پېشقەدەم تىل-يېزىق خادىمى، ئاتاقلىق تىلشۇناس، لۇغەتشۇناس ئابلىز ياقۇپ ئەپەندى 1934-يىلى تۇرپاندا تۇغۇلغان. 1953-يىلى «شىنجاڭ گېزىتى»دە خىزمەتكە چىققان. 1955-يىلى قەشقەر رايونىدا تىل تەكشۈرۈشتە بولغان. 1958-يىلى رۇس ئالىمى تېنېىۋ بىلەن بىللە سېرىق ئۇيغۇرلار رايونىدا تىل تەكشۈرۈشتە بولغان. 1959-يىلىدىن 1965-يىلىغىچە جۇڭگو پەنلەر ئاكادىمىيىسىنىڭ مىللەتلەر تەتقىقات ئىنىستىتۇتى تىل بۆلۈمىدە خىزمەت قىلغان. 1965-يىلىدىن 1993-يىلىغىچە شىنجاڭ مىللەتلەر تىل-يېزىق كومىتېتىدا خىزمەت قىلغان. 60-يىللاردا ئۇيغۇ ريېڭى يېزىقىنى ئىشلەش، ئىملا قائىدىسىنى بېكىتىش، ئېلان قىلىش ئىشلىرىغا قاتناشقان. تىلشۇناسلىققا ئائىت نۇرغۇن ماقالىلارنى ئېلان قىلغان. «فونېتىكا ساۋادى» (1965)، «تىنىش بەلگىلىرى قوللانمىسى» قاتارلىق كىتابلارنى تۈزۈشكە قاتناشقان. 70-يىللاردا «خەنزۇچە-ئۇيغۇرچە لۇغەت»(1975) ۋە «ئۇيغۇرچە-خەنزۇچە لۇغەت» (1982) نى تۈزۈش ئىشلىرىغا يېتەكچىلىك قىلىپ بۇ خىزمەتنى مۇۋەپپەقىيەتلىك تاماملىغان. 80-يىللاردا «ھازىرقى زامان ئۇيغۇر تىلىنىڭ ئىزاھلىق لۇغىتى»نى تۈزۈشكە يېتەكچىلىك قىلىپ بۇ خزىمەتنىمۇ مۇۋەپپەقىيەتلىك تاماملىغان. ئۇيغر، قازاق، قىرغىز يېزىقلىرىنى كومپيۇتېردا بىر تەرەپ قىلىش خىزمىتىگە پائال قاتنىشىپ، بېيدا فاڭجېڭ مەتبەئە سېستىمىسىغا يۇقىرىقى يېزىقلارنى مۇۋەپپەقىيەتلىك كىرگۈزۈش ىىزمىتى ئۈچۈن تۆھپە قوشتى. كېيىن يەنە شىبە، مانجۇ يېزىقلىرىنىڭ كومپيۇتېرلىرىشىشىغىمۇ يېتەكچىلىك قىلدى.
بۇ يەردىن چۈشۈرۈڭ.