۋەرلىك بىلەن ئايلاندۇرغانلىقىنى كۆرەلەيمىز. شېئىرنى يەنە ئىستېتىك ھەركەت دەپ چۈشىنىش مۈمكىن، شائىرنىڭ ھاياتىي تەجرىبىلىرى ( ھەرىكىتى ) بىلەن شېئىردىكى لىرىك مەننىڭ دىئالوگى جەريانىدا شەكىللەنگەن ئېستېتىك بوشلۇق شېئىرنى بارلىققا كەلتۈرىدۇ.

[ تەپسىلاتى ]

  • سىز تۇرۇشلۇق بەت: 3 | جەمئىي بەت: 6
  • <
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • >